DHT Hormonu
Erkeklik hormonu olarak bilinen DHT hormonu, vücutta testosteron ile enzimlerin birleşimi ile oluşur.
DHT Hormonu Nedir?
Erkeklik hormonu olarak bilinen DHT hormonu (Dihidrotestosteron), vücutta testosteron ile enzimlerin birleşimi ile oluşur. Yapı olarak androjen hormonuna benzerlik gösteren DHT hormonu anne karnından orta yaşa kadar etkisini gösterir. Anne karnında fetüs halindeki bebeğin cinsiyetinin belirlenmesini ve cinsel organ gelişiminin sağlanmasında büyük rol oynar. Erkeklerin embriyonik, fetal ve beyin yapısı olarak gelişimini sağlayan DHT hormonu, yaşlılıkta aktifliğini durdurur. Yaşın ilerlemesi ile vücutta atıl hale gelerek minör olarak varlığını gösteren DHT hormonu zaman içerisinde tamamen yok olur.
DHT Hormonu anormalliği protein, vitamin ve minerallerin saç köklerine ulaşımını engelleyerek erkek tipi saç dökülmelerine yol açar. Özellikle DHT hormonu düşük olması, saç foliküllerinin büyümesini ve uzamasını engeller. Saçı inceltir, saç dokusunda tahribat yaratarak kellik sorununa yol açar.
DHT Hormonu Normal Değerleri Kaç Olmalı?
Sadece erkeklerde değil kadınlarda bulunan DHT hormonu normal değerleri arasında olmadığında büyüme ve gelişme geriliği, saç dökülmesi ya da vücutta tüylenme gibi sorunlar görülmeye başlar. Yapılan kan testi ile ölçülen DHT hormonu kişinin vücut yapısına göre değerlendirilir.
DHT hormonu normal değerleri şu şekildedir:
- Erkekler için 250 – 990 pg/mL veya 0.86 – 3.4 nmol/L
- Kadınlarda menopoz dönemi öncesi için 24 – 368 pg/mL veya 0.1 – 1.0 nmol/L
- Kadınlarda menopoz dönemi için 10 – 181 pg/mL veya 0.1 – 0.6 nmol/L
DHT Hormonu Nasıl Ölçülür?
Kadınlarda erkeklere oranla çok daha az bulunan bu hormonun ölçümü DHT hormonu testi ile yapılır. Sağlık merkezlerinde kişiden alınan kan örneği ile kan testi ve hormon testi yapılarak hormon seviyesi değerlendirilir. DHT hormonu yüksekliği ya da düşüklüğü görülmesi halinde normal değerlere ulaştırılması amacıyla ilaç tedavisine başlanır. Anormal değerlerin görüldüğü hastalarda aşırı seviyede erkek tipi saç dökülmesi görülür. Saç köklerinin beslenmesini önleyen DHT hormonunun dengede tutulması önemlidir.
Hamilelikte DHT Hormonu Nasıl Olmalı?
Hamilelik döneminde bazı kadınlarda DHT hormonu anormal seviyelerde görülebilir. Hamilelik sürecinde anormal değerlerin görülmesi hem anne hem de bebek sağlığı için risk taşıyabilir. Bebeğin yeterli seviyede büyüme ve gelişmesine engel olan DHT hormonu annede ise saç dökülmesi ya da aşırı tüylenme gibi problemlerin yaşanmasına neden olur.
Kadınlarda DHT hormonu saç dökülmesini tetikleyebilir. Özellikle hamilelik döneminde DHT hormonuna bağlı saç dökülmesinin görüldüğünü belirleyebilmek için öncelikle tam kan sayımı yapılır. Kandaki demir eksikliği, tiroid bezinin çalışmaması, kronik enfeksiyon, ağır hastalıklar, kullanılan kimyasal içerikli saç bakım ürünleri gibi birçok faktör göz önünde bulundurularak saç dökülmesine yol açan sebep eleme yolu ile bulunur. Tüm bu faktörler değerlendirildikten sonra DHT hormonundan şüphelenilir. Çünkü DHT hormonu kadınlarda erkekler kadar etkisini göstermez.
Bebeklikte DHT Hormonu Değerleri Nasıl Olur?
Anne karnındaki bebeğin cinsel kimlik kazanmasında büyük rol oynayan DHT hormonu, bebeğin fiziksel ve zihinsel gelişimine etki eder. Fetüs halindeki bebeğin erkek ya da kız olmasını belirlenmesini sağlayarak erkek cinsel organının gelişimini hızlandırır. Hem bebeğin cinsel gelişimini hem de beyin yapısını geliştirir. DHT hormonu bebeklere anne karnındayken anneye yapılan kan ve hormon testi ile değerlendirilir. Bebeklik döneminde ise DHT hormonu değerlerinde anormal durum nadiren görülür. Tam olarak normal klinik değerlere yapılan test sonuçlarında ulaşılır.
DHT Hormonu Düşüklüğüne Neden Olan Hastalıklar ve Belirtileri Nelerdir?
DHT hormonu düşüklüğünde erkeklerde saç dökülmesi ve tüylenme azlığı gibi sorunlar görülür. Doğrudan saç köklerine etki eden bu hormon erkek tipi saç dökülmelerinin önemli bir nedenidir. DHT hormonu düşüklüğüne yol açan birçok faktör bulunur. Bunlar;
- Diyabet
- Hipertansiyon
- Sigara ve alkol kullanımı
- Stres
- Psikolojik sorunlar
- DHT hormonu engelleyici ilaçların kullanımı
DHT Hormonu Düşüklüğü Belirtileri
DHT Hormonu düşüklüğünde hasta doktora farklı şikayetler ile başvurur. Kişiye göre farklı belirtiler gösterse de en fazla saç dökülmesi şikayeti görülür. Başlıca DHT Hormonu düşüklüğü belirtileri şöyledir;
- Saç ve vücut tüylerinin dökülmesi
- Kas kitlesinin ve kemik yoğunluğunun azalması
- Vücuttaki yağ oranına bağlı kilo artışı
- Sertleşme sorunu
- Cinsel isteksizlik
- Çocuk ve gençlerde büyüme ve gelişme geriliği
- Uyku sorunları
DHT Hormonu Eksikliği Tedavisi
Yapılan test sonuçlarına göre DHT Hormonu düşüklüğü tespit edilen hastalara öncelikle hormon dengeleyici ilaçlar verilerek tedavi edilmeye başlanır. DHT hormonu arttırma amacıyla yapılan tedavi sürecinde herhangi bir iyileşme belirtisi göstermeyen kişilere testosteron tedavisi yapılır. Ancak testosteron tedavisinde kullanılan ilaçlar hastada farklı sorunlara yol açabileceğinden oldukça düşük doz verilir. Yüksek doz ilaç kullanımı halinde karaciğer yetmezliği, karaciğerde kötü huylu tümör oluşumu, kalp ve damar eksikliği, demir eksikliği, prostat büyümesi ve prostat kanseri gibi sonuçlara yol açabilir. Ayrıca DHT hormonu saç dökülmesi sorunun giderilmesinde birçok farklı yöntem bulunur. Bunlar;
- Trikolojik bakım (kozmetik ürünlerin kullanımı ile yapılır)
- Soğuk lazer terapisi (saçta hücre bölünmesini arttırır.)
- PRP tedavisi (hücresel iyileşme sağlar)
- Masaj terapi
- Saç ekimi
- Vitamin desteği
- Kök hücre tedavisi
- Topikal losyon uygulaması
DHT Hormonu Eksikliğine Ne İyi Gelir?
DHT hormonu eksikliğinin giderilmesinde sadece tek bir yöntem bulunmaz. Kişiye göre kombine edilmiş birçok yöntem bir arada uygulanarak çözüm bulunur. Saç, kan ve oksijen taşıyan damarların fonksiyonlarını etkin bir şekilde gösterebilmesi için kişiye özel planlanan trikolojik yöntemler uygulanır. Saç derisindeki hücre bölünmesini ve doku sertleşmesini önlemek amacıyla Omega 3 ve 6 yağ asitleri, Q enzim ile Lysine tipi amino asit içeren ürünler kullanılır. Bu ilaç ve vitamin desteği kan dolaşımını arttırarak dokuları iyileştirir. Yapılan tüm uygulamalar sonucunda tam iyileşme yaklaşık 6 ay içerisinde gerçekleşir.
DHT Hormonu Eksikliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Vücutta bulunan DHT hormonu eksikliğinin ilaçla tedavisi yapılarak normal değerlere ulaşması sağlanır. Tedavi edilmemesi halinde görülen şikayetler hızla artarak görülmeye devam eder. Saç dökülmesi, kellik, kas ve kemik yoğunluğunda azalma, cinsel isteksizlik, büyüme ve gelişme geriliği olmak üzere hastanın fiziksek ve ruhsal sağlığını olumsuz etkileyen sonuçlar doğurur.
DHT Hormonu Yüksekliğine Neden Olan Hastalıklar ve Belirtileri Nelerdir?
DHT Hormonu yüksekliği de düşüklüğü gibi vücutta anormal durumların yaşanmasına neden olur. Prostat kanseri, şeker hastalığı, yüksek tansiyon, tiroid hormonu dengesizlikleri gibi sorunlardan kaynaklı olarak DHT hormonu yüksek çıkabilir. DHT Hormonu düşüklüğü saç dökülmesine yol açarken DHT hormonu yüksekliği ise aşırı kıl ve tüylenme sorununa neden olur. Ayrıca DHT hormonu sakal bıyık gibi yüzde aşırı kıllanmaya yol açar.
DHT Hormonu Yüksekliği Belirtileri
Başlıca DHT hormonu yüksekliği belirtileri arasında;
- Saç miktarında artış
- Vücudun çeşitli yerlerinde aşırı tüylenme
- İyi huylu prostat büyümesi
- Alopesi (saç kıran- bölgesel saç dökülmesi)
- Akne gibi cilt sorunları
- Sperm üretiminde dengesizlik
- Fiziksek gelişimde anormal durumlar yer alır.
DHT Yüksekliği Tedavisi
Hastayı fiziksel ve ruhsal yönden rahatsız edecek kadar aşırı kıllanma sorununa neden olan DHT hormonu fazlalığı hormon dengeleyici ilaçlar ile tedavi edilir. DHT hormonunu normal referans aralıklarına düşüren ilaçların kullanılmasının yanı sıra tedaviyi desteklemek amacıyla bazı takviye vitamin ilaçları da kullanılmaktadır. DHT hormonu azaltmak amacıyla kullanılan doktorun önerdiği oranda ilaç ve vitamin alınması normal değerlere hızla ulaşılmasını kolaylaştırır. Belirlenenden fazla ya da az miktarda hormon destekleyici ilaçların kullanılması ters etkiye yol açabilir.
DHT Yüksekliğine Ne İyi Gelir?
DHT Hormonu yüksekliğinde hastaya verilen hormon ilaçlarının yanı sıra kişinin günlük yaşam tarzını değiştirmesi iyileşmede büyük rol oynar. Alkol ve sigara tüketimini bırakması, uyku ve beslenme düzenine dikkat etmesi önemlidir. Şeker ve kafein tüketimi oldukça azaltılmalıdır. Kas ve kemik yapısını güçlendirmek amacıyla düzenli egzersiz yapılması önerilir. DHT yüksekliğine ve düşüklüğüne karşı testosteron hormonu dengeleyici besinlerin tüketilmesi fayda sağlar. DHT Hormonu dengeleyici başlıca besinler;
- Likopen içeren pişmiş domates, havuç, karpuz
- Badem
- Yeşil çay
- Omega 3 ve 6 yağ asitleri
- Kabak çekirdeği yağı
DHT hormonunu baskılayarak saç dökülmesini önleyen ilaç, solüsyon, krem ve vitamin desteklerinin yetersiz kaldığı durumlarda bitkisel çözümlerden faydalanılabilir. Öncelikle demir eksikliğinin giderilmesi ve tiroid ilaçlarının kullanılması önemlidir. DHT hormonu engelleyen bitkiler şunlardır;
- Isırgan otu
- Biberiye çayı
- Sardunya
- At kuyruğu
- Yeşil çay
- Ada çayı
- Elma sirkesi
- Kabak çekirdeği yağı
- Badem yağı
- Zeytin yağı
DHT Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?
DHT Hormonu yüksekliği tedavi edilmediğinde yüz ve vücudun çeşitli yerlerinde aşırı tüylenme görülür. Hormon fazlalığının yol açtığı prostat büyümesi sorunu ilerleyerek tümör oluşumuna yol açar. DHT Hormonu yüksekliğine müdahale edilmemesi halinde;
- Cinsel isteksizlik
- Sertleşme sorunu
- Cilt bozuklukları
- Uykusuzluk ya da aşırı uyuma
- Uyku apnesi
- Prostat kanseri
- Prostat büyümesi
- Kötü huylu tümör oluşumu
- Kilo alma
- Cinsel organın büyümesinde gerilik
- Kas yapısında zayıflık
- Göbek bölgesinde aşırı yağlanma
- Diyabet
- Yüksek tansiyon
- Kalp ve damar hastalıkları
- Vücutta aşırı tüylenmeden dolayı estetik sorunlar yaşanabilir.
DHT Hormonu ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
DHT hormonu etkinliği ne zaman biter?
Bebeklik ve orta yaş erkeklerde aktif olarak vücutta faaliyet gösteren DHT hormonu yaşın ilerlemesi ile etkinliğini durdurur. Minör etkiye sahip olarak vücutta var olmaya devam etse de herhangi bir etkisi kalmaz. Yaşlılıkta atıl duruma gelen DHT hormonunun en aktif olduğu zamanlar doğumdan orta yaşa kadar olan dönemdir.
DHT hormonu düşüklüğü ya da yüksekliğinde genetik faktörler etkili midir?
DHT hormonu düşüklüğü ve yüksekliği saç derisindeki hücrelerin duyarlılığına ve testosteron hormonuna etki eder. DHT hormonu anormal değerlerinin görülmesinde doğrudan genetik faktörler etkili değildir. Ancak kişinin saç dökülmesine karşı herhangi bir genetik yatkınlığı varsa bunu tetikleyerek saç dökülmesini hızlandırır.