HCG

HCG Nedir?

HCG, gebelik döneminin başladığı andan itibaren plasentanın salgıladığı bir hormon türüdür. Alfa ve beta olmak üzere iki farklı türe ayrılır. Alfa HCG cinsiyet hormonlarında, beta HCG ise gebelik sürecinde etkindir. Her iki değerin bir arada değerlendirilmesi, total HCG düzeyini göstermektedir. 

HCG hormonu açılımı, İngilizce karşılığı olan Human Chorionic Gonadotropin anlamına gelir. Dilimizde ise HCG açılımı, İnsan Koryonik Gonadotropini olarak çevrilmiştir. İnsan vücudunda kolon, karaciğer ve hipofiz bezi tarafından üretilmektedir. Ancak bazı sağlık sorunlarının tedavisi için dışarıdan HCG hormonu takviyesi yapılabilir.

HCG, insan vücudunda doğal olarak üretilen bir hormon olduğu için hem kadın hem de erkek vücudunda bulunmaktadır. Gebelikle birlikte artış gösterdiği için, kan ve idrar tahlilleri ile hamileliği doğrulamakta sıklıkla kullanılır. Aynı zamanda gebeliğin devam etmesi için ihtiyaç duyulan progesteron hormonu üretimini de sağlamaktadır.  

HCG Normal Değerleri Kaç Olmalı?

Kabul edilen sağlıklı aralıktaki total HCG seviyesi şu şekildedir:

• Yetişkin Erkeklerde: 5 mlU/mL ve daha altındaki değerler,
• Yetişkin Kadınlarda: 5 mlU/mL ve daha altındaki değerler,
• Menopoz Döneminde: 13 mlU/mL ve daha altındaki değerler,
• Gebelik Döneminde: 5 ila 500 mlU/mL arası değerlerdir.

Gebelikte haftalık HCG değerleri, döneme bağlı olarak değişiklik gösterir. Tüp bebek HCG değerleri de standart aralıklar kapsamında değerlendirilir. Haftalık sağlıklı değerler şu şekilde sıralanabilir:

• Total HCG Değerleri;
  • 1. Hafta: 5 ila 50 mlU/mL,
  • 2. Hafta: 50 ila 500 mlU/L,
  • 3. Hafta: 0,1 ila 10 U/mL,
  • 4 Haftalık Gebelik HCG Değeri: 1 ila 30 U/mL,
  • 5 Haftalık Gebelik HCG Değeri: 3.5 ila 115 U/mL,
  • 6. ve 8. Haftalar Arası: 12 ila 270 U/mL,
  • 12. Hafta: 15 ila 220 U/mL’dir.
• Beta HCG Değerleri;
  • 1. ve 2. Haftalar Arası: 5 ila 50 mlU/ mL,
  • 3. ve 4. Haftalar Arası: 5.8 ila 426 mlU/mL,
  • 5. ve 6. Haftalar Arası: 0.22 ila 31.8 U/mL,
  • 7. ve 8. Haftalar Arası: 3.5 ila 149.5 U/mL,
  • 8. ve 12. Haftalar Arası: Yaklaşık olarak 290 U/mL,
  • 12. ve 16. Haftalar Arası: 28 ve 62.5 U/mL,
  • 16. Hafta ve Sonrası: 12 ila 56.5 U/ mL’dir.

Gebelik görülmediği halde HCG değerleri yüksek çıkıyorsa ürogenital organ kanserlerinden şüphe edilir. Çünkü bu hastalıklar, HCG normal değerinin aşılmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle gebelik durumu söz konusu değilse, ilave test ve tetkikler yapılacaktır.  

HCG Nasıl Ölçülür?

Hamilelik şüphesinde, bazı kanserlerin teşhisinde ve kanser tedavisinin sonuç verip vermediğinin kontrolünde HCG testi uygulanmaktadır. Gerekirse ultrason gibi ilave tetkikler de yapılabilmektedir. HCG hesaplama yöntemleri şunlardır:

• HCG Kan Testi: Diğer yöntemlere göre çok daha kesin sonuçlar verir. Hastanın kolundan alınan kan örneği yeterli olmaktadır.
• İdrar Tahlili: Bu yöntemde HCG testi sonucu ev tipi testlere göre daha güvenilirdir. Sabah ilk idrardan alınan örneklerin de daha doğru sonuç verdiği unutulmamalıdır.
• Ev Tipi HCG Hamilelik Testi: HCG hamilelik testi pozitif çıkmasına rağmen kişiler gebe olmadıklarını düşünüyorlarsa, altta yatan başka hastalıkların HCG değerini yükseltmiş olabilir. Testin yanlış zamanda uygulanması halinde ise gebelik olmasına rağmen negatif sonuç alınabilmektedir. Bu nedenle ev tipi HCG testi negatif ya da pozitif çıksa bile bir uzmana gidilmesi gerekmektedir.

Hamilelikte HCG Değerleri Nasıl Olmalı?

Hamilelikte HCG değerleri oldukça önemlidir. Bu hormon, hamilelik süreci ve bebek sağlığı hakkında birçok ipucu verir. Gebelikte birçok hormonda olduğu gibi hafta hafta hcg seviyesi de değişir. İlk haftalardan itibaren yükselmeye başlayan bu hormon, 10. haftaya geldiğinde zirveye ulaşır. Daha sonra 16. haftaya kadar yavaşça düşmeye başlar. Eğer beklenen yükseliş gerçekleşmezse, bir sorun olduğu düşünülür ve ilave tetkikler yapılır. Dış gebelikte HCG değeri düzensiz bir biçimde artıp azalabilir. Bu nedenle muayeneler aksatılmamalıdır. HCG değerinin aşırı yükselmesi de aynı şekilde problem oluşturur. Fakat ikiz gebelikte HCG değerleri bir istisna olarak kabul edilir. Test sonuçlarının bir uzman tarafından değerlendirilmesi bu açıdan büyük önem taşır. 

HCG Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

HCG düşüklüğü, çoğu zaman endişe verici bir durum olarak kabul edilmemektedir. Ancak hamilelikte HCG düşüklüğü sorunu yaşanıyorsa; ektopik (dış) gebelik, düşük ya da fetal ölümden (bebeğin anne karnında iken ölmesi) şüphelenilir. Böyle bir durumda altta yatan sebep araştırılır ve herhangi bir sorun tespit edilirse vakit kaybetmeden tedaviye başlanır. HCG hormonunu yükselten yiyeceklerin yenmesi altta yatan sorunu tedavi etmeyeceği için doktor önerileri göz ardı edilmemelidir. 

HCG Eksikliği Belirtileri

Gebelik başladıktan sonra oluşan HCG düşüklüğü, genellikle gebelik sürecinde bir sorun olduğunu işaret eder. En sık görülen nedenlerden biri de düşüktür. Böyle bir durumda kişilerde yoğun karın ağrısı ve vajinal kanama görülmektedir. Bu belirtiler kesinlikle görmezden gelinmemeli ve en kısa süre içerisinde hastaneye gidilmelidir. 

HCG Eksikliği Tedavisi

HCG tedavisi, gebelikte bir sorun olmadığı sürece uygulanmamaktadır. Eğer altta yatan sorun dış gebelik veya fetal ölüm (anne karnında bebek ölümü) ise tedavi için ameliyat gerekli olabilir. Dış gebelik erken teşhis edilirse ilaç tedavisi de yeterli olmaktadır. HCG aşısı adı ile de bilinen HCG iğnesi, sanılanın aksine HCG düşüklüğü tedavisi için değil, doğum sonrası dönemde kilo vermek için kullanılmaktadır. Ayrıca tüp bebek tedavisi sırasında da yumurta çatlatmak için uygulanır. 

HCG Eksikliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

İdrarda veya kanda HCG düşüklüğü normalde zararlı bir durum değildir. Fakat gebeliğe bağlı bir düşüş varsa, acilen müdahale edilmesi gerekmektedir. Tedavi edilmeyen dış gebeliklerde anne ölümüne kadar varan sonuçlar görülebilir. Düşük gibi sorunlarda ise aşırı kan kaybı ya da fetüsün tamamen atılamaması gibi problemlerle karşılaşılabilir. Bu nedenle sebebi ne olursa olsun tedavi ihmal edilmemelidir. 

HCG Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

HCG yüksekliği, düşüklüğüne göre daha riskli bir durumdur. Fakat ikiz gebelikte HCG değerleri beklenenden daha fazla yükselebilir. Bu nedenle hemen panik yapılmamalıdır. Sonuçlar bir uzman tarafından değerlendirilmelidir. HCG yüksekliğine sebep olan durumlardan bazıları şunlardır:

• Mide ülseri (midede oluşan yaralar),
• Bebekte Down sendromu,
• Gestasyonel Trofoblastik Hastalık (rahimde anormal hücre oluşması durumu),
• Bazı kanser türleri,
• Preeklampsi (gebeliğe bağlı yüksek tansiyon),
• Yumurtalık veya testis tümörü,
• Bazı bağırsak hastalıkları. 

HCG Yüksekliği Belirtileri

HCG seviyesinin olması gerekenden çok daha fazla olması halinde ya da gebelik olmamasına rağmen HCG değerinin yükselmesi durumunda bazı ciddi belirtiler oluşur. Bu belirtiler fark edildiklerinde vakit kaybetmeden doktora gidilmelidir. HCG hormonu yükselmesi belirtileri şunlardır:

• Gebelik sırasında vajinal kanama,
• Gebelik sırasında şiddetli karın ağrısı,
• Gebe kalamama,
• İdrar, dışkı ve balgam gibi vücut sıvılarında kan görülmesi,
• Testis ya da meme dokusunda yumru görülmesi,
• Ani kilo kaybı,
• Nefes almada güçlük,
• Göğüs ağrısı,
• Sindirim sorunları,
• Benlerde değişiklik 

HCG Yüksekliği Tedavisi

Gebelikte HCG değeri yükselmesi beklenmektedir. Ancak bazı sorunların varlığında bu değer beklenenin de üzerine çıkar. Böyle bir durumda altta yatan sorun zaman kaybetmeden tedavi edilmelidir. HCG yüksekliğinde olası tedavi yöntemleri şunlardır:

• Cerrahi Tedavi: Üreme sistemi organlarında bulunan tümörler iyi veya kötü huylu olabilir. Her iki durumda da ameliyat ile çıkarılmaları gerekebilmektedir. Gerekli durumlarda kemoterapi ve radyoterapi de uygulanır.
• İlaç Tedavisi: Gebelik tansiyonu veya mide ülseri (mide dokusunda yara) gibi hastalıklar genellikle ilaç tedavisi ile tedavi edilirler. Son haftalara yaklaşmış gebeleri doğuma almak da seçenekler arasındadır. 

HCG Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

HCG sonucu yüksek çıktığında ilk olarak altta yatan sebep belirlenir. Eğer doktor tarafından önerilen tedavi uygulanmazsa, altta yatan hastalık ilerleyerek daha ciddi sorunlara sebep olur. Özellikle kanser gibi hastalıklarda erken müdahale çok önemlidir. Tedaviye geç kalınması hayati tehlike yaratacaktır. Sindirim sistemi hastalıkları ise ilerlediklerinde hayati tehlike oluşturmasalar bile hastaların yaşam kalitelerini ciddi ölçüde düşürürler.