Testis Kanseri

Testis Kanseri Nedir?

Testisler yani yumurtalar diğer bir ifade ile erbezleri olarak da adlandırılır. Penisin hemen alt kısmında skrotum torbalarının içinde sağlı sollu iki adet organlarımızdır. Testislerin önemli fonksiyonları vardır. Bu fonksiyonlardan birisi ürememiz için gerekli olan spermin üretilmesidir. Sperm testiste üretilir. Daha sonra epididim dediğimiz organda depolanır. Testisin testosteron üretme görevi vardır. Testosteron hem sperm üretiminde katkıda bulunur hem de erkek tipi oluşumunu sağlayan en önemli hormondur.

Testis tümörleri nadir görülen tümörlerdir. Yaklaşık yüz bin kişi de 3 adet görülür. Özellikle 15-45 yaş arasındaki kişilerde sık görülür. Testis kanseri erkeklerde görülen kanserlerin %1’lik kısmını oluşturur. Testisler doğmadan önce karın içi organlardır. Doğmaya yakın karın içinden torbalara bir göç gerçekleşir. Testisler karnın iç bölgesinde oldukları için damarları, sinirleri karın içindedir. Bundan dolayı testis kanseri yayılımı karın içinde gerçekleşir. Tümör testiste oluştuktan sonra lokal olarak çoğalırlar. Daha sonra damar ve lenf yoluyla diğer organlara akciğer, kemik ve beyine yayılım yaparak ciddi problemlere neden olabilir. Tedavi edilmediğinde ise ölümle sonuçlanır. Tedavi edilirse en iyi tedavi edilebilecek tümörlerdir.

Testis kanseri germ hücrelerinden meydana gelir. Diğer kanserlerde olduğu gibi testis kanserinin kesin bir nedeni bilinmemektedir. Ancak belli başlı risk faktörleri bundan sorumlu tutulmaktadır. Bunların en önemlisi inmemiş testis yani testislerin doğuştan yukarıda olması veya inmemiş testis nedeniyle cerrahi müdahale geçirmiş olmasıdır. 

Çocuklukta inmemiş testisi olan veya ameliyat olmuş hastalarda testis kanseri oranı normal bir kişiye göre en az 6 kat daha fazladır. Bundan dolayı inmemiş testis rahatsızlığı olanlar bu yönden yakından takip edilmelidir. Bir başka risk faktörü ise testiste küçük küçük taşların oluşmasıdır. Bu taşların görülmesi testis kanseri açısından risk faktörü olarak görülür. Diğer bir risk faktörü ise kalsimuna institut dediğimiz atipik (normal olmayan) hücrelerin testiste görülmesidir. Bunlar testis tümörü açısından risk faktörü olarak bilinmektedir.

Germ kanser hücresi seminom ve seminom olmayan tümörler olarak iki alt gruba ayrılırlar. Seminomlar genç erişkinlerde en sık görülen testis tümörleridir. Seminomlar 40 yaş gurubu erkeklerde görülür. Testis kanseri evreleri şu şekildedir:

Evre 0: Tümör sperm hücrelerinin bulunduğu yapı ile sınırlı olduğu evredir.

Evre 1: Tümör vücudun belli bölgelerine dağılmamıştır. Testislerin bulunduğu bölgede sınırlı kalmıştır. 1a, 1b, 1s evrelerinden meydana gelmektedir.

• Evre 1a: Tümörün epididim içinde sınırlı olduğu evredir.
• Evre 1b: Tümörün zar tabakasının dış bölgesine yayıldığı evredir. Tümör bu evrede skrotum (testis) torbasına yayılır.
• Evre 1s: Kan belirteçlerinin yüksek ve tümörün testisin dışına yayılmadığı evredir.

Evre 2: Kanserli hücre damar yollarına ve karın bölgesindeki lenf düğümlerine yayılmıştır. 2a,2b evrelerinden meydana gelir.

• Evre 2a: Tümör belirtecinin normal olduğu evredir. Bu evrede tümör 5 lenf düğümünü geçmeyecek ve lenf bezlerinin büyüklükleri 2 santimetreyi geçmediği evredir.
• Evre 2b: Kanserli hücrenin lenf düğümlerine iyice yayıldığı evredir.

Evre 3: Kanserin son evresi kanserli hücrelerin vücudun diğer organlarına yayılmasıdır. Akciğerlere yayılarak kanlı balgam, öksürüğe neden olur. Kemiklere yayılarak kemik ağrılarına neden olur. 3a, 3b, 3c evrelerinden meydana gelir.

• Evre 3a: Tümörün lenf düğümlerinin ve akciğerin çevresine yayıldığı evredir.
• Evre 3b: Kanserli hücrenin akciğerin kendisine yayıldığı evredir.
• Evre 3c: Kanserli hücrenin beyin ve kemik gibi organlara kadar yayıldığı evredir.

Testis Kanserinin Belirtileri Nelerdir?

Testis kanserinin net bir sebebi yoktur. En şık ve en önemli belirtisi testiste ağrısız bir kitle oluşmasıdır. Genellikle testiste kıvamından daha farklı pürüzlü bir şişlik gözlemlenir. Bu şişlik nedeniyle hekime başvurulmalıdır. Ağrısız kitle oluşumu dışında ağrılı şişkinlik belirtisi de olabilir. Bazı durumlarda %10 oranında ağrı hissedilebilir. Ağrılı şişkinlik belirtisi tümörün olmayacağı anlamına gelmez.

Testis kanserinde tümör damar yoluyla veya lenf yoluyla diğer organlara yayılmış ise farklı belirtiler ortaya çıkar. Örneğin kanserli hücre akciğere yayılmış ise öksürük, kanlı balgam gibi akciğeri özgü birtakım belirtiler ortaya çıkar. Kemiklere yayılmış ise kemik ağrıları gibi belirtiler oluşabilir. Hastalığın bu yönünü de mutlaka göz önünde bulundurmak gerekir. Testis kanserinin diğer belirtileri ise şunlardır:

• Skrotum torbasında sıvı toplanması
• Göğüslerde ağrı hissedilmesi
• Sırt ağrısı
• Halsizlik
• Kilo kaybı
• Genetik yatkınlık

Kişilerin testislerini kendi kendine muayene etmesi oldukça önemlidir. Testislerin dışında ele gelen sert düzensiz bir kitle geldiği zaman mutlaka bir hekime başvurulmalıdır.

Testis Kanserinin Nedenleri Nelerdir?

Testis kanserinin kesin bir nedeni bilinmemektedir. Testis Kanserinin ispat edilmiş kesin sebeplerden birisi testisin yerine inememesi yukarıda kalması durumudur. Bu duruma inmemiş testis denir. Çocuk anne karnındayken testisler çocuğun karnında oluşur. Doğuma az bir süre kala inmeye başlarlar ve doğum sırasında normal olması gereken yere yani skrotum torbalarına yerleşirler. Bazen bu inişte problemler yaşanır. 

Bunlar hormonal veya mekanik sebeplerden kaynaklanabilir. Karın içerisinde veya yukarı kısımda kalan testisler kanser gelişmesine daha elverişli bir yapı alır. Bundan dolayı en çok çocuklarda inmemiş testis faktörü görülmektedir. Testis kanserinin bir başka nedeni ise genetik faktörlerdir. Anne adayının daha önce erken doğum yapmış olması testis kanserinin nedeni olabilir.

Bunun yanında anne adayının daha önce düşük doğum yapması da testis kanserinin bir nedeni olabilir. Anne adayının hamilelik sırasında aşırı alkol kullanımı, tütün kullanımı, bebeğin anne karnında gelişmesini etkileyen nedenlerde testis kanserine neden olabilir. Hamilelik sırasında anne adayının tarımsal ilaçlara maruz kalması kansere neden olabilir. Bir başka neden ise ailede daha önce inmemiş testis olan bireylerin olmasıdır.

Testis Kanserinin Teşhisi

Testis kanserinin teşhisi öncelik bir fiziki muayene ile şüphelenilir. Hasta testisinde şişlik nedeniyle üroloji uzmanına gelir. Daha sonra ayrıntılı bir fiziki muayene yapılır. Fiziki muayene de testis kanserinde şüphelendiği takdirde yapılması gereken birkaç önemli tahliller vardır. Bunlardan bir tanesi ultrasonografidir. Testislerde kitle veya farklı bir oluşum varsa ultrasonografi ile görüntülenir. Bunun dışında tümör belirteçleri dediğimiz birtakım maddelere bakılır. 

Bunlar alpha fetoprotein (AFP), human chorionic gonadotrapin (HCG) gibi kan düzeylerini ölçen belirteçlerdir. Bunların neticesinde test usulleri olduğu karar verilir ve hastaya o testin alınacağı önerisinde bulunulur. Daha sonra testis alınır, alınan testis patolojiye gönderilir. Patolojide ise asıl tanı konulur.

Testis kanseri tanısı konulduktan sonra eğer hasta ileriki yaşamında çocuk istiyorsa hastaya mutlaka sperm dondurulması işlemi yapılmalıdır. Bir tek testis alınsa bile diğer testis çocuğun oluşması için yetebilir. 

Ancak testis kanserinin neticesinde patoloji sonucuna göre farklı bir sonuç çıkacak olursa veya tümörü karın bölgesinin iç kısmına, akciğerlere yayılma gibi durumlara bağlı ek tedavi alınacak olursa radyo terapi kemoterapi gibi ek tedaviler bu durumda diğer testisinde etkilenme ihtimali yüksektir. Bu nedenle mutlaka ameliyat edilmeden önce yani iki testis yerinde dururken sperm dondurulmalıdır. İleride olası bir tüp bebekte kullanmak için dondurma işlemi mutlaka yapılmalıdır.

Testis Kanserinin Tedavisi

Yumurtada kanser tespit edildi ise öncelikle kanserli testis alınmalıdır. Alınan yumurta patolojiye gönderilir. Patolojiden gelen sonuca göre nasıl bir yol izlenmeli kararı verilir. Patolojiden gelen sonuca göre tümör sadece testiste sınırlı ve testis alınmış ise risk faktörü yoktur. Tümör belirteçleri normale dönmüştür. Bu durumda kanser hücresi birinci evrededir ve hasta izlenebilir. Bundan sonraki dönemde belli aralıklarla filmler çekilir belli başlı taramalar yapılır. Risk oluşturabilecek bir durum varsa alternatif tedavi yöntemlerine başvurulur. 

Tümör ikinci, üçüncü ve dördüncü evrede ise mutlaka testisi ek tedavi uygulanmalıdır. Patoloji sonuçlarına göre değişmekle birlikte kemoterapi kürleri yapılır. Daha sonra taramalar yapılır. Karnın içinde lenf bezleri var mı akciğerde bir metastaz var mı yok mu diye taramalar yapılır. Karın içinde lenf bezleri varsa bu durumda tedavide lenf bezlerinin hepsi alınması gerekir. Alınan lenf bezleri patolojiye gönderilmelidir. Buna rentro bezi diseksiyonu ameliyatı denir. Rentro lenf bezi ameliyatı ciddi bir ameliyattır. Komplikasyonları vardır. Testis kanseri tedavisinde sonuçlar oldukça pozitiftir. Tedavisi en çok olumlu sonuçlanan kanser çeşididir. Testis kanserinin tedavisi cerrahi müdahale, kemoterapi, radyoterapi yöntemleri ile yapılır.

Cerrahi müdahale: Kanserli hücrenin yayıldığı testisin veya lenf bezlerinin alındığı ameliyattır. Tüm hastalarda testis alınır. Kanserin tanısının konulması için patolojiye gönderilerek tanı konulur. Bazı hastalarda kanserli hücre akciğere, karaciğere yayılmış olabilir. Kemoterapi sonrası devam eden kanseri hücreler olabilir. Bu kanserli hücrelerin çıkarılması için cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahale orşiektomi ve lenf nodları ameliyatları ile gerçekleşir.

Orşiektomi ameliyatı: Testisin tamamen çıkarıldığı operasyondur. Kasık bölgesinde yapılan 3 ile 4 santimlik kesitten testis çıkarılır. Hasta kozmetik amacıyla testis protezinin takılmasını isterse ameliyat sırasında hastaya testis protezi takılır.

Lenf nodlarının çıkarıldığı ameliyat: Karın bölgesinde yapılan kesitten lenf bezlerinin alındığı operasyondur. Ameliyat esnasında boşalmayı sağlayan sinir yapıları zarar görebilir. Zarar gören sinirler sertleşme bozukluğunun ortaya çıkamamak ile birlikte boşanma ile ilgili güçlüğe neden olabilir. Kemoterapi sonrası lenf nodları (yumru, düğüm) ameliyatı uygulanan hastalarda risk faktörü daha yüksektir.

Kök hücre nakli: Kanserin kendini yenilemesi durumunda veya hastalığın seyri kötüye doğru gidiyorsa, hasta tedaviye yanıt vermiyorsa kemik iliği transplantasyonu yapılır. Hastanın kemik iliğinden alınan kök hücrenin yeniden hastaya verilmesi durumunda genellikle başarı sağlandı tespit edilmiştir.

Kemoterapi Yöntemi: Doğrudan damar içine verilerek kanserli hücreleri öldürmek için, kullanılan ilaçlı tedavi yöntemidir. Retroperitoneal lenf nodu ameliyatı öncesi ve sonrası kemoterapi yöntemi önerilir. Kemoterapi yöntemi kalıcı kısırlığa neden olabilmektedir. Bundan dolayı ileriki yaşlarda çocuk sahibi olmak isteyen hastaların spermi doldurulmalıdır. Kemoterapi sırasında cisplatin, belomisin, etoposid gibi ilaçlar tedavide kullanılır. Kemoterapi gören hastalarda saç dökülmesi, halsizlik, mide bulantısı, kalıcı kısırlık gibi yan etkiler görülebilir 

Radyoterapi Yöntemi: Tümörü öldürmek için x ışınları kullanılarak radyasyon uygulaması yöntemine radyo terapi denir. Hasta bir cihaza uzanır ve cihaz hastane etrafında dönmeye başlar. Dönme sırasında kanserli hücrelere radyasyon ışınları uygulanır. Seminom tipi testis kanseri olan hastalara radyo terapi yöntemi uygulanır. Radyoterapi yöntemi uygulandıktan sonra hastada ciltte kızarıklık, halsizlik, kısırlık, ciltte tahriş gibi yan etkiler görülebilir.

Testis Kanseri Tedavi Edilmezse

Testis kanseri tedavi en çok pozitif yanıt veren kanser çeşididir. Cerrahi müdahale ile testisin kasık bölgesinde 3-4 santimlik kesik açılarak kanserli testis çıkarılıp patolojiye gönderilerek tanı konur. Kemoterapi yöntemi ile cisplatin, belomisin, etoposid gibi ilaçlar kullanılarak tedavi edilebilir. Kanser oldukça ilerlemiş evrede ise hastalık kemoterapi, radyoterapi, cerrahi müdahale gibi tedavi yöntemlerine cevap vermediyse veya kanser kendini tekrarlıyor ise kök hücre yöntemine başvurulur. Bu yöntemlerin hiçbirine yanıt vermeyen hastalarda kanserli hücre vücudun diğer organlarına yayılarak organların işlevlerini yitirmesine ve hastanın ölümüne neden olabilir.

Testis Kanserine Ne İyi Gelir?

Testis kanserine yakalanmış hastalara bitkisel tedavi olarak şunlar önerilir:

1 ay boyunca brokoli kürü uygulanacak daha sonra 15 gün boyunca soğan kürü uygulanacak bunların yanında günde 1 defa kırk kilit bitki çayı tüketilmelidir. Kansere yakalanmış hastanın tedavi sürecinin yanında bol su tüketimi, avokado, balık, günde bir defa sıkılmış nar suyu, muz, semizotu, haftada 2 veya 3 defa yeşil mercimek çorbası tüketilebilir. Bol tarçınlı sütlü tatlı, öğünlerde bol marul salatası, tere gibi besinler kullanılabilir. Bunlar tedavi edici değil tedaviye yardımcıdır. 

Testis Kanseri İlaçları 

Testis kanserinde ilaçlar kemoterapi yöntemi ile doğrudan damar içine verilerek kanserli hücreleri öldürmek için, kullanılır. Retroperitoneal lenf nodu ameliyatı öncesi ve sonrası kemoterapi yöntemi önerilir. Kemoterapi yöntemi kalıcı kısırlığa neden olabilmektedir. Bundan dolayı ileriki yaşlarda çocuk sahibi olmak isteyen hastaların spermi dondurulmalıdır. Kemoterapi sırasında cisplatin, belomisin, etoposid gibi ilaçlar tedavide kullanılır.

Testis Kanseri Ameliyatı

Kanserli hücrenin yayıldığı testisin veya lenf bezlerinin alındığı ameliyattır. Tüm hastalarda testis alınır. Kanserin tanısının konulması için patolojiye gönderilerek tanı konulur. Bazı hastalarda kanserli hücre akciğere, karaciğere yayılmış olabilir. Kemoterapi sonrası devam eden kanseri hücreler olabilir. Bu kanserli hücrelerin çıkarılması için cerrahi müdahale gerekebilir. 

Cerrahi müdahale orşiektomi ve lenf nodları ameliyatları ile gerçekleşir. Orşiektomi ameliyatı testisin tamamen çıkarıldığı operasyondur. Kasık bölgesinde yapılan 3 ile 4 santimlik kesitten testis çıkarılır. Hasta kozmetik amacıyla testis protezinin takılmasını isterse ameliyat sırasında hastaya testis protezi takılır. Lenf nodları ameliyatı karın bölgesinde yapılan kesitten lenf bezlerinin alındığı operasyondur. Ameliyat esnasında boşalmayı sağlayan sinir yapıları zarar görebilir. 

Zarar gören sinirler sertleşme bozukluğunun ortaya çıkamamakla birlikte boşalma ile ilgili güçlüğe neden olabilir. Kemoterapi sonrası lenf nodları ameliyatı uygulanan hastalarda risk faktörü daha yüksektir.

Bebeklerde Testis Kanseri

Bebek anne karnındayken testisler karın bölgesinin iç kısmında yer alır. Doğuma az bir süre kala testisler torbalara inerler. Sağlıklı doğan her 100 bebekten 2-3 tanesinde inmemiş testis görülmektedir. Gelişimini tamamlayamayan veya erken doğumla gelen bebeklerde inmemiş testis oranı %33 civarındadır. İlk birkaç ayda çocukta inmemiş testis olabilir. Tesis bu süre içerisinde kendiliğinden iniş yapabilir. 

İnmemiş testisli çocuklarda tedavi oldukça önemlidir. Bu tür çocuklarda testis kanseri, kısırlık riskin normal çocuklara göre daha yüksektir. İnmemiş testisli çocuklar mutlaka bir çocuk üroloji uzmanına gösterilmelidir. Böylelikle başka bir sorun da varsa erkenden tespit edilir.

Testis Kanseri için Hangi Doktora Gidilir?

Testisin kendi kendine muayene edilmesi oldukça önemlidir. Testis muayene edilirken ağrısız bir kitle görülebilir. Genelde kitle testisin normal kıvamından daha pürüzlü bir şişkinlik belirtisi gösterir. Tümör testiste damar yolu veya lenf yoluyla diğer organlara yayılabilir. 

Tümör akciğere yayılmış ise öksürük, kanlı balgam belirtileri gözlemlenir. Kemiklere yayılmış ise kemikte ağrılar hissedilir. Göğüslerde, sırt bölgesinde ağrı hissedilmesi, göze çarpacak derecede kilo kaybı, halsizlik gibi belirtiler testis kanserinin nedeni olabilir. Bu belirtiler gözlemlendiği takdirde alt yapı bakımından yeterli bir hastanenin Üroloji bölümünde üroloji uzmanına gidilmelidir.