HLA B27

HLA B27 Nedir?

HLA B27, immün (bağışıklık) sistemde fonksiyon kayıpları ve sağlık sorunlarına yol açan bir protein yapıdır. HLA açılımı, Human Leukocyte Antigen (İnsan Lökosit Antijeni) anlamına gelmektedir. İmmün sistemin, vücutta enfeksiyon oluşumuna yol açan zararlı organizmalar ve maddeleri, vücudun kendi hücrelerinden ayırt etmesinden sorumludur. Aynı zamanda beyaz kan hücrelerinde (lökosit- akyuvar) barınırlar.

HLA B27, lökositlerin yüzeylerinde tutunur. Vücut savunmasında önemli bir yer tutan diğer HLA türlerinin aksine, otoimmün hastalıklara neden olurlar. Çünkü HLA B27 varlığı sonucunda, immün sistem vücudun kendi sağlıklı hücrelerine de saldırabilmektedir.

HLA B27 Normal Değeri Kaç Olmalı?

HLA B27, sağlıklı bir insan vücudunda %8 ila %14 aralığında görülebilir. Ancak %8 ve üzeri değerler, HLA B27 pozitifliğinin habercisi olarak kabul edilir. Fakat HLA B27 pozitifliği, her zaman otoimmün hastalıkların görüleceği anlamına gelmez. Aynı şekilde negatif sonuç da otoimmün hastalığın olmadığı anlamına gelmeyebilir.

Yapılan test sonuçlarında HLA B27 düzeyi %8’in altında görülüyorsa, test sonucu negatif kabul edilir. Ancak antijenin vücutta herhangi bir sağlık sorununa yol açıp açmadığını görmek için, HLA B27 testi yeterli olmaz. Hastanın şikayetleri ve test sonucuna bağlı olarak şüphelenilen hastalıkları doğrulamak için, hastadan ilave tahlil ve tetkikler istenecektir. Tüm sonuçlar bir araya getirilip değerlendirildikten sonrasında ise gerek görülürse HLA B27 tedavisi başlatılacaktır. 

HLA B27 Testi Nasıl Yapılır?

HLA B27 ölçümü, standart kan tahlili prosedürlerinin uygulanması ile gerçekleştirilir. Bunun için hastanın kol damarlarından kan numunesi alınır ve laboratuvar ortamında detaylı bir analiz yapılır. Bu sayede vücuttaki HLA B27 düzeylerini tespit etmek mümkün olur.

HLA B27 testi öncesi herhangi bir hazırlık yapılmasına ihtiyaç duyulmaz. Ancak kullanılan bazı ilaçlar değerlerde sapmalara neden olabileceği için, hekime bu ilaçlar hakkında bilgi verilmesi önemlidir. Bu sayede hekim, test yapılmadan öncesinde bu ilaçların alınıp alınmayacağını belirleyebilir. 

HLA B27, otoimmün hastalıkların kesin bir göstergesi değildir. Ancak bu hastalıklardan şüphelenilmesi halinde uygulanan ilk adım tetkikleri arasında önemli bir yeri bulunur. Test sonucuna bağlı olarak, sonraki adımlar ve yapılacak diğer tetkikler hakkında planlama yapılması mümkün olmaktadır. 

Hamilelikte HLA B27 Değerleri Nasıl Olmalı?

Hamilelikte HLA B27 değerinin pozitif kabul edilmesi için, %8 ila %14 aralığının üzerinde seyretmesi gerekir. Daha düşük değerler ise test sonucunun negatif olduğunu gösterir. 

Gebelik döneminde HLA B27 pozitifliği, Ankilozan Spondilit (AS) hastalığının habercisi olabilir. Halk arasında bel ya da omurga romatizması olarak da bilinen bu hastalık, omurga ve kalça kemiği arasında bulunan eklemlerde iltihaplı romatizma görülmesi anlamına gelir. İlerlemesi halinde iltihaplanma diğer eklemlere de yayılır ve günlük yaşam kalitesini büyük oranda bozar. 

Gebelikte Ankilozan Spondilit hastalığın tedavisini, kesinlikle alanında uzman bir hekim planlamalıdır. Çünkü ilaç kullanımının riskleri, ilaç tedavisini ertelemenin riskleri ve uygun dozun seçimi konularında verilen yanlış kararlar hem anne adayının hem de bebeğin sağlığını tehdit edebilir. Çok şiddetli olmayan vakalarda doğuma kadar yürüyüş, yoga ve yüzme gibi spor aktivitelerinin yapılması önerilmektedir.

Bebeklikte HLA B27 Değerleri Nasıl Olmalı?

HLA antijenleri, genetik aktarım aracılığı ile bebeklere geçiş gösterebilir. Bebeklikte HLA B27 değeri, ebeveynlerden genetik olarak aktarılıp aktarılmadığına bağlı olarak pozitif ya da negatif sonuç verecektir. Ebeveynlerden en az birinde HLA B27 ilişkili hastalıklar görülüyorsa, benzer bir hastalığın bebekte görülme riski de yüksek olmaktadır. Bu nedenle özellikle çocukluk döneminde görülen sırt ve eklem ağrısı şikayetlerinin kesinlikle ihmal edilmemesi gerekir. 

HLA B27 Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

HLA B27 yüksekliği, savunma sisteminin sağlıklı hücreleri tehdit olarak algılaması ile ortaya çıkan otoimmün hastalıkların habercisi olabilir. Bu hastalıkların en sık karşılaşılanları ise şu şekilde sıralanabilir:

• Omurga ve kalça kemiği arasında bulunan eklemlerin iltihaplanmasıyla ortaya çıkan Ankilozan Spondilit (AS) hastalığının varlığı,
• Vücudun herhangi bir bölgesinde gelişen enfeksiyonun eklemleri etkilemesiyle ortaya çıkan reaktif artrit sorununun görülmesi,
• Özellikle çocuklarda görülen ve eklemlerin kronik şekilde iltihaplanması ile seyreden juvenil artrit hastalığının varlığı,
• Kalın bağırsak iç yüzeyinin iltihaplanması ve yara oluşumlarının görülmesi sonucunda meydana gelen ülseratif kolit hastalığının eklemleri etkilemesi,
• Sindirim sistemi iltihaplanması ve ülser oluşumlarının görülmesi ile seyreden Crohn hastalığının eklemleri etkilemesi,
• Sedef hastalığına bağlı olarak ortaya çıkan ve eklem iltihabına yol açan psöriatik artrit hastalığının görülmesi,
• Göz dokularının iltihaplanması sonucunda meydana gelen üveit sorununun görülmesi ve eklemlere yansıması,
• Leğen kemiklerinin her iki parçasında da iltihaplanma görülmesi sonucunda ortaya çıkan Sakroileit hastalığının görülmesidir. 

HLA B27 yüksekliği, kronik hastalıkların görülmesi ya da genetik olarak aktarılan hastalıkların varlığı halinde de ortaya çıkmaktadır. Altta yatan sağlık sorununun teşhis edilmesi için, uygun test ve tahliller yapılacaktır.   

HLA B27 Yüksekliği Belirtileri

HLA B27 yüksekliği, eklemlerde meydana gelen iltihaplanmalar ya da otoimmün hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkar. Hastada görülen belirtiler genel sağlık durumuna, hastalığın türüne ve evresine bağlı olarak değişiklik gösterir. Ancak en sık karşılaşılan belirtiler şu şekilde sıralanabilir: 

• Vücut eklemlerinin bir ya da birden fazlasında acı duyumunun oluşması,
• Boyun, göğüs ya da omurgada şişlik ve sertlik sorunlarının görülmesi,
• Eklem iltihabı ile birlikte ciltte lezyon (doku deformasyonu) oluşumlarının görülmesi,
• Cilt lezyonları ile birlikte idrar yolu enfeksiyonlarının oluşması,
• Kalçada acı duyumunun olması,
• Göz enfeksiyonu oluşması ve bu durumun kendini tekrarlaması,
• Eklem ağrısı nedeniyle günlük yaşam aktivitelerinin kısıtlanmasıdır. 

Kişide görülen belirtiler ve şiddeti, her hastada aynı olmayabilir. Bu nedenle tahlil sonucunun detaylı bir şekilde değerlendirilmesi ve farklı sağlık sorunlarının eşlik edip etmediği belirlenmelidir. 

HLA B27 Yüksekliği Tedavisi

HLA B27 yüksekliği tedavisi için kullanılacak yöntem, birçok faktöre bağlı olarak değişiklik gösterecektir. En uygun tedavinin belirlenmesi için göz önünde bulundurulan etmenler ise şu şekilde sıralanabilir:

• Hastanın yaşı, cinsiyeti, boyu ve kilosu gibi fiziksel özellikleri,
• Hastalığın türü ve hangi evrede olduğu,
• Mevcut sağlık sorunu nedeniyle hastada görülen semptomların neler olduğu,
• Kişide farklı sağlık sorunlarının bulunup bulunmadığı,
• Hastanın cerrahi operasyonlara ve anesteziye uygun olup olmadığı,
• Hastada günlük yaşam aktivitelerini kısıtlayacak boyutta semptomların bulunup bulunmadığı,
• Tedaviyi engelleyecek herhangi bir faktörün bulunup bulunmadığıdır.

HLA B27 yüksekliğine sebep olan sağlık sorunu teşhis edildikten sonrasında uygun ilaçların düzenli kullanımı, fizik tedavi seçeneği ile eklem fonksiyonlarının yeniden kazandırılması, cerrahi operasyonlar ile kişinin genel sağlık durumunun iyileştirilmesi ve günlük yaşam alışkanlıklarının yeniden düzenlenmesiyle sağlıklı bir yaşamın sürülmesi seçenekleri değerlendirilir. Ardından hasta için en uygun tedaviler belirlenir ve uygulamaya geçilir. 

HLA B27 Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

HLA B27 yüksekliği, her zaman otoimmün hastalıkların varlığını göstermez. Ancak altta yatan bir sağlık sorunu teşhis edilmişse en kısa zamanda, en uygun tedavi planının başlatılması gerekir. Aksi halde ortaya çıkabilecek sorunlar ise kısaca şu şekilde sıralanabilir:

• Omurgada meydana gelen deformasyonun ilerlemesi,
• Eklem ağrısı nedeniyle günlük yaşam aktivitelerinin sınırlandırılması,
• Kamburluk ve duruş bozukluğu sorunlarının meydana gelmesi,
• Boyun hareket kapasitesi sınırlandığı için öne düşük şekilde konumlanması ve geriye doğru kaldırmakta güçlük çekilmesi,
• Belin öne doğru çıkık bir şekilde konumlanması,
• Omuz ve kalça eklemlerinde kalıcı deformasyonların meydana gelmesi,
• Kalın bağırsak, böbrekler, idrar yolu, akciğerler ve gözlerde kronik enfeksiyon sorunun görülmesidir. 

Kişinin genel sağlık durumunu iyileştirmek ve günlük yaşam konforunu sağlamak için, erken teşhis ve tedavi oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Bu nedenle ebeveynlerde HLA B27 yüksekliği varsa ya da ilişkili hastalıkların belirtileri görülüyorsa vakit kaybetmeden uzman bir hekimden yardım alınmalıdır.