Kuyruk Sokumunda Şişlik
Kuyruk sokumunda şişlik; kuyruk sokumu bölgesi olarak adlandırılan ve iki kalça arasındaki bölgeye denk gelen yerde gelişen şişliği tanımlar. Altta yatan nedene göre, cerrahi yada dinlenme gibi tedaviler vardır.
Kuyruk Sokumunda Şişlik Nedir?
Kuyruk sokumunda şişlik; kuyruk sokumu bölgesi olarak adlandırılan ve iki kalça arasındaki bölgeye denk gelen yerde gelişen şişliği tanımlar. Bu bölge omurganın devamı olan koksiks kemiği, bu kemiğe tutunan kas ve bağ dokusu yapıları, bu yapıların üzerini örten cilt altı dokuları ve cilt dokusundan oluşur. Bu yapıları ilgilendiren herhangi bir hastalıkta; kuyruk sokumunda şişlik gelişebilir.
Kuyruk sokumu bölgesi; oturma ve yatma eylemlerine bağlı olarak travmaya en çok maruz kalan vücut bölgesi olduğu için; bu bölgede şişlik ve ağrı gelişimi çok sık rastlanılan bir semptomdur.
Kuyruk sokumu bölgesinde şişlik oluşturan en sık etkenler; kıl dönmesi (pilonidal sinüs) ve travmaya bağlı gelişen doku yaralanmalarıdır. Bu hastalıklara erken tanı konulup tedavi uygulanması oldukça mühimdir.
Kuyruk Sokumunda Şişliğe Eşlik Eden Belirtiler Nelerdir?
Kuyruk sokumu bölgesi pek çok yapıyı içerisinde barındırdığı için; bu yapılardan herhangi birinde meydana gelebilecek hasar, birçok belirtiye yol açabilir. Bu belirtilerden en sık görülenleri;
- Kuyruk Sokumu Bölgesinde Ağrı: Kuyruk sokumu bölgesindeki yapıların herhangi birinde travma yada enfeksiyona bağlı hasar gelişmesi; o bölgede bağışıklık sistemi hücrelerinin aktifleşmesine, bu hücrelerin salgıladığı kimyasal maddelerle de ağrı oluşumuna neden olur. Ağrı kişiyi uyarıcı bir belirtidir, hastayı hekime başvurmaya zorlar.
- Kuyruk Sokumu Bölgesinde Kızarıklık: Özellikle kıl dönmesi hastalığında cilt altında biriken mikroplar; o bölgedeki cilde kan akımının artışına neden olur. Artan kan akımı, kuyruk sokumunda şişlik ve kızarıklık olarak cilde yansır.
- Kuyruk Sokumu Bölgesinde Morluk: Travmaya bağlı gelişen kuyruk sokumu şişliklerinde; şişlik oluşan bölgede gelişen doku ezilmesine bağlı küçük kılcal damarlar hasarlanır. Bu durum hastada morluk oluşumuna yol açar.
- Kuyruk Sokumu Bölgesinden Gelen Akıntı: Kıl dönmesinde gelişen enfeksiyon; bu bölgedeki mikropların hücreleri harabiyete uğratması sonucu hücre ölümüne yol açar. Ölen hücreler; mikropların ürettiği bazı salgılarla birlikte hastada akıntı oluşumuna neden olur.
- Kuyruk Sokumu Bölgesinde Kaşıntı: Kuyruk sokumu bölgesi pek çok enfeksiyonun gelişimine müsait bir bölgedir. Bu bölgede gelişen enfeksiyonlarda derideki ufak sinir uçları uyarılarak kaşıntı oluşumuna neden olur.
- Hareket Kısıtlılığı: Travmaya bağlı gelişen kuyruk sokumu şişliklerinde; travma çok şiddetli ise, hastada hareket kısıtlılığı gelişebilir.
- Ateş: Ateş vücudun bağışıklık sisteminin oluşturduğu, mikropların çoğalmasının önüne geçilmesini sağlayan bir mekanizmadır. Özellikle kıl dönmesi durumunda bu bölgede gelişen enfeksiyon kişide ateş oluşumuna neden olur.
- Üşüme- Titreme: Üşüme titreme ateş oluşumundan hemen önce gerçekleşen bir durumdur. Bu durum da yine kıl dönmesine bağlı gelişen enfeksiyonlarda sık gözlemlenir.
Kuyruk Sokumunda Şişlik Nedenleri Nelerdir?
Kuyruk sokumu bölgesi; bulunduğu yet itibariyle hem travmalara hem de enfeksiyonlara oldukça dirençli bir bölgedir. Bu bölgede şişlik oluşumuna yol açan etkenler; Travma ve Pilonidal Sinüs(Kıl Dönmesi) enfeksiyonlarıdır. Bu hastalıklar hastada kuyruk sokumunda şişliğe ek olarak pek çok semptoma yol açabilir.
Travmaya bağlı gelişen kuyruk sokumu şişliği özellikle kalça üzerine düşmelerde, trafik kazalarında yada ayağın kayması sonucu ani gelişen düşmelerde oluşabilen bir semptomdur. Bu travma durumlarında hastada sadece yumuşak dokular zedelenebileceği gibi; kemik yapısı da harabiyete uğrayabilir.
Kıl dönmesi; iki kalçanın orta bölgesinde bulunan kılların cilt altına girmesi, bu bölgede bazı kimyasal tepkimelere(yabancı cisim reaksiyonuna) neden olarak apseleşmesi sonucu gelişen hastalıktır. Bu hastalıkta kıllar cilt altında apse oluşturur, eğer bu apse dışarı açılabilecek bir ağız oluşturursa bu durumda hastada akıntı gelişir. Kıl dönmesinde oluşan akıntı genellikle kötü kokulu ve yoğun kıvamlıdır.
Kuyruk Sokumunda Şişlik Teşhisi
Kuyruk sokumunda şişliği bulunan Hastalar genellikle bu şişliğe eşlik eden ağrı dolayısıyla hekime başvururlar. Hekim yapacağı muayene yöntemleri ve tetkiklerle hastalığa tanı koyar. Kuyruk sokumunda şişlik oluşumunda hastalığa tanı koyan teşhis yöntemleri;
- Anamnez: Anamnez; kelime anlamı olarak hekimin; hastanın yaşadığı şikayetler hakkında bilgi toplaması durumudur. Kuyruk sokumunda şişlik bulunan hastalar genellikle bu şişliğe ek olarak yaşadıkları ağrı, morluk, kızarıklık yada akıntıdan şikayet ederler. Hekim hastanın yaşadığı bu şikayetleri dinler, şikayetlerin var oluş zamanını ve hastanın herhangi bir travmaya maruz kalıp kalmadığını sorgular. Ardından fizik muayeneye geçer.
- Fizik Muayene: Fizik muayenede; hekim hastanın yüz üstü uzanmasını ve kuyruk sokumu bölgesini açmasını ister. Bu bölgede var olan morluk, şişlik, kızarıklık ve akıntıyı değerlendirir.
- Direkt Grafi: Direkt grafi X ışınlarının dokulara çarpması ve bu çarpma sonrası geriye dönmesi sonucu görüntü oluşturulan bir yöntemdir. Direkt grafi; özellikle travma geçiren ve bu travma sonucu kuyruk sokumu bölgesinde şişliği bulunan hastalarda; bu şişliğin kemik kırığından kaynaklanıp kaynaklanmadığını gösteren bir yöntemdir.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme(MR): Manyetik rezonans görüntüleme; manyetik alanın dokulara çarpması ve bu çarpma sonucu görüntü oluşturması esasına dayanan bir yöntemdir. Manyetik rezonans görüntüleme ile; hastada kuyruk sokumu bölgesindeki şişliğin hangi yapının hasarından kaynaklı geliştiği teşhis edilebilir.
Kuyruk Sokumunda Şişlik Tedavisi
Kuyruk sokumunda şişliğin tedavisi nedene yönelik olarak uygulanır. Bu bakımdan hastadaki semptomların teşhis edilmesi oldukça önemlidir.
Kişide kıl dönmesine bağlı gelişen kuyruk sokumu şişliğinde tedavi yöntemi çoğunlukla Cerrahi Tedavidir. Cerrahi tedavide amaç hastada kuyruk sokumunda şişlik ve iltihap oluşumuna yol açan; deri altına girmiş kıl yapılarının çıkarılmasıdır.
Travmaya bağlı gelişen kuyruk sokumu şişliklerinde tedavi travmanın şiddetine bağlı olarak çeşitlenir. Eğer travma doku ezilmesi ile sınırlıysa, hastada kuyruk sokumunda şişlik ve ağrı semptomları dışında pek bir semptom yoksa bu hastalara Yatak İstirahati ve Medikal Tedavi uygulanır. Ancak hastada koksiks kemiğinde kırık varsa; bu durumda Cerrahi Girişim uygulanır.
Kuyruk Sokumunda Şişlik Tedavi Edilmezse Ne Gibi Komplikasyonlara Yol Açar?
Kuyruk sokumunda şişlik ve acı hissi varlığında; bu semptomları oluşturan hastalığın teşhis edilip tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Bu hastalıklar tedavi edilmezse hastalığın türüne ve şiddetine göre çok ciddi komplikasyonlar oluşabilir.
Travmaya bağlı gelişen kuyruk sokumu şişliğinde hastaya tedavi uygulanmazsa hastada şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı gibi semptomlar devam eder. Bu durum hastanın yaşam kalitesini etkiler. Eğer hastadaki travma çok şiddetli ise koksiks kemiği kırığı görülebilir. Bu durum tedavi edilmezse hastada felçliye kadar gidebilen hareket bozuklukları görülebilir.
Kıl dönmesine bağlı kuyruk sokumu bölgesi şişliği yaşayan ve tedavi edilmeyen kişilerde bu bölgede bulunan enfeksiyon kana yayılıp sepsis (kana mikrop karışması) adı verilen çok şiddetli klinik tabloya neden olabilir. Ayrıca bu kişilerde varolan kuyruk sokumunda şişlik ve akıntı; kişinin yaşam kalitesini oldukça düşürür.
Kuyruk Sokumunda Şişliğe Ne İyi Gelir? Ne İyi Gelmez?
Kuyruk sokumunda şişlik durumunun önüne geçilmesinde uygulanacak bazı uygulamalar hem şişlik oluşumunun önüne geçer, hem de varolan şişliğin azalmasına yardımcı olur. Bu uygulamalar;
- Hastalar kıl dönmesine bağlı kuyruk sokumu şişliğinden korunmak için o bölgedeki kıl yapılarını kesmeli ve o bölgenin nemli kalmasını engellemelidir.
- Kıl dönmesi yaşayan ve bu durumdan ötürü kuyruk sokumunda şişliği bulunan hastalar tedavi edildikten sonra en az 1 yıl o bölgenin kıllarını almalıdır. Bu durum hastalığın nüks etmesini engeller.
- Travmaya bağlı gelişen kuyruk sokumu şişliğinde pek çok yapıda hasar gelişebilir. Bu durumda hastaya erken tanı konulması ve tedavi edilmesi mühimdir.
- Travmaya bağlı gelişen kuyruk sokumu şişliğinde hasar sadece yumuşak dokulara sınırlıysa, kemik yapısında herhangi bir problem yoksa; bu durumda hastaya yatak istirahati önerilir. Bu yatak istirahati hastadaki yumuşak dokuların iyileşme hızını arttırır. Ancak yatak istirahatinde ara ara yapılacak basit yürüyüşler bu bölgenin kanlanmasını arttırarak daha çabuk toparlanmasını sağlar.
Kuyruk Sokumunda Şişlikte Kullanılan İlaçlar
Kuyruk sokumunda şişlikte kullanılan ilaçlar; hastada var olan ve yaşam kalitesini bozan ağrı semptomunu gidermeye yöneliktir. Buna bağlı olarak kullanılacak olan ilaçlar Ağrı Kesici İlaçlardır. Bu ilaçlar; içerik olarak asetaminofen, parasetamol, naproksen, ibuprofen gibi maddeleri barındırır. Bu ilaçlar oral(ağızdan) alındığı için en sık görülen yan etkileri bulantı, kusma, ishal, kabızlık, mide ekşimesi gibi semptomlardır. Bu semptomlar hastayı ciddi şekilde etkiliyorsa, hastanın yaşam kalitesini düşürüyorsa; ilaca ara verilmeli ve hekimle irtibata geçilmelidir.
Kuyruk Sokumunda Şişlik Durumunda Ameliyat
Kuyruk sokumunda ameliyat kuyruk sokumu bölgesinde oluşan kıl dönmesinde ve kuyruk sokumu kemiği olarak adlandırılan koksiks kemiği kırıklarında uygulanır. Bu ameliyatları uygulayan cerrahi bölümler genel cerrahi ve ortopedi ve travmatoloji bölümleridir.
Kuyruk sokumu bölgesinde gelişen kıl dönmesi ameliyatında ilk olarak kılların cilt altına girerek oluşturduğu apse boşaltılır. Ardından kıl köklerini de içeren nekroza gitmiş(doku ölümü gerçekleşmiş) yapılar ameliyatla çıkarılır ve bu bölge dikilerek ameliyat tamamlanır. Ameliyat sonrası hasta en az 1 yıl bu bölgenin kıllarını düzenli bir şekilde almalıdır.
Kuyruk sokumu kemiği olan koksiks kırıklarında hastada kırık olan kemik vidalama işlemi denen yöntemle eski haline döndürülmeye çalışılır. Bu ameliyat sonrası hasta yaklaşık 6 ay fizik tedavi uygulaması görür.
Bebek ve Çocuklarda Kuyruk Sokumunda Şişlik
Bebek ve çocuklarda kuyruk sokumu şişliği oldukça nadir görülen bir durumdur. Bebeklerde kuyruk sokumu bölgesinde şişliğe yol açan etken genellikle doğum sırasında oluşan travmalardır. Çocukluk döneminde ise dış dünyanın keşfine bağlı olarak artan travmalar sonucu kuyruk sokumu bölgesinde şişlik meydana gelir. Bu şişlik özellikle popo üzerine düşme şeklinde yaşanan travmalarda belirgindir.
Bebek ve çocuklarda kuyruk sokumu şişliği ile ilgilenen bölüm Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları bölümüdür. Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı hekim; gerek gördüğü durumlarda hastayı Ortopedi ve Travmatoloji bölümüne sevk eder.
Kuyruk Sokumunda Şişlik Oluşumunda Hangi Doktor Gidilir?
Kuyruk sokumunda şişlik çoğunlukla travma ve kıl dönmesi hastalığına bağlı oluşur. Bu hastalıklarla ilgilenen bölümler farklıdır. Hastalar bölüm tercihini yaşadıkları semptomlara göre yapmalıdır.
Travmaya bağlı oluşan kuyruk sokumu şişliğiyle ilgilenen, hastaya tanı koyup gerekli tedaviyi uygulayan bölüm Ortopedi ve Travmatoloji bölümüdür.
Kıl dönmesine bağlı kuyruk sokumu şişliğiyle ilgilenen, hastaya tanı koyan ve gerekli tedaviyi uygulayan bölüm Genel Cerrahi bölümüdür.
Hastalar kuyruk sokumunda şişliğe ek olarak kuyruk sokumunda ağrı, kuyruk sokumu bölgesinde akıntı, kuyruk sokumu bölgesinde kızarıklık yaşadığında Genel Cerrahi bölümüne başvurmalıdır.
Hastalar özellikle travma sonrası gelişen kuyruk sokumunda şişliğe ek olarak kuyruk sokumu ağrısı, kuyruk sokumunda morluk gibi durumlarda Ortopedi ve Travmatoloji bölümüne başvurmalıdır.
Kuyruk Sokumunda Şişlik ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Kuyruk sokumunda şişlik oluşumunda tedavi nedir?
Kuyruk sokumunda şişlik oluşumunda tedavi; kuyruk sokumunda şişliğe yol açan etkenin bulunması ve ortadan kaldırılması ile yapılır. Kıl dönmesine bağlı gelişen kuyruk sokumu şişliklerinde cilt altına giren kıllar ölü dokularla birlikte çıkarılırken, travmaya bağlı gelişen kuyruk sokumu şişliklerinin tedavisinde travmanın derecesine göre yatak istirahati yada cerrahi girişim uygulanır.