MCHC

MCHC Nedir?

MCHC, kişide bir kırmızı kan hücresi içinde bulunan hemoglobin miktarının ölçümü olarak nitelendirilebilir. Hemoglobin bir vücutta kanın içinde oksijeninin taşınmasına yardımcı olan ve demir açısından çok zengin bir protein türüdür. MCHC terimi bir kırmızı kan hücresi içinde yer alan ortalama hemoglobin miktarını gösterir.

MCHC değeri bir hastada anemi olup olmadığına yönelik inceleme yapılırken bakılan değerlerden biridir. Anemi olan kişilerde mevcut anemi türünü ve bu sorunun altında yatan nedenleri bulmak için de gerekmektedir.

MCHC açılımı “Ortalama Eritrosit Hemoglobin Konsantrasyonu” olarak nitelendirilmektedir. Bu değere genel sağlığı değerlendirebilmek, bazı hastalıklara yönelik teşhis ve taramada, teşhis sonrası durum takibi yapma ve tedavinin etkilerini ortaya koymak için istenebilir.

MCHC Normal Değeri Kaç Olmalı?

MCHC normal değeri yaşa göre değişebilmektedir. Yetişkinlerde normal kabul edilen MCHC değeri her desilitre için 31-37 g/DL olmaktadır. Ancak kan testini yapan cihazın çalışma sistemine göre referans değerler değişebilir. Kişide kırmızı kan hücresi sayıları normal olarak belirlense de MCHC değerleri düşük, normal ya da yüksek olarak ölçülebilir. 31-37 g/DL referans aralığı 2 yaşından büyük çocuklar için de geçerlidir.

MCHC Nasıl Ölçülür?

MCHC ölçümü kan testi içinde yapılmaktadır. Kan tahlili MCHC ölçümü ya da bir diğer ismiyle hemogram testi ile tam kan sayımı yapılır ve MCHM değeri de incelenir.

Ölçümün yapılabilmesi için hastadan bir tüp kan alınması yeterlidir. Hastaların test için özel bir hazırlık yaptırmalarına gerek yoktur ancak ölçüm sırasında başka değerlere de bakılması gerekiyor ise uzman doktor tarafından birtakım öneriler yapılabilir.

Hamilelikte MCHC Değeri Kaç Olmalıdır?

Hamilelik döneminde MCHC değeri değişmemektedir. Ancak bazı anne adaylarında küçük oranda düşebilir. Hamilelikte de yetişkinler için verilen 31-37 g/dl değer aralığı referans olarak kabul edilebilir.

Anne adayının vücudunda bulunan kan hücrelerinin sağlıklı bir işleyiş içinde olması önemlidir. Anne sağlığının yanı sıra bebek sağlığının da sorunsuz bir şekilde devam etmesi için bu süreçteki düşüklük ve yükseklik dikkatle takip edilmelidir.

Bebeklikte MCHC Değeri Kaç Olmalıdır?

Bebeklerde kanda MCHC değeri hızlı bir şekilde değişmektedir. Bu yüzden özellikle 2 yaşına kadar bebeklerde MCHC normal değeri çok değişken olmaktadır. Bebeklerde MCHC normal değerleri şu şekildedir;

• Yenidoğan bebekler için ortalama değer 30-36 g/dl aralığında 
• 1-3 günlük bebekler için ortalama değer 29-37 g/dl aralığında
• 1-2 haftalık bebekler için ortalama değer 28-38 g/dl aralığında
• 1-2 aylık bebekler için ortalama değer 29-37 g/dl aralığında
• 3 ay ile 2 yaş arasındaki bebekler için ortalama değer 30-36 g/dl aralığında referans olarak kabul edilmektedir.

MCHC Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

MCHC düşüklüğü nedenlerinin en sık karşılaşılanı anemi hastalığıdır. Anemi hastası olan kişilerde kırmızı kan hücrelerinin boyutu normalden daha düşük olur. Bu kişilerde hemoglobin düzeyinde de düşme görülür.

Diğer MCHC düşüklüğü nedenleri şu şekildedir;

• Çölyak hastalığı tanısı
• Crohn hastalığı tanısı
• Gastrik bypass cerrahisi yapılması
• Vücutta demir eksikliği olması
• Ülsere bağlı olarak düşük dereceli kan kaybı kronik olarak ortaya çıkması
• Kırmızı kan hücrelerinin ya da hemolizin erken dönemde hasar görmesi
• İç kanama riski ortaya çıkan kanser türleri
• Hamilelik
• Mide ülseri tanısı
• Mide kanaması geçirme
• Adet kanamalarının artması
• Demir açısından dengeli ve yeterli beslenme alışkanlığı olmaması
• Kancalı kurt enfeksiyonu
• Kurşun zehirlenmesi gibi durumlar en yaygın nedenler arasında yer almaktadır.

MCHC Düşüklüğü Belirtileri

MCHC düşüklüğü olan kişilerde belirli belirtiler yoğun olarak ortaya çıkmaktadır. Söz konusu belirtiler genellikle anemiye bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.

MCHC düşüklüğü belirtileri şu şekildedir;

• Tende solukluk oluşması
• Vücutta eskiye göre daha kolay morluk ortaya çıkması
• Nefes darlığı şikayetleri
• Kronik yorgunluk görülmesi
• En ufak durumda güçsüzlük hissi oluşması
• Baş dönmesi şikayetlerinde artış
• El ve ayaklarda uyuşma hissi artışı

MCHC Düşüklüğü Tedavisi

MCHC düşüklüğü tedavisi için öncelikle bu duruma sebep olan nedenler için gerekli testler ve tetkikler yapılmaktadır. Düşük MCHC seviyesinin nedenleri belirlendikten sonra altta yatan nedene yönelik bir tedavi uygulanabilir.

MCHC düşüklüğü durumunda yapay şekilde seviyeyi arttırmamak gerekir. Bu durumda daha farklı olumsuz durumlar ortaya çıkabilir. Öncelikle basit yaşam değişiklikleri ve diyet listeleri ile bu sorun ortadan kaldırılabilir.

MCHC seviyesinin artması adına ilaç tedavisi ya da demir emiliminin artmasını sağlayacak C vitamini takviyesi de önerilebilir. Dahiliye uzmanları, yapılan tetkiklerden sonra gerekli olması durumunda hastayı Hematoloji bölümüne yönlendirebilir. Bu süreçte kan ve kemik ilikleri detaylı olarak incelenir. Tahlil sonuçlarına göre uygun bir tedavi planlanacaktır.

MCHC Düşüklüğüne Ne İyi Gelir?

Kanda MCHC düşüklüğü olması durumunda beslenme alışkanlığında önemli değişiklikler yapılması gerekir. Öncelikle kafein tüketimi mutlaka sınırlandırılmalıdır. Bunun yanında hastalar haftada en az iki defa kırmızı et tüketmeye özen göstermelidir.

Kırmızı et tüketimi sırasında süt ve süt ürünleri tüketmekten kaçınılmalıdır. Etle birlikte pişmiş sebzeler tercih edilirse demir emilimi arttırılabilir. Ayrıca her hafta beslenme listesinin içine balık ve sebzeler düzenli olarak eklenmelidir.

MCHC düşüklüğü olması durumunda hastalar kan yapma özelliği olan kuru üzümü ve mevsim meyvelerini ara öğünlerde tüketmelidir. Kanda MCHC seviyesini arttırmak için ıspanak, kuşkonmaz, maydanoz gibi besinler de düzenli olarak tüketilmelidir. Demir ağırlıklı beslenme sayesinde bu seviye arttırılabilir.

MCHC Düşüklüğü Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu MCHC düşüklüğü tedavi edilmediği takdirde hastanın vücudu için tehlikeli sonuçları olabilir. Öncelikle yüksek oranda bir düşüklük olması durumunda vücut zorlanmaya başlar. MCHC vücutta oksijen taşımada önemli bir bileşendir. Zamanla oksijen yetersizliği ortaya çıkabilir.

Dokular ve hücreler belirli bir süre sonra ihtiyacı olan oksijeni alamamaya başlayacaktır. Demir eksikliği de uzun süre devam ederse kalp yetmezliği sorunları ortaya çıkabilir. Akciğerde zorlanma oluşacağı için nefes darlığı şikayetleri görülmeye başlanabilir. Vücuttaki dokular ihtiyacı olan oksijeni alamadığında iç organların tamamı, beyin ve kaslar da olumsuz etkilenmektedir. Zamanla ağrı, kramp şikayetleri artmaktadır. Ayrıca zamanla unutkanlık ve duygu durum bozukluğu gibi durumlarda ortaya çıkmaktadır. Bazı hastalarda seviyenin uzun süre düşük kalması el ve ayaklarda zaman içinde uyuşma şikayetlerini de beraberinde getirmektedir.

MCHC Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Test sonucunda MCHC değerlerinin referans değerlerden yüksek çıkması MCHC yüksekliği olarak tanımlanır. MCHC yüksekliği nedenleri birbirinden çok farklı potansiyel durumlar olabilir. Kırmızı kan hücreleri kırılgan yapıya sahip insanlarda MCHC değeri yüksek ölçülmektedir.

MCHC yüksekliği nedenleri şu şekildedir;

• Vücuttaki bağışıklık sistemi elemanlarının kan hücrelerine saldırdığı otoimmün hemolitik anemi
• Kırmızı kan hücrelerinin normalden büyük olduğu makrositik anemi
• Vücutta ortaya çıkan ciddi dereceli yanıklar
• Karaciğer hastalıkları
• Vücuda eskiye göre daha az miktarda vitamin girmesi
• B-12 eksikliği
• Folik asit eksikliği
• Kan kaybı artışı
• Kemoterapi ilaçları kullanımı
• Tiroid sorunları
• Çay ve kafein tüketimi oranının çok artması
• Normalden çok daha fazla sıvı alımı potansiyel nedenler arasında yer almaktadır.

MCHC Yüksekliği Belirtileri

MCHC yüksekliği belirtileri yükseklik seviyesine bağlı olarak değişmektedir. MCHC yüksekliğine yol açan alt nedenlere göre belirtiler de farklı olacaktır.

MCHC yüksekliği belirtileri şu şekildedir;

• Yorgunluk hissi
• Sarılık tanısı
• Enfeksiyon görülmesi
• Bayılma
• Hızlı kalp atımı görülmesi
• Aşırı kilo kaybı görülmesi
• İştah kaybı başlaması
• Saç ve tırnakların kırılgan hale gelmesi
• İshal 
• Hafıza sorunları başlaması
• Mide bulantısı ve kusma şikayetleri
• Karında sağ üst bölgede ağrı şikayetleri
• Zayıflık
• Huzursuzluk hissinde artış
• Sürekli acıkma hissi olması
• Çok fazla terlemeye başlama olarak gösterilebilir.

MCHC Yüksekliği Tedavisi

MCHC yüksekliği tedavisi için öncelikle altta yatan nedeni belirlemek gerekmektedir. Bu seviyeyi yükselten durum belirlendikten sonra gerekli tedavi belirlenebilir. MCHC değeri yüksekse ek testler yaparak tanı koyulur ve bir eylem planı hazırlanabilir. B-12 ve folat içeren besinlerin bulunduğu bir diyet uygulaması ve beslenme listesi doğru bir seçim olacaktır.

Ayrıca kişi alkol ve sigara tüketiyorsa sınırlama getirilmesi gerekmektedir. Seviyeyi düşürebilmek için ilaç tedavisi ve b-12 ile folat takviyesi de uygulanabilir. Dengeli ve sağlıklı beslenmeye başlayarak MCHC seviyesi normale çevrilebilir. Ayrıca fazla kafein tüketimine de sınırlama getirmek çok önemlidir.

MCHC Yüksekliğine Ne İyi Gelir?

MCHC yüksekliği olması durumunda genellikle b-12 ve folik asit açısından zengin bir beslenme alışkanlığı edinilmesi önerilir.  Hayvansal kaynaklı tüketilebilecek besinler şöyledir;

• Karaciğer ve dalak tarzında sakatatlar
• Karides, midye, istiridye ve diğer kabuklu deniz ürünleri
• Süt ve süt ürünleri
• Yumurta 
• Alabalık, ringa, uskumru ve ton balığı gibi balık kaynaklı besinler tüketilebilir.

Bunun yanında folik asit açısından zengin besinlerin de tüketilmesi önerilmektedir. Kuru fasulye, bamya, Brüksel lahanası, karnabahar, pancar, mercimek, fasulye gibi besinler tüketilebilir. Ayrıca brokoli, kuşkonmaz, maydanoz, nane, kereviz ve diğer yeşil yapraklı sebzeler açısından da zengin bir beslenme listesi oluşturulmalıdır. Badem, fıstık, bezelye, ay çekirdeği, elma, üzüm lahanagiller avokado, muz ve diğer turunçgiller de folik asit açısından zengin besinlerdir.

MCHC Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

MCHC yüksekliği tedavi edilmediğinde vücut için çok önemli sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu seviyenin uzun süre yüksek kalması nadir görülen kan hastalıklarına yol açabilir. Vücutta alyuvar üretimi artar. Buna bağlı olarak kişinin kanı olması gerekenden daha kalın hale gelir.  

Kanın kalınlaşmasına bağlı olarak pıhtı oluşumu, kalp krizi ve felç gibi sorunlar yaşanabilir. Kısaca MCHC yüksekliği uzun süre tedavi edilmediğinde hayat boyunca sürecek ve ölümcül olabilecek sorunlara yol açabilir.