Radyoloji Nedir?

Radyoloji bölümü, sağlık sorunlarının kesi işlemleri uygulanmadan teşhis edilmesi ve girişimsel tedavilerin uygulanmasından sorumlu olan tıp branşıdır. 

Vücut iç dokularında ya da organlarında görülen tüm sağlık sorunları için radyolojik görüntüleme tekniklerinden yardım alınır. Bunun için MR (Manyetik Rezonans), PET (Pozitron Emisyon Tomografisi), Röntgen, BT (Bilgisayarlı Tomografi) ve Ultrasonografi gibi yöntemlere başvurulur. 

Radyoloji bölümü kendi içinde girişimsel ve tanısal olmak üzere iki branşa ayrılır. Girişimsel radyoloji, açık ameliyat uygulamalarının yapılamadığı hastalara küçük operasyonların yapılmasını mümkün hale getirir. 

Beslenme tüplerinin takılması, stent uygulamaları, anjiyografi işlemler ile damar içinin görüntülenmesi, biyopsi uygulamaları, bel kemiği ve omurga gibi bölgelerdeki kırıkların tedavisi en sık yapılan girişimsel radyoloji uygulamaları arasında yer alır. 

Tanısal radyoloji ise sağlık sorunlarının teşhis edilmesi için gereken tetkiklerin uygulanmasında öncülük etmektedir.

Radyoloji bölümü, doğrudan hasta kabulü yapan bir branş değildir. İlgili branş hekimlerinin hastayı sevk etmesi üzerine gereken tüm uygulamalar yapılır. Aynı zamanda tüm hastane bölümlerine bağlı olarak ya da yalnızca belirli bir bölüme bağlı olarak hizmet verebilir.

Radyoloji diğer adı halk arasında görüntüleme ya da röntgen bölümü olarak da bilinmektedir. 

Radyolog Nedir? Radyoloji Uzmanı Nedir? Uzmanlar ve Radyolog Ne İş Yapar?

Radyologlar, hastalıkların teşhisi için özel ışınlar ve radyoloji cihazlarından yardım alan hekimlerdir. Gerekli durumlarda ve yeterli eğitimin alınması halinde girişimsel tedaviler de uygulayabilirler. Ancak bunun için cerrahi eğitim de alınmış olması şartı bulunur. Aksi halde yalnızca tanısal radyoloji alanında hizmet verilebilir. 

Radyoloji uzmanı olmak için öncelikle tıp fakültelerinde verilen 6 senelik temel tıp eğitiminin tamamlanması ve bu eğitimin 5. senesinde radyoloji stajının yapılması gerekir. 

Ardından Tıpta Uzmanlık Sınavı (TUS) ile 5 senelik Radyoloji Uzmanlık Eğitiminin alınması gerekir. Tüm eğitimlerin başarılı bir şekilde tamamlanması sonucunda uzmanlık unvanı ile göreve başlanabilir.

Genel olarak bir radyoloji doktorunun görev ve sorumlulukları ise şu şekilde sıralanabilir:

• Sevk edilen hastalardan istenen tetkikleri kontrol etmek ve gerek görülürse fiziki muayene uygulamak,
• İlgili branş hekiminin belirlediği görüntüleme tetkikleri için MR, PET, BT, ultrasonografi ve röntgen gibi radyolojik cihazları kullanmak,
• Tetkik sonuçlarını değerlendirerek radyoloji raporu hazırlamak ve radyoloji sonuç görüntüleme sistemine kaydederek ilgili hekimlere ulaştırmak,
• Gerekli durumlarda hastalığın teşhisi için gereken yöntemlerin belirlenmesinde ilgili hekimler ile işbirliği yapmak,
• Görüntüleme sırasında görülmesi muhtemel olan komplikasyonları en aza indirgemek için gereken önlemleri almak,
• Radyoloji çalışanlarının yüksek radyasyona maruz kalmamaları için gereken çalışmaları yürütmek,
• Girişimsel radyoloji yetkisi bulunan uzmanlar için drenaj, biyopsi ve stent gibi uygulamaları yapmak,
• Mamografi (meme filmi çekilmesi), histografi (endoskopi ile sindirim sistemi ve rahim boşluğunun görüntülenmesi) ve floroskopi (iç dokuların görüntülenmesi için kontrast maddelerin kullanılması) gibi işlemleri uygulamak,
• Uzmanlık adaylarının gereken donanım ve tecrübeyi kazanmaları için gereken eğitimi vermek,
• Radyoloji alanında yürütülen çalışmaları yakından takip ederek mesleki gelişimi sürdürmektir.

Radyoloji çalışma saatleri, günde 5 saati aşmayacak sürelerle sınırlıdır. Aksi halde yoğun radyasyona maruz kaldıkları için ciddi sağlık sorunları görülebilir. 

Çalışanların genel sağlık durumlarını korumaları için erken emeklilik imkanı da sunulmaktadır. Radyoloji uzmanları devlet hastanelerinde, özel hastanelerde ya da özel merkezlerde görev yapabilirler. Aynı zamanda radyoloji bölümü olan üniversitelerde akademik kariyer yapma imkanları da bulunmaktadır. 

Radyoloji Hangi Hastalıklara Bakar? Radyoloji Doktoru Neye Bakar?

Radyoloji bölümü, vücut iç dokularında görülen tüm sağlık sorunlarının teşhisi ile ilgilenen bir bölümdür. Tanı radyolojisinde genel olarak iskelet, yumuşak doku ve diğer dokularda görülen anomaliler incelenir. 

Girişimsel radyoloji ise damarsal sorunların giderilmesi, kanamaların durdurulması ve apselerin boşaltılması gibi uygulamalarda önemli bir rol oynar. 

Radyoloji bölümünün en sık karşılaştığı sağlık sorunları ise şu şekilde sıralanabilir:

• Vücuda Alınan Travmalar: Doğal afetler, kazalar, saldırılar, düşmeler ve yaralanmaya yol açan diğer durumlar travmalara yol açabilir. Bu durum sonucunda ise sinir tahribatları, yumuşak doku zedelenmeleri, iç organ yırtılmaları, kırıklar, kemik çatlakları ya da çıkıkları gibi sonuçlar görülür. Bölgede oluşan zararı kesi atmadan görebilmek için radyolojik yöntemlerden yardım alınır.
  
• Kitle Oluşumları: Vücutta oluşan fıtık ve benzeri kitleler ile tümörlerin saptanması için radyolojik görüntüleme yöntemlerinden yardım alınır. Bu sayede cerrahiye başvurmadan tümörün boyutu, konumu, evresi, yayılması ve benzeri özelliklerini teşhis etmek mümkün hale gelir.
  
• Eklem ve Kemik Deformasyonları: Hareketsiz yaşam tarzı, ağır egzersizlerin uzun süre yapılması ve mesleki zorunluluklar gibi durumlar eklemler ya da kemiklerin deforme olmasına ve böylece fonksiyon kayıplarına yol açabilir. Bu durumun en yaygın görüldüğü örnekler ise boyun düzleşmesi ve kireçlenme sorunlarıdır. Şiddetli ağrı duyumu, hareket kapasitesinin azalması ve günlük yaşam kalitesinin düşüş göstermesi gibi semptomlara neden olmaktadır. Tanısal radyoloji ile kemik ve eklem dokularındaki hasarlar kolayca tespit edilebilir.
  
• Vücuttaki Yabancı Cisimlerin Tespiti: Vücutta bulunmaması gereken cisimlerin tıbbi olarak görüntülenmesi ve konumunun belirlenmesi için radyolojiden yardım alınır. Bu sayede cismin ne olduğu, hangi bölgede takıldığı ve yol açtığı komplikasyonlar net bir şekilde belirlenir. Ardından cerrahi ya da ilk yardım uygulamalarıyla vücuttan çıkarılır.
  
• İç Organları Etkileyen Sağlık Sorunları: Kalp hastalıkları, damar yapısında görülen bozukluklar, sindirim sistemi hastalıkları, ürogenital sistem hastalıkları, nörolojik sistem sorunları, solunum yolları problemleri, böbrek ve karaciğerde gelişen sorunlar gibi sağlık durumları için radyolojik görüntüleme teknikleri kullanılır. Bu sayede hastalıklar detaylı bir şekilde analiz edilir ve en etkili tedavi seçeneği belirlenmiş olur.
  

Radyoloji bölümü, acil vakalar da dahil olmak üzere tüm klinik ve polikliniklerden sevk edilen hastalarla ilgilenmektedir. Bu nedenle tüm branş hekimleri ile işbirliği kurmaları gerekir. 

Gebelik izlemi, kas gruplarında görülen sağlık sorunları, ağız, çene ve dişlerde görülen sağlık sorunları  gibi durumlar için de radyolojik görüntüleme tekniklerinden yardım alınmaktadır. 

Radyoloji Ne Yapar? Radyoloji Bölümü Hangi Tedavileri Uygular?

Radyoloji bölümü, tanısal uygulamalar ve girişimsel tedavilerden sorumlu tıp branşıdır. Uyguladığı yöntemler ise şu şekilde gruplandırılabilir:

• Tanısal Radyoloji Uygulamaları: Sağlık sorunlarının teşhis edilmesi için radyolojik cihazların kullanılması prensibiyle uygulanır. Bunun için ilgili bölgeye MR, BT, PET, PET/CT, anjiyografi, röntgen, floroskopi, mamografi  ve ultrasonografi gibi yöntemlerden yardım alınır. Yapılan görüntüleme işlemleri ile hastalıkların tanı ve teşhisi konur. Daha sonrasında ilgili branş hekimi tarafından gereken tedavi planı hazırlanmaktadır.
  
• Girişimsel Radyoloji Uygulamaları: Açık ameliyat yapılamayan hastalara uygulanacak müdahalelerde görüntü desteği sunarlar. Bu sayede müdahaleler daha az komplikasyonla ve daha başarılı şekilde tamamlanabilir. Stent uygulamalarının yapılması, kan pıhtıları ve tümöral oluşumların çıkarılması, kanamaların durdurulması, tümörlerin dondurulması ya da ısı vererek buharlaştırılması, biyopsi işlemlerinin yapılması, damar tıkanıklarının açılması, bel kemiği ya da omurgada görülen kırıkların tedavisi, kateter ve beslenme tüplerinin yerleştirilmesi gibi işlemlerde girişimsel radyoloji tedavilerinden yardım alınmaktadır.
  

Radyoloji bölümü tarafından yapılan uygulamalar, ilgili branş hekimleri ile bir arada çalışarak gerçekleştirilir. Bu sayede hastalıkların teşhis ve tedavi süreçleri çok daha etkili sonuçlar vermektedir.