Bebeklerde Pipi Ucu İltihabı
Pipi ucunda hastalık yapıcı mikroorganizmaların üremesi sonucunda oluşan iltihaplanmaya balanit adı verilmektedir. İlaç tedavisi, steroid krem, antibiyotik, mantar ilacı, antifungal ilaç, sünnet gibi tedaviler vardır.
Bebeklerde Pipi Ucu İltihabı Nedir?
Pipi ucunda hastalık yapıcı mikroorganizmaların üremesi sonucunda oluşan iltihaplanmaya balanit adı verilmektedir. Halk arasında pipi ucu iltihabı olarak da bilinmektedir. Pipi ucu iltihabı vakalarının birçoğu sünnetsiz bebeklerde görülmektedir. Sünnet derisi, pipinin ucunu örter. Böylece içeride mikroorganizmaların üremesi için uygun bir ortam oluşur. İdrar ya da sabun kalıntısı gibi maddeler, penis ucunun doğal florasının bozulmasına ve enfeksiyona açık hale gelmesine sebep olur.
Son derece acı verici olan bu hastalığın önlenebilmesi için hijyen kurallarına uyulması gerekmektedir. Bebek ailesi tarafından yakından gözlemlenmeli ve herhangi bir anormallik fark edildiğinde doktora gidilmelidir. Özellikle idrar çıkışı olmaması halinde muayene için zaman kaybedilmemeli ve altta yatan sebebe yönelik tedavi uygulanmalıdır.
Bebeklerde Pipi Ucu İltihabı Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde pipi ucu iltihabı oluşması halinde ortaya çıkacak belirtiler dışarıdan gözlemlenebilecek türdendir. Bu nedenle sorun kolaylıkla fark edilebilir. Tedavi geciktikçe belirtilerin şiddeti de artış gösterecektir.
Bebeklerde pipi ucu iltihabının belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Pipi ucunda kızarıklık ve şişlik,
- Akıntı,
- Sünnet olmamış bebeklerde sünnet derisinin sertleşmesi,
- Pipi ucunda kaşıntı ve ağrı
- Pipi derisinde hassasiyet,
- Ateş yükselmesi,
- Bebekte huzursuzluk
- Pipi ucunun şişerek idrar yoluna baskı yapması halinde, idrar yaparken ağrı.
Bebeklerde Pipi Ucu İltihabı Nedenleri Nelerdir?
Bebeklerde balanit (pipi ucu enfeksiyonu), sünnetli bebeklerde sık rastlanan bir hastalık değildir. Çoğu zaman hijyen eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Fakat sabun gibi temizleyicilerin de aşırı kullanılması halinde tahriş oluşur ve pipi ucu iltihabı görülebilir. Balanit oluşumu sebepleri aşağıdaki gibidir:
- Sünnet derisinin dar olması (fimozis),
- Bağışıklığın düşmesi,
- Hijyen eksikliği,
- Bebek ve çocukların sürekli olarak pipileriyle oynaması,
- Sabun gibi maddelerin yeterince durulanmaması,
- Bebeği yıkarken genital bölgede kokulu duş jeli ve losyon kullanmak,
- Bazı ilaçların kullanılması.
Bebeklerde Pipi Ucu İltihabı Teşhisi
Bebeklerde pipi ucu iltihabı teşhisi için karmaşık tetkiklere gerek yoktur. Uygulanması son derece kolay ve ağrısız olan bu tetkikler, hastalığın hızlıca teşhis edilebilmesi için gereklidir. Pipi ucu enfeksiyonu hastalığının teşhisi için kullanılan yöntem ve tetkikler şu şekilde sıralanabilir:
- Fizik Muayene: Uzman doktor muayene sırasında bebeğin pipisinde görülen belirtileri yakından inceler. Pipi ucu iltihabı çoğu zaman fizik muayene ile teşhis edilebilir. Gerekli görülürse ilave testlerin istenmesi de mümkündür.
- İdrar Tahlili: Pipi ucu şişen bebeklerde idrar yolu enfeksiyonu görülmesi ihtimali vardır. Eğer bebekte idrar yapamama gibi belirtiler varsa, uzmanlar sorunu anlamak için idrar tahlili isteyebilirler. Eğer pipi ucu iltihabına eşlik eden bir idrar yolu enfeksiyonu varsa, bu sorun için de bir reçete hazırlanır.
- Sürüntü Testi: Pipi ucu iltihabı teşhisinde kullanılan tetkiklerden biri de sürüntü testidir. Ucu pamuklu bir çubuk, bebeğin pipi ucuna sürülerek örnek toplanır. Bu örnek daha sonra laboratuvara gönderilir ve iltihaba sebep olan mikroorganizma belirlenir. Bu testin, tedavinin planlamasında önemli bir yeri vardır.
Bebeklerde Pipi Ucu İltihabı Tedavisi
Bebeklerde pipi ucu iltihabı (balanit) tedavisi için kullanılabilecek birkaç yöntem vardır. Uygulanacak tedavi, bebeğin genel sağlık durumuna ve iltihaba yol açan mikroorganizmanın türüne göre değişiklik göstermektedir.
Tedavide ilk seçenek ilaç kullanımıdır. Steroid içerikli kremler ile kaşıntı gibi belirtiler giderilir. Daha sonrasında iltihap kaynağı bakteri ise antibiyotik, mantar ise mantar karşıtı (antifungal) ilaçlar reçete edilir. Eğer bebekte idrar yolu enfeksiyonu da gelişmişse, reçeteye duruma özel ilaçlar eklenir. Reçete edilmemiş hiçbir ilacın kullanılmaması gerektiği unutulmamalıdır.
Pipi ucu iltihabı daha çok sünnetsiz bebeklerde görülmektedir. Eğer iltihap çok ilerlemişse tek çözüm yöntemi bebeği sünnet etmektir. Daha hafif vakalarda ilaç kullanımı da işe yaramaktadır. Ancak sorunun tekrarlama olasılığı vardır. Bu nedenle eğer aile isterse bebek sünnet edilebilmektedir.
Bebeklerde Pipi Ucu İltihabı Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Bebeklerde pipi ucu iltihabı mutlaka tedavi edilmesi gereken bir sorundur. Tedavinin gecikmesi ya da ihmal edilmesi halinde semptomlar (belirtiler) giderek kötüleşir ve ilave hastalıklar oluşur. Bebeklerde pipi ucu iltihabı tedavi edilmediğinde ortaya çıkan komplikasyonlar (yan etkiler) aşağıdaki gibidir:
- İdrar yolu enfeksiyonu,
- İdrar yapamama,
- Pipi ucunda yara oluşumu,
- Düşürülemeyen ateşe bağlı olarak gelişen havale.
Bebeklerde Pipi Ucu İltihabına Ne İyi Gelir?
Pipi ucu enfeksiyonu yaşayan bir bebeğin bakımında dikkat edilmesi gereken en önemli şey hijyendir. Uzman tarafından planlanmış tedavinin yanı sıra iltihaplı bölgenin hijyeni tam olarak sağlanmalıdır. Temizlik esnasında sabun gibi temizleyiciler aşırı kullanılmamalı ve durulama sonrasında bölge nemli bırakılmamalıdır. Ayrıca ağrıyı hafifletmek için oturma banyosu da önerilmektedir. Fakat bu sırada kullanılacak su ılık olmalıdır. Bu uygulama doktor tavsiyesine göre değişmekle birlikte, günde 2 ya da 3 kere yapılabilir.
Bebeklerde Pipi Ucu İltihabına Ne İyi Gelmez?
Pipi ucu iltihabı tedavisi sırasında yapılacak yanlış uygulamalar tedavinin başarısız olmasına ya da iyileşme süresinin uzamasına yol açmaktadır. Bu sebeple bazı hatalı davranışlardan kaçınılması gerekmektedir. Bebek idrar yaptıktan sonra bölgenin temizlenmemesi ya da bezin uzun süre değiştirilmemesi halinde, zararlı mikroorganizmalar çoğalarak sorunun ilerlemesine sebep olur. Ayrıca kokulu losyonlar ve sabunlar da bölgede tahrişe sebep olabilir. Bezin çok sıkı bağlanması bebeğin canını yakabileceği için biraz daha geniş bağlanması tavsiye edilmektedir.
Bebeklerde Pipi Ucu İltihabı Ameliyatı
Pipi ucu iltihabının en kesin tedavisi sünnettir. Pipi ucu iltihabı ameliyatı olarak da adlandırılabilmektedir. Sünnet, yeni doğanlar da olmak üzere her yaştaki çocuğa güvenle uygulanan bir işlemdir. Fakat çocuğun psikolojik sorunlar yaşamaması için 2 ile 7 ya arasında yapılması tavsiye edilmemektedir.
Sünnet sırasında pipinin ucunu örten deri kesilerek çıkarılır. Böylece balanit (pipi ucu iltihabı) da dahil olmak üzere pek çok hastalığın oluşması ihtimali azalır. Bu işlem steril (mikroorganizmalardan arındırılmış) bir ortamda uzman kişiler tarafından yapılmalıdır. Ameliyat sonrası dönemde yara hijyeni sağlanmalıdır. Aksi halde enfeksiyon oluşabilmektedir.
Operasyon sırasında vücut tarafından emilen dikişler kullanılacağı için sonrasında dikiş aldırma işlemine gerek kalmaz. Ancak düzenli kontroller ihmal edilmemelidir. Ayrıca herhangi bir enfeksiyon belirtisi gözlenirse vakit kaybetmeden doktora gidilmelidir.
Çocuklarda Pipi Ucu İltihabı
Pipi ucu iltihabı, çoğunlukla 5 yaş altındaki çocuklarda görülür. Fakat her yaşta ortaya çıkması mümkündür. Şeker hastası (diyabetli) çocuklarda görülme oranı daha yüksektir. Birçok vaka, sünnet derisinin darlığı (fimozis) sonucunda ortaya çıkmaktadır. Ağrı ve şişlik en sık görülen belirtiler arasındadır.
Çocukların sürekli olarak pipileri ile oynamaları engellenmeli ve tuvaletten sonra uygulaması gereken hijyen kuralları öğretilmelidir. Pipi üzerinde kalan idrar damlalarının cilt tahrişi oluşturacağı unutulmamalıdır. Doktor tarafından reçete edilen ilaçlar olması gerektiği şekilde kullanılmalı ve uzmana danışılmadan hiçbir bitkisel tedavi uygulanmamalıdır. Eğer tedavi yöntemi olarak sünnet seçilmişse, operasyon sonrasında çocuğun yara bölgesine zarar vermediğinden emin olunmalıdır.
Bebeklerde Pipi Ucu İltihabı için Hangi Doktora Gidilir?
Pipi ucu iltihabında oluşan hafif belirtiler birkaç gün içerisinde kaybolabilir. Ancak beklenenden uzun sürmesi halinde çocuk ürolojisi bölümüne gidilmesi gerekmektedir. Balanitin erken dönemde tedavisi çok daha kolay olmaktadır. Bu nedenle bebeğin pipisinde akıntı ya da şişlik gibi belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden bir uzmana başvurulmalıdır. Eğer bulunulan bölgede çocuk ürolojisi bölümü yoksa, çocuk sağlığı ve hastalıkları (pediatri) bölümü de tercih edilebilir.