Bebeklerde Siyah Kaka

Bebeklerde Siyah Kaka Nedir?

Dışkı rengi, bebeklerin sağlığı ile alakalı birçok ipucu vermektedir. Bebeklerde sadece kaka rengine bakarak bazı hastalıkların teşhis edilebilmesi mümkündür. Yenidoğanların ilk 48 saat içerisinde yapmış olduğu dışkı (mekonyum) siyah renklidir. Yapışkan ve koyu bir kıvamdadır. Kakadaki siyah renk birkaç günden sonra normale dönmektedir.

Özellikle 3 aydan daha büyük olan bebeklerde siyah kaka görülmesi anormal bir durum olabilir. Altta yatan sebep mutlaka araştırılmalıdır. Bu durum vücutta demir fazlalığı olduğunun ya da sindirim sistemi hastalıklarının bir işareti olabilir. Bazı durumlarda tedavi gerektirir. Fakat çoğu zaman endişe verici bir durum değildir. Bebeğin beslenmesi ve yaşadığı belirtiler dikkatle gözlemlenmelidir.

Bebeklerde Siyah Kaka Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerin dışkı renkleri birçok sağlık sorununun habercisi olabilmektedir. Ancak yenidoğanlarda normal kabul edilen siyah dışkının (melena) yanında farklı belirtiler görülmemektedir. Daha büyük bebeklerde siyah dışkı sorunu varsa, üst gastrointestinal sistem (yemek borusu, mide vb organları kapsayan sindirim sistemi) kanamalarından şüphelenilir.

Bebeklerde üst gastrointestinal sistem kanamasını işaret eden diğer belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Nabzın hızlanması,
• Terleme,
• Soluk cilt rengi,
• Karın ağrısı,
• Kahve telvesine benzer şekilde kusma,
• Halsizlik.

Bebeklerde Siyah Kaka Nedenleri Nelerdir?

Doğumdan sonraki ilk bir hafta içerisinde bebekte siyah kaka görülmesi normaldir. Fakat bazı durumlarda endişe verici bir sorun da olabilmektedir. 7 günlükten daha büyük bebeklerde siyah dışkı nedeni mutlaka araştırılmalıdır. Bebeklerde siyah kaka sorununa yol açan bazı durumlar ve hastalıklar şu şekilde sıralanabilir:

• Mekonyum: Yeni doğanların ilk dışkısına mekonyum adı verilmektedir. Bu dışkı, siyah renkli ve koyu kıvamlıdır. Anne karnında yutulan sıvılardan oluşmaktadır. Doğumdan sonraki yedinci güne kadar kaka renginin normale dönmesi beklenmektedir. Aksi halde altta yatan başka bir sorun olduğundan şüphelenilir.
• Beslenme: Ek gıdaya başlamış bebeklerde dışkı renginin ve kıvamının değişmesi normaldir. Gıda boyası içerikli gıdaların, meyan kökü ve yaban mersini gibi bazı besinlerin tüketilmesi halinde bebekte siyah dışkı görülebilmektedir. Ancak bu gıdaların kesilmesine rağmen dışkı renginin düzelmemesi, altta yatan farklı bir hastalığı işaret edebilir.
• İlaç Kullanımı: Bazı bebeklere demir takviyeli ilaçlar verilebilmektedir. Bu ilaçlar dışkı renginin koyulaşmasına sebep olmaktadır. İlaç kullanıldığı sürece dışkı rengi düzelmez. Endişe verici bir durum değildir.
• Üst Gastrointestinal Sistem (Sindirim Sistemi) Kanaması: İnce bağırsak ve midede, ülser (yara) ve gastrit (mide zarı enfeksiyonu) gibi çeşitli sebeplerden dolayı oluşan kanamalar siyah dışkıya neden olmaktadır. Acil tedavi gerektiren bir durumdur.

Bebeklerde Siyah Kaka Teşhisi

Bebeklerde siyah dışkı sorununa yol açan sebep mutlaka belirlenmelidir. Altta yatan problemin araştırılması için kullanılabilecek pek çok tetkik bulunmaktadır. Altta yatan sebep belirlenmeden önce herhangi bir tedavi uygulamak sakıncalı olabileceğinden dolayı test sonuçları çıkıncaya kadar, evde bebeğe herhangi bir müdahalede bulunulması tavsiye edilmemektedir. 

Bebeklerde siyah kakaya yol açan sorunların teşhisinde kullanılan tetkik ve yöntemler şu şekilde sıralanabilir:

• Fizik Muayene: Bu aşamada ebeveynlerden bebeğin genel sağlık durumu, beslenmesi ve yaşadığı belirtiler hakkında bilgi alınır. Daha sonrasında bebeğin fizik muayenesi yapılır ve duruma uygun tetkikler istenir. Bazı durumlarda teşhis için fizik muayene yeterli olsa da çoğu zaman ilave tetkiklere ihtiyaç duyulur.
• Kan Tahlili: Bebeğin kol damarından alınan kan örneği laboratuvarda incelenerek kanama pıhtılaşma zamanı gibi değerler elde edilir. Tam kan sayımı, bebeğin bir kanaması olup olmadığının anlaşılmasında büyük rol oynamaktadır.
• Gaita (Kaka) Kültürü: Kaka renginin siyah ya da siyaha yakın renklerde olması halinde, bebeğin sindirim sisteminde bir kanama olduğundan şüphelenilir. Böyle bir durumda bebeğin kakasından alınan örnek laboratuvarda incelenir ve siyah renge sebep olan maddenin ne olduğu belirlenir.
• Endoskopi: Yenidoğanlarda da üst gastrointestinal sistem (sindirim sistemi) kanaması görülebilmektedir. Özellikle yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde karşılaşılan bir durumdur. Kanamaya yol açan sağlık sorununun belirlenebilmesi için endoskopi yapılır. Bu işlemde bebeğin ağız boşluğundan midesine doğru, ucunda kamera olan ince bir tüp gönderilir. Böylece bebeğin yemek borusunda ya da midesinde herhangi bir sağlık sorunu olup olmadığı net bir şekilde görülür.

Bebeklerde Siyah Kaka Tedavisi

Bebeklerde siyah kaka sorunu her zaman tedavi gerektirmez. Eğer altta yatan sebep bir sindirim sistemi hastalığı değilse, kakadaki siyahlık birkaç gün içerisinde kendiliğinden düzelecektir. Ancak mide kanaması gibi hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkan siyah kaka sorununda bebeğe acil müdahale edilmesi gerekmektedir. Tedavinin amacı var olan kanamayı durdurmak ve sorunun tekrarlanmasını engellemektir. Bunun için ilaç tedavisi ve terapötik endoskopi yöntemi bir arada kullanılabilir. Terapötik endoskopi, bebeğin ağzı boşluğundan midesine doğru, özel aletler ile girilerek kanamanın durdurulması işlemidir. Uzmanlar tarafından uygulanmalıdır.

Bebeklerde Siyah Kaka Tedavi Edilmezse

Bebeklerde siyah kaka sorunu, beslenme kaynaklı ise tedaviye gerek yoktur. Fakat altta yatan sorun bir sindirim sistemi kanaması ise mutlaka tedavi edilmelidir. GİS (gastrointestinal sistem) kanaması yaşayan bir bebeğe acil müdahalede bulunulmazsa, fazla miktarda kan kaybı yaşanabilir ve bebeğin hayatı tehlikeye girebilir. Bu nedenle bebeğin dışkı rengi sürekli olarak siyahsa vakit kaybetmeden doktora gidilmelidir.

Bebeklerde Siyah Kaka Sorununa Ne İyi Gelir?

Dışkı rengi siyah olan bir bebek için yapılması gereken ilk şey altta yatan sorunun belirlenmesidir. Eğer problem beslenme ile ya da ilaç kullanımı ile alakalı ise bebeğin beslenmesi yeniden düzenlenebilir. Ayrıca demir içerikli multivitaminlerin aşırı kullanımından da kaçınılmalıdır. Eğer sorun sürekli bir hal almışsa, bebeğin beslenmesi hakkında bir uzmandan görüş alınmalıdır.

Bebeklerde Siyah Kaka Sorununa Ne İyi Gelmez?

Demir içerikli ilaçlar ve takviye edici gıdaların fazla kullanılması halinde dışkının rengi giderek koyulaşmaktadır. Eğer bebeğin mide ülseri (midede yara) gibi bir hastalığı varsa, doktor tarafından tavsiye edilmeyen gıdalar tüketilmemelidir. Pancar gibi dışkının koyu renkli olmasına yol açan gıdaların tüketiminin azaltılması da problemi ortadan kaldırmaktadır.

Çocuklarda Siyah Kaka

Çocuklarda siyah kaka görülmesi çoğu zaman beslenme ve kullanılan ilaçlar ile alakalıdır. Fakat bu sorun, GİS (gastrointestinal sistem) kanamalarından da kaynaklanabilir. Eğer çocuk herhangi bir ilaç kullanmıyorsa ve dışkı rengini değiştirecek bir gıda tüketmemişse vakit kaybetmeden bir pediatri (çocuk sağlığı ve hastalıkları) uzmanına başvurulmalıdır. 

Bebeklerde Siyah Kaka için Hangi Doktora Gidilir?

Doğumdan sonraki birkaç gün içerisinde görülen siyah kaka için herhangi bir tedavi uygulanmasına gerek yoktur. Hata bu durum bebeğin sağlıklı olduğunun bir göstergesidir. Fakat bebekte terleme, karın ağrısı ve kahve telvesi şeklinde kusma gibi belirtiler varsa, vakit kaybetmeden bir hastaneye gidilmesi gerekmektedir. Siyah kaka sorununun teşhis ve tedavisi ile pediatri (çocuk sağlığı ve hastalıkları) bölümü ilgilenmektedir. Eğer bebek herhangi bir demir takviyesi almıyorsa ve dışkı renginin değişmesine sebep olacak bir besin tüketmediyse, altta yatan sebebin araştırılması tavsiye edilmektedir.