Bel İncinmesi

Bel İncinmesi Nedir?

Yanlış bir pozisyonda ağır bir cisim kaldırılması sonucu ya da ani hareketler yapılması ve darbe alınması sonucu bel bölgesinde meydana gelen ağrı durumuna bel incinmesi denmektedir.

Bel incinmesi sonucu ortaya çıkan bel bölgesindeki ağrılar acıma, yanma ya da batma şeklinde ve keskin ya da künt bir şekilde hissedilebilir. Bel incinmesi olan hastalar ağrı lokalizasyonunu bazı durumlarda direk noktasal olarak gösterebilirken bazı durumlarda ise yerini tam olarak gösteremez ve ifade edemez çünkü ağrı dağınık birkaç bölgeden hissedilir. Bel incinmesi sonucu hastalarda görülen ağrı tipi hastayı rahatsız edecek kadar ağır olabileceği gibi hafif şekilli de olabilir ayrıca ağrının şiddeti artıp azalabilir.

Bel incinmesinde ağrının nedeni kemik, kıkırdak, kas, eklem kapsülü, bağ doku, disk ya da damar sebepli meydana gelebilir. Birçok farklı temele dayanabileceği için bel incinmesinde her zaman kesin sebep anlaşılamayabilir. Bazı durumlarda bel zorlanması ve bel incinmesi nedeniyle oluşan ana ağrı nedeni ortadan kalksa dahi bir kez uyarılmış olan tek bir sinir dahi uçlarından sinyal göndermeye devam ederse ağrı sürebilir.

Bel incinmesi sonucu meydana gelen ve insanları rahatsız eden bel ağrıları hangi dokudan kaynaklanırsa kaynaklansın, ağrının sebebi olan dokular yer değiştirerek ya da genişleyip kalınlaşarak sinirler üzerinde nadiren de olsa baskı kurup ağrının sürmesine neden olurlar. Bu durum sonucunda bacaklarda ağrı, bacakların uyuşması, bacak ısınması ya da idrar tutamama ve idrar kaçırma gibi sorunlarla karşı karşıya gelmek işten bile değildir.

Bel İncinmesi Belirtileri Nelerdir?

Yanlış bir pozisyonda ağır bir cisim kaldırılması sonucu ya da ani hareketler yapılması ve darbe alınması sonucu meydana gelen bel incinmesi sıklıkla bel bölgesinde ağrıma şeklinde bulgu vermektedir. Bel incinmesinin diğer belirtileri şu şekilde sıralanabilir;

• Bel Bölgesinde Meydana Gelen Bel Ağrısı: Yanlış bir pozisyonda ağır bir cisim kaldırılması sonucu ya da ani hareketler yapılması ve darbe alınması sonucu gelişen bel incinmesi sıklıkla bölgesel bir bel ağrısı oluşturabilmektedir. Bel ağrısı hafif bir düzeyde olabileceği gibi ağır bir ağrı durumuyla da kişiler karşı karşıya kalabilir ve oluşan bel ağrısının şiddeti artıp azalıp bulgular verebilir. Bel ağrıları bazı durumlarda kişileri çok zorlayıp kuvvetten düşürebilir ve kişiler yatak istirahatine mahkum kalabilir.
• Bel Bölgesinde Dokunmaya Aşırı Hassasiyet: Bir diğer belirti olarak bel incinmesi meydana gelen kişilerde bel bölgesinde dokunmaya aşırı hassasiyet meydana gelebilir. Bel incinmesi yaşayanlar sağlam insanların belki de hissetmeyeceği seviyedeki ufak dokunuşlara dahi aşırı tepki vererek bel bölgesindeki aşırı hassasiyeti belli ederler.
• Ani Sancı Gelişmesi: Yanlış bir pozisyonda ağır bir cisim kaldırılması sonucu ya da ani hareketler yapılması ve darbe alınması sonucu ortaya çıkan bel incinmesinde kişilerde zaman zaman ani sancı gelişmesi kuvvetle muhtemeldir. Meydana gelen ani sancı durumu sıklıkla ağrı şeklinde hissedilir ve kişiyi rahatsız edebilmektedir.
• Kas Krampları: Kas krampları bel incinmesi yaşayan kişilerde görülen bir diğer semptom olarak hekimlerin karşısına çıkabilmektedir. Normalde kaslarımız hareketi sağlayabilmek adına kasılıp gevşemektedir. Bel incinmesi geliştiği olgularda kaslar istem dışı ağrıma ya da kasılmalar göstermektedir. Bu duruma kas krampları sebebiyet verir.
• Pozisyona Göre Değişen Rahatlama: Bel incinmesi sonucu meydana gelen ağrılara karşı kişilerde farklı biçimler alarak kendilerini rahatlatmaya çabalamaktadır. Bazı pozisyonlarda kişiler aşırı bir ağrı duyarak rahatsız olurlar ve onun zıttı bir pozisyon almaya çabalarlar. Kişiler genelde en rahat olduğu bu pozisyonu bulur ve hareket etmek istemezler.
• Hareket Esnekliğinde Azalma: Bir diğer bel incinmesi bulgusu ise hareket esnekliğinde azalma durumudur. Kişiler önceden rahat bir şekilde yapabildikleri hareketleri yapamamakta ve belli başlı hareketlere takılı kalmaktadır.

Bel İncinmesi Nedenleri (Risk Faktörleri) Nelerdir?

Bel incinmesi yanlış bir pozisyonda ağır bir cisim kaldırılması ya da ani bir hareket yapılması sonucunda bel bölgesinde bulunan kasların veya beldeki bağ doku yapısının zorlanması, ufak çapta yırtılması ya da aşırı gerinimi sonucu meydana gelebilmektedir. Bel incinmesi nedenleri şöyle sıralanabilir;

• Yanlış pozisyonda ağır bir cisim kaldırılması sonucu bel bölgesinde birçok kasta meydana gelen durumlar bel incinmesine neden olabilir. Eğer kişiler beli bükecek şekilde öne doğru ve bir yerden destek almadan fazla miktarda eğilirse ve ağır bir cismi kaldırmaya çabalarsa bu bel gölgesinde bulunan kasların gerinimi sonucu buraya olan baskı artacaktır. Bel kaslar normal koşullarda çok güçlü olmasına rağmen bu durum karşısında zorlanacaktır.
• Evi süpürme ve benzeri ev işleri ile meşguliyet durumunda sık sık eğilip geri dik olacak konuma gelinirse kişiler ağırlık kaldırmasa dahi bel incinmesi durumu ile karşı karşıya kalabilirler.
• Kişilerin kas oranı ve yağ oranı dengeli değilse yani kişi aşırı kilolu ise bu durumda ağırlık kaldırmasa da eğilip geri dik durma gibi hareketler yaparken belini incitebilir.
• Güce dayalı spor yapan sporcularda ise kaldırabileceği ağırlıktan fazlasını tam kasları ısıtmadan kaldırmaya çalışmak bel incinmesine neden olabilir.
• Reflekslere dayalı sporlar ya da farkında olmadan ani bir hareket yapılması sonucu bel incinmesi görülebilir. Bu durum en sık kontrpiyede kalan kalecilerde karşımıza çıkabilir. Kaleciler gelen şutun son anda farklı bir yöne yönlenmesi sonucu topu kurtartmak için farklı refleksle normalde vücudunu konumlandırdığı durumdan terse doğru hareket yapar ve belini incitebilir.
• Yüksek bir yerden atlamak ya da düşmek de bel incinmesine neden olabilecek bir diğer durumdur.
• Araba ya da motosiklet gibi motorlu araç kazaları sonucu meydana gelen çarpışmalarda da bel incinmesi gözlenebilmektedir.
• İnsan organları belli bir süre kullanıldıktan sonra yorulur ve dinlenmesi gerekmektedir. Eğer dinlendirilmezse zarar görebilir. Aynı şekilde sürekli bel kaslarını çalıştıran bir işi ya da hareketi devamlı tekrarlamak bel incinmesine yol açabilir.
• Bir diğer bel incinmesine neden olabilecek durum ise kamyon ya da otobüs şoförleri gibi uzun süre mola vermeden araç kullanmak zorunda kalınmasıdır.
• Soğuk bir havada belin yeterince sıkı korunmamış olması sonucu normalde bele zarar vermeyecek basit hareketlerin yapılması bile belde incinmeye neden olabilir.

Bel İncinmesi Teşhisi 

Bel incinmesi sonucunda hekime başvuruda bulunan hastalarda sıklıkla fizik muayene ve şikayetlerini ifade ettiği anamnez kısmıyla tanı konabilmektedir. Ancak bazı durumlarda hekim hastanın şikayetleri olması gereken seviyeden fazla ise detaylı tetkik ve tanı yöntemlerine de başvuruda bulunabilmektedir. Ayırıcı tanı için yapılan bu tanı ve tetkik yöntemleri röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MRG), bilgisayarlı tomografi (BT) ve nadiren gerekli görülürse elektromanyetik görüntüleme (EMG) den oluşmaktadır.

Bel İncinmesi Tedavisi

Bel kasları insan vücudunda bulunan kuvvetli ve büyük kas grubunda olduğu için bu bölgenin kanlanması bol miktarda ve yeterince olabilmektedir. Bu sebepler sayesinde hastalarda gözlenen bel incinmesi çoğunlukla birkaç gün gibi kısa bir zaman aralığında geçmektedir. Ancak hastalarda gözlenen bel incinmesinin şiddeti yüksek ise bu durumda bel incinmesinin iyileşme süresi birkaç haftayı bulabilmektedir. Çok yüksek ağrı çeken hasta olgularında hekim tarafından yatak istirahati hastalara önerilmektedir. Hastalara hekimler tarafından tavsiye edilen tedavi yöntemleri şöyle sıralanabilir;

• Soğuk Uygulama: Eğer hastalar bel incinmesi yaşadıktan sonra ağrıyan bölgeye buzla soğuk uygulama yaparsa iltihaplanmanın önüne geçebilir ve kendilerini biraz daha rahatlatabilmektedirler.
• Masaj ve Egzersiz: Hekimler bel incinmesi sorunu yaşayan hastalara incinme bölgesinin kan akımının artması ve iyileşme sürecinin hızlanması için masaj ve egzersiz yöntemleri vermektedir. Böylece hem hastaların iyileşme süresi kısalacak hem de burada bulunan kasların gevşemesi ile rahatlamaları artacaktır.
• Sıcak Uygulama: Bel incinmesi sonucu yaşanabilecek infilamasyon ve iltihaplanma durumu soğuk uygulama ile giderildikten sonra hastalar incinme bölgesine giden kan akımını arttırmak adına sıcak uygulamaya geçebilir.
• İlaç Tedavisi: Hekimler tarafından hastalara ağrı kesici, iltihap giderici ve kas gevşetici gibi ilaç tedavileri uygulanabilir. 

Bel İncinmesi Tedavi Edilmezse Ne Gibi Komplikasyonlara Yol Açar?

Bel incinmesi sıklıkla birkaç günde istirahat edilince geçebilen bir durumdur. Eğer bel incinmesinin şiddeti hastayı rahatsız edecek bir düzeyde değil ise incinen bölgeye masaj yapılarak ve istirahat edilerek birkaç günde bu durumdan kurtulabilir. Bu sebeple eğer tedavi edilmezse komplikasyonlara rastlanmaz. Ancak bel incinmesinin şiddeti fazla ise ve hastanın yaşam kalitesini düşürüyorsa mutlaka tedavi edilmelidir. Eğer tedavi edilmezse ani sancılar şeklinde gelen ağrılar, kas krampları ortaya çıkabilir ve hastalar ağrı çekmemek adına iki büklüm şeklinde kalabilir.

Bel İncinmesine Ne İyi Gelir? Ne İyi Gelmez?

Hastalarda bel incinmesi görünmesi durumunda incinme gerçekleştiği anda soğuk uygulama yapılması, ortopedik ve rahat bir yatakta istirahat edilmesi, yerden bir şey alınması gereken durumlarda eğilerek değil çömelerek alınması hastalara iyi gelmektedir. Ancak hastalar kendilerine dikkat etmez ve gerekli önlemleri alıp kendilerini korumayıp bellerinin incinmesine neden olan durumu sürdürürlerse, soğuk uygulama yapmaz ve istirahat etmezlerse bu durumlar bel incinmesine kötü gelebilmektedir.

Bel İncinmesi İçin Kullanılan İlaçlar

• Ağrı Kesici ve İltihap Gidericiler: Bel incinmesi görülen hastanın ağrı semptomlarını gidermeye yönelik ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Çoğu hafif bel incinmesi olgularında ibuprofen, naproksen sodyum ya da asetaminofen gibi ağrı kesici ilaçlar hastalarda tercih edilebilir.
• Kas Gevşeticiler: Bel incinmesi olan hastalarda kas spazmını önleyerek ağrının geçici olarak engellenmesi adına kullanabilen ilaçlardır.

Hamilelikte Bel İncinmesi

Gebelerde diğer yetişkinlerde olduğu gibi ani bir hareket sonucu ya da ağır kaldırma sonucu gibi nedenlerle bel incinmesi gözlenmez zaten bu durumların yapılması bebek için de sakıncalıdır. Ancak gebelikte bel bölgesinde ortaya çıkan incinmelerin en sık sebebi, semptomu kas ve eklemlerin gerilimi ya da gevşemesi sonucunda ortaya çıkan ağrılardır. Hamileler üzerinde yapılan takipler sonucunda hekimler hamilelik sürecinde görülen ağrıların kilo alma sebebi ile ya da vücut duruş pozisyonuna bağlı olmadığını asıl sebebin gebelik öncesinde anne adayının bel çukurunun geniş olması sebebiyle hamilelik sürecinde bu durumla karşı karşıya kaldığını görmüşlerdir. Hamilelere de hekimler tarafından diğer yetişkinlerde olduğu gibi bol istirahat tedavisi önerilmektedir.

Bel İncinmesinde Hangi Doktora Gidilir?

Bel incinmesi ile ilgilenen, hastalığa tanı koyan ve tedavisini yapan bölüm Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon ya da ortopedi bölümüdür.

Hastalarda ani bir hareket yapma ya da ağır bir cisim kaldırma sonucunda oluşan bel incinmesi eğer hastayı rahatsız edecek düzeyde ise ve bel bölgesinde meydana gelen bel ağrısı, bel bölgesinde dokunmaya aşırı hassasiyet, ani sancı gelişmesi, kas krampları, pozisyona göre değişen rahatlama ve hareket esnekliğinde azalma gibi semptomlar mevcut ise fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı ya da ortopedi uzmanı hekime başvuruda bulunarak hastalığın tedavisini yaptırabilirler.