CRP Yüksekliği

CRP Yüksekliği Nedir?

CRP karaciğerde üretilen ve vücutta bazı durumların belirlenmesi ile takibinde fayda sağlayan bir proteindir. Açılımı C – Reaktif Protein demektir. 

İnsan vücudunda gerçekleşen enfeksiyon, travma, tümör, inflamatuar hastalıklar gibi durumlarda vücudun verdiği bir tepkidir. 

Tıpkı ateş yükselmesi, beyaz kan hücrelerinde artış oluşması gibi bir oluşum olup vücutta oluşan hasarın yok edilmesi ve vücudun kendi tamir mekanizmalarını çalıştırılmasına yönelik bir aktivitedir. Bu aktivite durumlarını oluşturan maddelere akut faz reaktanları denir. 

Bu maddeler vücutta gerçekleşen enfeksiyon, tümör, travma gibi durumlarda artış ve azalış gösterir. Sedimantasyon, albumin, WBC ve CRP bu maddelere örnek olarak verilebilir.

Sağlıklı bireylerde değeri çok düşük miktardadır. Normal değeri 1 mg/L ve aşağısıdır. Vücutta enfeksiyon gelişmesi, travma sonucu doku nekrozu oluşması, bazı kanser türlerinin varlığı ve inflamatuar hastalıkların varlığında miktarı yükselir. 

CRP değeri etkilenen duruma göre 100 ila 1000 kat artabilir. CRP artışına sebep olan neden ortadan kalktığı takdirde CRP değeri 1 gün içinde yavaşça düşüş gösterir. 

CRP değeri birçok hastalığın tanı aşamasında fayda sağlarken aynı zamanda hastalıkların takibinde de katkı sağlayan önemli bir belirteçtir.

CRP Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?

CRP yüksekliği bir hastalık değil birçok hastalığın belirtisidir. Enfeksiyon varlığı, inflamatuar hastalıkların varlığı, kanser varlığı ve kalp krizi ile inme gibi durumların varlığının araştırılmasında hekime çok fayda sağlar. 

Kişide yapılan kan tahlilinde CRP değerinin yüksek görülmesi durumunda kişide herhangi bir rahatsızlığın varlığından şüphelenilir ve bu durumlara yönelik ayırıcı testler gerçekleştirilir. 

CRP yüksekliğinin kendisinin bir hastalık belirtisi olmasının yanında bazı belirtilerle birlikte seyretme durumu olabilir. Bu durumlar ateş yüksekliği, bölgesel ısı artışı, kızarıklık, halsizlik gibi durumlardır. 

CRP yükselmesini kişi şahsen fark edemez. Sadece yapılacak kan tahlilinde bu durum fark edilebilir.

CRP Yüksekliği Nedenleri

C Reaktif Protein değeri bazı hastalıklar ve durumlar sonucunda artış gösterir. Bu nedenlerin spektrumu geniştir. Herhangi bir hastalık için spesifik tanı değeri tanımazken vücutta bir hastalığın varlığını ve var olan hastalığın tedavisinin takibinde oldukça yarar sağlar.

• CRP değeri enfeksiyon varlığında artış gösterir. Kişinin bir enfeksiyona maruz kalması durumunda kısa sürede vücudunda C Reaktif Protein üretilmeye başlar. Viral ve bakteriyel kaynaklı enfeksiyonlarda CRP değeri 100 – 1000 kat artış gösterebilir.
• İnflamatuar hastalıklarda da CRP değeri artış gösterir. İnflamatuar hastalık kişinin savunma hücrelerinin kendi sağlıklı vücut dokusu hücrelerine saldırması durumudur. Bu tür hastalıklara Ailesel Akdeniz Ateşi, Romatoid Artrit, Sistemik Lupus Eritematozus, Crohn Hastalığı, İnflamatuar Barsak Hastalığı gibi hastalıklar örnek gösterilebilir.
• Kalp hastalıklarının varlığında CRP değeri artış gösterebilir. Kalp damarlarında plak oluşması sonucunda bazı hücrelerle birlikte CRP de plak içeren damarlarda bulunmaya başlar. Bu nedenle CRP yüksekliği bulunan kişilerde kalp krizi gelişme riski değerlendirilebilir.
• Bazı kanser türlerinde CRP değeri artış gösterebilir. Sarkomlar ve Lenfoma türlerinde daha fazla sıklıkta bu durum gerçekleşir.
• Dokuların hasar görmesi sonucunda da CRP değeri artış gösterebilir. Kalp krizi, Akut Pankreatit, yanık, kırık, cerrahi girişim gibi durumlarda CRP değeri artabilir.
• Bu tür hastalık durumlarının dışında gebelik durumunda ve yaş ilerlemesi durumunda da CRP değeri artış gösterebilir fakat bu yükselme miktarı çok sınırlıdır. Herhangi bir hastalık varlığında görülen artış miktarı kadar bir artış gerçekleşmez.

CRP Yüksekliği Teşhisi

CRP yüksekliğinin varlığı basit bir kan tahlili ile gerçekleştirilir. Kişide var olan rahatsızlığın ardından veya rutin bir test sonucunda kişiye yapılacak kan tahlilinde CRP yüksekliği tespit edilebilir. 

CRP yüksekliğinin yüksekliği tespit edildikten sonra kişide var olan şikayetler baz alınarak ayırıcı test ve tanılar gerçekleştirilmelidir. Kişideki şikayetler sonucu kişinin var olan hastalığının tanısı konur ve kişiye tedavi başlanabilir. 

Tedavi süreci ve tedavinin başarısı CRP değeri ile takip edilebilir. CRP değeri hem bir tanı aracı hem de bir takip aracıdır.

CRP Yüksekliği Tedavisi

CRP yüksekliği bir hastalık değil birçok hastalığın tanısında ve takibinde kullanılan bir belirteçtir. CRP değeri birçok hastalık ve durum sebebiyle artış gösterebilir. Bu hastalıkların tedavi edilmesiyle CRP değeri düşer ve eski değerine ulaşır. 

CRP değerini düşürecek herhangi bir ilaç ve tedavi bulunmamaktadır. Düşürülmesi için CRP artışına neden olan hastalık tespit edilmeli ve o hastalığa uygun tedavi verilmelidir. 

CRP değerinin yükselmesine neden olan bir rahatsızlık da kalp hastalıkları ve diyabettir. CRP değerinin yüksekliği ile kalp damarlarında sorun hakkında fikir sahibi olunabilir. 

Kalp hastalıkları, diyabet ve genel sağlığın düzelmesi ve dolaylı yoldan CRP değerinde düşüş gözlenmesi için genel sağlık önlemleri alınabilir. Bu önlemler fazla kiloların verilmesi, sigaranın bırakılması, alkol tüketiminin bırakılması, beslenmenin düzenlenmesi, düzenli egzersizin gerçekleştirilmesi gibi önlemlerdir.

CRP Yüksekliği Tedavi Edilmezse

CRP yüksekliğinin tehlikesi altta yatan hastalığa bağlıdır. CRP artışı birçok sebepten dolayı gerçekleşebileceği için CRP artışına neden olan sebebin araştırılması ve bu artışa neden olan hastalığın belirlenmesi gerekir. 

Hastalığın varlığı belirlendikten sonra hastaya uygun bir tedavi ve takip uygulanmalıdır. 

CRP artışı nedeni kalp krizi, akut pankreatit gibi önemli ve acil müdahale gerektiren bir sebepten dolayı olabileceği gibi kanser, inflamatuar hastalıklar gibi uzun vadede sorun oluşturabilecek bir rahatsızlık da olabilir. 

Bu nedenle hastalığın ayırıcı tanısı iyi yapılmalı ve gerektiği durumlarda tedavi edilmelidir. 

Gebelikte, hormon replasman tedavisi alanlarda, obezlerde, sigara içen kişilerde az miktarda artış görülebilir. Bu durumların varlığı doktor tarafından gözlemlenmelidir. 

CRP Yüksekliğine Ne İyi Gelir?

CRP yüksekliği birçok hastalık sebebiyle artış gösterme eğiliminde olan bir akut faz reaktanıdır. Altta yatan hastalığın tedavisi sonrası normal seviyelerine iner. Bu nedenle CRP yüksekliğine neden olabilecek hastalıkların tedavisi ve kontrolüyle CRP yüksekliği önlenebilir.

• Obez kişilerde CRP yüksekliği olabilir. Bu kişiler aynı zamanda enfeksiyon riski açısından daha fazla risk taşırlar. Aynı zamanda genel sağlık durumları ve çeşitli hastalıklara yakalanma oranları normal insanlardan daha fazladır. Bu nedenle kişinin var olan fazla kilolarından kurtulması kişinin sağlığı için önemli fayda sağlar.
• CRP artışına sebep olan bir durum da kalp damarlarında plak gelişmesi durumudur. Plaklı damarlarda CRP birikimi gerçekleşir. Bu da CRP değerinin artmasına neden olur. Damarlarda plak oluşmaması için düzenli bir beslenme programı ve uygun aktivitelerin yapılması kişiye fayda sağlar. Aşırı yağlı yiyeceklerden uzak durulması, sebze ve posa içerikli yiyeceklerin tüketilmesi bireyin sağlığı için faydalıdır.
• Kalp ve genel beden sağlığı için kişilerin beden ve yaş durumuna göre uygun egzersizleri yapması kişiye fayda sağlar.
• İnflamatuar hastalıklar gibi kronik seyirli ve içinde birçok sorun barındıran hastalıklarda CRP artışı gerçekleşebilir. Bu hastalıklar ömür boyu seyir gösterebileceği için hastaların doktor kontrollerine dikkat etmesi, rutin testlerini düzenli gerçekleştirmesi kişinin sağlığı için önemlidir.

CRP Yüksekliğine Ne İyi Gelmez?

• Sigara hem kalp hem de beden sağlığına zarar verir. Damarlar üzerindeki zararlı etkisi kanıtlanmıştır. Kişinin bağışıklığına zarar verir ve kişinin daha fazla sıklıkta enfeksiyonlara karşı savunmasız kalmasına neden olur. Birçok kanser türünün gelişmesine direkt yoldan katkı sağladığı gösterilmiştir. CRP yüksekliğine neden olan hastalıkların oluşmasına neden olan sigaranın bırakılması gerekir. Genel vücut sağlığımız için kullanılması iyi değildir, zararlıdır.
• Alkol tüketiminin kalbe ve vücutta birçok sisteme zarar verdiği bilinmektedir. Alkol tüketiminde aşırıya kaçmak kişiye zarar verir.
• Sedanter yaşam şekli birçok hastalığın kapısını açar. Kişinin düzenli egzersiz yapması ve hantal yaşam şeklinden kurtulması gerekir.
• Yağlı yiyecekler damarlarda plak oluşması ve kişide kalp damar hastalıklarının oluşmasına neden olur. Özellikle doymuş yağlar için bu durum geçerlidir. Aşırı yağlı yiyecek tüketilmesi sonucu kişide kalp damar hastalıkları gelişebilir, haliyle CRP değeri artış gösterebilir. Bu tür besinlerin kontrollü yenilmesi kişiye fayda sağlar.

Hamilelerde CRP Yüksekliği

Hamilelik döneminde vücutta birçok değişim meydana gelir. Gebe kişinin birçok organı normal yaşantısından farklı çalışır. 

Yumurtalıklar, böbrekler, mide, bağırsaklar ve benzeri birçok organ için bu durum geçerlidir. Bu sebeplerden ötürü vücudumuzda testlerle incelediğimiz birçok parametrede normal değerlerinin dışında değerler oluşabilir. 

CRP değeri gebelik döneminde artış gösterebilir. Fakat önemli olan husus şudur ki; bu artışın miktarı ne kadar ve bu artışa neden olan herhangi bir sebep var mıdır? Bu hususların incelenmesi sonrasında kişide ayırıcı testler gerçekleştirilebilir ve tedavi gerekliliğine karar verilir.

CRP yüksekliği bulunan gebe bir kadının doktoruna danışması ve var olabilecek hastalıkların ekarte edilmesi önemlidir.

Çocuklarda CRP Yüksekliği

CRP yüksekliği birçok nedenden dolayı gerçekleşebilir. Yetişkinlik döneminde birçok kompleks hastalığın tanısında belirteç görevi görse de çocukluk çağında genellikle basit hastalıklarda artış gösterir. 

Çocukluk çağında kişi enfeksiyona daha sık maruz kalır ve enfeksiyon kaynaklı hastalıklarla daha fazla sıklıkta rastlanır. 

Bağışıklık sisteminin bu dönemde daha düşük olması bu durumun en büyük nedenlerinden biridir. Enfeksiyon artışı sonucunda hastanın kan değerlerinden bazılarında artış gözlenir. 

Sedimantasyon, WBC (beyaz kan hücreleri) ve CRP bu değerlerden biridir. Hastanın gerekli tedavileri alması sonrası bu değerler normal seviyelerine iner. 

Bebeklerde CRP Yüksekliği

Yeni doğan bebeklerin birçok organı doğumdan gelişmeye başlar. Doğumla birlikte birçok organında istenilen fonksiyon yeterli kadar gerçekleştirilemez. 

Zamanla organları gelişir ve yetişkinlik dönemindeki fonksiyon seviyesine yaklaşır. 

C Reaktif Protein karaciğerde sentezlenen bir proteindir. Birçok neden sonucunda miktarında artış gerçekleşebilir. 

Yeni doğan bebekte ise CRP değeri normal seviyenin altındadır. Zamanla miktarı artar ve normal seviyelere ulaşır. 

Doğumla birlikte seviyesi 1 mg/L'nin altında seyreder. Yeni doğan bebekte CRP miktarında yükselme durumunda bebekte veya annede bir hastalık durumu olabilir. Enfeksiyondan erken sepsise kadar geniş bir inceleme gerekir.

CRP Yüksekliği için Hangi Doktora Gidilir?

CRP yüksekliği birçok hastalığın oluşması sonucunda ortaya çıkan bir akut faz reaktanıdır. Bu protein maddesi enfeksiyon, travma, tümör, doku hasarı gibi birçok nedenden dolayı artış gösterebilir. 

Bu nedenle kişide var olan şikayetlere yönelik müdahale eden doktorun ve bölümün hastanın CRP yüksekliğini gözlemesi ve bu değer sayesinde tedavisini düzenlemesi gerekir. 

CRP yüksekliği kişinin hissedebileceği bir belirteç değildir. Kişinin yaptıracağı kan tahlilinde ortaya çıkabilecek bir değerdir. Bu nedenle kişide bir rahatsızlığın oluşması ve bu rahatsızlık sebebiyle yapılan testler sonucunda CRP yüksekliği tespit edilir. 

CRP miktarının değerine göre hekim, kişinin tedavi durumunu belirler ve ayırıcı testleri yapma gereği hisseder. Kişinin ayrıca bir başvuruda bulunma durumu ve gereği yoktur.