Kaz Ayağı

Kaz Ayağı Nedir?

Kaz ayağı kırışıklıkları yaşın ilerlemesiyle beraber göz çevresinde meydana gelen ince çizgilenmelere verilen addır. Toplumda sıklıkla yaş çizgileri veya gülme çizgileri olarak bilinen kaz ayağı çizgileri kişiden kişiye yapısal özelliklere bağlı olarak değişmekle birlikte genellikle 20’li veya 30’lu yaşlarda oluşmaya başlar.

Kaz ayağı göz çevresinde ince şekilde görülebilecek kırışıklıkları ifade eder. Bu kırışıklıklara kaz ayağı denmesinin nedeni göz çevresinde ortaya çıkan bu kırışıklıkların kazın ayağına benzemesidir. Göz çevresi kaz ayağı kırışıklıkları özellikle estetik olarak rahatsız edici bulunabilmesi açısından kişiyi olumsuz etkileyebilecek bir durumdur.

Göz etrafındaki cilt, yapı olarak oldukça hassas ve incedir. Bu nedenle bu bölgenin kırışıklıklarının oluşması da daha rahattır. Özellikle yaş ilerlemesine bağlı olarak ciltte kollajen üretimdeki azalmalara bağlı gelişebilecek bir şikayet olan bu kırışıklıklar kişide farklı pek çok etkene bağlı olarak da meydana gelebilir. 

Kaz ayağı kırışıklıklarının oluşması için kişide ileri yaş olması gerekmemektedir. Kimi zaman kişide kalıtsal olarak veya sonradan meydana gelen durumlara bağlı olarak daha erken yaşlarda meydana gelebileceği gibi oldukça geç dönemlerde de meydana gelebilir. Buna etki eden önemli etmenlerden biri kişinin genetik cilt yapısıdır. Ailesel olarak hatta ırksal özelliklere bağlı olarak kişide kaz ayağı kırışıklıklarının oluşumu erken olabileceği gibi geç de olabilmektedir. 

Kaz Ayağı Belirtileri

Kaz ayağı çizgilenmeleri yaşın ilerlemesine bağlı olarak göz çevresinin özellikle dış bölgelerini etkileyen bir durumdur. Gözün dış kısmında özellikle mimik yapımı esnasında görülebilecek bu çizgilenmeleri gözaltı halkaları veya göz çevresinde kuruluk gibi şikayetler izleyebilir. 

Kişide göz çevresi cildinin oldukça hassas yapıda olmasına bağlı olarak beslenme, sıvı alımı, fazla mimik gibi durumların sonucu da en hızlı göz çevresinde şikayetler oluşturacaktır. 

Göz çevresindeki bu kaz ayağı kırışıklıkları gülme esnasında veya gözü kısma anında daha belirgin hale gelecektir. Kırışıklıkların olduğu göz çevresi kuru hale gelmiştir. Ayrıca göz çevresi cildinin diğer cilt bölgelerinden farklı yapısı da hem gözle görünür hem de dokunarak hissedebilir şekildedir. 

Bu bölgede; kırışıklığa bağlı ince veya kalın çizgilenmeler, kurumaya bağlı ışıldamayan bir cilt yapısı, göz çevresinde kuruluğa bağlı gözaltı morluklar gözlenebilir. 

Kaz Ayağı Nedenleri

Kaz ayağı çizgilerinin oluşumunda pek çok farklı etmen rol oynamaktadır. Her ne kadar toplumda sadece yaşa bağlı oluştuğu düşünülse de gerçekte durum böyle değildir. Kaz ayağı çizgileri oluşumuna neden olan durumlar şöyle sıralanabilir:

• Mimikler: Kişinin fazlaca mimik kullanımı nedeniyle yüz bölgesinde özellikle göz çevresinde çizgilenme artışları olabilir. Bu durum aynı zamanda gözü sık olarak kısmaya veya kaşı çatmaya bağlı olarak da göz çevresinde çizgilenmeler oluşturabilir. 
• Cilt yapısı: Kişinin cilt yapısına bağlı olarak kimi zaman bu çizgilenmeler 20’li yaşların başlarında görülebilirken kimi zaman çok daha ileri yaşlarda görülmeyebilir. Burada kişideki cilt hücrelerinin içeriği, kollajen miktarı, hiyalüronik asit miktarı etkili rol oynamaktadır. Kişinin yağlı veya kuru cilde sahip olma durumunda bağlı olarak da göz çevresi kaz ayağı çizgilenmeleri gözlenebilir. Özellikle kuru ciltlerde kaz ayağı görünümü daha fazla meydana gelmektedir. 
• Beslenme: Antioksidan içeriği fazla olan besinlerin sık tüketimi yaşlanma belirtilerinde yavaşlama ve azalma oluşturarak kaz ayağı görünümünü azaltmaktadır. Bu nedenle özellikle bu besinlerin beslenme programına eklenmesi oldukça faydalı olacaktır. 
• Su tüketimi: Kkişide kuruluğa bağlı olarak cilt çizgilenmeleri daha görünür hale geleceğinden günlük su alımının arttırılması ile cilt daha nemli hale gelecektir. Bu da kaz ayağı çizgilenmelerinin oluşumunu yavaşlatacaktır. 
• Güneş maruziyeti: Güneşten gelen ışınlar ciltte kırışıklık oluşumunu arttırıcı etki edeceğinden fazlaca güneşte kalınması kaz ayağı kırışıklıklarında artışa neden olacaktır. Bu nedenle özellikle soğuk ve nemli iklimlerde yaşayan kişilerde göz çevresinde görülen kaz ayağı çizgilerine az rastlanmaktadır. 
• Sigara ve içki: Sigara tüketiminin cilt yapısına oldukça fazla zarar verdiği bilinen bir gerçektir. Kişilerde sigara içimine bağlı olarak yaşlanma belirtileri daha erken ortaya çıkmaktadır. Bu da göz çevresinde kaz ayağı çizgilenmelerinde artışa neden olur. İçki içmeye bağlı olarak da cilt yapısı olumsuz etkilenecektir. Sigara ve içki içmenin cilt yapısını etkilemesinde birtakım biyokimyasal etmen rol oynamaktadır. Sigara ve içki kullanımı ile kaz ayağı çizgilenmelerinde artış gözlendiğinin unutulmaması gerekir. 
• Cilt bakımı: Kişilerin cilt bakımında özellikle cilt temizliğin aksatılmasına bağlı olarak yaşlanma belirtilerinin daha erken gözlenmesi görülmektedir. Özellikle makyajın uzun süre ciltte kalması sonucunda cilt oldukça zarar görür. Bu da kaz ayağı çizgilerinin görülmesini arttırır. 
• Stres: Bireylerde stres faktörlerinin fazlalığı ve stresli yaşam vücudun birçok yapısını etkilediği gibi cildi de etkilemektedir. Stresin yaşlanma belirtilerini hızlandırdığı bilinmektedir. Fazla stresli kişilerde kaz ayağı çizgilenmelerinin daha erken oluştuğu bilinmektedir. 
• Uyku düzeni: Az uyumaya bağlı olarak yeterince dinlenemeyen ciltte hücresel yapılarda olumsuzluklar görülür. Bu da kaz ayağı oluşumunu tetikler.
• Yaş: Yaşla birlikte kişide kollajen oluşumu azalmaktadır. Buna bir de değişen hormon seviyelerinin eklenmesiyle kaz ayağı çizgilerinde artış görülmesi kaçınılmaz hale gelmektedir. 

Kaz Ayağı Teşhisi

Göz çevresinde kaz ayağı çizgilenmelerinin teşhisinde anamnez yani hasta öyküsü ile fizik muayene yöntemleri kullanılır. Anamnezde kişinin yaşı, genel cilt özellikleri, beslenme alışkanlıkları, su tüketimi sorgulanmalıdır. Kişinin cilt bakımında kullandığı ürünler de sorgulanması gereken bir diğer konudur. Ayrıca günlük uyku miktarı ve uyku süresinin kişinin yorgunluğunu alıp almadığı da irdelenmelidir. Sigara ve içki alışkanlıkları olup olmadığı, varsa tüketim miktarları da sorulmalıdır. 

Fizik muayenede ise kişiye bazı mimikler yaptırarak göz çevresinde meydana gelecek kaz ayağı çizgilenmeleri ortaya çıkarılmaya çalışılır. Cilt yapısının kuru, yağlı veya karma yapıda olup olmadığının incelenmesi de önemlidir. Kuru cilde sahip kişilerde kaz ayağı oluşumunun daha fazla olması beklenmektedir. Cildin yağ oranının incelenmesinde kullanılan kağıtlarla araştırmaları yapılabilir. 

Kaz Ayağı Tedavisi

Kaz ayağı çizgileri nasıl gider sorusu birçok kişinin kafasını kurcalayan konulardandır. Kaz ayağı çizgilenmelerinde kişinin isteğine ve bu çizgilerin şiddetine bağlı olarak farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir. Tedavide krem, nemlendirici, maske, egzersiz gibi yöntemler uygulanabileceği gibi botoks gibi daha etkin yöntemler de uygulanabilir. 

Krem tedavisinde özellikle nemlendirici içeriği cilt yapısına uygun olacak şekilde seçilmelidir. Göz çevresi hiyalüronik asit veya kollajen üretiminde azalmayı dışarıdan takviye edecek içerikteki nemlendiricilerin bu bölge cildine uygulanması faydalı olacaktır. Krem seçiminde cilt yapısı da göz önüne alınmalıdır. Yağlı cilde sahip kişilere yağ içeriği fazla olan kremler yerine su içeriği fazla olan kremler önerilmelidir. 

Göz çevresindeki kaz ayağı kırışıklıklarının tedavisinde özellikle erken yaşlardaki hastalara yüz yogası önerilebilir. Yüz yogası toplumda herkesin yapması gereken cilt egzersizlerinden biridir. Bu egzersizlerde cilde hafif dokunuşlarla masaj yapılarak yaşlanma etkileri ortadan kaldırılmaya çalışılır. 

Kaz ayağı çizgilerinin en etkin tedavisi bölgeye uygulanacak botulinum toksini yani botoks uygulamasıdır. Botoks uygulamasında göz çevresine uygulanacak botulinum toksiniyle göz çevresindeki kasların işlevi azaltılır. Böylece kırışıklık meydana gelmez. İşlem öncesi lokal(bölgesel) anestezik kullanılabilir. Hemen sonrasında kişi günlük yaşamına geri dönebilir. 

Kaz Ayağı Tedavi Edilmezse

Kaz ayağı kişide fiziksel olarak rahatsızlık oluşturacak bir durum olmasa da psikolojik olarak kişinin iyi hissetmesini engelleyeceğinden tedavi edilmesi daha doğu olan bir sorundur. Yani göz çevresinde kaz ayağı çizgilenmeleri olması aslında doğal olan bir süreç olsa da kimi zaman insanlar yaşlanmanın belli getirileriyle yüzleşmek istemeyebilir. Bu kişilerde göz çevresinde yaşlılık belirtisi olacak kırışıklıkların varlığı oldukça huzursuz edicidir. Bu nedenle kaz ayağı görünümü illa ki tedavi edilmesi gereken bir durum olmasa da kişi kendini tedavi sonrası daha iyi hissedecekse tedavi planlaması yapılabilir. 

Kaz Ayağına Ne İyi Gelir?

Kaz ayağı çizgilenmelerinde kişinin beslenme tarzı, su tüketim miktarı oldukça etkilidir. Beslenmede özellikle antioksidan etkili besinlerin tüketimi kaz ayağı oluşumunda engelleyici özelliği vardır. Antioksidan özelliğe sahip besinler; bitter çikolata, lifli besinler, elma, çilek, yaban mersini, ceviz gibi besinlerdir. Bunların beslenmeye eklenmesi ile yaşlanma belirtilerinde azalma sağlanabilir. Su tüketimi de cildin kurumasını engelleyeceğinden göz çevresi kırışıklıklarını engelleyecektir. Bunun için günde ortalama 2.5-3 litre su tüketilmesi gereklidir. 

Stresten uzak durmak da kırışıklığı engelleyecek bir diğer durumdur. Toplumsal yaşamın getirdiği olumsuz yönlerden biri olan stres pek çok hastalıkta olduğu gibi yaşlanma belirtilerinde de oldukça önemli bir yer tutmaktadır. Bunun için kişilerin elinden geldiği kadarıyla mutlu hissedeceği işlerle ilgilenmesi faydalı olacaktır. 

Yeterli uyku da kaz ayağı oluşumunu engelleyecek bir başka unsurdur. Bunu için günde ortalama 6-7 saat sağlıklı bir uyku geçirmeye özen gösterilmelidir. Cilt egzersizleri ve yüz yogası gibi uygulamaların yapılması da faydalı başka bir yöntemdir. 

Kaz Ayağına Ne İyi Gelmez?

Kaz ayağı oluşumuna neden olacak şeylerin başında kuru cilt yapısı gelmektedir. Bunun için özellikle kuru cilt yapısına sahip kişilerin cilt nemlendirmesine dikkat etmeleri gerekir. Cilde uygun bir nemlendirici kremle cildin günde iki defa masaj yapılarak nemlendirilmesi oldukça faydalı olacaktır. Fazla güneş maruziyeti kaz ayağı çizgilenmelerine neden olacağından bu maruziyetin yeteri kadar olmasına dikkat edilmesi gerekir. Güneşe çıkmadan uygulanacak güneş koruyucu kremlerin bunda olumlu etkisi oldukça fazladır. Ayrıca kişilerin cilt bakımına da önem vermesi gerekmektedir. Özellikle makyajın temizlenmeden uyunması cilt bakımında oldukça yanlış bir durumdur. Ciltte uzun süre kalan makyaj sonucunda cildin yeterli nefesi alamaması kurumaya ve kırışıklıkların daha fazla derinleşmesine neden olacaktır. 

Kaz Ayağı için Hangi Doktora Gidilir?

Kaz ayağı görünümü her ne kadar fizyolojik yani doğal bir olay olsa da kişide estetik olarak rahatsızlık meydana getirebileceğinden önemsenmesi gereken bir şikayettir. Yaş almayla doğal olarak ciltte yapısal değişiklikler görülecektir. Bu da cildin en ince ve en hassas olduğu göz çevresinde daha erken dönemde ortaya çıkacaktır. Ciltte birtakım nedenlerle meydana gelen bu yapısal değişikliklerle çizgilenmelerde artış olacaktır. Bireyde bu çizgilenme artışına cilt kuruluğu, lekelenme artışı veya gözaltı halkaları oluşumlarının da eklenmesiyle kaz ayağı kırışıklığı daha da rahatsız edici hale gelir. 

Genellikle cildin bu değişiklikleri kişinin sağlığını fiziksel olarak olumsuz etkilemeyecek olsa da psikolojik sağlığını olumsuz olarak etkileyebileceği için tedavi edilmelidir. 

Kaz ayağı kırışıklıklarının tedavisi için başvurulması gereken bölüm Dermatolojidir. Cilt hastalıkları ile ilgilenen bu bölümde cilt yapısı dermatolog tarafından incelenerek gerekli görülürse ve hastanın da isteği göz önüne alınarak kaz ayağı görünümü tedavi edilir. Göz çevresi kaz ayağı çizgilerinin tedavisi ile ilgilenen bir diğer bölüm de Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi bölümüdür. Plastik cerrah uygun gördüğü hastalarda yüzdeki ve göz çevresindeki kırışıklıkların tedavisi için botoks işlemini kullanılabilir