Kısa Dalga Diatermi Nedir?

Kısa dalga diatermi ya da daha yaygın tercih edilen biçimiyle “kısa dalga” yöntemi, fizik tedavi teknik ve araçlarından bir tanesidir. Diatermi, bu anlamda derin vücut dokularının önce ısıtılması işlemiyle türlü eklem, kas ve başka yumuşak doku problemlerinde faydalı etkiler oluşturmayı amaç edinen fizik tedavi tekniklerine verilen genel isimdir.

Kısa dalga diatermi cihazı, kısa dalga diatermi yönteminde derin dokuları ve büyük bölgeleri ısıtabilmek amacıyla kullanılan ve yüksek frekanslı alternatif bir elektrik akımı olarak tendon, kas ve ligamentlere (kemikleri başka kemikler üzerine bağlayan fibröz bağ doku) uygulanan bir tedavi cihazıdır.

Kısa dalga diatermi, fizik tedavide hasta kişilere türlü sağlık sorunlarına bağlı yapılan elektroterapi uygulamalarından bir tanesidir. Bu kısa dalga diatermi tekniğinin tıp literatüründeki kısa adı ise “KDD” şeklinde geçmektedir. Kısa dalga gibi uygulanan ısıtıcı tedavi şekilleri, dokular üzerindeki kan akışını çoğaltma, ağrıları azaltma ve esnekliği yükseltme gibi etkiler amaçlı olarak kullanılır.

Diatermi Çeşitleri

Diatermi çeşitleri, başlıca 3 farklı tip olarak kullanılabilmektedir. Bu 3 ayrı diatermi çeşidi ise şu şekilde sıralanır:

• Kısa Dalga Diatermi,
• Ultrason Diatermi,
• Mikro Dalga Diatermi.

Bu diatermi çeşitleri arasında en fazla tercih edilen ise ultrason terapisi yöntemi olmaktadır. Küçük bir alana etki eden spesifik (özellikli) problemlerin fizik tedavisi için genel olarak ultrason terapi kullanılırken, buna nispeten daha geniş olan vücut bölgelerine etki eden problemlerde ise kısa dalga diatermi terapisi uygulanmaktadır.

Kısa Dalga Diatermi Hangi Hastalıklarda Kullanılır?

Kısa dalga diatermi kullanılan hastalıklar, genelde türlü eklem, kas ve başka yumuşak doku problemleri olarak sıralanır. Bu diatermi şeklindeki ısıtıcı tedavilerde, hasta dokuları üzerindeki kan akışının hızlandırılması, ağrıların dindirilmesi ve esneklik düzeyinin artırılması gibi etkiler sağlanması amaçlanır. Buna göre bu amaçlara bağlı olarak şu gibi hastalıklarda kısa dalga diatermi uygulanabilmektedir:

• Artrit (eklemlerde oluşan iltihabik durum),
• Fibromiyalji (Uyku bozukluğu, sabah tutukluğu, yorgunluk, halsizlik ve kaslarda yaygın hassasiyet ile ağrı şeklinde ortaya çıkan kronik bir yumuşak doku romatizmal ağrı sendromu),
• Miyozit (Kas iltihabı),
• Burkulmalar
• Tenosinoviti (Baş parmak tendon sıkışması),
• Bursit iltihaplanma (Bilek, dirsek, omuz, ayak bileği, diz ve kalçada meydana gelen iltihaplanma),
• Sırt ağrıları,
• Kas spazmları,
• Nevralji (Genelde boyun ve baş bölgelerinde oluşan nöropatik ağrılara neden olan sinir hasarı kaynaklı durum),
• Kas yırtıkları,
• Tendinit (Bir tendonun iltihaplanması).

Kısa Dalga Diatermi Nasıl Yapılır?

Kısa dalga diatermi yapılışı, genellikle hastaların sırt ve diz bölgeleri üzerinde gerçekleştirilmektedir. Buna göre genel olarak takip edilecek adımlar şu şekilde sıralanabilir:

• Kısa dalga diatermi, diz ya da benzer bir uzuv üzerine uygulanacaksa hasta, sandalye üzerine oturtulur. 
• Kısa dalga diatermi, sırt bölgesi üzerine uygulanacaksa hasta, bu kez sandalye üzerine ters bir şekilde oturtulur ya da yüzüstü bir şekilde tedavi yatağı üzerine yatması sağlanır.
• Uygulamanın yapılacağı alandaki metal tüm takıların çıkarılması sağlanır. 
• Göze yakın olan bir bölge üzerine uygulanacaksa hastanın gözlerinin korunabilmesi amacıyla hastaya gözlük takılabilir.
• KDD uygulaması yapılırken kısa dalga diatermi cihazına bağlı elektrotlar, hastada etkilenen bölgeyi içine alabilecek biçimde hasta kişiye yakın olarak yerleştirilir.
• Tedavide uygulama alanı, bir havlu kullanılarak kapatılıp örtülebilir. 
• Ayrıca uygulama sırasında elektrotların direkt hastaya temas etmemesi gerekmektedir. 
• Genel prosedürü bu şekilde ilerleyen uygulama, yaklaşık 10 ila 20 dakika gibi bir sürede tamamlanır. 

Kısa Dalga Diatermi Yan Etkileri

Kısa dalga diatermi yan etkileri çok fazla olmamakla beraber birkaç komplikasyon gelişmesi şeklinde görülebilir. Bu tedavi yöntemi, ortalama 10 ila 20 dakikalık bir sürede, fizyoterapist uzmanın uygun bulduğu bir süre kadar sürdürülür. Tedavi sırasında hastada oluşabilecek yan etkiler arasında karıncalanma hissi ya da sıcaklık hissi yer alır. Bu etkiler, her hastada görülmeyebilir. Hastadan hastaya göre değişiklik gösterebilmektedir.

Uygulamanın tamamlanmasının ardından hastalar, normal yaşantılarına devam edebilirler. Dolayısıyla bu olası yan etkiler dışında hastalarda ciddi derecede bir komplikasyon gözlenmez. Genellikle olumlu sonuçları sebebiyle tercih edilen bir fizik tedavi yöntemi olarak aktif kullanılmaya devam etmektedir.

Kısa Dalga Diatermi Hangi Kişilerde Yapılmaz?

Kısa dalga diatermi, sağlık durumu uygun olan pek çok kişiye uygulanabilen bir fizik tedavi yöntemidir. Ancak buna karşın bazı kişilere uygulanması mümkün değildir. Buna göre kısa dalga diatermi yapılmaması gereken kişiler şu şekilde gruplandırılır:

• Kalp pili bulunan kişiler,
• Rahim içi aracı olan kişiler,
• Cilt duyusunda azalma olanlar,
• İskemik doku,
• Kırık yada çatlak kemiği olanlar,
• Şiddetli böbrek, karaciğer ya da kalp hastalığı bulunanlar,
• Hamile kişiler,
• Protezi bulunanlar,
• Kanser hastaları,
• Periferik vasküler hastalığı (çevresel damar hastalığı/tıkanıklığı) olanlar,
• Enfeksiyon görülen kişiler,
• Kanama bozukluğu bulunanlar.

Kısa Dalga Diatermi Riskleri

Kısa dalga diatermi riskleri, yanlış uygulamalar ya da farklı nedenler dolayısıyla oluşabilir. Olası riskler ise kısa dalga diatermi uygulaması için şu şekilde sıralanabilir:

• Bu uygulamada kullanılan elektromanyetik enerji tipi, ortopedik operasyonlarda kullanılan vida, plak ya da spiral, diş implantı gibi metal parçalar üzerinde aşırı ısınmaya yol açabilir. Aşırı ısınma ise çevresindeki dokular üzerinde yanık oluşma riski ortaya çıkarır. Bu yüzden metal bulunan vücut bölgeleri üzerine uygulama yapılmaz.
• KDD seansı yapılırken hasta üstündeki metal düğme, metal takı ve fermuar bulunan giysilerin çıkarılması gerekmektedir. Ayrıca kişinin yattığı sedyede de herhangi bir metal parça bulunmamalıdır. Bu noktalarda metal olması da aynı şekilde yanık riskini doğurur.
• Ayrıca (yukarıda belirtildiği gibi) sağlık durumu uygun olmayan, yani kalp pili bulunan ya da kanser, enfeksiyon, hamilelik gibi durumları olan hastalarda da KDD uygulanması sakıncalı ve riskli sonuçlar doğurabilir.   

Kısa Dalga Diatermi Sonrası

Kısa dalga diatermi sonrası süreçle ilgili bilinmesi gerekenler şu şekilde sıralanabilir:

• Uygulama tamamlanmasının ardından hastalar, hemen normal yaşantılarına geri dönebilirler. Bu açıdan sıkıntılı bir iyileşme süreci gerektirmeyen bir uygulamadır.
• Uygulama sonrası hastaların ağrılarında azalma meydana gelir.
• Uygulama sonrasında kişinin kan akışında yükselme meydana gelir. Bu sayede bölge üzerine daha çok oksijen iletilir ve neticede iyileşme süreci de oldukça hızlanmış olur.
• Uzun süre alan diatermi uygulamaları sonrasında kişiler, hemen dışarı çıkmamalıdır. Eğer hemen dışarı çıkılırsa hastada titreme ve üşüme hali başlar. Bu nedenle yaklaşık olarak 10 ila 20 dakika kadar geçmesi ardından hastanın dışarı çıkması tavsiye edilmektedir.