Su Alerjisi

Su Alerjisi Nedir?

Su alerjisi, kişinin derisinin su ile teması sonrasında ortaya çıkan bir çeşit kurdeşendir. Kurdeşen, kişinin derisinin çeşitli etkenlerle tetiklenmesi ile deri döküntülerinin ortaya çıktığı, sebepleri tam olarak bilinmeyen bir hastalıktır. Kurdeşende deri döküntüleri; basınçla, ışıkla, egzersiz yapmayla, titreşimle, sıcak ve soğuk temasıyla ve su temasıyla tetiklenebilmektedir. Kurdeşende cildin etkene yanıtı, kişinin etkene karşı alerjik belirtiler göstermesi olarak yorumlanabilmektedir. Bu sebeple su temasına bağlı gelişen kurdeşen, su alerjisi olarak anılmaktadır.

Su alerjisinde derinin suya alerjik yanıt vermesinin sebepleri net olarak bilinmemektedir. Su alerjisi, yağmura yakalanma, ağlama, banyo yapma, egzersiz ile terleme ve hatta su içme durumlarında bile tetiklenebilmektedir. Su alerjisi durumu yaşayan kişilerde farklı boyutlarda rahatsızlıklar oluşabilmektedir. Bazı kişilerde tek rahatsızlık kızarıklık ve kaşıntıyken, bazı kişiler su içmeleri halinde yutma güçlükleri yaşayabilmektedir. 

2011 yılına kadar su alerjisi yaşadığı tespit edilmiş kişi sayısı yüzden azdır. Su alerjisinin oldukça nadir görüldüğü tahmin edilmektedir. Durumun nadir görülmesi sebebiyle su alerjisi tamamıyla anlaşılmış bir rahatsızlık değildir. Su alerjisinin kesin sebepleri bilinmemektedir ve tedavisi yeterince araştırılamamıştır. Kurdeşen rahatsızlıklarında hastalara yapılan başlıca öneri yakınmalara sebep olan maddeden uzak durulmasıdır. Su alerjisi durumunda kişinin cildini sudan uzak tutması pratik olarak imkansızdır. Su alerjisi durumunda ortaya çıkan rahatsızlıkları azaltacak çeşitli tedavi yöntemlerine ilişkin araştırmalar sürmektedir.

Su Alerjisi Belirtileri Nelerdir?

Kurdeşen durumunda ortaya çıkan hafif cilt bulguları:

• Kızarıklık
• Kaşıntı
• Yanma
• İltihap
• Kabarıklık
• Kurdeşene özgü tipik deri döküntüleridir.

Bazı kişilerde daha ağır kurdeşen belirtileri de ortaya çıkabilmektedir:

• Ağız çevresinde kızarıklık
• Yutma güçlükleri
• Hırıltılı solunum
• Nefes alma güçlüğü

Bu belirtiler farklı sebeplerle ortaya çıkan kurdeşenlerde ortak olarak görülebilmektedir. Su alerjisi durumunda bu belirtiler kişinin suyla temas etmesini takiben ortaya çıkmakta ve kurulanmasından otuz dakika ile bir saat sonra ortadan kaybolmaktadır. Deri döküntüleri bedenin üst kısmında alt kısmına göre daha sık ve şiddetli olarak gelişmektedir.

Su Alerjisi Nedenleri Nelerdir?

Su alerjisi yaşayan kişilerin cildine temas eden su, vücutta alerjik cevabı tetiklemektedir. Alerji durumlarında kişinin bağışıklık sistemi, toplumun çoğunluğunda görmediğimiz madde duyarlılıklarına sebep olmaktadır. Sağlıklı kişilerin vücudunda arı sokması gibi durumlarda ortaya çıkabilen tepkiler, su alerjisi yaşayan kişilerde suyun deriye teması ile ortaya çıkmaktadır. Su temasının bu tepkileri doğurma sebebi hakkında genel kabul gören iki farklı açıklama bulunmaktadır:

• Sudaki Yabancı Maddeler: Günlük hayatta cildimize temas eden su saf su değildir. Musluk suları ve şişe suları farklı oranlarda farklı kimyasallar barındırmaktadır. Bu kimyasallardan bazıları ciltte alerjik tepkiye sebep oluyor olabilir. Özellikle sulardaki klor iyonlarının ciltte alerjik tepkiye sebep olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır. Klor, suların dezenfeksiyonu için şebeke sularına, havuz sularına ve ortak kullanılan alanlardaki bütün sulara düşük oranlarda eklenmektedir. Tuz, suda sodyum ve klor iyonlarına ayrıldığı için tuzlu sular doğal olarak klor iyonu barındırmaktadır. İyon olanı sıfır olan su kullanılması pratik olarak imkansızdır. Bu durumda kişiler havuz suyundan, şebeke suyundan, içme suyundan, deniz suyundan etkilenecek ve suyla temas etmeleri halinde kurdeşendökeceklerdir. 
• Suyun Deriyle Etkileşimi: Su alerjisi yaşayan kişilerin vücutlarının tam olarak hangi kimyasal maddeye alerjik yanıt verdiği bilinmemektedir. Bu madde suyun yapısında bulunabileceği gibi, su ile kişinin cildinin temas etmesi ile de ortaya çıkıyor olabilir. Kişinin cildindeki sorun; normal maddelere alerjik tepki vermesi değil, su ile temas sonrasında alerjen maddeler üretmesi olabilir. 

Alerji durumunda vücudumuzda yer alan bağışıklık sistemi harekete geçer. Su alerjisi yaşayan bir kişinin cildine su temas etmesi üzerine bağışıklık sistemine ait özel hücrelerden histamin adlı kimyasal kana salınmaktadır. Hücrelerden çıkıp kana salınan histamin damarların geçirgenliğini artırır ve bölgesel ödeme sebep olur. Alerjenle temas eden derinin altındaki damarlar genişler ve deride kızarıklık oluşur. Bu durum deri yüzeyi yerine vücudun iç boşluklarına bakan dokularda meydana gelirse, bu bölgelerin ödem toplayarak kalınlaşması ile vücudun iç boşlukları daralabilir. Şiddetli su alerjisi durumunda nefes borusunun daralması halinde kişi solunum güçlükleri, yemek borusunun daralması ile yutma güçlükleri yaşar. Su alerjisinin gelişme sebepleri tam olarak anlaşılamamıştır.   

Su Alerjisi Teşhisi

Kurdeşen durumunda kişinin cildinde görülen değişiklikler farklı alt türlerde aynı kalmaktadır. Kişinin yaşadığı rahatsızlıkları ve cildindeki belirtileri tarif etmesi ile cildinin muayene edilmesi sonrasında kurdeşen teşhis edilebilmektedir. Ancak kurdeşen su teması dışında pek çok sebeple tetiklenebilmektedir. Kurdeşenin suya bağlı olarak geliştiğinin gösterilmesi için kurdeşen döken kişiye test uygulanması gerekebilmektedir. 

Su Alerjisi Testi

Kurdeşen döken kişinin derisinin hassas olduğu maddeye maruz bırakılması ile kısa sürede oluşan deri belirtilerinin görülmesi, kişiye belirli kurdeşen alt tiplerinin tanısının konmasını sağlar. Soğuk, kişide kurdeşene sebep olabilir. Soğuk alerjisinin tanısında Buz testi uygulanmaktadır. Kişinin derisine yerleştirilen ve bir süre bekletilen buz kaldırıldığında bölgede deri belirtileri oluşmakta ve bir saat ila doksan dakika içerisinde belirtiler kaybolmaktadır. Su alerjisinin soğuk alerjisi den ayrılması için kişinin ılık su ile muamele edildiği özel su alerjisi testi uygulanmalıdır. 

Su alerjisinden şüphelenilen kişilerin cildi suya maruz bırakılarak cilt üzerinde kurdeşen döküntülerinin oluşması beklenebilir. Uygulanan suyun soğuk veya sıcak olması, soğuk alerjisi ve sıcak alerjisinin su alerjisi zannedilmesine sebep olabilir. Kişinin vücudu 35 santigrat derecede suya maruz bırakılmalıdır. Cilt bulgularının en net görüldüğü bölge vücudun üst tarafıdır, su alerjisinin gözden kaçırılmaması ve tespit edilebilmesi için deri bulgularının en net gelişeceği kollar, göğüs ve sırta su ile muamele edilmektedir. Suyun içerisinde alerjiye sebep olacak başka madde bulunmamalıdır. Basınç, kurdeşene sebep olabileceği için test sırasında su basınçlı uygulanmamalıdır. Diğer kurdeşen sebeplerinin ortaya çıkarılmamasına dikkat edilerek gerçekleştirilen bir su alerjisi testi sonrası vücutta kurdeşen döküntülerinin görülmesi ile kişiye su alerjisi tanısı konmaktadır. 

Test sonrasında kurdeşen belirtileri ortaya çıkmadıysa ancak kişide su alerjisi olduğundan ciddi anlamda şüphelenilmekteyse kişinin çeşitli bölgelerinin suda bırakılması, su ile uzun süre durulanması gibi uygulamalarla daha hafif su alerjilerinin tespit edilmesi sağlanabilmektedir. Test sırasında kurdeşen belirtileri görüldüğünde test yarıda kesilmelidir, özellikle ileri testler kişide ciddi belirtilerin gelişmesine sebep olabilir ve hafif belirtiler dahi kişiyi rahatsız eder. Hastalığın tanısı koyulabildiği zaman kişide rahatsızlığı tetikleyen testlerin derhal kesilmesi gerekmektedir. 

Su Alerjisi Tedavisi

Kurdeşenlerde uygulanan genel tedavi, kişinin alerjene maruziyetinin azaltılmasıdır. Ancak su alerjisi durumunda kişinin sudan tamamen kaçınması mümkün olmamaktadır. Kişinin su ile temasının; duşların kısa tutulması ve seyrekleştirilmesi, teri emen kıyafetlerin giyilmesi ile terleme sonrasında cildin ıslak kalmasının engellenmesi, terlemeye sebep olacak ağır egzersizlerin uzun süreli yapılmaması ve başka yollarla en aza indirilmesi, su alerjisinin yarattığı rahatsızlıkların hafiflemesini sağlayabilir.

Kurdeşenin ortadan kaldırılmasını sağlayan bir tedavi bulunmamaktadır, ancak rahatsızlıkların en aza indirilmesi için çeşitli yöntemler uygulanmaktadır. Mecburi su temasının gerçekleşeceği durumlardan önce cilt üzerine vazelin uygulanarak cildin su ile teması en aza indirilebilir. Alerji cevabına sebep olan histaminin etkilerinin ortadan kaldırılması için antihistaminik ilaçlar kullanılabilir. Yüksek enerjili mor ötesi ışınlarla gerçekleştirilen fototerapi, deri döküntülerinin geçmesini sağlayabilir.

Solunum yollarının ödemlenmesi ile görülebilecek ciddi belirtiler halinde vücuda adrenalin enjeksiyonu yapılmalıdır. Ciddi kurdeşen belirtileri yaşama riski olan kişiler yanlarında adrenalin enjektör taşımalıdır. Adrenalin, solunum yollarındaki şişliği indirerek soluk borusunun normal genişliğine dönmesini sağlar. Ödemli nefes borusu hava almayı engelleyecek derecede daralabilir ve kişinin solunum yetmezliğine girmesine hatta hayatını kaybetmesine sebep olabilir. Adrenalin uygulaması bu durumun önüne geçmektedir. 

Su Alerjisi Tedavi Edilmezse 

Su alerjisi farklı kişilerde farklı şiddetlerde ortaya çıkabilmektedir. Hafif belirtilerin görüldüğü su alerjisinin tedavisiz kalması kişinin cildinde kızarıklık ve kabarıklık yaratmak dışında bir soruna sebep olmayabilir. Ciddi belirtilerin ortaya çıkması halinde kişide solunum güçlükleri oluşabilir. Ciddi belirtilere sebep olan su alerjisinin tedavi edilmemesi kişinin hayatına mal olabilir. Su alerjisi farklı şiddetlerde belirtilere sebep olabilir, bu durumda hastalığın tedavi edilmemesi ile ortaya çıkabilecek sorunlar da geniş bir yelpazede olabilmektedir. 

Su Alerjisine Ne İyi Gelir? 

Su alerjisi yaşayan kişilerin sudan mümkün olduğunca kaçınmaları, rahatsız edici belirtilerin daha az ve daha hafif olmasını sağlayabilir. Duş sürelerinin kısa tutulması, deniz ve havuzların kullanılmaması, bulaşık yıkanması gerektiğinde eldiven kullanılması, terletici egzersizlerin yapılmaması veya terlemeden hemen sonra kıyafetlerin kurularıyla değiştirilmesi su maruziyetinin en aza indirilmesiyle su alerjisinin ortaya çıkmasını azaltabilir. 

Su Alerjisine Ne İyi Gelmez?

Günümüzde su alerjisinin kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Kişinin rahatsızlığı belli dönemlerde azalabilir, ancak suya maruz kalınmasını takiben rahatsızlıklar tekrar artabilir. Kişinin hayatı boyunca suya alerjik tepki vereceğinin bilincinde olması ve su maruziyetine dikkat etmesi gerekmektedir. Beslenme sırasında fazla su ve sulu gıda alımı da kişide alerjik tepkilere sebep olabilmektedir. Kişinin beslenmesine ve sıvı alımında dikkatli davranması gerekir. 

Su Alerjisi İlaçları

Su alerjisi durumunda kişinin rahatsızlıklarının azaltılması için kullanılabilecek çeşitli ilaçlar bulunmaktadır. Su alerjisi nadir görülen bir hastalık olduğu için özel olarak bu duruma yönelik ilaç bulunmamaktadır. Su alerjisi durumunda kullanılan ilaçlar alerjik yanıtı önlemeye yönelik ilaçlardır. 

• Antihistaminikler: Kurdeşen tedavisinde ilk seçenek genellikle antihistaminiklerdir. Setrizin, uyuşukluk hissine sebep olmayan bir antihistaminiktir. Setrizinin yeterli gelmemesi halinde uyuşukluk hissine sebep olabilecek antihistaminiklerin kullanılması gerekli olabilir. Bu ilaç tedavilerinin alınması halinde araç kullanımı sırasında uyku ve bilinç bulanıklığı gelişmemesine dikkat edilmelidir. 
• Omalizumab: Astımın ciddi formlarının tedavisinde kullanılan omalizumabın kurdeşen tedavisinde kullanımı denenmektedir.  

Su Alerjisi için Hangi Doktora Gidilir?

Kişinin derisinde su ile teması takiben döküntüler oluşması durumunda, rahatsızlıklar aile hekimi ile paylaşılabilir. Su temasını takiben gelişen deri döküntüleri dermatoloji kliniklerinde tedavi edilebilir. Döküntüler derinin kurumasını takiben gerileyeceği için hekime başvurulması esnasında kişinin bulgularının anlaşılabilmesi için su teması sonrasında deri fotoğraflanabilir. 

Nefes almada güçlük, hırıltılı solunum, yutma güçlükleri gibi ciddi belirtilerin görülmesi halinde kişi vakit kaybetmeden acil kliniklerine başvurması hayati önem taşımaktadır.