LH

LH Nedir?

LH, hipofizin ön lop kısmında üretilmekte olan glikoprotein yapısındaki hormondur. Kadınlarda hızlı bir yükselmeyle ovülasyon (yumurtlama) başlatır. korpus luteumun (kadınlardaki üreme sisteminde bulunan sarı cisim) büyümesini sağlamaktadır. Erkek bireylerde ise testosteron salgılanması için uyarı vermektedir. LH hormonu, lüteinleştiren hormon (LH) şeklinde bir açılıma sahiptir ve bir diğer adı lutropindir.

LH hormonu görevi ise hem erkeklerde hem de kadınlarda üremeye ilişkindir. Kadın ve erkeklerin üreme sistemleri üzerinde çok önemli işlevlere sahip bir hormondur. Dolayısıyla eksikliği ya da yüksekliği durumunda her iki cinste de üremeye bağlı farklı sorunlar meydana getirebilir.

LH Hormonu Normal Değerleri Kaç Olmalı?

LH normal değeri, kadınlar için farklı evrelerde farklı aralıklara sahiptir. Buna göre foliküler fazda (adet başlangıcında) 1-18 arasında, siklüs (adet döngüsü) ortasında 20 ila 80 arasında ve luteal fazda (adetin son döneminde) 0,5 ila 18 lU/L arasında değerlerle normal kabul edilir.

Menopoza girmiş kadınlarda ise bu değerlerin normal aralıkları 12 ila 55 düzeyindedir. LH yüksekliği ve düşüklüğü, erkeklerde ve kadınlarda farklı sebeplere bağlanan durumlardır.

LH/FSH oranı ise adet dönemi başındayken 1’den büyük olur. Ancak LH/FSH oranının kişide 2,5’ten daha büyük saptanması, polikistik over sendromu olduğunu düşündürür.

LH Hormonu Nasıl Ölçülür?

Lüteinleştiren hormon değerinin belirli bir referans aralığında olması oldukça önemlidir. Gerekli aralık haricinde bazı hastalıklar üzerinden LH yüksekliği ya da LH hormonu eksikliği oluşabilir. Bu durumlar ise LH testi yapılarak saptanabilir.

LH hormonu ölçümü yapılması amaçlı olarak LH testi uygulanır. Bu noktada yapılacak olan kan tahlili veya idrar tahlili ile birlikte testler sonucunda seviyesi tespit edilmektedir. Özellikle öğrenme bozukluğu veya kısırlık gibi sorunlar olduğu zaman özel laboratuvar ortamında gerçekleşen testle birlikte durum sonuçlandırılıp ortaya çıkarılmaktadır. Çocuk sahibi olmak isteyen ve bu nedenle yumurtlama dönemini saptamak isteyen kişiler de bu testleri eczanelerden temin ederek kolayca uygulayabilirler.

LH Testi Yapılışı:

• İdrar testi veya kan testi şeklindedir.
• Hastadan idrar ya da kan numunesi alınır. 
• Kan testi ise kan sayımı üstünden değerler ölçülür.
• Sonuçlara göre LH aralığı tespit edilir. 

Hamilelikte LH Değerleri Kaç Olmalı?

Hamilelik lüteinleştiren hormon değerinin belli bir düzeye gelmesi söz konusu olur. Bu açıdan gebelikte FSH ve LH değerleri, sağlıklı bir hamilelik açısından önemlidir. Buna göre hamilelik döneminde LH hormonu ile ilgili durumlar, şu soru-cevaplar üzerinden açıklanabilir:

Yumurtlama Döneminde LH Kaç Olmalı?

Ovulasyon, yumurtlama anlamına gelir ve FSH ile LH hormonları belirli bir düzeye ulaştıktan sonra bu ovulasyon meydana gelir. Normal şekilde yumurtlama gerçekleşiyorsa LH seviyesinde ani yükselme gözlenir. Yumurtlama olması ardından ovulasyon takibinde bu hormon değeri 2,00 ile 15,00 mlU/ml değerler arasında gözlemlenir.

LH Kaç Olursa Hamile Kalınır?

Lüteinleştirici hormon (lh) için hamilelikte beklenen bir normal değer aralığı vardır. Buna göre LH değerleri gebelikte 2,00 ila 15,00 mlU/ml referans aralığında olur. Hamilelikte bu aralık beklenirken adet başlangıcında 2,00 ila 15,00 şeklinde aynı değer ve menopozda ise 10,00 ila 90,00 değerleri arası normal kabul edilir.

LH yüksekliği Gebeliğe Engel mi?

Bu hormon, özellikle de kadınlarda oldukça etkili bir hormondur. Düşüklüğü hâlinde kadınlarda yumurta çatlaması önlenir. Bu problemin yaşanmasıyla beraber kadında hamilelik durumu gelişmez. Dolayısıyla LH düşüklüğü hamileliğe bir engel iken LH yüksekliği, aranan bir durumdur. Yani gebelikte LH değerinin (FSH değeriyle beraber) yüksek olması beklenir.

Çocuklarda LH Değerleri Nasıl Olmalı?

Çocuklarda lüteinleştiren hormon değerleri, yapılan kan testleri üzerinden kontrol edilebilir. Çocuklardaki kan tahlillerinde genelde kız çocuklarda ama bazen de çocuk yaş grubundaki erkeklerde olabilecek biçimde hormon yüksekliğine rastlanabilir.

Hormon yüksekliği olması hâlinde LH ve FSH gibi hormonal değerler artmış olabileceği için bu değerlerin kontrolü sağlanır. Hormon yüksekliği durumu, çocuklarda şu nedenlerden dolayı meydana gelmiş olabilir:

• Kafasına çok sert şekilde bir darbe alması,
• Radyasyon alması,
• Beyin ameliyatı geçirmesi,
• Beyin dokusu üzerinde menenjit gibi hasar verebilecek hastalıklar geçirmiş olması,
• Beyin tümörü olması,
• Beyin dokusunda zedelenme yaşanması. 

LH Hormonu Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Kişilerden alınan kan veya idrar numunesindeki LH hormonu değerlerinin ölçülmesinin ardından elde edilen sonuçlar referans değerlerin altında ise LH hormonu düşüklüğü tanısı konur. LH eksikliği nedenleri, kadınlarda ve erkeklerde farklılık gösterir. Bu noktada kadınlarda, erkeklerde ve ayrıca çocuklarda LH hormon düşüklüğüne neden olan hastalıklar şunlardır:

• Kadınlarda LH düşüklüğü nedeni: Sekonder over yetmezliği (Vücuttaki bir bölüm yüzünden meydana gelen yumurtalık yetmezliği).
• Erkeklerde LH düşüklüğü nedeni: Cinsel bozukluklara ve üreme hormonlarına bağlı olarak ortaya çıkabilir.
• Çocuklarda LH düşüklüğü nedeni: LH testi sonuçları, çocuklarda direkt olarak ergenlik süreci ile ilişkilendirilir. Çok düşük düzeyde LH değerleri, ergenlik sürecine geç girileceği düşüncesini ortaya çıkarır. 

LH Eksikliği Belirtileri

LH hormonu düşüklüğü belirtileri, kadınlarda ve erkeklerde farklı nedenlere bağlı olarak meydana gelen bir durum olduğu için farklı semptomlar şeklinde görülür. Bazen düşük LH değerine neden olan hastalığın bazen ise direkt olarak LH düşüklüğünün meydana getirdiği belirtiler söz konusudur.

Buna göre kadınlarda genelde LH eksikliğine neden olan yumurtalık yetmezliği, şu belirtileri verir:

• Adet görememe gibi adet sorunları,
• FSH hormonlarında yaşanan düzensizlik,
• Diğer doğurganlık hormonlarında düzensizlik.

Erkeklerde cinsel bozukluklara bağlı sorunlar üzerine ortaya çıkan LH düşüklüğü belirtileri şunlardır:

• Cinsel işlevlerde bozukluk,
• Aşırı yorgun ve halsiz hissetmek,
• Cinsel isteksizlik

LH Hormonu Eksikliği Tedavisi

Lüteinleştiren hormon düşüklüğü tedavisi, erkeklerde, kadınlarda ve çocuklarda farklı nedenlere bağlı olarak farklı şekilde yapılabilir.

Kadınlarda LH düşüklüğü tedavisi, yumurtalık yetmezliği tedavisine yöneliktir. Bu noktada östrojenin yerine geri konulması sonucunda kemik erimesi engellenir. Ayrıca sıcak basması ve vajinal kuruluk sorunları azaltılır. Buna ek olarak hormon ilaçları, hap olarak ağız yoluyla alınabileceği gibi bant ya da jel olarak cilt üzerinden de uygulanarak verilebilir.

Erkeklerde LH ve FSH hormonlarında düşüklük tespit edilirse tedavi yapılarak sperm çıkışı sağlanabilmektedir. Ama bu konuda yapılabilecek uygulamalar, henüz sınırlı sayıdadır.

Çocuklarda LH hormonu ve FSH hormonu, ergenlik dönemi ve gelişimi açısından gereklidir. Bu hormonların eksik olması ise cins steroid yerine koyma tedavisi yapılarak düzeltilebilir.  

LH Eksikliğine Ne İyi Gelir?

LH eksikliğine iyi gelen hormon ilaçları, hap, bant ya da jel şeklinde uygulamalarda verilebilmektedir. Ancak bu tıbbi yolların yanı sıra LH hormon seviyesini yükselten yiyecekler de vardır. Bu noktada doğurganlığı artırma özelliği olan besinler tavsiye edilir. Bunlar şu şekildedir:

• Yeşil yapraklı sebzeler,
• Kalsiyum içerikli süt ürünleri,
• Demir içerikli kırmızı et,
• Lifli besinler,
• Çinko açısından zengin olan kuşkonmaz.

LH Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Lüteinleştiren hormonu yüksekliği nedenleri, kadınlarda ve erkeklerde farklı hastalıklar ve sağlık sorunları şeklinde görülebilir. LH hormon seviyesinde gerekenden fazla artışa neden olan bu hastalıklar şunlardır:

• Kadınlarda LH yüksekliği nedenleri: Genelde sağlıksız yumurta, tiroid hastalıkları, turner sendromu ve kemoterapi tedavisi olarak gösterilir. Ayrıca polikistik over sendromu da bu değerdeki yüksekliğin nedenlerindendir. 
• Erkeklerde LH hormonu yüksekliği nedenleri: Testis yetmezliği neticesinde olabilir. Bunun en büyük nedenleri ise kabakulak gibi enfeksiyonlar, sert şekilde alınan darbeler ya da kemoterapi amaçlı alınan ilaçlardır. 

LH Yüksekliği Belirtileri

LH yüksekliği belirtileri, birbirinden değişik nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. LH değer ölçümü ardından değerlendirmeler, uzman kişilerce yapılmalıdır. Net olarak bilinmese de şu belirtiler erkek ve kadınlarda gözlenebilmektedir:

• Kadın ve erkeklerde kısırlık sorunu,
• Kadınlarda kısırlık sorununa bağlı gebe kalamama durumu,
• Baş ağrısı,
• Baş dönmesi.

Lüteinleştiren Hormon Yüksekliği Tedavisi 

LH hormonu yüksekliği tedavisi için bu hormon yüksekliğinde gelişen belirtilerin görülmesinin ardından hormon ölçümü yapılması gerekir. Hormon ölçümü, hastane ve laboratuvar şartlarında uzmanlar tarafından yapılmalıdır. Çıkan sonuçlar ise yine uzman görüşünce değerlendirilmelidir. Dolayısıyla uzmana danışılmadan kişilere bilinçsizce herhangi bir tedavi uygulanmaması gerekir.

Bu noktada LH hormonunun yükselmesine yol açan hastalığın ne olduğuna bakılır. Tespiti sonrasında da o hastalığın (kadında ya da erkekte) ne olduğuna göre tedavi şekli belirlenir. Ancak altta yatan hastalığın tedavisine ek olarak hormon düzenleyici ilaçlar verilerek ek ilaç tedavisi de uygulanabilir.

LH Hormonu Nasıl Düşürülür?

LH yüksekliğine iyi gelen ilaç ve bitkiler mevcuttur. Bu noktada ilaçlarda olduğu gibi bitkilerde de hormon düzenleyici etkisi olan bitkilere ve besinlere yönelme sağlanır. Hormon düzenleyici bitkiler şunlardır:

• Kemik suyu,
• Turşu,
• Avokado, nar, kuru erik,
• Soğuk deniz balıkları,
• Organik yumurta, yoğurt,süt
• Hindistan cevizi yağı,
• Brokoli,
• Kinoa,
• Ceviz,
• Rezene çayı, kekik çayı, kombucha çayı.