Mide Polipleri

Mide Polipleri Nedir? 

Mide veya gastrik polipler midenin içerisindeki tabakanın anormal bir şekilde büyümesidir. Mide polipleri midede gerçekleşen en yaygın iyi huylu büyümelerdir. Polipler görünüm olarak mantarlara benzerler. Birçok mide polipi zararsızdır ve belirti göstermezler, ancak bazı mide poliplerinin kanserleşme ihtimali vardır. Polipin midede çıktığı konum, polipin tipini belirlemede yardımcı olur çünkü belirli tipteki polipler midenin sadece belirli bölgelerinde çıkarlar. 

Midemiz çiğnenmiş besinlerin ulaştığı organdır. Mide oldukça güçlü bir asit bulundurur. Bu asit besinlerdeki bakterileri yok eder. Mide ayrıca besinlerin sindirilmesine yardımcı olan bazı enzimler salgılar. Midenin kendi ürettiği asitten korunabilmesi için sık bir şekilde kendini yenilemesi gerekir. Bir organın kendini sık yenilemesi yani hücrelerin sık bölünmesi. Tümör ve polip gibi oluşumların görülme sıklığını arttırır. 

Midenin en içteki tabakasını oluşturan hücrelere epitel hücreleri denir. Mide poliplerinin birçoğu epitel hücrelerinden gelişir. 

Mide Polipleri Tipleri 

Mide polipleri genellikle iki kategoriye ayrılır: iyi huylu ve kötü huylu polipler. İyi huylu polipler kanserleşip diğer organlara yayılmazlar. Bu yüzden tedavi şansı daha yüksektir. Daha az sıklıkta görülen kötü huylu tümörlerin kansere dönüşüp diğer organlara yayılma ihtimali vardır. Polip tipleri şunlardır:

• Fundik polipler: Fundik polipler en yaygın görülen mide polipleridir. Midenin fundus olarak adlandırılan üst kısmında görürler. Endoskop olarak adlandırılan ince bir tüp ile bakıldığında genellikle birkaç tane küçük pürüzsüz, düz kabartılar şeklinde görülürler. Bu polipler nadiren kansere dönüşürler. Fundik polipler sıklıkla proton pompa inhibitörleri kullanımına bağlı gelişir bu durumda doktor ilacı bırakmayı tavsiye edebilir.
• Hiperplastik polipler: Hiperplastik polipler demetler halinde dağılmış şekilde bulunurlar. İlave olarak bu polipler mide ülserlerinin yakınlarında bulunurlar. Hiperplastik polipler mideyi irrite eden veya iltihaplatan kronik gastrit, helikobakter pilori gastriti ve pernisiyöz anemi (B12 vitamininin yeterince emilemediği ve dolayısıyla kırmızı kan hücrelerinin sayıca azaldığı bir hastalık) gibi hastalıklarla ilişkilidir. Her helikobakteri pilori enfeksiyonu mevcut ve başarıyla tedavi edilirse hiperplastik polipler birçok hastada iyileşir. Hiperplastik poliplerin kansere dönüşme ihtimali nadirdir ancak özellikle kronik gastrit hastalığından muzdarip kişilerde mideden gelişebilecek kanserlerin riski bir miktar artmıştır. Bu yüzden doktor tarafından polipin görüldüğü mide tabakasından kontrol amaçlı biyopsi alınır.
• Adenomatöz polipler: En yaygın kötü huylu poliplerdir. Midenin antrum olarak adlandırılan alt kısımlarına yakın yerden çıkarlar. Genellikle mide kanserinin öncülleridir. Aynı zamanda ince bağırsak ve vücudun diğer yerlerinden gelişebilecek kanserler için risk teşkil ederler. Doktorlar tanıyı doğru koymak ve en etkin tedavi yöntemini bulmak için ilave testler isterler. Kanserleşme riski olduğundan adenomatöz polipler çıkarılmalıdır. Çıkarma işlemi genellikle endoskopi ile yapılır. Eğer çok sayıda polip var ve kanser yayılmaya başlamış ise ameliyat gerekebilir.

Mide Polipleri Nedenleri 

Mide polipleri farklı sebeplerden ötürü çıkabilirler. Mide hücrelerinin anormal bir şekli de büyümesine neden olan herhangi bir şey poliplere neden olabilir. Mide poliplerinin bazı nedenleri şunlardır.

• Midenin kronik iltihabı: Gastrit olarak bilinir. Bu durum hiperplastik polipler ve adenomalara neden olabilir. Hiperplastik poliplerin kansere dönme ihtimaller azdır ancak 1 cm’den büyük polipler yüksek risk taşır. Adenomalar mide poliplerinin nadir bir nedenidir ancak kansere dönme ihtimalleri yüksektir. Bu yüzden genellikle çıkarılırlar.
• Helikobakteri pilori enfeksiyonu: H.pilori enfeksiyonu dünyada insanların yarısından fazlasında görülen bir enfeksiyondur. Özellikle mide ve ince bağırsağın ilk kısmına yerleşir. H.pilori enfeksiyonu hiperplastik mide polipi tipinin gelişme riskini arttırır.
• Pernisyöz anemi: Mideden salgılanan bir madenin eksikliğine bağlı B12 vitaminin emilememesi sonucu kansızlık görülmesidir.
• Mide erozyonu (ülser gibi): Ülser mide veya ince bağırsakta görülen yaradır.
• Proton pompa inhibitörü kullanımı (omeprazole gibi): Fundik bez polipleri proton pompa inhibitörleri kullanan insanlar arasında yaygındır. Proton pompa inhibitörler asit salgısını azaltmak amacıyla kullanılır. Bu polipler genellikle küçük ve herhangi bir soruna yol açmazlar. 1cm’den büyük fundik bez polipleri az da olsa kanser riski taşırlar. Bu yüzden böyle bir durumda proton pompa inhibitörü ilaçların kullanımı durdurulabilir. 

Bu nedenlerden bazıları belirli bir mide polipi riskini arttırırlar. Örneğin H.Pilori enfeksiyonu sadece hiperplastik polip riskini arttırır veya proton pompa inhibitörü kullanımı fundik bez polip tipinin görülme riskini attırır. 

Genetik ayrıca bir rol oynar. Eğer kişinin ailesinde mide polipleri sık görülüyor ise kişide gelişme riski de fazladır.   

Mide Polipleri Risk Faktörleri 

Risk faktörü bir hastalığa yakalanma ihtimalini attıran herhangi bir şeydir. Risk faktörüne sahip olmak hastalığa kesin yakalanılacağı anlamına gelmeyeceği gibi hastalığa sahip olmak da risk faktörü bulunduğu anlamına gelmez. Mide polipleri için risk faktörleri şunlardır: 

• Yaş: mide poliplerinin en sık görüldüğü yaş grubu orta yetişkinlik ile geç yetişkinlik çağı arasıdır.
• Bakteriyel mide enfeksiyonu: Helikobakter pilori, poliplere ve adenomalara neden olan gastritin yaygın bir nedenidir.
• Familyal adenomatozis polipozis: nadir görülen, genetik bir durum durumdur. Kalın bağırsak ve mide dahil organlarda polip görülme riski artmıştır.
• Bazı ilaçlar: Reflü nedeniyle uzun süre proton pompa inhibitörü kullanımı fundik bez poliplerinin gelişme riskini arttırmıştır. 

Mide Polipleri Belirti ve Bulguları 

Birçok mide polipi herhangi bir belirtiye neden olmaz. Başka bir nedenden ötürü test yapılırken tesadüfen fark edilirler. Bu test genellikle endoskopi olur. Hangi belirtilerin görüleceği ayrıca polip tipine de bağlıdır. Büyük polipler küçük poliplere göre daha çok belirti gösterir. Midede çıkan poliplere bağlı görülen belirti ve bulgular şunlardır: 

• İştah kaybı
• Kilo kaybı (sebepsiz)
• Karın ağrısı
• Karında şişlik, rahatsızlık
• Az bir yemek yedikten sonra bile doyma hissi
• Bulantı
• Kusma
• Dışkıda kan
• Kansızlık (anemi) 

Bu belirtilerin birçoğu poliplerden ziyade diğer yaygın görülen mide hastalıkları ile ilgilidir. Örneğin ülser veya bir mide virüsü ile ilgili. Bu belirtilerin tehlikeli bir duruma bağlı olması düşük bir ihtimal olsa bile bu belirtilere neden olan hastalığın kanser olmadığından emin olmak için doktora başvurulmalıdır. Doktora ilk başvuruda verilen ilk basamak tedavilere (antibiyotik gibi) rağmen belirtiler geçmediyse daha ileri tetkikler için bir daha doktora başvurulmalıdır.   

Mide Polipleri Tanısı 

Her hastalıkta olduğu gibi mide poliplerinde de tanı koyarken sistematik bir yol izlenir. İlk önce hastanın yaş, cinsiyet, isim gibi kişisel bilgileri alınır. Sonra şikâyetleri sorulur. Bu işlemlere öykü alma-anamnez denir. 

Hastadan bilgiler alındıktan sonra doktor tarafından birtakım testler yapılır. Buna fizik muayene denir. Fizik muayenede hastalığa ait hasta tarafından fark edilmeyen bulgular araştırılır. Karın ağrısının yeri, kusmukta kan olup olmadığı, kilo kaybının olup olmadığı ve diğer eşlik eden belirtiler sorgulanır. 

Birçok mide polipi farklı bir nedenden ötürü yapılan endoskopi esnasında tesadüfen fark edilir. Endoskopi ucunda kamer takılı olan, esnek ve ince bir tüptür. Bu tüp ağızdan veya bağırsaktan sokularak tüm sindirim sitemi gözlemlenebilir. Endoskopi sindirim sistemi hastalıklarının tanısında oldukça sık kullanılır. 

Endoskopi, sindirim sistemi hastalıklarında uzmanlaşmış bir doktor (gastroentereolog) tarafından yapılır. Endoskopi sadece tanı koymak amacıyla yapılmaz. Küçük boyutlardaki polipleri çıkarmak için endoskopi kullanılabilir. 

Endoskopi ile çıkarılan polipler ve etrafındaki bir miktar doku mikroskop altında incelenmek üzere patoloji laboratuarına gönderilir. Bu işleme biyopsi denir. Biyopsi birçok hastalıkta kesin tanıyı koymak için gereklidir. Biyopside poliplerin tipine ve kanserleşen bir tip olup olmadığına bakılır.

Mide Polipleri Tedavisi 

Mide poliplerinin tedavisi çeşitlidir. Tedaviyi belirleyen faktörler şunlardır: polip tipi, büyüklüğü, şekli, konumu, sayısı, hastanın genel sağlık durumu. 

Fundik bez polipinin kanserleşme ihtimali düşüktür. Öncellikle polip biyopsi ile incelenir, polipin kansere döndüğünü düşündürebilecek işaretlere bakılır. Eğer polip kansere dönüşecek gibi değil ise tedaviye gerek kalmayabilir. Eğer kansere dönüşme ihtimali yüksek ise çıkarılması gerekir. Bunun yanında büyük poliplerde kansere dönüşme izlenimi olmasa bile çıkarılmaları gerekir. 

Hiperplastik polipte tedavi biraz daha farklıdır. Bu polip tipi yüksek oranda kanserleşme riski taşır. Biyopsi alınır ve kanser işaretleri aranır. Kötü görünümlü ve büyük polipler çıkarılır. Polip normal görünümde olsa bile hiperplastik polip takip edilir. Belli aralıklarla endoskopi yapılır. 

Adenomatöz polipler yüksek oranda kanserleşme riski taşırlar bu yüzden genellikle çıkarılırlar. 

Midede kansere dönüşme ihtimali olan her türlü oluşum çıkarılır. Poliplerin çıkarılma işlemine polipektomi denilir. Eğer kanser yakın dokulara yayılmış ise o dokular da çıkarılabilir. Polipektomi esnasında hasta anestezi altındadır. Dolayısıyla herhangi bir ağrı duymaz. Çıkarılan polipin tabanına andrenalin enjekte edilir. Daha sonra polipin sap kısmına bir kement atılır. kement atılan polip kurur ve yerinden ayrılır. 

Mide Polipleri İlaçları 

Midelerinde polipe sahip gastrit hastalarında H.pilori enfeksiyounun yok edilmesi için antibiyotikler verilebilir. Antibiyotik direnci gelişme ihtimali düşüktür. 

• Amoksisillin: Penisilinin yarı sentetik formudur. Ampicillin analogudur. Yani onu taklit eder. Mukopeptid hücre duvarı sentezini durdurur ve bakterileri öldürür.
• Klarithromyisin: Yarı sentetik makrolid grubu bir antibiyotiktir. RNA bağımlı protein sentezini engelleyerek bakteri büyümesini önler.
• Tetrasiklin: Gram pozitif ve gram negatif organizmalara, klamidyal ve riketsiyal enfeksiyonlara karşı etkilidir. Ribozomun 30S alt birimine bağlanarak protein sentezini engeller.
• Metranidazol: İmidazol halka yapılı bir antibiyotiktir. Bazı bakteri ve protozoalara karşı etkilidir.

Mide Polipleri için Hangi Doktora Gidilir?

Midede polipler için “dahiliye-gastroenteroloji” servisine, “gastoenterelog”a gidilmelidir.

Polipler büyük olmadıkları sürece belirti vermezler. Tespit edilen polipler genellikle bir başka hastalık nedeniyle endoskopi girişimi sırasında tespit edilirler. Mideden gelişen poliplerin kanserleşme ihtimali düşüktür ancak yine de kanserleşen tipler vardır. Özellikle mide hastalıkları kişinin yaşam kalitesini oldukça etkiler. Kişinin özellikle yaşamak için gerekli olan enerjiyi almasında sorun olur. Mide poliplerine ait belirtiler diğer sindirim sistemi hastalıklarında görülen belirtiler ile benzedir. Karnın orta üst kısmında ağrı, bulantı-kusma, kilo kaybı, kanlı dışkı gibi belirtiler görülmesi üzerine doktora başvurmakta fayda vardır.