Pençe El
Pençe el, herhangi bir nedenden kaynaklı eldeki parmakların belirgin şekilde kavisli bir yapı alması, bükülmesi durumudur. Tedavisinde cerrahi, ilaç evde tedavi gibi seçenekler bulunmaktadır.
Pençe El Nedir?
Pençe el, herhangi bir nedenden kaynaklı eldeki parmakların belirgin şekilde kavisli bir yapı alması, bükülmesi durumudur. Pençe eş bir deformite yani bozukluk şeklidir. Pençe el deformitesi, bir veya iki elde ve bir veya daha fazla parmakta ortaya çıkabilmektedir. Pençe el deformitesi ismini, tıpkı ayı pençesine benzer bir parmak eğriliği görüntüsünden alır.
Pençe el, konjenital bir sorun yani doğuştan bir kusur olarak ortaya çıkabilir. Ayrıca belirli bozukluklardan, hastalıklardan veya yaralanmalardan da kaynaklanabilmektedir. Pençe elin ciddiyetine bağlı olarak, eşyaları almak ve kavramak için elleri kullanmakta ciddi zorluklar oluşabilmektedir.
Pençe El Belirtileri Nelerdir?
Pençe elin kendisi bir deformite istemidir. Yani elin parmaklarındaki büküklük direkt olarak pençe el olarak isimlendirilir. Ancak bunun dışında pençe elin nedenlerine bağlı olarak ortaya çıkabilecek ek belirtiler şu şekilde sıralanabilir:
1-) Elde bazı parmakları daha fazla etkileyebilecek şekilde his kaybı
2-) Parmaklarda koordinasyon kaybı
3-) Elde karıncalanma ve yanma hissi
4-) El ve parmaklarda ağrı
5-) Fiziksel aktivite ile daha da kötüleşebilecek el kaslarında zayıflık
6-) Kavrama gücü kaybı
Eldeki güç eksikliği, bir bardak tutmak ve kalem tutmak gibi günlük aktiviteleri etkileyebilir. Zamanla kontrol ve his eksikliği, eldeki kasların kasılmasına neden olarak pençe el deformitesine yol açar. Pençe el deformitesinin oluşması genelde altta yatan sorunun ciddi olduğuna işaret eder. Pençe ele neden olan ulnar sinir felci gibi durumlar, ellerle yapılan işlerin yapılmasını zorlaştırır. Bu nedenle eskiden yapılan aktiviteler yapılamamaya başlar. Yapıldığında ağrıların şiddetlenmesi de beklenen bir durumdur.
Pençe El Nedenleri Nelerdir?
Pençe el, bazı sebeplere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenler genellikle eldeki kasları etkileyen sinirlerdeki problemlerdir. Pençe ele neden olabilecek durumlar şu şekilde sıralanabilir:
Doğum Kusuru
Pençe el, nadir olsa da bazı durumlarda doğumdan itibaren var olan bir sorun olarak ortaya çıkabilmektedir. Bu durumda mümkünse bu durumu kontrol altına almak için küçük yaşlarda müdahaleler yapılabilmektedir.
Sinir Hasarı
Yaralanmalardan veya hastalıklardan dolayı kolda veya elde sinirlerde hasar meydana gelebilir. Servikal spondiloz, ulnar sinir felci ve ulnar sinir sıkışması, eldeki kasları etkileyerek pençe ele yol açan sinir hasarına neden olabilecek koşullardır. Omurgadaki kıkırdak veya kemiğin anormal derecede aşınması, sinirlerde sıkışmaya neden olabilir ve bu da pençe ele neden olur.
Ulnar sinir felci pençe ele neden olan sık durumlardan biridir. Ulnar sinir felcinin nedeni her zaman bilinmemektedir. Bununla birlikte, ulnar sinirde hasar şu nedenlerle ortaya çıkabilir:
- Ön kol ve ele uzanan bu sinire zarar veren bir hastalık
- Sinir yaralanması
- Sinir üzerinde aşırı basınç
- Şişme nedeniyle sinir basısı
- Dirsek kırığı veya çıkığı
Ulnar sinirin zarar görmesi durumunda beyinden gelen uyarılar ele ve kola ulaşamaz veya yanlış ulaşır. Bu nedenle de elde fonksiyon kayıpları ve istenmeyen şekiller ortaya çıkar.
Ciltteki Sorunlar
Pençe el, koldaki veya eldeki derinin yaralanmasına bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir. Özellikle yanık gibi ciddi deri yaralanmalarında, derinin iyileşme aşamasında cilt normalden daha sert ve esnek olmayan bir yapı alır. Bu durumun eldeki bazı parmakları özellikle etkilemesi sonucunda, parmaklar belli bir yöne doğru istemsizce çekilir. Sonrasında da elde pençe el gibi istenmeyen deformiteler oluşur.
Bakteriyel Hastalıklar
Cüzzam gibi bazı bakteriyel hastalıklar cilde ve sinirlere zarar vererek pençe ele neden olabilmektedir. Hansen hastalığı olarak da bilinen cüzzam, Mycobacterium leprae'nin neden olduğu kronik bulaşıcı bir hastalıktır. Hastalık esas olarak cildi, periferik sinirleri, üst solunum yolunun mukozal yüzeylerini ve gözleri etkiler. Cüzzamın erken bebeklikten, yaşlılığa kadar her yaşta ortaya çıktığı bilinmektedir. Cüzzam tedavi edilebilir bir hastalıktır ve erken tedavi çoğu engeli, oluşan problemleri ortadan kaldırır. Cüzzamın ana semptomları şu şekilde sıralanabilir:
- Kas güçsüzlüğü
- Ellerde, kollarda, ayaklarda ve bacaklarda uyuşma
- Elde şekil değişiklikleri
- Cilt lezyonları
Pençe El Teşhisi
Pençe el teşhisi, hekimin hastayı incelemesi ile birlikte kolaylıkla konulabilir. Eldeki şekil bozukluğu hekim tarafından fark edilir. Ancak burada önemli olan, bu deformiteye neden olan durumu ortaya koymak ve durumun ciddiyetini tespit etmektir. Bunun için öncelikle ayrıntılı bir tıbbi geçmiş alınır.
Hekim pençe ele neden olabilecek yaralanma, hastalık gibi durumları ortaya koymak için hastaya bazı sorular sorar. Alınan tıbbi öyküden sonra fizik muayeneye geçilir. Fizik muayenede hekim, parmaklarda ve ellerde ne kadar güç olduğunu ve esnekliği kontrol etmek için hastanın parmaklarını bükmesini veya bazı cisimleri tutmasını isteyebilir. Tüm bu incelemelerden sonra pençe elin nedenini ve durumun ciddiyetini tam olarak belirlemek için ek tetkikler yapılır. Bu tetkikler içinde en sık uygulanan tetkik elektromiyografi yani EMG'dir.
Elektromiyografi
Bir elektromiyografi (EMG) testi, sinirlerin ne kadar iyi çalıştığını kontrol etmeye yarar. EMG sırasında, hekim veya sağlık çalışanı cilt üzerinden eldeki kaslar üzerine ince iğneler yerleştirir. Bu iğneler, hareket edildiğinde sinirlerden gelen elektriksel uyarıları ölçen bir makineye bağlanır.
Hastalar genellikle bu küçük iğnelerden hafif rahatsızlık hissetse de testin yapılmasına engel olan bir ağrı hissedilmez. Ancak testten birkaç gün sonra hafif morarma veya küçük ağrılar yaşanabilmektedir. Bunlar da birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. EMG test sonuçları anormal sinir aktivitesine sahip olunduğunu gösterirse, hekim sinir hasarının nedenini belirlemek için daha fazla test yapabilir. Bu testler hastada bulunan diğer semptomlara ve kişinin özelliklerine bağlı değişiklik gösterebilir. Bu testler arasında tomografi, emar, röntgen gibi görüntüleme testleri ve kan testleri bulunur.
Pençe El Tedavisi
Pençe el, genellikle tedavi edilebilir bir durumdur. Yapılan tedaviler ile, durumun nedenine ve ciddiyetine bağlı olarak belirtiler bir miktar düzelebilir veya tamamen ortadan kalkabilir. Hekimin hasta için uygulayacağı tedavinin seçilmesi, semptomlara neden olan duruma bağlı olarak değişiklik gösterir.
Fizik Tedavi
Hekim, pençe el sendromu sonrasında parmaklarda ve elde oluşan sertleşmenin ve katılığın azaltılması ve esneklik kazandırılmasına yardımcı olunması adına fizik tedavi önerebilir. Fizik tedavi esneme ve güçlendirme egzersizlerinden oluşur. Fizik tedavi, pençe elin düzeltilmesi için tek başına uygulanabileceği gibi diğer tedavilere ek olarak bir kombinasyon halinde de uygulanabilir.
Evde Tedavi
Hasta, parmaklarda özellikle yaralanmalardan kaynaklanan şekil bozukluğu olduğunu fark ettiğinde, hekime başvurmadan önce eli ve parmakları dinlendirmelidir. Şekil bozukluğunu düzeltmek için eli zorlamak doğru bir yaklaşım değildir. Bazı durumlarda sadece dinlenmek bile zamanla parmakların eski pozisyonuna dönmesini sağlar. Bunun dışında bazı desteklerle parmakların pozisyonunun ayarlanması gerekebilmektedir.
Cerrahi
Özellikle travmalar sonrasında pençe el deformitesine neden olan hasarlı sinirleri, bağları veya kasları onarmak için cerrahi yöntemler uygulanabilmektedir. Pençe el durumu, yanık yaraları gibi nedenlerle elde var olan ciltteki gerilmelerden kaynaklandığında da derinin normal deri ile değiştirilmesini sağlayan deri greftleri kullanılabilir. Bunun için öncelikle yara dokusu çıkarılır. Ciddi kusurlar ve yanık yaralanmaları için birden fazla ameliyat gerekli olabilir.
İlaçlar
Bazı durumlarda pençe ele neden olan durumları tedavi etmek için ilaç tedavilerine ihtiyaç duyulabilmektedir. Örneğin, cüzzam hastalığı sinirlere saldırarak pençe ele neden olabilen bir durumdur. Bu hastalığın tedavisi için de antibiyotikler kullanılır.
Pençe El Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Pençe el tedavi edilmediği takdirde kalıcı olarak kalma eğilimindedir. Pençe ele neden olan durumlar erken dönemde tedavi edildiğinde, düzelme şansı daha yüksektir. Tedavi edilmediği takdirde ise, elleri ve parmakları kullanmak çok fazla zorlaşır. Bu durumda da el kullanılarak yapılan çoğu günlük iş bile zorlu bir hale gelir. Kişinin hem sosyal hem iş hayatı olumsuz etkilenir. Bunun dışında durumun verdiği psikolojik sorunlardan dolayı depresyona eğilim artar.
Pençe El için Hangi Doktora Gidilir?
Pençe el bir deformite yani şekil bozukluğudur. Bu bozukluğun düzeltilmesi için başvurulması gereken bölüm, plastik rekonstrüktif ve estetik cerrahisidir. Ancak hastalığa neden olan sinir sıkışması gibi durumların tespiti nöroloji hekimi tarafından da yapılır. Durum tespit edildikten sonra da hasta tedavi için uygun yere yönlendirilir. Pençe el meydana geldiği anda, kişi bir hekime başvurmalıdır. Durum bazı durumlarda kendiliğinden de düzelebilse de çoğunlukla bir tedavi gerektirir. Bunun tespiti ve tedavide geç kalmamak adına da daha durumun başında hastaneye başvurmak önemlidir.