RDW

RDW Nedir?

RDW, kırmızı kan hücrelerinin dağılım hacmini ifade eder. RDW, standart bir tam kan sayımının bir değeri ve parçası olarak ölçülür ve rapor edilir. Dolayısıyla kırmızı kan hücrelerinin hacmini ifade eden varyasyon aralığının ölçüsüdür.

RDW açılımı “Red Cell Distribution Width” şeklindedir. İnsan sağlığı bakımından önemli kan testi ölçütlerinden bir tanesidir. Genel olarak kansızlık diye bilinen anemi rahatsızlığının tespiti amaçlı kullanılan RDW, Türkçe olarak ise “Kırmızı hücre dağılım genişliği” açılımına sahiptir. Anemiyi ve aneminin altında yatan sebebi belirlemede kullanılır.

RDW-CV ve RDW-SD ise şu şekilde açıklanabilir:

• RDW-CV: Standart bir sapmayla vücuttaki alyuvarların hacmini ölçümleyen MCV değeri ile beraber değerlendirilir.
• RDW-SD: Yalnızca alyuvarların vücut kanındaki genişlik değerini ifade eder.

RDW değerleri ile RDW yüksekliği ya da RDW düşüklüğü tanıları söz konusu olabilir. Alyuvarların büyüklüklerinin değişik boyutlara sahip olması ve bu farkların çoğalması RDW yüksekliği bulunduğunu işaret eder. Kişide RDW düşüklüğü bulunması halinde ise alyuvarların ebatları arasındaki fark oldukça küçük olur.

RDW Normal Değerleri Kaç Olmalı?

RDW normal değeri, cinsiyetler arasında değişiklik göstermektedir. RDW değerleri, kişilerdeki alyuvarların dağılım hacmini, yani genişliğini ifade eden değerlerdir. Kadınlarda ve erkeklerde değişen RDW normal değer aralığı ise şu şekildedir:

• Erkeklerde normal referans aralığı: %11,6 ila 15,5 arası. 
• Kadınlarda normal referans aralığı: %11,9 ila 15,6 arası
• Genel referans aralığı: %11,5 ila 14,6 arası.

RDW Nasıl Ölçülür?

RDW tahlil sonuçları incelenerek, olması gereken değerin altındaysa RDW eksikliği; üzerindeyse RDW yüksekliği tanısı konur. RDW ölçümü için kişiden kan numunesi alınır. RDW hemogram testi laboratuvar sonuçları, uzman doktor tarafından değerlendirilir.

Normal bir kan tahlilinde takip edilen prosedür izlenir. Buna göre kan alma bölümünde hasta uygun pozisyonda oturtulur; kol ya da el damarı üzerinden iğne yardımıyla kan örneği alınır ve incelenmek üzere laboratuvara gönderilir.

RDW blood test, genel olarak anemi tiplerini ve başka tıbbi durumları saptamaya yarar. Kanda RDW ölçümü, şu hastalıkları tespit etmek amaçlı yapılabilir:

• Şiddetli anemi hastalıklarına yol açabilen kan bozuklukları şeklindeki talasemi,
• Kalp rahatsızlığı,
• Karaciğer hastalığı,
• Şeker hastalığı,
• Kanser hastalığı.

Hamilelikte RDW Değerleri Nasıl Olmalı?

Hamilelikte RDW değerleri, tam kan testi sonucuna göre doktor tarafından incelenir. Tahlil sonuçlarının yorumlanması, hem hamilelerde hem de diğer hastalarda muayene ve başka bulgularla kombine şekilde yapılmalıdır. Bu yüzden de doktor görüşünce değerlendirilmesi şarttır.

Hamilelikte RDW yüksekliği görülebilir. Özellikle de gebeliğin son ayları içerisinde RDW değerinde hafif düzeyde bir yükselmeye rastlanabilmektedir. Bunun temel sebebi ise doğuma yakın aylar içerisinde kişinin kemik iliğinde rastlanan aktivasyondur.  

Bebeklikte RDW Değerleri Nasıl Olmalı?

Bebeklikte RDW değerleri, kandaki eritrosit dağılım genişliği üzerine bilgi verir. Eritrosit, alyuvar (kırmızı kan hücresi) anlamına gelir. Bebeklerde RDW değerleri, demir eksikliği konusunda önemli bir bulgudur. Demir eksikliği sorununun en erken bulgusu, RDW değerlerindeki artış olarak kabul edilir.

Ancak bebekte Beta Talasemi ve heterozigot olması durumunda normal seviyeler gözlemlenir. Bebeklerde nadir rastlanan Beta Talasemi ve hemoglobin H olması hâlinde RDW yükselmeleri görülebilir.

RDW Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

RDW düşüklüğü, kişinin tam kan sayımı neticesinde bu değerlerin %10,2 orandan az çıkması anlamına gelir. RDW düzeyinin yüksekliği durumunda olduğu gibi RDW düşüklüğü sorununda da yaygın olan neden anemidir. Kişinin kırmızı kan hücrelerinin yeterli olmadığı hallerde makrositer anemi ortaya çıkar. Bu durum kendini, kan tahlilinde incelenen RDW düşüklüğü olarak gösterir. Buna göre kanda RDW düşüklüğü nedenleri şunlardır:

• Makrositer anemi
• Kronik anemi,
• B6 eksikliği,
• Demir eksikliği anemisi,
• Hemoglobin E trait (kalıtsal bir kan hastalığını gösteren hemoglobin tipi),
• Eklem iltihabı,
• Heterozigot Talasemi (Talasemi minör: Kalıtsal bir tür hastalık).

RDW Eksikliği Belirtileri

RDW eksikliği belirtileri, bu değerdeki düşmeyle beraber kişilerde görülebilen bazı semptomlardır. Buna göre RDW eksikliğinin neden olabileceği belirtiler arasında şunlar yer alır:

• Nefes darlığı,
• Bitkinlik ve hâlsizlik,
• Yorgunluk hissi,
• Ten rengi üzerinde solukluk,
• Kalp çarpıntısı,
• İshal,
• Mide bulantısı,
• İştahsızlık.

RDW Eksikliği Tedavisi

RDW eksikliği tedavisi, RDW yüksekliği tedavilerine benzer olarak ilaç tedavisiyle ilerler. Sonuçlar doktor tarafından değerlendirilir, eksiklik saptanması halinde altında yatan neden tespit edilir. Hastalığın türü ve etkilenen bölge, tedavi şeklinde belirleyicidir. Ancak genellikle RDW eksikliği, basit ilaç tedavileri ile iyileştirilmeye çalışılır. Bu durumda kişiye gerekli vitamin takviyeleri sağlanır.

Anormal düzeyde çıkan eksiklik değerlerinde, uygulanacak farklı testler ile beraber analiz yapılması oldukça önemlidir.

RDW Eksikliğine Ne İyi Gelir?

RDW eksikliğine iyi gelen bazı yaşam alışkanlıkları ve şekillerinden bahsedilebilir. Bu noktada kan sayımı tahlilinde RDW değerlerinde düşüklük olan kişilere, bu değerin yükseltilebilmesi için şunlar tavsiye edilmektedir:

• Beslenme düzenine ve şekline dikkat edilmesi gerekmektedir. Beslenmenin düzenli olması; besinlerin içerik bakımından dengeli ve doğru zaman dilimlerinde tüketilmesini ifade etmektedir. 
• Kişilerin yaşlarına, vücut yapılarına ve sağlık durumlarına uygun şekilde fiziksel aktiviteler yapması gerekmektedir. Her anlamda daha sağlıklı bir vücut yapısı için fiziksel etkinlik önem taşır.
• Vücuttaki sıvı dengesine dikkat edilmesi gerekmektedir. Aktivite durumları ile sağlık durumlarına bağlı olarak gün içerisinde yeter oranda sıvı alımı sağlanması, yararlı olur. 

RDW Eksikliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

RDW değerleri, vücuttaki alyuvarların büyüklüğündeki farklılığın standart sapma şeklinde değerlendirilmesidir. Kan hastalıklarında bu değerler üzerinde bazı sapmalar meydana gelebilir. Bu durum, öncelikli olarak makrositer anemide oluşabilmektedir. Ayrıca hastada aşırı kan kaybı yaşanması ya da kronik kansızlık olması da buna yol açabilir.

Meydana gelen rahatsızlıkların ciddiyet boyutu her hasta için değişkenlik göstermektedir. Hastaların büyük bir bölümünde hayati tehdit oluşturmamaktadır. Ancak uzun vadeli bir tedavi planı takip edilmelidir.

RDW Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

Tek başına RDW yüksekliği, çok sık rastlanan bir durumdur. Bu değerdeki yükseklik, kişide bazı vitamin değerlerinin eksiklikleri gibi durumlardan kaynaklanabilmektedir.

Kanda RDW yüksekliği nedenleri şu şekilde sıralanır:

• Demir eksikliği,
• Vitamin eksiklikleri,
• Folat eksikliği,
• B12 eksikliği, 

Ayrıca bu sonuçlar, kişinin vücudunun yeteri oranda normal eritrosit üretemediği hallerde ve aynı zamanda üretmiş olduğu hücrelerin ise olması gereken boyuttan büyük olması durumunda “makrositik anemi” bulunduğunu göstermektedir.   

RDW Yüksekliği Belirtileri

RDW yüksekliği belirtileri, hastalarda gelişen birtakım şikâyetler şeklindedir. RDW değerlerinde normalden fazla bir artış olduğunda kansızlık görülebilir. Kansızlık durumunda rastlanan RDW fazlalığı belirtileri ise şunlardır:

• Bitkinlik ve halsizlik,
• Yorgunluk hissi,
• Ciltte soluk renk,
• Nefes darlığı,
• Oksijen yetersizliği,
• El ve ayaklarda soğukluk oluşması,
• Unutkanlık,
• Baş dönmesi,
• Saç dökülmeleri,
• Uyuşmalar,
• Sarılık.

RDW Yüksekliği Tedavisi

RDW yüksekliği tedavisi, tıpkı RDW düşüklüğü durumunda olduğu gibi ilaçlarla yapılır. İlaç tedavisi ile RDW değerlerindeki yükseklik, normal RDW referans aralığına düşürülmeye çalışılır. Ayrıca bu değerdeki artışa neden olan hastalığın teşhisi sağlanır. Çünkü burada, yüksekliğe yol açmış hastalık önem kazanır.

Dolayısıyla RDW yüksekliğinin tedavi edilebilmesi için buna neden olan hastalığın tanı, teşhis ve tedavisi yapılmalıdır. RDW artışına neden olan hastalıklar arasında ise anemi türleri, başı çeker.

RDW Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

RDW yüksekliği, tıpkı düşüklüğü durumunda olduğu gibi altta yatan anemi hastalığı kaynaklı olabilir. Anemi ise tedavisi mümkün bir hastalıktır. Ancak doğru teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi önemlidir. Dolayısıyla RDW yüksekliğine neden olabilen anemi türleri tedavi edilmediğinde hayati risk oluşturacak komplikasyonlara yol açabilir.

Bunun yanı sıra RDW test değerleri, kalp hastalıkları teşhisinde de yardımcı bir değerdir. Normal aralığın üzerinde saptanan eritrosit dağılım genişliği kişinin felç, kalp krizi ya da periferik arter (atar damar tıkanıklığı) hastalığı geçirme olasılığının daha çok olması anlamına gelmektedir. Bu nedenle RDW yüksekliği tedavi edilmezse, hayati önem taşıyan bu riskler de ortadan kaldırılamamış olur.