Bebeğin İdrarının Kokması

Bebeğin İdrarının Kokması Nedir?

İdrar normal şartlarda hoş kokulu olmasa da kötü koku ayırt edilebilir bir durumdur. Patolojik anlamda kötü idrar kokusu başta üriner sistem olmak üzere çeşitli sağlık sorunlarının erken dönem habercisi olabilir. Özellikle şikayetlerini konuşarak dile getiremeyen bebeklerde idrar kokusu ebeveynlere bebeğin sağlığı üzerine bilgiler verebilir. Bebeklerde keskin idrar kokusu gözlenir ise nedeni araştırılmak üzere sağlık kuruluşlarına başvurulmalıdır.

Bebeğin İdrarının Kokmasına Eşlik Eden Belirtiler Nelerdir?

Bebeğin idrarında hissedilen her zamankinden farklı, kötü bir koku başlı başına değerlendirilmesi gereken bir belirtidir. Ancak buna eşlik eden başka durumların varlığı sorunun ciddiyetini ortaya koyabilir. Müdahale edilmesi gereken bir sorunun habercisi olabilir.

İdrarda kötü koku şikayetine eşlik eden belirtiler şu şekildedir:

• Yüksek ateş
• Kusma
• Huzursuzluk
• Ağlama
• Koyu renkli/bulanık idrar

Belirtilerin bir veya birkaçı idrarda kötü koku şikayetine eşlik edebileceği gibi bu durum tek başına da ortaya çıkabilir.

Bebeklerde İdrar Kokusu Nedenleri Nelerdir?

İdrarda kötü koku genellikle enfeksiyonlarla ilişkilendirilmiştir. Özellikle bebek ve çocuklarda bağışıklık sistemi tam gelişmediğinden dolayı ateşli hastalıklarla hastaneye başvurular sık görülür. Bu durumların önemli bir kısmını ise idrar yolu enfeksiyonu oluşturur. Ancak idrarda kötü koku şikayeti olan her bebeğin idrar yolu enfeksiyonu geçirdiği söylenemez.

• Üretrit (üretra enfeksiyonu): Bir çeşit idrar yolu enfeksiyonudur. Çıkan yolda mikroorganizmalar ile ilk temasın gerçekleştiği üriner sistem bölgesidir.
• Sistit (mesane enfeksiyonu: İdrar kanalı boyunca ilerleyen bakterilerin mesaneye ulaşması ve burada enfeksiyona sebep olması durumudur. Özellikle küçük çocuklarda sık karşılaşılır.
• Pyelonefrit (böbrek enfeksiyonu): İdrar yolu enfeksiyonunun ilerlemesi sonucunda hasar böbreklere kadar ulaşır. Böbreklerin etkilenmesi durumunda geri dönüşümsüz doku hasarı ortaya çıkabilir.
• Dehidratasyon: Vücudun susuz kalması durumunda idrarla atılan su miktarı azalır. Bu durumda daha yoğun ve koyu renkli idrar oluşur. Daha derişik idrarda yoğun ve kötü koku hissedilebilir.
• Yiyecekler: Tüketilen yiyecekler idrar kokusunda değişikliklere sebep olabilmektedir.
• İlaçlar: Penisilin gibi bazı ilaçlar bebeğin idrarında kötü ve yoğun bir koku görülmesine sebep olabilir.
• Şeker hastalığı ve metabolik bozukluklar: Şeker hastalığı ve diğer bazı metabolik hastalıklarda idrarda bazı ürünlerin birikimi söz konusudur. Bu durum koku değişikliklerine sebep olabilir.

Bebeklerde İdrar Yolu Enfeksiyonları Nasıl Teşhis Edilir?

Bir bebeğin idrarında kötü koku varlığında teşhis edilmesi gereken ilk ve en acil durum idrar yolu enfeksiyonudur. Konuşamadığından dolayı şikayetlerini dile getiremeyen bebeklerde idrarda kötü koku varlığı idrar yolu enfeksiyonundan şüphe edilmesi ve ileri inceleme yapılması açısından önemlidir.

• Anamnez (öykü): Bebeğin şikayetlerinin belirlenmesi, başlama süresi gibi bilgilerin araştırılması hastalığın tanısında ilk ve en önemli adımdır. Ayrıca bebeğin gebelik ve doğum sürecindeki özelliklerinin araştırılması gerekmektedir.
• Fizik muayene: Hekimin bebeğe teması ile gerçekleştirilen fizik muayene şüphe duyulan hastalık ve bebeğin diğer özelliklerinin araştırılmasına imkan sağlar.
• Tam kan sayımı: Beyaz kan hücresi artışı enfeksiyonlar hakkında bilgi verebilir. Ayrıca diğer kan değerlerinin araştırılması bebeğin genel sağlık durumu hakkında bilgi verir.
• Sedim-CRP: Enfeksiyon varlığını göstermenin en kolay ve sık kullanılan yöntemleri arasında ESR (Eritrosit Sedimentasyon Hızı) ve CRP ölçümü yer almaktadır.
• İdrar Tetkiki: İdrarın özellikleri, bakteri içeriği ve kimyasal yapısı araştırılması idrar yolu enfeksiyonlarında önemli bilgiler vermektedir.
• Direkt Üriner Sistem Grafisi (DÜSG): İdrar yolu problemlerinde tercih edilen ilk görüntüleme yöntemi DÜSG’dür. Üriner sistem röntgeni olarak da ifade edilebilir. Enfeksiyona sebep olabilecek patolojilerin belirlenmesinde yardımcıdır.
• Ultrason: Radyasyon içermediğinden dolayı günümüzde en sık kullanılan görüntüleme yöntemidir. Yapısal sorunlar hakkında bilgi verebilir. 
• VCUG (Voiding Sistoüretrografi): İdrar yolu enfeksiyonu geçiren bebeklerde VUR (Vezikoüreteral reflü) gelişme riski artar. VUR teşhisinde VCUG tetkiki kullanılmaktadır. Tüm üriner sistemin görüntülenmesinde kullanılır.
• IVP (İntravenöz Pyelografi): Kontrast madde verilerek böbrek ve idrar yollarının görüntülenmesi yöntemidir.

Bebeklerde İdrar Kokusu Tedavisi Nasıldır?

İdrarda kötü koku varlığının tedavisi varsa idrar yollarını etkileyen enfeksiyonların tedavisini içermektedir. Tedavi planı enfeksiyona bağlı gelişebilecek komplikasyonları önlemeyi ve idrar yollarındaki bakteri yükünü azaltmayı hedefler.

İdrar yolu enfeksiyonlarının tedavisi antibiyotik ilaçlarla sağlanmaktadır. Enfeksiyonun derecesi ve etki bölgesine bağlı olarak oral veya damar yolu ile uygulanabilir.

Bebeklerde İdrar Kokusu Tedavi Edilmezse Ne Olur?

İdrar yollarında normal şartlarda bakteri bulunmaz. Üretradan idrar kanallarına ulaşan bakteriler bu bölgede enfeksiyon gelişmesine sebep olur. Enfeksiyon mesaneden böbreğe kadar farklı bölgelerde ortaya çıkabilir. Basit idrar yolu enfeksiyonları genellikle kendi kendini sınırlayıcı özelliktedir ve herhangi bir komplikasyona sebep olmaz. Ancak enfeksiyonun şiddetlenmesi, bakteri yükünün yüksek olması, bazı yapısal değişiklikler, bakterilerin böbreğe kadar ulaşmasına sebep olabilir. Böbrek parankim dokusu hasarlandığında böbrek yetmezliği gelişebilir.

Bebeklerde Kötü İdrar Kokusu Şikayetine Ne İyi Gelir?

İdrar yolu enfeksiyonlarını önlemek ve var olan enfeksiyonlarda ilaç tedavisinin etkinliğini artırmak amacıyla uygulanabilecek yöntemler şu şekildedir:

• Eğer bebekte kabızlık varsa tedavi edilmeli ve kabızlığı önlemeye yönelik önlemler alınmalıdır.
• Uzun süre idrar tutma engellenmeli ve idrarını yapması teşvik edilmelidir.
• Tuvalet temizliğine özen gösterilmelidir.
• Günlük sıvı alımına dikkat edilmelidir.
• İdrar yolu enfeksiyonu varlığında eğer bebeğin yaşı uygunsa küvet yerine duşta yıkanma tercih edilmelidir.
• İdrar yolu enfeksiyonu sonrası tekrarlama riski söz konusudur. Bu sebepten dolayı doktor tedavi planına hekimin belirttiği süre boyunca devam edilmeli ve kontroller sağlanmalıdır.

Bebeklerde İdrarın Kokması için Hangi Doktora Gidilir?

Bebeğin idrarında kötü koku varlığına ek olarak ateş, huzursuzluk, ağlama gibi durumlarda başvurulabilecek ilk sağlık kuruluşu acil servislerdir. Acil serviste gerekli incelemelerin yapılmasının ardından gerekli uzman hekime yönlendirilecektir.

Doğumdan itibaren bebeklerle ilgili çoğu sağlık sorunu pediatri uzman hekimlerinin ilgi alanına girmektedir. Bebeğin idrarındaki kötü koku için uzman çocuk doktoruna başvurulabilir. Çocuk doktoru gerekli görmesi durumunda çocuk/yetişkin üroloji kliniğine veya enfeksiyon hastalıklarına yönlendirebilir.