BLD

BLD Nedir?

BLD, İngilizcede kan anlamına gelen blood kelimesinin kısaltılmış halidir. Bazı laboratuvarlarda hemoglobin (hb) adıyla kullanıldığı da görülür. Bu değer, tam idrar tahlili (TİT) ve gaitada gizli kan araması testi ile ölçülür. Sonuç kağıdında “pozitif” ifadesi yerine “+” işareti de kullanılabilmektedir.

Sağlıklı bir bireyin idrarında ya da dışkısında kan hücreleri bulunmaması gerekir. İdrarda BLD (kan) görülmesi böbrek taşı, idrar yolu enfeksiyonu ve verem gibi hastalıkların habercisidir. Bu yüzden altta yatan sebep, zaman kaybetmeden araştırılır ve tedaviye başlanır.

BLD ölçümü, idrar ve gaita tahlili sonuçlarında “eritrosit” değeri olarak da görülebilmektedir. Eritrosit değerinin belirli bir sınırı aşması halinde BLD pozitif, normal değerlerde olması halinde ise BLD negatiftir.

BLD Normal Değerleri Kaç Olmalı?

Hasta olmayan kişilerin idrar ve gaita örneği mikroskop altında incelendiğinde, BLD negatif sonucu alınmalıdır. BLD değerinin pozitif olması halinde, kanamaya sebep olan hastalığın anlaşılabilmesi için ek tetkikler yapılması gerekebilir. İdrar ve gaita incelemesi sırasında 0 ile 3 arasında eritrosit (kan hücresi) görülmesi normal olarak kabul edilmektedir. Normal değer aralığını aşan BLD, çoğu zaman basit bir enfeksiyona bağlı olsa da bazı durumlarda ciddi hastalıkların habercisi olabilmektedir. Yaş ve cinsiyet faktörleri, bu değer için önemsizdir.

BLD Nasıl Ölçülür?

BLD yüksekliği tanısı konulabilmesi için, idrar kültürü, gaitada gizli kan taraması ya da tam idrar tahlili (TİT) yapılması gerekir. Bu testlerin amacı; kişilerin böbrek fonksiyonları hakkında bilgi sahibi olmak, diyabet (şeker) gibi kronik hastalıkları teşhis etmek, sindirim ve üriner sistem hastalıklarının tanı ve takibini yapmaktır.

Hastadan alınan idrar ya da gaita örneği, mümkün olduğunca hızlı bir şekilde incelenmelidir. Örneğin uzun süre bekletilmesi halinde test sonucunda sapmalar olabilmektedir. Mikroskobik (mikroskop ile) ve makroskobik (göz ile) inceleme sırasında idrarda veya gaitada kan hücreleri olup olmadığı tespit edilerek rapora yazılır. 3’ten fazla kan hücresi görülmesi durumunda test sonucu pozitif kabul edilir. İdrardaki kan hücresi miktarı arttıkça, idrarın rengi de giderek değişir. Fakat bazı yiyeceklerin de idrar rengini kırmızıya çevirme ihtimali olduğu unutulmamalıdır. Gaitada bulunan kan hücrelerini dışarıdan bakarak tespit etmek çok daha zordur.

Hamilelikte BLD Değerleri Nasıl Olmalı?

Gebelik döneminde BLD değerinin negatif olması, bu sürecin sağlıklı şekilde sürdürülmesi ve tamamlanması açısından oldukça önemlidir. Çünkü BLD idrar tahlili pozitif sonuç verirse, erken doğuma varan komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Gebelik döneminde BLD pozitif sonuç alınmasına yol açan durumlar ise şu şekilde sıralanabilir:

• İdrar kesesinde enfeksiyon gelişmesi,
• Böbreklerde taş oluşumunun görülmesi,
• İdrar kesesinde taş ya da kum oluşumunun varlığı,
• Kişisel hijyenin aksatılması ya da cinsel ilişki ile bulaşan üretrit hastalığının görülmesi,
• Risksiz hematüri sorununun gelişmesi,
• Anne adayında glomerülonefrit (böbreklerde süzme işlemini gerçekleştiren yapıların iltihaplanması) hastalığının görülmesi,
• Alyuvar yıkımı sonucunda meydana gelen hemolitik anemi hastalığının varlığı,
• Anne adayının kullandığı ilaçlardır.

Gebelikte BLD yüksekliği, genel olarak üriner sistemde gelişen enfeksiyonlar ile doğrudan alakalıdır. Bu durumlarda hekim önerisine uygun düzenlemelerin yapılması, kişisel hijyene dikkat edilmesi ve bol su tüketilmesi oldukça önemlidir. Takip sürecinde yapılan tahliller negatif sonuç verdiğinde, BLD yüksekliği komplikasyonlarının görülme ihtimali ortadan kalkacaktır. 

Bebeklikte BLD Değerleri Nasıl Olmalı?

Bebeklerde BLD değeri, test sonucunda negatif görülmelidir. 0-3 aralığının üzerinde görülen eritrosit sayısı, BLD pozitif sonuç alınmasına yol açacaktır. Test sonucunun pozitif çıkmasına neden olan sağlık sorunları ise şu şekilde sıralanabilir:

• İdrar borusu ya da cinsel organlarda tahriş oluşması,
• Ürogenital sisteme alınan darbeler ya da travmaların varlığı,
• Kanın pıhtılaşmasını engelleyen hastalıkların varlığı,
• Böbreklerde enfeksiyon ya da taş oluşması,
• Bağışıklık sisteminin yeterince güçlenmemesi nedeniyle görülen böbrek hastalıklarının varlığı,
• Ürogenital sistemi ilgilendiren doğumsal anomaliler,
• Geçirilen enfeksiyon hastalıklarının böbreklere yansıması ve iltihaplanmanın oluşmasıdır. 

Bebeklerde BLD değerinin yüksek olması, doğumdan sonra yapılan rutin kontroller sırasında kolayca tespit edilebilir. Bu nedenle kontrol muayenelerinin aksatılmaması ve BLD değerini yükselten sağlık sorununun erken teşhis edilmesi oldukça önemlidir. Aksi halde hastalıklar ilerleme gösterebilir, enfeksiyon sorunu diğer vücut sistemlerine yayılabilir ve ciddi sağlık sorunları meydana gelebilir. 

BLD Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?

BLD yüksekliği, birçok farklı sağlık sorununa bağlı olarak meydana gelebilir. Düşük orandaki artışlar, genel olarak ayakta tedavinin yeterli olacağı sağlık sorunlarına bağlı olarak yaşanır. Ancak değerler kabul edilen aralıktan yüksekse ya da kronik şekilde pozitif sonuç veriyorsa, ciddi sağlık sorunlarından şüphe edilir. BLD yüksekliğine yol açan hastalıklar ise şu şekildedir:

• İdrar yolunda taş ya da enfeksiyon oluşumunun görülmesi,
• Glomerulonefritlerin görülmesi,
• İdrar kesesi kaslarının tahrip olması,
• Böbreklerde kist oluşması ve polikistik böbrek sorunun görülmesi,
• Prostat bezinin büyümesi ve prostat kanseri,
• Ürogenital sisteme alınan darbeler ve travmaların varlığı,
• İdrar kesesinde kanser oluşumunun başlaması,
• İdrar yolunda kanser oluşumu,
• Damar yapısında görülen anomaliler,
• Ağır egzersizlerin yoğun bir tempo ile yapılması,
• Yüksek ateşe yol açan hastalıkların varlığı,
• Malign hipertansiyon varlığı,
• Kanama bozukluğuna yol açan sağlık sorunlarının varlığıdır.

BLD yüksekliği tedavisi, teşhis edilen sağlık sorununa ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak planlanmaktadır. Bu nedenle mutlaka uzman bir hekim kontrolünde, altta yatan sağlık sorunun teşhis edilmesi önem taşır.

BLD Yüksekliği Belirtileri

BLD yüksekliği belirtileri, bu soruna yol açan sağlık sorununa bağlı olarak değişiklik gösterir. En sık karşılaşılan hastalıklar ve belirtileri ise kısaca şu şekilde sıralanabilir:

• Üriner Sistem Enfeksiyonları: Böbreklerde, idrar kesesinde ya da idrar yolunda görülen enfeksiyon oluşumlarıdır. En yaygın belirtileri ise şu şekildedir:
  • İdrar yaparken yanma ve acı duyumunun olması,
  • İdrar renginde koyulaşması; turuncu, pembe ya da kırmızı renklerin görülmesi,
  • Sık idrara çıkma ihtiyacının duyulması,
  • Alt karın bölgesinde ve böbreklerde ağrı hissinin oluşması,
  • Yüksek ateş ve mide bulantısı,
  • Ağrılı son damlanın görülmesidir. 
• Üriner Sistem Taşları: İdrar kesesi ya da böbreklerde taş oluşumlarının görülmesi anlamına gelir. Yaygın belirtileri;
  • İdrar yaparken az miktarda da olsa kan görülmesi,
  • Alt karın ve sırt bölgelerinde ağrı görülmesi,
  • İdrar kesesinin tamamen boşaltılamaması,
  • Kasık bölgesinde krampların görülmesidir.
• Üretrit: Cinsel ilişki ile ya da kişisel hijyenin ihmal edilmesi sonucunda görülen bir sağlık sorunudur. Belirtileri ise şöyledir:
  • Cinsel ilişki sırasında acı duyumunun oluşması,
  • İdrar yaparken yanma hissedilmesi,
  • Sık idrara gidilse de mesanenin tamamen boşaltılamaması,
  • Kokulu ve yoğun kıvamlı akıntı görülmesi,
  • Alt karında ağrı oluşmasıdır. 
• Hemolitik Anemi: Bazı ilaç gruplarının kullanımı ya da genetik anomaliler sonucunda meydana gelen bir sağlık sorunudur. Alyuvar yıkımına yol açan bu hastalık sonucunda, vücudun ihtiyaç duyduğu alyuvar üretimi yeterince hızlı bir şekilde sağlanamaz. Belirtileri ise şöyledir:
  • Kronik şekilde yorgun hissedilmesi,
  • İdrarda kan görülmesi,
  • Cildin solgunlaşması ve sarı tonlarında görünmesi,
  • Solunumun güçleşmesidir.
• Glomerülonefrit: Böbreklerde bulunan ve filtre görevini üstlenen yapılarda iltihaplanmanın oluşmasıdır. Sık görülen belirtileri;
  • Göz çevresinde ödem ve şişliklerin görülmesi,
  • Kronik yorgunluk hissinin oluşması,
  • Ayak bileklerinde ödem oluşması,
  • Solunumun güçleşmesi,
  • Yüksek ateştir.
• Üriner Sistem Kistleri ve Kanserleri: Mesane kanseri, prostat kanseri, böbrek kanseri, polikistik böbrek hastalığı ve benzeri sağlık sorunlarını kapsamaktadır. Belirtileri ise şu şekildedir:
  • İştahın azalması,
  • Karın ve sırt bölgelerinde ağrı duyumunun oluşması,
  • İdrarda kan görülmesi,
  • Sık ve acil idrara çıkma isteğinin duyulması,
  • Mesanenin tamamen boşaltılamaması,
  • Beklenmeyen kilo kayıplarıdır.

Yapılan idrar tahlili BLD pozitif sonuç veriyorsa, hastanın şikayetlerine bağlı olarak ilave tetkikler yapılır. Bu sayede BLD yüksekliğine yol açan sağlık sorunu doğru şekilde teşhis ve tedavi edilecektir.

BLD Yüksekliği Tedavisi

BLD değerinin pozitif olması, birçok hastalığın göstergesi olabilir. Bu nedenle uygulanacak tedavi yönteminin belirlenebilmesi için, öncelikle altta yatan hastalık teşhis edilmelidir. Bunun için çeşitli laboratuvar ve radyolojik tetkikler kullanılır.

BLD’nin pozitif olma sebebi bakteriyel bir enfeksiyon ise antibiyotik tedavisi uygulanır. Eğer sorunun kaynağı, bir tümör ya da taş kırma tedavisine yanıt vermeyen bir böbrek taşı ise cerrahi tedaviye başvurulması gerekebilir.

BLD değerinin yüksek olması, birtakım belirtileri de beraberinde getirmektedir. Örneğin idrar yolu enfeksiyonu yaşayan bir kişi, hastaneye çoğu zaman idrar yaparken yanma şikayeti ile başvurur. Tedaviye başlandıktan sonra yanma şikayeti geçince ilaçlar da bırakılır. Fakat tedavi yarım bırakıldığı için tam iyileşme sağlanmaz ve hastalık tekrarlar. Bunun sürekli bir hal alması durumunda böbrek yetmezliğine varan problemler ortaya çıkabilmektedir. Bu yüzden tedavi süreci tamamlanmalı ve kontrol için son bir tahlil yaptırılmalıdır. BLD de dahil olmak üzere tüm değerler normale dönmüşse tedavi sonlandırılır.

BLD Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

BLD değerinin pozitif çıkması, birçok hastalığın işaretçisi olabilmektedir. Bu yüzden ilk olarak altta yatan sebebin teşhis edilmesi gerekir. Sorunun ihmal edilmesi halinde, basit tedaviler ile iyileşebilecek bir hastalık, giderek ilerler ve tedavi edilmesi zor bir hal alır. Özellikle de idrarda ya da gaitada kan görülmesinin sebebi bir tümörse, tedavinin gecikmesi hayati risk oluşturacaktır.