Göz Hastalıkları Nedir?

Göz sağlığı ve hastalıkları bölümü, gözlerde meydana gelen her türlü sağlık sorunun teşhis, tedavi ve takibi ile ilgilenen tıp branşıdır. 

Günlük yaşam konforunun korunması açısından hayli önemli olan göz sağlığı, hastalıkların erken teşhisi ile kolayca tedavi edilebilir. İhmal edilen hastalıklar ise kalıcı körlük ya da görme bozukluklarına yol açabilir. Bu nedenle her sene 1 kez düzenli olarak rutin göz muayenesi yaptırılması tavsiye edilmektedir. 

Göz polikliniğinde genetik görme sorunları, çevresel görme kusurları, göz zarı, göz kapakları, göz merceği, gözyaşı kanlı ve göz sinirlerinde oluşan tüm sağlık sorunlarının muayenesi gerçekleştirilir. 

Göz cerrahisi için ameliyathaneler, henüz reşit olmamış hastalar içinse çocuk göz doktoru bölümü hizmet vermektedir. En sık görülen hastalıklar katarakt, hipermetrop, astigmat, miyop, sarı nokta hastalığı, göz tembelliği, göz enfeksiyonları, alerjik reaksiyonlar, hassasiyet, kırma kusurları, kornea ve retina deformasyonlarıdır.

Göz sağlığını tehdit eden hastalıklar batma hissi, gözlerin kızarması, ağrı duyumu, çapaklanma, ağırlık hissinin oluşması, yaşarma, akıntı ve görebilmek için gözlerin kısılması gibi belirtiler gösterir. 

En yaygın sebepleri ise çok parlak ya da loş ışıkta gözlerin yorulması, yüksek ateşle seyreden hastalıklar, yabancı cisimlerin göz dokularına zarar vermesi, göz kuruluğu, kalp ve şeker hastalığı gibi kronik sağlık sorunları, gözyaşı kanallarının tıkalı olması, ya da genetik faktörlerdir. 

Göz doktoru tarafından yapılan muayene sonrasında hastalığın teşhis ve tedavi edilmesi mümkün olur. 

Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Nedir? Göz Doktorlarının Görevleri Nelerdir?

Göz sağlığı ve hastalıkları uzmanı, tüm göz ve görme duyusu organlarının sağlığından sorumlu olan hekimdir. Uzman olmak için 6 senelik temel tıp eğitiminin tamamlanması ve  sonrasında TUS ile 4 senelik Göz Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanlık eğitimi alınması gerekir. 

Başarı gösteren adaylar, bitirme tezinin kabulü ile uzman unvanı alabilirler. Göz sağlığı ve hastalıkları uzmanları göz hastanelerinde, özel hastanelerde, devlet hastanelerinde ya da devlete bağlı olarak hizmet veren diğer sağlık kuruluşlarında görev yapabilirler. 

Görev ve sorumlulukları ise şöyledir:

• Hastanın şikayetlerini dinledikten sonrasında muayene ve tetkikler ile hastalığın teşhis edilmesi,
• Rutin kontroller ile hastanın göz ölçümlerini takip etmek,
• Gerekli görülmesi halinde kontakt lens ve gözlük gibi reçeteleri yazmak,
• Teşhis edilen hastalığa ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak en uygun tedavi planını hazırlamak,
• Gerekli durumlarda lazer operasyonlarını uygulamak ve iyileşme süreci boyunca hasta takibi sağlamak,
• Bulaşıcı göz hastalıklarının yayılmasını önlemek için hastayı bilinçlendirmek,
• Göz kuruluğu, ağrı ve acı duyumu, göz yaşarması, çapaklanma ve enfeksiyon gibi sağlık sorunları için gereken ilaçları reçete etmek,
• Kronik hastalıklar nedeniyle ortaya çıkan göz hastalıkları için ilgili branş hekimleriyle işbirliği kurmak,
• İşe alım için gerekli olan göz muayene raporu, engel oranını belirtmek için gereken görme engelli sağlık raporu ve istirahat raporu gibi evrakları düzenlemektir.

Göz sağlığı ve hastalıkları uzmanlarının sabırlı, stres altında da etkin şekilde çalışabilen, dikkatli, konsantrasyonunu uzun süre boyunca koruyabilen, hassas operasyonları gerçekleştirebilecek ve takım çalışmasına yatkın kişiler olması beklenir. Çünkü gözler, vücuttaki en hassas organların başında gelmektedir.

Göz Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Neye Bakar? Hangi Hastalıklarla İlgilenir?

Göz sağlığı ve hastalıkları bölümü gözyaşı bezleri, kirpikler, göz küresi, yağ bezleri, göz merceği, retina, kornea, duyu hücreleri, iris, damar tabakası ve sinir ağlarında meydana gelen her türlü sağlık sorununun teşhis ve tedavisini üstlenmektedir. 

En sık görülen göz hastalıkları ise şu şekilde sıralanabilir:

• Göz Tansiyonu: Glokom adı da verilir. Gözyaşı kanallarında oluşan tıkanıklıklar, göz içi sıvılarının birikmesine ve yeterli boşaltımın gerçekleştirilmemesine yol açar. Bu durum sonucundan göz içindeki basınç yükselerek gözlerde ağrı, bulanık görüş ve baş ağrısı gibi şikayetlere neden olur. Tedavi edilmemesi halinde göz sinirleri kalıcı şekilde deforme olur.
  
• Renk Körlüğü: Renkleri, görme merkezinde bulunan pigmentler sayesinde birbirinden ayırabiliriz. Ancak bu pigmentlerin yetersiz kalması ya da hiç olmaması kırmızı, mavi ve yeşil gibi renkleri ayırmakta güçlük çekilmesine yol açar.
  
• Katarakt: Özellikle diyabet hastalarında ve ileri yaştaki hastalarda sık görülen bir sağlık sorunudur. Göz merceği zaman içerisinde saydamlığını kaybeder ve göze perde inmiş hissi verir. Ağrı duyumu oluşturmamakla birlikte ışığın hassasiyet yaratması, sık sık gözlerin kamaşması ve görüşün bulanıklaşması gibi belirtiler verir.
  
• Ektropiyum: Yaşın ilerlemesine bağlı olarak meydana gelir. Alt göz kapağının sarkması ve dışa doğru dönmesiyle ortaya çıkar. Kornea tabakasında kuruma, ışık hassasiyeti, göz sulanması, görüşün bulanıklaşması ve batma hissiyle belirti verir.
  
• Şaşılık: Genellikle küçük çocuklarda görülür ve pediatrik göz doktorları tarafından tedavi edilir. Ancak ileri yaşta geçirilen yüksek ateşli hastalıklar ya da kazalarla da meydana gelebilir. Her iki gözün aynı noktaya bakmasını engelleyen bir sorundur.
  
• Bulaşıcı Göz Hastalıkları: Viral göz enfeksiyonları, kişiden kişiye ya da kişiden yine kendisine bulaşabilir. Gözlerde kızarıklık, akıntı, çapaklanma, şişlik, kaşıntı ve hassasiyet gibi bulgular verir. İlaç kullanımıyla kısa sürede tedavi edilebilir.
  
• Alerjik Hastalıklar: En sık görülen göz hastalıkları arasında yer alır. Polenler, kozmetik ürünleri, ilaçlar, saman nezlesi, sıcak iklimler ya da kuru hava gibi etmenlere bağlı olarak gelişebilir. İlaç tedavisi ile kontrol altına alınması mümkündür.
  
• Göz Yaralanmaları: Geçirilen kazalar ve alınan darbelere bağlı olarak göz sağlığının olumsuz etkilenmesidir. Gözde meydana gelen deformasyona bağlı olarak ilaçlar ya da cerrahi operasyonlarla tedavisi sağlanır. Bu sayede kalıcı fonksiyon kayıpları mümkün olan en iyi şekilde önlenmiş olur.
  
• Görme Kusurları: Hipermetrop, miyop ve astigmat gibi sağlık sorunlarını kapsar. Miyop hastaları uzağı, hipermetrop hastaları ise yakını net olarak göremez. Astigmat, her iki hastalıktan da farklı olarak bulanık görmeye yol açan sağlık sorunudur. Lazer ameliyatları, kontakt lens ya da gözlük kullanımı ile net görüş sağlanır.
  

Göz sağlığı ve hastalıkları bölümü gözlerde meydana gelen tümör oluşumları, kanserli doku oluşumları, iltihaplanma ve doku nakli gerektiren fonksiyon kayıpları gibi sağlık sorunlarıyla da ilgilenmektedir. Yapılan muayene sonrasında hastanın ihtiyacı olan tedavi planı belirlenir ve uygulanır.  

Göz Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Hangi Tedavileri Uygular?

Göz sağlığı ve hastalıkları bölümü, görme duyusunun sağlığını korumak ve fonksiyon kayıplarının önüne geçmek için gereken tüm tedavileri uygulamaktadır. 

Günümüzde en sık başvurulan tedavi yöntemleri ise genel olarak şunlardır:

• İlaç Tedavisi: Göz enfeksiyonları, alerjik sağlık sorunları, göz kuruluğu, bulaşıcı göz hastalıkları ve iltihaplanma gibi problemler için tercih edilir. Göz damlaları ve merhem formlu ilaçlar reçete edilir. Kimi durumlarda ise doğrudan göz içerisine enjekte edilen ilaçlardan yardım alınır:
  
  • İntravitreal Anti-VEGF Tedavisi: Göz içerisindeki kan damarlarının sağlıklı aralıktan daha fazla gelişimini durdurmak için tercih edilir. Aynı zamanda göz tümörlerinde de etkili bir tedavi seçeneğidir. Göz içine doğrudan ilaç enjekte ederek uygulanır.
    
• Lazer Tedavileri: Yoğunlaştırılmış ışınların göze doğrudan iletilmesi ile uygulanır. Özellikle kanama sorunları, katarakt ve görme sorunlarında sıkça tercih edilir. En sık uygulanan tedavi seçenekleri şöyledir:
  
  • Lasik Uygulaması: Miyop, astigmat ve hipermetrop sorunlarında tercih edilir. Reşit, göz yapısı uygun ve son 12 ayda göz numarası aynı kalmış olan tüm hastalara uygulanabilir. Lazer uygulaması ile korneaya yeniden şekil verilir ve odaklanma sorunu giderilmiş olur.
    
  • Argon Lazer Fotokoagülasyon: Göz içerisinde meydana gelen kanamalar ve diyabete bağlı olarak gelişen görme kaybı gibi sağlık sorunlarında tercih edilir. Kanamanın durdurulması ve görüş netliğinin korunması amacıyla uygulanır. Argon lazeri sayesinde, retina ve kan damarları yakılarak tedavi sağlanmış olur.
    
• Cerrahi Yöntemler: İlaç tedavisi ve lazer uygulamalarıyla iyileşmenin sağlanamadığı vakalarda ameliyat seçeneğine başvurulur. Bu ameliyatlar:
  
  • Tümör Operasyonları: Gözlerde tümöral oluşumların görülmesi ya da kanser hücrelerinin saptandığı vakalarda uygulanır. Tümörlerin çoğunluğu iyi huylu olsa da, konumuna bağlı olarak sinirlere baskı yapması ya da kötü huylu olması nedeniyle alınması gerekebilir. Tüm tümör ameliyatlarında olduğu gibi saptanan kitle ameliyat ile alınır ve patolojik inceleme sonrasında en uygun tedavi seçeneği belirlenir.
    
  • Vitrektomi Operasyonu: Gözün arkasında vitre adı verilen, jel formlu sıvının alınması işlemidir. Ameliyat sırasında retinada tespit edilen sağlık sorunlarına da müdahale edilir. Katarakt, retinanın iç dokusunda zar oluşması ve göz içi kanamaları gibi durumlarda tercih edilir.
    
  • Fako Operasyonu: Sıklıkla görülen katarakt hastalığının tedavisinde uygulanır. Öncelikle göze 2 mm kadar bir kesi uygulanır. Ardından gözün iç kısımlarına ulaşarak viskoelastik jel verilir. Bu sayede göz merceği tahrip olmadan diğer katmanlardan ayrılır ve istenmeyen tabaka gözden çıkarılabilir.
    
  • Orbita Operasyonu: Orbita, göz çukuru anlamına gelir. Göz küresi, kaslar, sinirler ve bağ dokusu gibi gözü meydana getiren organlar bu boşluk içerisinde yer alır. Orbitada görülen iltihaplanma, tümörler ya da deformasyonlar için bu operasyon tercih edilir. Operasyon sırasında yapılacak olan işlemler, muayene sonrasında hastanın ihtiyaçlarına bağlı olarak planlanır.
    

Göz sağlığı ve hastalıkları bölümü tarafından yapılan tedaviler, kişiden kişiye göre farklılık gösterir. Aynı zamanda göz kapağı düşüklüğü, göz çevresinde bulunan kırışıklıkların giderilmesi ya da göz altı torbalarının alınması gibi estetik operasyonlarda da göz doktorları yer alabilir.