Kalsifik Tendinit
Kalsifik tendinit, omzun bu 4 döndürücü kasının içinde kalsiyum birikmesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Birinci ve ikinci evresinde amaç meydana gelen yoğun ağrıların kontrol altında tutulmasıdır
Kalsifik Tendinit Nedir?
Omuz eklemi vücudun en hareketli ve en esnek eklemidir. Rotator kaf (manşet) kasları sayesinde bir bilye ve yuvasından oluşan omuz ekleminin yerinde tutulması sağlanır. 4 ayrı kasın birleşmesi ile oluşan rotator kaf kasları kolun yukarı kaldırılmasını ve döndürülmesini sağlar.
Kalsifik tendinit, omzun bu 4 döndürücü kasının içinde kalsiyum birikmesi sonucu ortaya çıkan ve omuzda dayanılmaz bir ağrıya neden olan hastalıktır. 40 – 60 yaş arası kişilerde görülen omuz kalsifik tendiniti omzun en ağrılı hastalıklarından birisidir.
Kalsifik Tendinit Belirtileri Neler?
Kalsifik tendinitte en yaygın şikayetler dayanılmaz omuz ağrısı ve omuz ekleminde hareket kısıtlılığı olmakla birlikte hastanın bulunduğu evreye göre belirtiler değişiklik gösterebilir.
- 1. Evre (kireçlenme öncesi dönem): Bu evrede kireçlenme henüz tam olarak başlamadığı için belirtiler mevcut değildir.
- 2. Evre (kireçlenme dönemi): Bu evrede kalsiyum yavaş yavaş tendonlarda birikmeye başlar ve bunun sonucunda ağrı ortaya çıkar. Kireçlenmenin yerleştiği ve istirahat evresi olarak adlandırılan evrede ağrılar giderek azalır. Bu evrede hastalar kolu yukarı kaldırırken zorlanma, kolları çevirirken zorlanma gibi şikayetler ile başvururlar. Hastalarda genelde gece ortaya çıkan omuz ağrıları mevcuttur. Hastalar kollarını vücuduna yapışık şekilde gezme eğilimindedir.
- 3. Evre (kireçlenme sonrası dönem): Bu evrede kalsiyum birikimi kaybolduğu için tendon lifleri normal gözükür.
Kalsifik tendinitin neden ortaya çıktığı hala bilinmemekle birlikte bazı kişilerde daha sık ortaya çıkmaktadır. Bu faktörler risk faktörleri olup bunlar arasında:
- Yaş: 40 – 60 yaş aralığı kalsifik tendinitin en sık görüldüğü dönemler olmakla birlikte bundan önce kalsifik tendinit nadir olarak ortaya çıkmaktadır.
- Cinsiyet: Kalsifik tendinit daha sık kadınlarda görülmektedir.
- Şeker hastalığı: Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte şeker hastası olan kişilerde kalsifik tendinit gelişme ihtimali fazladır. Özellikle insuline bağımlı şeker hastalarında kalsifik tendinit görülme ihtimali artar.
Bunların yanında rotator kaf kasları olarak bilinen ve 4 farklı kastan oluşan kas gruplarında kasın zorlanması gibi sebeplere bağlı olarak kan dolaşımının bozulmasına bağlı olarak kalsifik tendinit ortaya çıkabilir.
Kalsifik Tendinit Teşhisi
Kalsifik tendinit şüphesi oluşturacak şikayetleri olan hastalardan öncelikle detaylı bir hasta öyküsü alınarak şikayetlerin ne zamandır olduğu, hangi hareketleri yaparken ağrıların arttığı, şeker hastalığı sorgulanmalıdır. Sonraki aşamada fizik muayene yapılarak ağrıların hangi bölgede olduğu tespit edilir.
Kesin tanı için esas olarak direkt röntgen grafi olmak üzere radyolojik görüntüleme yöntemleri kullanılır.
- Direkt röntgen grafi: X ışınları kullanılarak yapılan görüntüleme yöntemi ile omuz kemiğinin baş kısmında döndürücü kas gruplarında kalsiyum birikimi net olarak gözükür.
- Bilgisayarlı tomografi (BT): X ışınları ile yapılan bu görüntüleme yönteminde omuz eklemi farklı acılardan görüntülenerek 3 boyutlu görüntü sağlanır.
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): Kalsifik tendinit teşhisinde kullanılabilen manyetik rezonans görüntüleme ile omuz eklemindeki yumuşak dokuların daha net görüntülenmesi sağlanır.
Kalsifik Tendinit Tedavisi
Kalsifik tendinitin akut evre olarak bilinen birinci ve ikinci evresinde amaç meydana gelen yoğun ağrıların kontrol altında tutulmasıdır ve bu amaçla ağrı kesici ilaçlar hem ağız yolu ile hem de omuz bölgesine krem ve merhem olarak uygulanması ile kullanılır. Ayrıca omuz bölgesine soğuk uygulama yapılması ile ağrıların kontrol altına alınması sağlanabilir. Omuz kalsifik tendiniti olan hastalara istirahat önerilir.
Erken ve orta evrede yakalanan kalsifik tendinit hastalarında omuz içine yapılan kortizon iğneleri ağrı kontrolünde faydalı olacaktır. Ağrının biraz kontrol altına alınmasını takiben hastalara fizik tedavi planlanarak omuz bölgesi egzersizleri önerilir. Kalsifik tendinit fizik tedaviden oldukça fayda gören bir hastalıktır.
Ayrıca ekstrakorporeal şok dalga tedavisi (ESWT) adı verilen yöntemde vücut dışında oluşturulan şok dalgaları özel bir başlık ile omuz bölgesine uygulanır. Ses dalgaları kullanılarak yapılan yönteme vücut dışı şok dalga tedavisi adı da verilir.
Bu tedavi yöntemlerine rağmen 3 aydır ilerleme kaydetmeyen hastalarda atroskopik yöntemle cerrahi (kapalı ameliyat) uygulanabilir.
Kalsifik Tendinite Ne İyi Gelir?
Kalsifik tendinit şaşırtıcı bir şekilde kendi kendine geçebilen bir hastalık olmakla birlikte bazı önlemler ile ağrıların azaltılması ve kalsifik tendinitin kontrol altına alınması sağlanır. Bu amaçla omuz bölgesine soğuk uygulama yapılması ağrıların giderilmesine yardımcı olacaktır. Ayrıca kalsifik tendinit şikayetleri olan hastalarda istirahat önerilir.
Kalsifik Tendinit Tedavi Edilmezse
Kalsifik tendinit kendi kendine gerileyebilen bir hastalık olmakla birlikte bazı kişilerde gerilemeyebilir. Omuzda kalsifik tendinit varlığında kişiler kollarını hareket ettiremez hareket esnasında aşırı ağrı hissederler. Bu durum kişilerin gündelik aktivitelerini dahi yapmalarına engel olur. Bu sebeple kalsifik tendinit şüphende teşhis edilip tedaviye başlanması önemlidir.
Kalsifik Tendinit İlaçları
Kalsifik tendinit dayanılmaz ağrılarla kendini gösterebilen bir hastalıktır. Bu amaçla ağrı kesici ilaçlar tercih edilebilir. Bu ilaçlar arasında:
- İbuprofen
- metin salisilat
- diklofenak sodyum
- Flurbiprofen
- tiyokolşikozid
Sayılabilir.
Bu ağrı kesiciler ile kontrol altına alınamayan ağrılar varlığında opioid analjezikler denilen narkotik ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Bu ilaçlar:
- Morfin
- Kodein
- Meperidin
Olarak sıralanabilir.
Kalsifik Tendinit Ameliyatı
Kendiliğinden geçmeyen ve cerrahi dışı tedavi seçenekleri ile kontrol altına alınamayan kalsifik tendinit hastalarında ameliyat gerekli olabilir. Tercihen Artoskopik yöntemle cerrahi (kapalı ameliyat) uygulanır. Artoskopik yöntemle cerrahi genel anestezi altında uygulanır. Omuz bölgesinden acılan küçük kesilerden birinden kameralar ile girilerek kalsiyum birikintisinin olduğu bölge tespit edilir. Diğer kesi yerlerinden ise cerrahi aletler ile girilerek kalsiyum birikintisi temizlenir ve boşaltılır. Eğer kalsiyum birikintisi omuz bölgesine zarar verecek kadar çok ise ve kas hasarı oluşmuş ise kas tamiri yapılır. Gerekli görülürse omuz eklemini oluşturan kemikler tıraşlanır. Kesiler dikilerek kapatılır.
Hamilelikte Kalsifik Tendinit
Hamilelik döneminde salgılanan hormonların etkisi ile kas ve iskelet sistemi hastalıklarına anne adayları daha açık hale gelir. Özellikle belli bir yaş üzerindeki ve şeker hastası anne adaylarında kalsifik tendinit şikayetleri ortaya çıkabilir.
Kalsifik tendinit şikayetleri olan anne adaylarının en büyük çekincesi kalsifik tendinit tespiti için yapılan görüntüleme yöntemlerinin yaydığı radyasyonun bebeğe zarar verme ihtimalidir. Genel olarak bilinenin aksine tanı amaçlı görüntüleme yöntemlerinin yaydığı radyasyon miktarı bebeğe zarar verecek dozun çok altında olduğu için uygun görüntüleme yönteminin kullanılması bebeğe herhangi bir zarar vermez.
Kalsifik tendinit tespit edilen anne adaylarında da diğer hastalar gibi öncelikli olarak cerrahi dışı tedavi seçenekleri tercih edilir. Soğuk uygulama ve istirahat öncelikli tercihlerdir. Fizik tedavi programı uygulanarak omuz egzersizleri yapılabilir. Ağrıların çok olması durumunda hafif ağrı kesiciler doktor tavsiyesi ile kullanılabilir. Genelde kalsifik tendinit kendi kendine gerileme eğiliminde olduğu için ve hamilelik döneminde gereksiz anestezi almamak gerektiği için eğer ki cerrahi müdahale planlanıyorsa dahi bunun doğum sonrasına bırakılması uygun bir yaklaşım olacaktır.
Bebeklerde ve Çocuklarda Kalsifik Tendinit
Kalsifik tendinit genel olarak 40 – 60 yaş üzeri kişilerde görülen ve bebeklik ve çocukluk cağında pek karşılaşılmayan bir durum olmakla birlikte nadiren de olsa bebek ve çocuklarda ortaya çıkabilir.
Omuz bölgesinde dayanılmaz ağrı, kolu hareket ettirmekten çekinme, kolu vücuda yapışık gezdirme eğiliminde olan bebek ve çocuklarda kalsifik tendinitten şüphe edilebilir. Bu hastalarda öncelikli olarak direkt röntgen grafi ile kalsiyum birikiminin görüntülenmesi sağlanabilir. Özellikle bebeklerde kemikler tam sertleşmediği için omuz ultrasonu ile omuz bölgesinin görüntülenmesi sağlanabilir.
Tedavide öncelikli olarak istirahat ve soğuk uygulamayı takiben bu önlemler ile kontrol altına alınamayan omuz ağrıları devam ediyorsa ağrı kesici ilaçlar kullanılabilir. Bu yöntemler ile ağrılar kontrol altına alındıktan sonra fizik tedavi programı uygulanarak omuz egzersizleri yapılmalıdır. 3 aydan daha uzun süre tedavi sonrası şikayetler devam ettiği taktirde artoskopik yöntemle cerrahi uygulanarak kalsiyum birikintileri temizlenebilir.
Kalsifik Tendinit için Hangi Doktora Gidilmeli?
Hastalar genelde belirtilerin yoğun olarak ortaya çıktığı ve 2. Evre olan kireçlenme döneminde doktora başvurma ihtiyacı hissederler. Omuz ekleminin hareket ettirilmesi esnasında dayanılmaz ağrı hissedilmesi, kolu sürekli vücuda yapışık gezdirme ihtiyacı hisseden kişilerin ortopedi ve travmatoloji bölümünde ortopedi ve travmatoloji uzmanına ya da fizik tedavi ve rehabilitasyon bölümünde fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanına muayene olmaları gerekir.