Kas Yırtılması

Kas Yırtılması Nedir?

Kas; vücuda şekil veren ve hareket etmeyi sağlayan liflerden oluşan bir yapıdır. Kas lifleri birleşerek kasların oluşumunu sağlamaktadır. Vücudumuzda kaslar kemiklerle birlikte vücudun şeklini korumayı sağlar ve hareket etmesine de yardımcı olur. Ayrıca kaslar enerjinin depolandığı, dolaşımın sağlandığı, gevşeme ve kasılmanın sağlandığı özel yapılardır. Kasların dışarıdan darbe alması, kesici bir aletle kesilmesi, zorlanması veya aşırı gerilmesine bağlı çeşitli nedenlerle kas liflerinin kopmasına kas yırtılması denilmektedir. Ayrıca bu duruma lif kopması da denilebilmektedir.

Vücudumuzu saran 300’den fazla kas bulunmaktadır. Bu kasların 3 ayrı tipi bulunmaktadır. Bunlardan biri iskelet kasıdır. Vücutta en fazla bulunan kas tipidir. Bu kaslar baş, boyun, sırt, kol, bacak, göğüs, karın gibi yapıları saran kaslardır. Bu kaslar bizim kendi isteğimizle çalışan kaslardır, kişi çalıştırmak istediğinde komutu kendisi verir.

Bu kasları fazlasıyla kullandığımız için yırtılmalarına da sık rastlanmaktadır. Özellikle omuz; gövde ve kolun birleşim yeri olduğu için hassas bir bölgedir. Ayrıca kollarımızı yük kaldırmak gibi birçok işte kullandığımız için omuzda kas yırtılmalarına da sık rastlanmaktadır.

Sadece omuzda değil sık kullandığımız kaslar olan; ayakta kas yırtılması, kasıkta kas yırtılması, sırtta kas yırtılması, belde kas yırtılması, dizde kas yırtılması ve kolda kas yırtılması rastlanan olağan durumlardandır.

Diğer bir kas çeşidi ise düz kastır. Bu kaslar bağırsak-mide gibi sindirim organları, solunum organları, üreme organları ve boşaltım organlarını saran kaslardır. Örneğin rahim kaslardan oluşan bir organdır. Doğum sırasında aşırı gerilime bağlı olarak rahim duvarında yırtılmalar görülebilmektedir. Bu kaslar bizim kendi isteğimiz dışında çalışan kaslardır.

Kendi isteğimizle hareket ettirip durduramayız, beynin kontrolü altındadır. Bir de kalp kası bulunmaktadır. Bu kas da kalbi sarmaktadır. Kendi isteğimiz dışında çalışan kaslardan biridir. Kalp kasının yırtılmasından ziyade kalp krizine bağlı olarak kanlanması bozulan bölgede kaslar artık kullanılamaz hale gelir. Böylece kas deforme olur.

Kas dokusu yırtılma miktarına göre üç dereceye ayrılmaktadır:

• Birinci derece kas zorlanmasında; kas yapısı çok az bozulmuştur ve elleyince ağrı olmaktadır.
• İkinci derece zorlanma da kasların bir kısmı yırtılmıştır. Kişi hareket yaparken bir miktar zorlanır.
• Üçüncü derece kas zorlanmasında ise artık tam veya tama yakın bir yırtılma söz konusudur. Ağrı, şişlik, hareket ettirememe gibi şikayetler kişiyi fazlaca rahatsız etmektedir. Ameliyat gerekebilmektedir.

Kas Yırtılması Belirtileri Nelerdir?

Hasta zorlayıcı bir harekette bulundu ve sonrasında bazı şikayetleri oluştuysa kaslarında yırtılma oluşmuş olabilir. Hatta kas yırtılırken beraberinde damarlara da zarar verip bölgede morarma oluşturabilmektedir. Kişi kalçası ağrıyor ve yürümede zorluk çekiyorsa kalçada kas yırtılmasına bağlı oluşmuş olabilmektedir. Ayak bileği burkulmaları koşma, atlama veya yürürken takılma gibi nedenlerde sıklıkla oluşabilmektedir. Bu burkulmalar hastanın ayak bileği liflerinin kopmasına neden olabilmektedir. Ayakta şişlik, ağrı ve morarma, kızarma sıklıkla rastlanan belirtilerindendir.

Kas yırtılmasının belirtileri derecelerine göre incelenecek olursa;

1.Derece Kas Zorlanması

• Zorlanılan bölgede elleyince ağrı olması
• Bölgede şişlik olması
• Bölgede hafif kanama olması
• Yapısında hafif bir bozulma olması

2.Derece Kas Zorlanması

• Kasta bir miktar yırtılma olduğu için kişi o bölgenin hareketini sağlarken zorlanması
• Elleyince ağrı olması
• Hafif kanama ve ödem (şişlik) olması

3.Derece Kas Zorlanması

• Büyük bir kısmında veya tamamında yırtık oluştuğu için kişi hareket etmese dahi ağrı oluşması
• Şişlik ve kanamanın daha fazla olması
• Kişinin hareket etme becerisi ciddi anlamda bozulması

Kas Yırtılması Nedenleri Nelerdir?

Kas yırtılması çoğunlukla sporcuların başına gelen bir olaydır. Fakat günlük hayatta da yük kaldırırken çok ağır olmasına veya uygun şekilde kaldırmamaya bağlı olarak oluşabilmektedir.

Kas yırtılmasının nedenleri incelenecek olursa;

• Yetersiz ısınmaya bağlı zorlayıcı harekette bulunma
• Kişinin kaldırabileceği yükten daha fazlasını kaldırması
• Ani olarak kası zorlayıcı bir harekette bulunmak
• Daha önceden kas ile ilgili bir sakatlık geçirmiş olmak
• Daha önce kas ile ilgili sakatlık geçirdiği kası zorlama
• Bazı ilaçların kullanımı (kortizon)
• Kasların kuvvetli olmasını sağlayan kollajenin hastalıkları
• Yük kaldırırken dengeli bir şekilde vücutta dağılımını sağlamamak

Kas Yırtılması Teşhisi

Kas yırtılmasının varlığının araştırılmasında öncelikle hastanın şikayetleri çok önemlidir. Öncesinde hasta ağır bir yük kaldırdı mı, ısınmadan spor yaptı mı veya ani bir harekette bulundu mu bu sorgulanır. Ardından hastanın ne zaman ağrısının başladığı olduğu sorgulanır. Sadece elleyince ağrıyorsa kasın yırtılma ihtimali daha az iken eğer istirahat ederken bile ağrı yaşıyorsa kaslarda tam yırtık oluşmuş olması muhtemeldir.

Ardından fizik muayene yapılması önemlidir. Hasta zedelenen bölgeyi ne kadar hareket ettirebiliyor incelenir. Şişlik veya morarma var mı, varsa boyutu ne kadar bakılır. Bunlar yırtığın şiddeti hakkında bilgi verir. Örneğin parmakta bulunan kasların kemiğe bağlandığı yerlerde zedelenme rastlanabilen bir durumdur. Hastanın parmak hareketlerini ne kadar yapabildiğine bakılır. Böylece parmakta lif kopması varlığı hakkında fikir edinilmiş olunur.

Kasık yaralanmalarına bağlı kasıkta kas yırtılması özellikle sporcularda sık rastlanan bir durumdur. Ağrı, şişlik ve morluk var mı diye bakıldıktan sonra zedelenme kemik ile ilgili bir durumdan mı kaynaklı diye radyografi çekilir. Sonrasında MR çekilerek kaslar kontrol edilir.

Omuz bölgesi kol ve gövdenin birleşim yeri olduğu için ve sık kullanıldığı için bu bölgedeki kaslarda da yırtılmalar görülebilmektedir. Radyografi çekerek kemiğin konumu hakkında bilgi edinilir ve eklemlerde aşınma var mı o belirlenir. Ardından ultrasonografi kasların durumu hakkında bilgi almak amacıyla kullanılabilmektedir. Fakat sıklıkla MR kullanılır. Böylelikle kasları, eklemleri, yırtılmanın derecesi gibi durumları rahatlıkla görülmüş olunur. Net bir görüntü elde edilemiyorsa omuz bölgesi uyuşturularak artroskopik denilen yöntemle omuz eklem bölgesinden girilir. Kas kamerayla incelenir.

Bacakta kas yırtılması yaşanılan sıkıntılardan bir diğeridir. Özellikle baldırın aşırı gerilmesine baldır liflerinin kopması veya kasın yırtılması görülebilmektedir. Bu kas yırtığı Thompson’s testi ile anlaşılabilmektedir. Bu testte hasta sedyeye uzanır. Baldırın en şişkin kısmı sıkılır eğer sıkarken parmaklar uzağa gitmiyor da ayak tabanına doğru bükülüyorsa kas yırtığı olduğu düşünülür.

Kas Yırtılması Tedavisi

Yaralanma oluştuğu andan itibaren müdahaleye başlamak önemlidir. Öncelikli olarak yaralanan dokuyu koruma altına almak gereklidir. Çünkü koruma altına alınmazsa yeni bir yaralanma daha oluşabilir. Ardından kas yırtılmasına sebep olan aktivitenin durdurulması gerekmektedir. Hareketli bir bölgenin kası zedelendiyse eklem sabit tutulmaya çalışılır.

Zedelenen dokuya buz ya da soğuk uygulama hasarlanan bölgenin korunması için önemlidir. Damarlarda oluşan zedelenme kanlanmayı bozacağı için sağlam olan dokularında hasar görmesine neden olabilmektedir. Soğuk uygulayarak bu engellenmeye çalışılır. Doktor tarafından ağrı kesici ve kas gevşeticiler reçete edilerek hastanın iyileşme döneminde ağrı hissetmesi engellenmiş olur.

Kas yırtılmalarında fizik tedavinin önemi büyüktür. Bandaj uygulaması ile bölge korumaya alınır. Hareketleri artırabilmek için fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanı sizin için bir program oluşturur. Belirli günlerde fizik tedavi merkezine gelerek çeşitli egzersizler yaptırılarak kaslar güçlendirilmeye çalışılır.

Bazen hastaya birçok tedavi uygulanıyor fakat iyileşme görülmüyorsa ameliyat gerekebilmektedir. Burada kas lifleri birleştirilerek onarım yapılmaya çalışılır. Ortalama 3- 6 ay sonunda kaslarınızın tedavisi sağlanmış olur. Yalnız ameliyat çok nadir olarak gerekebilmektedir.

Omuz çevresindeki kaslarda oluşan yırtıklarda öncelikle iltihap önleyici ilaçlar yapılır. Omuzda lif kopması için fizik tedavi uygulanır. Gerekirse kortizon bölgeye uygulanır. Eğer hala devam ediyorsa ameliyata başvurulur. Kas onarılmaya çalışılır.

Vücut geliştirme ile ilgilenen kişiler deadlift adı verilen bir hareketle yani ağır bir demiri kaldırarak bel, kalça ve bacak bölgelerini aktif hale getirmeye çalışırlar. Yalnız bu spor bilinçsiz bir şekilde ısınmadan yapılırsa belde, bacakta ve dizde lif kopmasına neden olabilmektedir. Kol kaslarından olan biseps de yırtılmalarda oluşturabilmektedir. Fizik tedavi uzmanına giderek kolda kas yırtılması egzersizleri ile tedavi edilir.

Kas Yırtığı Tedavi Edilmezse

Kas yırtığının tedavi edilmemesine bağlı oluşacak problemler, oluşan yırtığın büyüklüğüne bağlıdır. Eğer tam anlamıyla yırtık dokuda oluşmuşsa kendi kendine iyileşemez. Özellikle omuz bölgesinde oluşan kas yırtıkları tedavi edilmezse oluşan yırtık gittikçe genişler ve omuz ekleminde güç kaybına neden olur.

Eğer 2. Derece bir kas yırtığınız varsa tedavi etmezseniz bu yırtık 3. derece yırtığa dönüşebilmektedir. Kendi kendine de düzelebilmektedir. Fakat kişinin kasları eskisi kadar kuvvetli olamayabilir.

Hafif bir yırtık var ise tedavi edilmezse bile eğer bir müddet ağrı yaşarsınız onun haricinde kendiliğinden düzelir.

Kas Yırtılmasına Ne İyi Gelir?

Kas yırtılmasına egzersizler iyi gelmektedir. Fakat bu egzersizler bilinçsizce kişinin kendi kafasına göre yapılmamalıdır. Fizik tedavi doktorunun planlayacağı egzersiz programı uygulanarak kaslar kuvvetlendirilebilmektedir.

Hasarlanan bölgeye ilk iki gün içerisinde soğuk uygulama iyi gelmektedir. Böylelikle şişliğin inmesi ve ağrının azalması sağlanmış olur. Ayrıca buz ile sinirlerin iletimi de azalacağı için ağrıyı hasta daha az hisseder. Hasarlı kası kalp seviyesinin üzerinde tutmak yine iyi gelebilecek yöntemler arasındadır.

Kas Yırtılması İlaçları

Kas yırtıklarında kullanılan ilaçlar genellikle kasların birleşmesini sağlamaktan ziyade şikayetleri azaltmak ve oluşan iltihabı önlemek amacıyla kullanılmaktadır.

• Kortizon; bölgede oluşan iltihabı azaltmak amacıyla bölgeye enjekte edilebilmektedir. Kortizon vücutta su- tuz tutulumuna neden olduğu için ilaç sonrası tuzsuz beslenmeye özen gösterilmelidir.
• Naproksen Sodyum ve Flurbiprofen; içeren ilaçlar ağrı kesici ve iltihabı önlemek amacıyla kullanılabilmektedir. Mide ülseri olan ve mide kanaması yaşayan hastalarda kullanılmamaktadır.
• Nimesulid, Etofenamat ve Dietilamin salisilat içeren jeller; bölgeye uygulanarak ağrının kesilmesi ve iltihabın azalması amacıyla kullanılır. Eğer cildinizde açık bir yara ve egzama var ise kullanılmamalıdır.

Kas Yırtılması Ameliyatı

Kas yırtılmalarında ameliyat çok sıklıkla ihtiyaç duyulan bir tedavi yöntemi değildir. Nadiren gerekmektedir. Omuz kavşak konumunda olduğu için kas yırtıklarında ameliyat gerektirebilmektedir. Genellikle istirahat ve fizik tedavi egzersizleriyle düzelebilmesine rağmen bazen tedaviye yanıt alınamaz.

Omuz bölgesinde bulunan kas yırtılmalarında eğer tedaviye yanıt yok ise omuz artroskopisi uygulanabilmektedir. Omuz eklemine sıvı enjekte edilerek bu bölgeye kamera ile girilir. Liflerin tamiri yapılabilir. Eğer doku içerisinde iltihap varsa bunlar temizlenir. Ameliyat sonunda hasta bandaj kullanır ve buz uygulaması yapılır. Sonrasında tekrar fizik tedavi uzmanı bir program hazırlanır ve çeşitli egzersizlerle tedavi tamamlanmış olur.

Kas Yırtılması için Hangi Doktora Gidilir?

Eğer yük kaldırırken veya spor yaparken ani bir gerilmeye bağlı ağrı hissetmeye başladıysanız hatta o bölgede morarma, şişme gibi belirtiler oluşmaya başladıysa mutlaka uzman bir hekime görünmeniz gerekmektedir.

Kas yırtılması için Ortopedi Hastalıkları uzmanı veya Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Hastalıkları uzmanına görünmeniz gerekmektedir. Eğer polikliniklerin kapalı olduğu hafta sonu gibi bir zamanda bu durumu yaşadıysanız Acil Servise başvurabilirsiniz. Orada eğer acil bir durum var ise müdahalede bulunulur ve gerekli yönlendirmeler yapılır.