NRBC
Çekirdekli kırmızı kan hücresi olan nrbc, kemik iliğinde üretilen olgunlaşmamış kırmızı kan hücreleridir.
NRBC Nedir?
Çekirdekli kırmızı kan hücresi olan nrbc, kemik iliğinde üretilen olgunlaşmamış kırmızı kan hücreleridir. Olgunlaşmamış bu kırmızı kan hücresi, vücudun alyuvar hücrelerinin oluşumu sürecinde, alyuvarların olgunlaşmasına öncülük etmek için normal gelişimin bir parçası olarak üretilir.
Kana rengini veren bu alyuvarlar (eritrosit), oksijen ile karbondioksitin taşınmasından sorumlu hücrelerdir ve sayıları oldukça fazladır. Bunlar böbreklerin ürettiği bir hormon tarafından kemik iliği uyarıldığında üretilmeye başlarlar. Üretilen bu eritrositler, ilk çekirdekli alyuvar hücresinin bir haftalık olgunlaşma sürecinden sonra çekirdeği kaybolarak esneklik kazanır ve kazandığı bu esneklik sayesinde dolaşım sisteminde daha aktif olurlar. Kandaki nrbc’nin anormal seviyeleri ise kemik iliği bütünlüğü veya kırmızı kan hücresi üretimi ile ilgili bir sorunu işaret edebilir.
NRBC Normal Değerleri Kaç Olmalı?
Sağlıklı yetişkinlerde yapılan tam kan sayımı sonuçlarına göre nrbc normal değeri 0 NRBC/100 WBC şeklinde olmalıdır. Yapılan test sonucuna göre 0.01 ve 0.10 değerleri arasında olması düşük olarak kabul edilirken, 100 ve üstü nrbc değerlerinin yüksek olduğu anlamına gelir. Bununla birlikte nrbc yüksek veya düşük olması özellikle myeloproliferatif (kemik iliği bozukluğu), talasemi (Akdeniz anemi) veya hematopoietik (kök hücre) stres gibi önemli bazı hastalıkların haberci olabilir.
NRBC Nasıl Ölçülür?
Tam kan sayımı testi, kişinin genel sağlık durumunun belirlenmesi, enfeksiyon, anemi ve diğer hastalıkların kontrolünün yapılması için kullanılan en yaygın tarama testlerinden biridir. Nrbc testi, tam kan sayımı testinde ortaya çıkan anormal sonuçların takibinin yapılmasında ve kan hücresi anormalliklerinin kontrol edilmesinde uygulanır. Ayrıca tam kan sayımı sonuçlarında kan hücresi üretimini veya ömrünü etkileyen bir durumun belirti ve semptomları görüldüğünde de kullanılır.
Nrbc bazı durumlarda tam kan sayımı için otomatik sayaçlar kullanıldığında, beyaz kan hücreleri olarak yanlış sınıflandırılabilir. Yanlış sonuçlar elde edilmesi altta yatan hastalığın tanı ve tedavisinde de yanlışlığa neden olabileceğinden dolayı sayımın manuel olarak yapılması önerilir.
Bebeklikte NRBC Değerleri Nasıl Olmalı?
Kan sayımı sonuçlarında görülen nrbc yüksekliği veya düşüklüğü her yaş grubunda görülürken, normal değerler bebeklerde ve yetişkinlerde farklılık gösterir. Bunun yanında yeni doğan prematüre bebeklerde hücreler değerinin 1000 NRBC/100 WBC görülmesi normal olarak kabul edilir.
Yenidoğan bebeklerde nrbc yüksekliği akut stres durumu, anemi, maternal diyabet ve farklı birçok hastalığın belirtisi olabilir. Bir haftalık olan sağlıklı bebeklerde nrbc seviyeleri periferik (çevresel) kanda azalarak sıfır değerine iner. Fakat zamanla yapılan testlerde nrbc’nin düşük olması normal olarak görülür.
NRBC Düşüklüğü Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?
Kanda oksijen seviyeleri azaldığı zaman oksijenin artması için daha fazla kırmızı kan hücresi üretilir. Oksijen seviyelerinin azalmasına, yüksek rakımlar, uyku apnesi, solunum güçlüğü veya sigara kullanımı gibi bazı durumlar neden olduğunda nrbc düşüklüğü görülebilir. Nrbc düşüklüğüne neden olan hastalıklar şu şekilde sıralanabilir:
- Anemi türlerinden özellikle talasemi (Akdeniz anemisi),
- Hematopoietik stres (kök hücre hastalıkları),
- Yüksek rakımda olmak,
- Uyku apnesi,
- Karbon monoksit zehirlenmesi,
- Kan hastalıkları
- Nöroblastoma (olgunlaşmamış sinir hücre kanseri),
- Gaucher hastalığı (organlarda yağ birikmesi),
- Tüberküloz,
- Kolajen vasküler hastalık (doku hastalığı)
- Mantar enfeksiyonları
- Sarkoidoz (sistematik hastalıklar)
- Myelophthisis (şiddetli anemi)
- Miyeloid metaplazi (ilerleyici kemik iliği skarlaşması)
- Kronik hemolitik anemi
- Polisitemi vera (aşırı RBC üretimi)
- Lösemi (kan kanseri)
- Üremi (kanda üre)
- Sepsis (enfeksiyona şiddetli reaksiyon)
- Karaciğer hastalığı
- Diyabetik ketoasidoz,
- Enflamatuar barsak hastalığı
- Böbrek nakli
- Yanıklar
- Kemoterapi
- Kurşun zehirlenmesi
- Hamilelik
NRBC Düşüklüğü Belirtileri
Nrbc değerlerinin düşmesine birçok hastalık neden olabileceğinden dolayı, belirtileri hastalığın türüne ve kişiden kişiye değişir. Fakat her nbrc düşüklüğü ciddi hastalık olduğu anlamına gelmez. Farklı nedenlerden dolayı düşen seviyeler tam kan sayımı testlerinde genellikle 0 değerine yakın olduğunda çok düşük ve olağan dışı olarak kabul edilir.
Böyle durumlarda kişide görülen belirtilerde göz önünde bulundurularak gerekli olan tahliller ve testler yapılmalıdır. Nrbc düşüklüğüne neden hastalıklar görülen genel belirtiler şu şekildedir:
- Kanama
- Ateş,
- Nefes darlığı,
- Enfeksiyon,
- Baş, karın ve göğüs ağrısı,
- Cilt değişiklikleri,
- Kemik veya eklem ağrısı,
- Öksürük veya hırıltı,
- Hızlı kalp atışı,
- Yorgunluk, halsizlik veya uyuşukluk,
- İştahsızlık ve kilo kaybı,
- Uyku sırasında aşırı terleme (gece terlemesi),
- Bulantı ve kusma.
NRBC Düşüklüğü Tedavisi
Nrbc düşüklüğünün altında yatan hastalık belirlendikten sonra uygun tedaviye hemen başlamak önemlidir. Hastanın iyileşme sürecine göre nrbc normal değerlerine geri dönülebilir. Nrbc düşüklüğünün fetüste, yenidoğanlarda, bebeklerde ve diğer yaş gruplarında da görüldüğü ve ciddi hastalıkların habercisi olabileceği bilinmeli, dolayısıyla ciddiye alınmalıdır. Bu yüzden bazı hastalıkları olanlar, yoğun bakım ünitesinde olanlar, prematüre bebekler ve bebekler için belli aralıklarla nrbc seviyelerinin kontrol edilmesi tavsiye edilir.
Bununla birlikte nrbc düşüklüğünün altta yatan nedenine bağlı olarak seviyelerin yükseltilmesi için uygun tedaviler yapılır. Örneğin, taleseminin (anemi) tedavisi için kan nakli, kök hücre nakli ve ilaç tedavisi uygulanır.
NRBC Düşüklüğüne Ne İyi Gelir?
Nrbc düşüklüğü birçok hastalıktan kaynaklansa da gerekli olan tedavi uygulandıktan sonra da, kandaki oksijen seviyesinin normal değerlerde tutulması için bazı önlemlerin alınması gerekir. Nrbc’nin yükselmesi için yapılması gerekenler şu şekilde sıralanabilir:
- Doktor kontrolü altında, folat, bakır, kalsiyum B12, B6 ve D vitamini gibi takviyeler alınabilir,
- Beslenme alışkanlıklarına dikkat edilmelidir,
- Düzenli olarak orta düzeyde egzersiz yapılmalıdır,
- Alkol ve sigara bırakılmalıdır,
- Gereksiz ve bilinçsiz ilaç alımından kaçınılmalıdır,
- Kurşun boyalar gibi kurşun içeren ürünlerden kaçınılmalıdır,
- Uyku düzenine dikkat edilmelidir,
- Kiloya dikkat edilmelidir,
- Karbon monoksitten kaçınılmalıdır,
- Temiz havada zaman geçirilmelidir,
- Derin nefes alma teknikleri uygulanabilir,
- Düzenli olarak su tüketilmelidir,
NRBC Düşüklüğü Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Çekirdekli kırmızı kan hücreleri, eritropoetik (alyuvar oluşumuna ait) aktivitenin bir ölçüsünü sağladığından dolayı düşüklüğü olması durumunda, lösemi, kemik iliği hastalıkları ve şiddetli hipoksik gibi hastalıklara neden olur. Bu ciddi hastalıkların tedavisi için erken tanı ve teşhis çok önemlidir. Nrbc düşüklüğü dikkate alınmadığında ciddi hastalıkların tedavisi gecikeceğinden daha kötü sonuçlarla karşılaşmak mümkündür. Nrbc düşüklüğü tedavi edilmediği takdirde hastalığın türüne bağlı olarak yaşanabilecek sorunlar şu şekildedir:
- Kalp büyümesi ve yetmezliği,
- Şiddetli eklem ağrısı, şişme ve eklem iltihabı
- Organ veya dokuda tahribata ve ciddi fonksiyon kaybı,
- Dalak ve karaciğer büyümesi,
- Kronik nefes darlığı
- Akciğer ve karaciğer yetmezliği,
- Kan akışı yavaşlaması,
- Kalp, beyin ve diğer hayati organlara giden oksijen miktarı azalması,
- Kan pıhtısı, kansızlık
- Enfeksiyonun vücuda yayılması,
- Çok fazla keton birikmesi sonucu kanın asidik hale gelmesi,
- Böbrek nakli,
- Nadir de olsa ölüm.
NRBC Yüksekliği Nedenleri ve Hastalıkları Nelerdir?
Tam kan sayımı sonuçlarına göre nrbc yüksek çıkması, düşüklüğünde olduğu gibi pek çok enfeksiyonun ve ciddi hastalığın belirtisidir. Her nrbc yüksekliği ciddi hastalık olduğu anlamına gelmemektedir. Nbrc yüksekliğine neden olan en temel sebep myeloproliferatif hastalıklardır. Bu hastalıkların yanında nrbc yüksekliği hastalıkları, nrbc düşüklüğünde görülen hastalıklar ile aynıdır. Dolayısıyla hastalık ve nedenler arasında kan hastalığı, kalp yetmezliği, sıtma, kurşun zehirlenmesi, lenfoma, lösemi, karaciğer hastalıkları, üremi, damar hastalıkları sayılabilir.
NRBC Yüksekliği Belirtileri
Nrbc değerleri şiddetli seyreden birçok anemi (kansızlık) vakasında yükselir. Bunun yanında kan hastalıklarında, lösemi gibi kanser türlerinde ve başka hastalıklarda da değerlerde yükselmeler görülebilir. Fakat altta yatan hastalığın tedavi sürecinden sonra değerler normal seviyelerine düşer. Nrbc değeri yüksekliği belirtileri, nrbc düşüklüğü ile aynıdır ve dolayısıyla belirtiler arasında nefes darlığı, ateş ve enfeksiyon, yorgunluk, bulantı ve kusma, öksürük ve hırıltı, cilt renk değişikleri sayılabilir.
NRBC Yüksekliği Tedavisi
Nrbc, eritropoetik aktivite sürecinde çok fazla arttığı için hematolojik veya hiposik gibi durumları tetikler. Dolayısıyla test sonucunda yüksekliğine neden olan hastalığın teşhisi koyulduktan sonra uygun tedaviye hemen başlanmalıdır. Örneğin yüksek seviyede görülen nrbc kanser belirtisi olabilir ve bu yüzden hastalığın türüne ve nedenine bağlı olarak seviyelerin düşürülmesi için uygun tedaviler yapılmalıdır. Örneğin, polisetimi hastalığı kemik iliğinin çok fazla alyuvar ürettiği nadir görülen kan kanseri türüdür. Polisetimi tedavisinde ilaç tedavisi veya fototerapi (ultraviyole ışıkla tedavi) gibi tedaviler uygulanır.
NRBC Yüksekliğine Ne İyi Gelir?
Nrbc yüksekliği hastalıkları, nrbc düşüklüğünde gelişen hastalıklarla aynıdır. Dolayısıyla hastalıkların tedavisinden sonra vücuttaki oksijen düzeylerini normal seviyelerde tutmak önemlidir. Bu nedenle nrbc düşmesi için yapılması gerekenler; aynı düşüklüğünde yapılması gerekenler gibi bol su tüketimi, sigara ve alkolün bırakılması veya sağlıklı diyet gibi sağlıklı yaşam koşulları geliştirmek şeklinde sayılabilir.
NRBC Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Oluşan hastalıklar tedavi edilmediği takdirde daha ciddi durumlara neden olur. Nrbc yüksekliği tedavi edilmediği durumlarda hastalığın türüne bağlı olarak yaşanması olası sorunlar şu şekildedir:
- Organ yetmezliği,
- Ciddi enfeksiyon,
- Vücutta oksijen miktarının azalması,
- Organlarda fonksiyon kaybı,
- Organ yetmezliği,
- Geçmeyen kronik ağrı,
- Nefes darılığı,
- Kan akışında yavaşlama,
- Kan pıhtısı ve kansızlık,
- Böbrek nakli,
- Ölüm
NRBC ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
NRBC 0 nedir?
Nrbc, çekirdekli kırmızı kan hücre değerlerini belirler. Nrbc hücresi normal kan dolaşımına girerken kırmızı kan hücreleri çekirdeksizdir. Tam kan sayımı testinde nrbc 0 olması normal olarak kabul edilir, fakat 0 altına düşmesi, örneğin 0.01 ciddi bir hastalığa neden olabileceğinden dolayı hasta hemen değerlendirilmelidir.
Hemogram NRBC nedir?
Hemogram diğer adıyla tam kan sayımı, kanda dolaşımda olan 3 ana hücre grubunun incelenmesi için yapılan bir kan testidir. Hemogram testinde, beyaz hücre sayısı, hemoglobin, trombositler, hematokrit veya nrbc gibi birçok hücre değerleri ölçülür.