Sinek Isırığı
Sineklerin insanları ısırmaları ve bunun sonucunda belirli hastalık yaymalarına sinek ısırığı adı verilmekte olup, bazı bünyelerde ısırığın türü ve bakteriye bağlı olarak tedavi gerekebilir.
Sinek Isırığı Nedir?
Isırgan böcek türlerinden biri de sineklerdir. Sinekler, hastalık taşıyıcıları olarak bilinen zararlılardır. Genellikle yaşam alanları, üreme alanları ve yeme alanları ile paralellik gösterir. Hayvan veya insan atıkları, cansız hayvan bedenleri ve çöp kutuları gibi kirli yerler hem nesin hem de üreme alanlarıdır. Bu tür canlılar genellikle günlük yaşamda sağlıksız yerlerde bulunabilir. Bununla birlikte, bazı sinek türleri insanları ısırır ve leishmaniasis ve çeçe sineğinin neden olduğu uyku hastalığı gibi hastalıkları yayar.
Sinekler, insanlardan ve hayvanlardan alması gereken besinleri alırlar. Uygun bir ev sahibi bulmak için tat, koku ve görme gibi çeşitli duyularını kullanarak aktif olarak yiyecek ararlar. Bazı sinekler alması gereken besinleri alıp sonrasında ayrılırken, bazıları da gizli alanlar bulmayı tercih eder ve sadece kanla dolduğunda oradan ayrılır.
- Sinekler, gıda zehirlenmesine bağlı hastalıklar dâhil olmak üzere çeşitli hastalıkları insanlara bulaştırabilirler.
- Sinekler tarafından yayıldığı bilinen diğer hastalıklardan bazıları tifo ateşi, kolera, dizanteri ve rota virüsü olduğu bilinmektedir.
- Gıda işleme iş ortamında, sineklerin yiyecekleri veya ürünleri kirleterek mali kayıplara neden olduğu bilinmektedir.
Sinek Isırığı Belirtileri
Sineklerin dünyadaki en ölümcül zararlılar olduğu biliniyor. Özellikle sivrisineklerin herkes için ciddi bir sağlık riski oluşturan tehlikeli zararlılar olarak etiketlenmesi şaşırtıcı değildir. Derideki kaşıntı, kızarıklık ve şişliklere rağmen vücudunuzun her yerinde sinek ısırığının olduğunu fark edemeyebilirsiniz.
Bazı durumlarda, aşağıdaki belirtilerden birini veya birkaçını yaşayabilirsiniz:
- Kızarıklık
- Isırılan bölgede ağrı
- Isırılan bölgede şişkinlik
- Kaşıntılı
- Uyuşma veya karıncalanma
- Isırılan alanda ve çevresinde ısı
Bazı insanlar, aşağıdaki semptomlarla bir sinek ısırığına karşı alerjik bir reaksiyon yaşayabilir:
- Ateş,
- Mide bulantısı ya da kusma,
- Nefes alma ve yutma güçlüğü,
- Hızlı kalp atış hızı,
- Kas spazmları,
- Bilinç kaybı.
Bu alerjinin semptomları veya diğer grip benzeri semptomlarınız varsa, doktorunuz ısırığın neden olduğu hastalığı veya enfeksiyonu teşhis etmek için bazı testler önerebilir.
Sinek Isırığı Nedenleri
Özellikle alerjisi olan bireylerde ciddi anlamda sorun yaratan ve aynı zamanda hayat kalitesini düşüren sinek ısırığı ve sinek ısırığına bağlı kaşıntı – şişlik – kızarıklık doğrudan doğruya sineğin ısırığından kaynaklanır. Sineklerin bol olduğu ortamda yaşayan veya çalışan bireylerde sıklıkla görülür.
Sinek Isırığı Teşhisi
İnsanlar, bağışıklık sistemlerinin hassasiyetine ve daha önce ısırılıp ısırılmadıklarına bağlı olarak sinek ısırıklara farklı tepki verirler. Isırıldıktan sonra kaşıntı veya kızarıklığın ortaya çıkması birkaç saat veya birkaç gün sürebilir, bu nedenle sizi ne tür bir hayvanın ısırdığını söylemek zor olabilir. Bu durumda sizi ısıran hayvanı tespit etmek için başka tanımlama faktörlerine ihtiyacınız olacaktır.
Bulaşan enfeksiyonların çeşitliliği göz önüne alındığında, coğrafi bölge, ısırığın türü ve yeri ve hastanın sunduğu semptomlar dâhil olmak üzere eksiksiz bir tıbbi inceleme gerçekleştirilecektir. Teşhis işlemi farklı analizlerin yapılması, kandaki parazitlerin araştırılması, beyin omurilik sıvısı incelenmesi ile tamamlanabilir.
Sinek Isırığı Tedavisi
Sinek ısırıkları genellikle hiçbir tedaviye ihtiyaç olmaksızın etkisini yitirmektedir. Fakat bazı bünyelerde ısıran sineğin türüne, taşıdığı bakterilere bağlı olarak da farklı semptomlar görülebilmektedir. Isırmanın kendisi için yaranın temizlenmesi ve ardından bir antihistamin merhem veya lokal bir kortikosteroid uygulanması önerilir. Viral enfeksiyonlarda semptomlar tedavi edilecek ve ısırmanın spesifik tedavisi olacaktır. Böyle durumlarda derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalı ve gereken tedavi uygulanmalıdır.
Sinek ısırığı tedavisinde kullanılan bazı yöntemler aşağıdaki gibidir:
- Lokal reaksiyonlara neden olan sinek ısırıkları için ilk adımda uygulanması gereken birtakım işlemler vardır. Isırılan bölgeyi su ve sabunla yıkamak, sonra ısırılan bölgeye soğuk kompres uygulamak yapılması gereken ilk işlemdir. Bu soğuk kompres varsa ağrıyı ve şişliği azaltabilir.
- Deride kabarcıklar varsa, bu kabarcıkları kesinlikle kaşımamalısınız. Yara enfeksiyonuna yol açabilecek kaşımaktan kaçının. Hafif, kaşıntılı, kırmızı yumruların semptomlarını azaltmak için birkaç ilaç kullanılabilir. Bir losyon veya jel formundaki mentol veya kafur karışımı ilaçlar semptomları azaltmaya yardımcı olacaktır.
- Sıcak, ağrılı cilt kabarcıkları varsa, neden olduğu alerjik reaksiyonu azaltmak için kortikosteroid merhem kullanılabilir. Kortikosteroid içeren merhemler, lokal semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir. Antihistamin sınıfı oral ilaçlar kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olabilir.
Şiddetli bir alerjik reaksiyon veya anafilaktik reaksiyon semptomları yaşarsanız, derhal acil servise götürülmelisiniz. Hastaneye giderken kişi kusuyorsa veya bilinci azalmış olabilir. Hastaya, acil servisteki doktor ekibinin oksijen verilmesi, seyreltilmiş epinefrin ilaçlarının enjekte edilmesi şeklinde hızlı bir şekilde ilk müdahale gerçekleştirilecektir. Bu ilacın verilmesi tehlikeli yan etkileri nedeniyle evde tek başına yapılamaz.
Sinek Isırığı Tedavi Edilmezse
Sinek ısırıkları genellikle yaygın olarak görülmektedir. Fakat sinek ısırıklarından sonra kişinin vücudunda ağır semptomlar yaşanıyor ise bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Bazı sinek ısırıkları tedavi edilmedikleri takdirde birtakım büyük sağlık problemlerine neden olabilmektedir. Sinek ısırığı, basit bir küçük papülden büyük ülserlere kadar çok çeşitli hastalıklara zemin hazırlayabilir. Leismaniasis, Afrika tripanosomiasis (uyku hastalığı), viral ve bakteriyel enfeksiyonlar gibi çeşitli hastalıkların aktarıcısı olarak da hareket edebilirler.
Sinek Isırığına Ne İyi Gelir?
Sinek ısırığına iyi gelen tek şey onu öncesinden önlemektedir. Sinekler her zaman her yerde olabilirler fakat ağır semptomlara yol açan sinek türleri bellidir ve bu tür sineklerin yaşam alanlarından uzak kalmak ve bazı önlemler almak ısırılmamak için kâfi önlemlerdir.
Sinek ısırığını önlemek için:
- Ağaçlar ve çiçekli bitkiler gibi genellikle böcek habitatı olan yerlerden uzak durarak böcek ısırıklarından kaçınılabilir.
- Bazı sivrisinekler, gündüzden geceye veya tam tersi şekilde değişirken aktiftir. Bu nedenle, şu anda ev dışındaki aktivitelerden kaçının.
- Uzun pantolon ve uzun kollu gibi tüm vücudunuzu koruyan giysiler giyin. Temiz ve parlak renkli, ancak parfüm veya koku kullanmayan giysiler seçin.
- Bazı sinekler yiyecek artıklarının olduğu yerlerde barınırlar. Bu nedenle odayı, özellikle artıklardan temiz tutun.
- Böcek ilacı uygulayarak sinek yuvalarını yok edin.
- Evin havalandırmasına sinek kovucu tel döşeyin ve klima kullanın.
Sinek Isırığına Ne İyi Gelmez?
- Aşırı nemli ortamlarda bulunmak
- Sinek tarafından ısırılmış yeri sürekli kaşımak
- Hekim tarafından reçetelendirilmemiş krem ve bitki karışımı gibi yöntemlerin denenmesi
sinek ısırığına iyi gelmeyecektir. Özellikle sürekli kaşıyarak irrite edilen sinek ısırıklarında mikrop kapma, kanama gibi olaylar çok fazla görülür. Bu sebeple sineğin ısırdığı yeri kaşımak en kötü durumlardan biridir.
Sinek Isırığı İlaçları
Sinek ısırığına bağlı şikayetlerde gidilecek bölüm cildiyedir. Burada cildiye uzmanı; ısırığın büyüklüğü, ciltte yarattığı tahriş ve tahrip ve diğer incelemeleri sonucunda genellikle krem tedavisi öngörmektedir. Alerjisi olan bireylerde semptomlar ciddi seyrederse nadir de olsa ilaç tedavisi uygulanabilmektedir.
Hamilelikte Sinek Isırığı
Hamilelikte sinek ısırıkları çok yaygındır. Sinekler hamile kadınları, hamile olmayanlara göre daha fazla tercih etmektedir. Bunun farklı sebepleri vardır. Sinek ısırıkları hamilelik sırasında her zaman tehlikeli olmayabilir. Bazı durumlarda ısırıklar enfeksiyona, alerjik reaksiyonlara veya ciddi hastalıklara (örneğin sıtma ve Lyme hastalığı) neden olabilir.
Sivrisinekler östrojenleri çeker. Bir erkek ve bir dişi varsa sinek dişiyi, özellikle de genç dişileri ısırmayı seçecektir. Nedeni, hamilelik sırasında yumurtalıklar ve plasentanın ürettiği kadın hormonları olan östrojenlerdedir. Hamilelikte östrojen salgılanması ve bir tür östrojenik hormon olan östriol, hamilelikte artar. Bu nedenle sivrisineklerin gebe kadınlara olan ölümcül cazibesi hamileliğin sonlarına doğru artmaktadır.
Solunan karbondioksit sinekler için av seçerken anahtardır. Sinekler için yüksek seviyede CO2 yayan insanlar tercih edilir. Bu, hamilelik sırasında karbondioksit üretimini artıran hamile kadınları içerir.
Sinekler daha yüksek vücut ısısını tercih ederler. Hamile kadınların, hamile olmayanlara göre iki kat daha fazla sinek çekmektedir. Bu durum hamile kadınların daha fazla karbondioksit vermesine ve daha yüksek vücut sıcaklıkları kaydetmesine, dolayısıyla sineklerin bunları tespit etmesini kolaylaştırmasına bağlıdır.
Çocuklarda Sinek Isırığı
En yaygın ve bazıları için en can sıkıcı böcek türü sinekler, yaz aylarında annelerin yeminli düşmanlarından biridir. Çocuklarda sinek ısırıklarını önlemek için çareler limon otu gibi doğal maddelere dayalıdır ve kıyafetlerde de kullanılabilir. Çocuklarda sinek ısırığı kırmızımsı bir renge sahip yuvarlak bir şekle sahip küçük bir kabartıdır. Kaşıntıyı yatıştırmak için nergis bazlı bir merhem veya çocuklara özel diğer doğal merhemler uygulayabilirsiniz. Daha ciddi durumlarda, çocuk doktoru bir antihistamin merhem ve enfeksiyon varlığında bir antibiyotik krem reçete edebilir.
Bebeklerde Sinek Isırığı
Sinek ısırıkları genellikle endişe verici değildir, ancak kesinlikle ağrılıdır ve bebeğinizi rahatsız eder. Sinek ısırıkları, ısırılmadan kısa bir süre sonra kaşıntılı kırmızı lekelerin oluşmasına neden olur. Bu noktalar şişebilir ve sıvıyla dolabilir. Birkaç saat içinde veya bir gün içinde kaybolmalıdır.
Sinek ısırıklarını aşağıdaki şekillerde tedavi edebilirsiniz:
- Soğuk suya batırılmış ve bölgeye uygulanan bez gibi buz paketleri veya soğuk basınç uygulayarak şişlik ve kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olabilirsiniz.
- Bebeğiniz ağrı çekiyorsa, üç aylık veya daha büyük olması koşuluyla, çocuk için ona parasetamol veya ibuprofen verebilirsiniz. İlaç paketindeki uygun doz bilgilerini kontrol edin veya bebeğinize ne kadar vereceğinizden emin değilseniz eczacınıza veya doktorunuza sorun.
- Bebeğin ısırık veya batma noktasını kaşımasını engellemeye çalışın ve önlem olarak bebeğin tırnaklarını kısa kesin. Kaşıma cilde zarar verebilir ve impetigo gibi enfeksiyonlara neden olabilir.
- Isırık bebeğinizin çok kaşınmasına veya ağrımasına neden oluyorsa, onu bir doktora görün. Doktor, onu rahatlatmak için bir kortikosteroid krem yazabilir. Ayrıca bölgeye antihistaminik krem de uygulayabilirsiniz. Bununla birlikte, bebeğin cildi yırtılmışsa, herhangi bir krem veya yağ uygulamayın.
Bebekleri sinek ısırıklarından korumak için bazı faydalı önlemler:
- İki aylıktan itibaren sitronella ve sardunya bazlı ürünler kullanılabilir.
- 6 aydan küçük bebekler için DEET içeren kovuculardan kaçınılması ve evde geçirilen saatlerde sineklik kullanılması önerilir.
- 6 aydan 2 yıla kadar, DEET miktarı% 10'u geçmeyen ürünler günde iki kez kullanılabilir.
Sinek Isırığı için Hangi Doktora Gidilir?
Sinek ısırığı için çoğu zaman doktora gidilmesi tavsiye edilmez ancak bazı durumlarda muayene gerekli görülebilir. Özellikle sinek ısırığına karşı alerjisi olan bireylerde etkiler ciddi sonuçlara neden olabilir. Bu gibi durumlarda ivedi bir şekilde doktora görünmek isabetli olacaktır. Sinek ısırığına bağlı muayene içinse Cildiye bölümüne gidilmesi gereklidir.
Sinek Isırığı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Sinek ısırığını ne geçirir?
Sinek ısırığı çoğu zaman doktor tedavisi gerektirmeden iyileşen bir hastalıktır. Doktor muayenesi ve sonrasında tedavisi olmadığı durumlarda sineğin ısırdığı bölge bol su ve sabun ile yıkanır. Bunun yanı sıra temizleyici jel ile de mikrop alması önlenir. Bölge temiz tutulduğu ve hassas davranıldığı zaman üç – beş günlük bir periyotta organik iyileşme gösterir. Doktor muayenesi olduğu durumlarda ise sinek ısırığının yarattığı kaşıntı için krem ve kızarıklık için merhem kullanılır ve hastalık bu sayede atlatılmış olur.
Sinek ısırığı neden kaşınır?
Yoğun sinek olan ortamlarda kalan bireylerde genellikle, hava sıcaklığına bağlı olarak da pek çok bireyde sıklıkla sinek ısırığı şikayeti olmaktadır. Sinek ısırığı doğrudan ciltte reaksiyona neden olduğu için kızarıklık ile beraber çoğu zaman kalıntıyı da getirmektedir. Sinek ısırığı olan bölgenin kaşınması çok ciddi bir problemin habercisi olmamakla birlikte kaşıntı arttığı takdirde doktor muayenesi gerekli olabilir.