Trikomonas

Trikomonas Enfeksiyonu Nedir?

Trikomonas enfeksiyonu kadınlarda ve erkeklerde görülen, cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Hastalık etkeni trikomonas isimli bir parazittir. 

Enfeksiyonda insanlarda bulunan üç trikomonas türünden sadece Trikomonas Vaginalis hastalık etkeni türdür. Trikomoniyaz olarak da bilinen trikomonas enfeksiyonunda kadınların 3’te biri herhangi bir dönemde bu enfeksiyon ile karşılaşır.

Cinsel yolla bulaşan trikomonas enfeksiyonu nadiren tuvalet eşyaları ve jinekolojik incelemeler sırasında kullanılan aletlerden bulaşabilir. Normal pH ve fizyolojik koşullarda vajinaya yerleşemez.

Ergenlikten önce ve menopozdan sonra nadir görülür. Yenidoğanda doğum esnasında anneden geçebilir ve hormonlar nedeniyle  kendiliğinden iyileşir. 

Kadınlarda kötü kokulu, köpüklü, yeşil akıntılı vajinite neden olur. Semptomlar genellikle menstrüel dönemlerde başlar veya alevlenir. Vajinal bölgede kaşıntı ve yanma hissi vardır. 

Vajina, bu bölgeye kanlanmanın artmasından dolayı kırmızı renkte ve ağaç çileği görünümündedir. Belirli bir zaman içinde klinik bulgular ve semptomların şiddeti azalır. 

Erkeklerde prostat enfeksiyonu, üretrit gelişebilir, fakat bu dönem sessiz geçer, erkeklerde genellikle şikayete neden olmaz, bazen penis ucunda irritasyon yapabilir.

Trikomonas Belirtileri Nelerdir?

Trikomonas Vaginalis isimli parazit, cinsel salgılarda bulunur ve sıklıkla cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. İnsan vücuduna girdiği andan itibaren 5-30 gün arasında değişen kuluçka süresine sahiptir. 

Parazitin kuluçka süresinin tamamlaması ile hastalık belirtileri ortaya çıkar. Erkeklerde hastalık genellikle asemptomatik atlatılır. Bazen penis ucunda kaşıntı, kızarıklık gibi irritasyon sonucu belirtiler görülebilir. 

Etken parazit prostat enfeksiyonuna neden olabilir. Kadınlarda semptomlar daha belirgindir ve vajinal enfeksiyona şüphe bıraktırmaz.

Enfeksiyon, kadınlarda vajina çevresinde değişikliğe neden olur. Bu bölgeye kanlanmanın artışı ile kırmızı bir renk hakim olur ve ödem gelişebilir. Tipik olarak çilek görünümü hâkimdir. 

Bu bölgede meydana gelen değişiklik idrar yaparken de sıkıntıların oluşmasına yol açar. İdrar yaparken yanma, ağrı gibi şikayetler trikomonas enfeksiyonunda sık meydana gelir.

• Kötü kokulu, köpüklü, yeşil renkte vajinal akıntılar
• Vajinada kızarıklık, çilek görünümü
• Vajinada kaşıntı ve yanma
• İdrar yaparken yanma/ ağrılı idrar yapma
• Penis ucunda irritasyon
  

Trikomonas Nedenleri Nedenleri?

İnsanlarda trikomonas enfeksiyonuna neden olan trikomonas türü Trikomonas Vaginalis isimli parazit türüdür. İnsanlarda bulunan diğer iki trikomonas türü olan T. Tenax ve T. Hominis normal florada yaşayan türlerdir. 

Enfeksiyona neden olan T. Vaginalis, cinsel ilişki sırasında bulaşır. Tuvalet eşyaları, kötü tuvalet hijyeni, jinekolojik muayene sırasında steril olmayan aletlerin kullanımı, pantolon ve iç çamaşırlarının ortak kullanımı gibi durumlarda da etken insan vücuduna giriş yapabilir.

Trikomonas enfeksiyonuna neden olan  parazit tuvalet klozetlerinde 45 saat, ıslak çamaşırlarda 24 saat, meni içinde 6 saat canlılığını koruyabilmektedir. 

Yenidoğanda anneden geçebilen  bu enfeksiyon ciddi bir durum değildir ve hormonların etkisi ile kendiliğinden iyileşir. 

• Korunmasız cinsel ilişki
• Kötü tuvaletler, tuvalet eşyaları
• Steril olmayan jinekolojik aletler
  

Trikomonas Teşhisi

Trikomonas enfeksiyonu belirtileri ile enfeksiyon hastalıkları uzmanı/ üroloji uzmanı/ jinekoloji uzmanına başvuran hastalarda uzman hekim bazı tetkikler ile hastalık tanısına gider. 

Hastalığın hasarsız ve en kısa sürede iyileşmesi için hastaların geç kalmamaları ve önerilen tedaviye uymaları önemlidir.

• Hastanın öyküsü: Hastadan alınan hastalığa dair öyküde akıntıların veya irritasyonun ne zaman başladığı, şiddeti, şekli/ özelliği, yakın bir zamanda cinsel ilişkide bulunup bulunmadığı, bulunduğu tuvalet ortamlarının hijyeni vs. hastalık hakkında fikir oluşturabilecek bilgiler sorgulanır.
• Fizik muayene: Öyküsü dinlenen hastaya daha sonra fiziksel inceleme ile irritasyonun tipi, deride renk değişikliği olup olmadığı, akıntının tipi/ özellikleri incelenerek tanıda yardımcı olabilecek bulgular not edilir.
• Mikroskobik inceleme: Öykü ve fizik muayenenin ardından akıntıdan örnek alınarak mikrobiyoloji laboratuvarına gönderilir. Mikroskopta, akıntı örneğinin içerisinde etken olan Trikomonas Vaginalis türü parazit görülmesi kesin tanıyı koydurur.
• Kültür: Mikroskopta etkene rastlanmayan olgular da olabilir. Bu durumda kültür yapılmalıdır. Üreme için özel bir besiyeri olan Diamond besiyerine örnek ekilir ve parazitlerin çoğalması beklenir. Ardından kültürden alınan örnek, mikroskopta incelenir ve mikroskopta etken parazitler görülür.

Trikomonas Tedavisi

Trikomonas enfeksiyonu tanısı alan hastalara uygulanan tek tedavi yöntemi medikal tedavidir. Medikal tedaviye hastalık yanıtı oldukça iyidir ve kalıcı bir düzelme sağlar. 

Medikal tedavide kullanılan ilaçlar antiparaziter ilaçlardır. Nitroimidazol grubu ilaçlar antiparaziter tedavide kullanılan ilaçlardır. 

Metronidazol, tinidazol, imidazol, ornidazol gibi ilaçlardan herhangi biri seçilebilir. Tedavinin etkili olması ve hastalığın tekrarlamaması için eşlerden birinde hastalık belirgin olarak görülmese bile mutlaka birlikte tedavi olmalarıdır.

Tedaviye uyum, hastalığın atlatılması için önemlidir.

Trikomonas İlaçları

Trikomonas enfeksiyonunda metronidazol sıklıkla tercih edilir. Metronidazol, 200 mg tablet günde 3 kez, 1 hafta boyunca kullanılır veya tek doz 2 gr metronidazol tablet kullanılabilir. 

Metronidazol tablet olarak kullanılabileceği gibi vajinaya uygulanabilen jel formu da vardır. Tedavide önemli olan nokta eşlerin birlikte tedavisidir. 

Hastalık bir kişide belirgin olarak bulunsa bile diğer eşin mutlaka tedavi olması ve tedavi süresince cinsel ilişkiden uzak durmaları veya kondom kullanmaları gerekmektedir.

Tekrarlayan vakalarda metronidazol dozu arttırılarak yine 1 hafta süre ile kullanılır. İnatçı vakalarda günde 2-4 gr tabletler ile 2 hafta tedavi uygulanmalıdır. 

Tedaviye uyulması ve dozların atlanmaması hastalığın tedaviye olan yanıtını olumlu yönde etkiler ve hastalığın geçme süresini hızlandırır. 

Bu nedenle tedaviye uyulması ve dozların düzenli uygulanması önemli ve gereklidir.

Metronidazol tedavisi süresince alkolden uzak durulmalıdır. Alkol kullanıldığı takdirde, kan bozuklukları, sindirim sistemi bozuklukları, çarpıntı, tansiyon, kendini kötü hissetme, bulantı- kusma gibi şikayetler görülür ve bu hasta için oldukça trajik bir durumdur.

Trikomonas Tedavi Edilmezse

Trikomonas enfeksiyonu olan kişiler kendilerinden ziyade bulunduğu çevre açısından risk taşımaktadırlar. Cinsel ilişki ile partnerine bu enfeksiyonu bulaştırabilir, tuvalet gibi ortamlar yolu ile diğer insanları enfekte edebilir. 

Trikomonas enfeksiyonu ölümcül değildir, yalnızca kişiyi rahatsız eden şikayetlerle hayatını olumsuz etkiler. 

Bu nedenle kişilerin tedaviye başlamaları ve bu tedavi süresinde insanlardan uzak durmaları, düzenli birliktelik yaşadıkları kişilerin de tedavi olmaları gerekir, tek kişinin tedavi alması anlamsızdır, tekrarlayan enfeksiyonlar meydana gelir.

Tedavi edilmeyen trikomonas enfeksiyonlarında bazen dokularda harabiyet, incelme gibi sıkıntılar gözlenebilir. 

Vajinal salgılarda asitliğe yol açan enfeksiyonda, dokuların uzun süre asit bir sıvıya maruz kalması dokuları yıpratabilir. Vajina, serviks, rahim gibi organların dış kısımlarında harabiyetten dolayı incelme meydana gelebilir.  

Sperm ve yumurtanın birleşmesinin ardından embriyonun gelişimi için rahim yatağına tutunması gerekir ve rahimdeki bu incelme bu durumu zorlaştırabilir.

Trikomonas Enfeksiyonundan Korunma Yolları

Trikomonas enfeksiyonu sıklıkla cinsel yolla bulaşan, daha nadir olarak tuvaletlerden geçebilen, ortak kullanılan çamaşırlar ile bulaşan paraziter bir hastalıktır. 

Hastalık, kadın ve erkekte farklı şikayetlere neden olur ve çoğunlukla erkekler bu dönemi daha sessiz geçirir. Diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklarda olduğu gibi trikomonas enfeksiyonundan korunmak için de cinsel ilişkide bazı noktalara uyulması gerekmektedir.

İlişkide kondom kullanımı ve tek eşlilik hastalıktan korunma ve yaymama açısından çok önemlidir. Enfeksiyona sahip kişi ile birlikte olan kişiler de mutlaka tedavi almalıdır.

Bu konuda enfekte olan kişinin bilinçli olması ve tedavi olana kadar cinsel birliktelik yaşamaması gerekir. 

Vajinal enfeksiyonları önlemek için, vajinal temizlik, iç çamaşırlarının pamuklu seçilmesi ve her gün değiştirilmesi, vajinanın kuru tutulması gerekir.

Vajina temizliği adına üretilen köpük jel sabun gibi maddeler vajina pH’sını değiştirdiği için kullanılmamalıdır temizlik sadece su ile yapılmalıdır. 

Ortak kıyafet kullanımına son verilmelidir veya kıyafetler yıkanmadan kullanılmamalıdır. Kötü tuvalet hijyenine sahip ortak tuvaletlerden uzak durulmalıdır.

Çocuklarda Trikomonas

Trikomonas enfeksiyonu çocuklarda gözlenmez. Bunun nedeni, cinsel hormonların henüz salgılanmaması, dolayısıyla salgıların da oluşmamasından kaynaklanır. 

Ergenlikte devreye giren östrojen hormonu, vajinal salgıların oluşmasını uyarır ve bu vajina pH’sının asidik olmasına, Trikomonas Vaginalis parazitlerinin yerleşip üremesi için uygun ortam oluşmasına neden olur. 

Yetişkinliğe geçişin olduğu bu dönemde kişiler  her konuda olduğu gibi cinsel yaşam konusunda da eğitilmelilerdir. 

Gebelik sırasında meydana gelen trikomonas enfeksiyonu tedavi edilmez yapılan normal doğumlarda, bebeğe doğum kanalından trikomonas enfeksiyonunu bulaş riski vardır.

Bu bebeklerde trikomonas enfeksiyonları çok sessiz seyreder ve bebeklerde östrojen hormonu olmadığından dolayı parazitlerin yaşayabileceği uygun ortam sağlanamaz ve hastalık kendiliğinden geçer. 

Kendiliğinden geçme eğiliminde olan bu hastalık bebeklerde herhangi bir kalıcı hasar bırakmaz ve anne karnında gelişim esnasında herhangi bir zarar görmeden doğmuş olurlar.

Gebelikte Trikomonas

Gebelikte görülen trikomonas enfeksiyonu, bebeğin gelişimi açısından risk oluşturmaz. Anne adayında şikayetler olumsuzluk yaratabilir. 

Hastalığı tedavi ederek anneyi sağlığına kavuşturmak ve doğum esnasında sıkıntı oluşmaması adına medikal tedavi uygulanır. 

Medikal tedavide kullanılan metronidazol tablet  veya jel gebeliğin ilk 3 ayında verilmemelidir. Bebek gelişimi açısından riskli gruba giren metronidazol ilk 3 ay risk taşır, daha sonraki aylarda kontrollü bir şekilde kullanılabilir. 

İlk 3 ay alternatif olarak klotrimazol verilebilir. Emzirme döneminde de metronidazol kullanımından kaçınılmalıdır. Kullanımı şart ise, tek doz metronidazol verilebilir.

Fakat verildiği gün bebek emzirilmez, süt kanalları tamamen boşaltılır ertesi gün emzirilir. Risklerinden dolayı anne adayının gebe olduğunu, süresini veya annenin emzirme döneminde olduğunu doktoru ile paylaşması önemlidir.

Trikomonas için Hangi Doktora Gidilmeli?

Trikomonas enfeksiyonundan şüphelendiren değişik renkte vajinal akıntı, penis ucunda irritasyon gibi şikayetler baş gösterdiğinde hastalık ertelenmeden bir uzmana başvurulmalıdır.

Erkek hastalar bu tarz enfeksiyonlarda genellikle Üroloji uzmanına, kadın hastalar Jinekoloji uzmanına başvurmaktadırlar.

Hastalık bir enfeksiyon hastalığı olduğu için Enfeksiyon Hastalıkları uzmanına da başvurulabilir. Her 3’ü de doğrudur.

Önemli olan hastanın hastalığı geciktirmemesi ve tedaviye erken başlamasıdır.