Beyin Tümörü Ameliyatı Nedir?
Beyinde hücrelerin yenilenmesi esnasında ortaya çıkan anormal hücrelerin büyümesi sonucu oluşan tümörlerin cerrahi müdahale ile alınması işlemine beyin tümörü ameliyatı denir.
Beyin tümörleri, hücrelerin yenilenmesi esnasında ortaya çıkan anormal hücrelerin büyümesi ve kitle haline gelmesiyle oluşmaktadır. Bu kitleler genellikle kontrolsüz büyüyen ve olmamaları gereken yerlerde bulunan yapılardır. Beyin tümörleri, hastaların kafatası içinde basınca neden olmaktadır. Basınç ve baskı nedeniyle hastaların beyni gerekli işlevlerini tam olarak yerine getirememektedir.
Beyin tümörleri, iyi huylu ve kötü huylu olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Beyin tümörünün tedavisinde, cerrahi müdahaleye sıklıkla başvurulmaktadır. Beyin tümörü ameliyatları, beyin tümörünün alınması için yapılmaktadır.
Beyin Tümörü Ameliyatı Yöntemleri Nelerdir?
Beyin tümörü ameliyatlarında, farklı unsurlar göz önünde bulundurularak ameliyatın yapılacağı metoda karar verilmektedir. Beyin tümörü ameliyatı yöntemine karar verilmesinde;
- Tümörün yapısı,
- Tümörün bulunduğu bölge,
- Tümörün türü oldukça büyük önem taşımaktadır.
Her geçen gün ilerleyen teknoloji ve tıptaki gelişmeler odağında beyin tümörü ameliyatlarında farklı tedavi metotları mümkün olmaktadır. Uygulanacak en doğru tedavi yöntemine uzman hekim tarafından karar verilmektedir. Bu süreçte hasta bilgilendirilmekte ve fikri alınmaktadır. Beyin tümörü ameliyatlarında uygulanabilecek yöntemler şu şekildedir;
Kraniotomi
Beyin tümörü ameliyatlarında en sık tercih edilen yöntem kraniotomi prosedürüdür. Kraniotomi yönteminin uygulandığı beyin tümörü ameliyatlarında, saçlar kesilmekte ve kafatasında yer alan kemikler çıkarılmaktadır. Bu yöntem ile tümörün tamamının ya da en azından bir kısmının alınması amaçlanmaktadır. Uzmanlar tarafından tümörün tamamen temizlenmesi için uygulanan en etkili yöntem olarak tanımlanmaktadır. Ancak bazı durumlarda tümörün tamamen alınamaması söz konusu olabilir. O zaman alınabilecek en büyük parça çıkarılarak tedavi sürecine devam edilmektedir.
Mikrocerrahi
Mikrocerrahi yöntemi, özel mikroskopların kullanılması ile tümörün daha net görüntülenmesini sağlamaktadır. Mikrocerrahi yöntemi, beyin tümörü ameliyatlarında uygulanır ve cerrahın işini kolaylaştırır. Çünkü mikrocerrahi ile tümör daha net görülürken, sağlıklı doku ve hasta doku da daha rahat ayrıştırılmaktadır.
Şant
Beyin içinde tıkanmaya sebep olan beyin omurilik sıvısının boşaltılmasını ve tekrardan kana karışmasını sağlayan cihaza şant adı verilmektedir. Şant, vücuda takılır ve çoğu zaman vücutta kalır. Cihaz sayesinde beyinde tıkalı olan bölgelerde biriken sıvının karın boşluğuna boşalması buradan da kan dolaşımına katılması sağlanmaktadır. Şantın alt ve üst olmak üzere iki ucu bulunmaktadır. Bu uçlardan biri beyindeki ventrikül boşluğuna, diğer ucu ise kalbe, karın boşluğuna veya akciğeri saran zara yerleştirilir. Hastalarda beyin omurilik sıvısının tıkanıklık oluşturmasının yol açtığı semptomların ortadan kaldırılması amacıyla sıklıkla kullanılmaktadır. Şant takılan hastalarda bazen, şantın kapakçıklarının zarar görmesi ve tıkanması ihtimali vardır. Bu durumda hastalarda baş ağrısı, mide bulantısı, görme yetisinde kayıp ve kusma gibi olumsuz belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Bu olumsuzlukları yaşayan hastaların durumu mutlaka doktorlarına bildirmeleri gerekmektedir.
Ventriküler Erişim Cihazları ile Beyin Tümörü Ameliyatı
Ventriküler erişim cihazı, oval şekilli kafa derisinin altına yerleştirilen tüpler şeklinde cihazlardır. Bu tüplerin esas görevi, beyinde biriken sıvının çekilmesini sağlamaktır. Çünkü beyin boşluğunda biriken bu sıvı beyne baskı yapmaktadır ve hastanın rahatsızlığının giderilmesi için sıvının çekilmesi gerekmektedir. Öte yandan ventriküler erişim cihazı, beyin omurilik sıvısından örnek alınabilmesini de sağlar.
Ultrasonik Aspirasyon
Ultrasonik aspirasyon metodunda, tümör beyin içerisinde parçalanır ve alınır. Ultrasonik aspirasyon bir doku eksiltme yöntemi olarak tanımlanmaktadır. Metot, küçük bir cihazın beynin içerisine yerleştirilmesi ile uygulanmaktadır. Cihaz verdiği ses dalgaları ile tümörün parçalanmasını sağlamaktadır. Tümör parçalandıktan sonra dikkatli bir şekilde emilim ile alınmaktadır. Bu yöntem beyinde çok az güç kullanılarak tümörün yok edilmesini sağlamaktadır. Ultrasonik aspirasyon metoduyla yapılan ameliyatlarda beyin dokusuna çok az miktarda zarar verilir ve kanama durumu ortaya çıkmaz.
Nöroendoskopi
Açık beyin tümörü ameliyatlarında, tümörün alınması ve nöroendoskopi yönteminin bu sırada kullanılması sıklıkla tercih edilmektedir. Çünkü en güvenli yöntemlerden biri olarak tanımlanmaktadır. Metotta endoskop cihazının uç kısmında bulunan kamera ve mercek mikroskobu sayesinde tümör görüntülenmektedir. Tümörün ucu görüntülendikten sonra küçük bir kesi ile çıkarılma işlemi yapılmaktadır. Nöroendoskopi ile beyin ameliyatında küçük pens ve makaslar yardımıyla tümör kesilerek çıkartılır. Nöroendoskopi yöntemi daha çok beyindeki ventrikül adı verilen kısımlarda gelişen tümörlerin tedavisinde kullanılmaktadır.
Burundan Beyin Tümörü Ameliyatı
Burundan beyin tümörü ameliyatı, tümörün hipofiz bezinde ortaya çıktığı durumlarda tercih edilebilmektedir. İşlem sırasında yine endoskop cihazı ya da cerrahi mikroskop kullanılmaktadır. Hipofiz bezi; gözlerin arkasında, kafanın ortasında bulunan bezelye şeklindeki küçük ve hormon salgılayan bir çeşit endokrin bez olarak tanımlanmaktadır. Hipofiz bezinde gelişen tümörlerin burundan beyin ameliyatı ile gerçekleştirilmesi sayesinde, operasyon sırasında kafatasının açılmasına gerek duyulmamaktadır. Uzun ince bir tüp şeklinde olan endoskop cihazının ucunda mikroskop ile kamera bulunmaktadır ve bu sayede tümörlerin görüntülenmesi sağlanmaktadır. Burundan beyin tümörü ameliyatında, açık beyin tümörü ameliyatına göre komplikasyon riski oldukça azdır.
Lokal Anestezi ile Beyin Tümörü Ameliyatı
Beyin tümörü ameliyatları, hastalar lokal anestezi altındayken de uygulanabilmektedir. Ancak hekimin bu anestezi yöntemini tercih etmesi için birtakım faktörleri göz önünde bulundurması gerekmektedir. Hastanın konuşmasının etkilendiği, hareket kabiliyetinin kısıtlandığı ve hissetme duyusunun azaldığı durumlarda beyin tümörü ameliyatının lokal anestezi altında yapılması tercih edilebilmektedir. Lokal anestezi kullanılmasının amacı bu gibi durumlarda ameliyat esnasında hastanın nasıl hissettiğinin, konuşup konuşmadığının ve hareket kabiliyetinin durumunu anında değerlendirilebilmesidir.
Lokal anestezi ile beyin tümörü ameliyatlarında ilk olarak hastalara genel anestezi uygulanmaktadır. Hasta genel anestezi ile uyutulduktan sonra ameliyat yapılacak bölgenin açılması sağlanmaktadır. İşlemin ardından hastaya verilmiş olan anestezi miktarı azaltılarak, uyanması sağlanmaktadır. Operasyon sırasında uyanık durumda olan hastalar kesinlikle hiçbir ağrı ya da acı hissetmemektedir. Operasyon sırasında doktor, hastadan belirli hareketleri yapmasını ya da konuşmasını isteyebilmektedir. İşlem bu şekilde devam etmekte ve sonlanmaktadır.
Beyin Tümörü Ameliyatı Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler
Beyin tümörü ameliyatlarından önce hastalara süreçle ilgili bilgi verilmektedir. Hastanede ne kadar kalınacağı, hangi olumlu ve olumsuz durumların ortaya çıkabileceği, ameliyatta uygulanacak olan yöntemler ve kullanılacak ilaçlar ayrıntılı bir şekilde anlatılmaktadır. Hastaların, ameliyata hazırlanırken stres altında olmamaları oldukça önemlidir.
Beyin tümörü ameliyatı öncesinde, hastalara birtakım tahlil ve tetkikler yapılmaktadır. Ameliyattan önce yapılan bu tetkikler ile müdahale yöntemine uzman hekim tarafından karar verilmektedir. Hastalara ameliyattan önce yapılabilecek tetkikler şunlardır;
- Bilgisayarlı Tomografi (BT) veya Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG)
- Dijital Serebral Anjiyografi (Yalnızca beyin damarlarının görüntülenmesi)
- Pozitron Emisyon Tomografisi (Tümörün büyüklüğünün görüntülenmesi)
- EEG (Elektroensefalografi)
- Magneto Elektroensefalografi (EEG’ye göre daha iyi sonuçlar veren bir görüntüleme yöntemidir)
- Perfüzyon MR (Kan damarlarının görüntülenmesi)
- Difüzyon MR
- MR Spektroskopi (Beyinde görülen kitlenin ayrımının yapılması ve kötü huylu tümörün evresinin belirlenmesi)
- MR Traktografi (Tümör ile sinir hücreleri arasındaki yakınlığın tespiti)
- Tam kan tahlili
- Tam idrar tahlili
- Anestezi kontrolü
Uzman doktor yukarıda yer alan tetkiklerin bir ya da birden fazlasını yapılmasını uygun görebilir. Beyin tümörü ameliyatının yapılıp yapılmayacağına ve yöntemine bu yolla karar verilmektedir. Ayrıca uzman doktor farklı uzmanlardan konsültasyon isteyebilmektedir. Kesin tanının konulabilmesi için; beyin cerrahı, radyasyon onkoloğu, medikal onkolog, radyolog ve patolog bir araya gelerek hastayı gözlemler. Beyin tümörü ameliyatı öncesinde dikkat edilmesi gereken başlıca hususlar şu şekildedir;
- Ameliyattan önce, hastanın kullandığı ilaçları mutlaka hekimi ile paylaşması gerekmektedir. Özellikle kan sulandırıcı ilaçların ameliyattan önce hekimin onayı alınmadan kullanımına devam edilmemesi gerekmektedir. Bu tür ilaçlar ameliyatın riskini artırabilmektedir.
- Beyin tümörü olduğu kesinleşen hastada metastaz olup olmadığı da değerlendirilmektedir. Metastaz, kanserli hücrelerin başka organlara da sıçrayarak çoğalması anlamını taşımaktadır. Bu nedenle ameliyat öncesinde doktorlar, tümörün metastaz yapıp yapmadığını kontrol etmek zorundadır.
- Operasyondan önce hastanın tıbbi öyküsü dinlenmektedir. Bu sayede hastanın daha önce geçirdiği hastalıklar, tedaviler ve ailesindeki kanser öyküsü ile hastalığın tedavisine yön verilmektedir.
- Beyin tümörü ameliyatı öncesinde alkol ve sigara kullanan hastalara, hekim tarafından uyarılarda bulunulmaktadır. Ameliyattan önce hastaların sigara ve alkol tüketimini tamamen bırakmaları gereklidir. Çünkü alkol kan akışını hızlandırmaktadır ve bu durum ameliyatta kanamanın durdurulamaması gibi büyük bir riskin ortaya çıkmasına yol açabilir. Sigara ise iyileşme dönemindeki hastaları olumsuz etkilemekte ve birçok komplikasyon riskinin artmasına neden olmaktadır.
- Beyin tümörü ameliyatları genel anestezi altında yapılmaktadır. Bu nedenle hastaların ameliyata girmeden 8 saat öncesinde yeme-içmeyi kesmeleri gerekmektedir.
Beyin Tümörü Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Beyin tümörü ameliyatı, beyinde oluşan iyi huylu ve kötü huylu tümörlerin çıkarılması için uygulanmaktadır. Beyin tümörü ameliyatına uzman hekim tarafından karar verilmektedir. Ameliyatın yapılıp yapılmamasına karar verilmesi için birtakım testler yapılması gerekmektedir. Ayrıca tümörün boyutu, bulunduğu bölge ve iyi huylu mu kötü huylu mu olduğu tespit edilmektedir. Ameliyatın ne kadar süreceği ve nasıl yapılacağı da hastanın genel durumuna ve tümörün özelliklerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Beyin tümörü ameliyatı şu aşamalar izlenerek yapılmaktadır;
- Ameliyata alınacak hasta hazırlanır ve ameliyathaneye alınır.
- Beyin tümörü ameliyatı genel anestezi altında yapılmaktadır. Bu nedenle anestezi uzmanı tarafından hasta uyutulur ve ameliyat başlar.
- İlk olarak ameliyatın yapılacağı bölge tespit edilir. Hastanın bu bölgedeki saçları kesilir.
- Beyin tümörü ameliyatı sırasında hastanın başını oynatmaması gerekmektedir. Bu nedenle hastaya çivili başlık takılır. Bu başlık ameliyat esnasında cerraha yardımcı olmaktadır.
- Ardından kesinin açılacağı bölge birtakım özel solüsyonlar kullanılarak temizlenir.
- Ameliyatın yapılacağı bölge açık bırakılır. Geriye kalan kısım steril örtü yardımıyla kapatılır.
- Hazırlıklar tamamlandıktan sonra belirlenen bölgede kesi açılır. Uzman hekim beynin üzerindeki kafatasına kadar olan tüm dokuları özenle çıkarır.
- Kafatası kemiği, bir çizgi ile belirlenir ve özel bir matkap kullanılarak kesilerek çıkarılır.
- Kemiğin altında beyni kaplayan zar dokusu bulunmaktadır. Bu zar da açılarak beyne ulaşılır.
- Tümörün bulunduğu bölgeye göre operasyon devam eder. Eğer tümör derin bir bölgede ise beyne zarar vermemek için navigasyon kullanılır. Navigasyon, bilgisayar destekli bir sistem olarak tanımlanmaktadır. Bunun yanı sıra beyin ameliyatı sırasında uzman hekim tarafından mikroskop kullanılır.
- Tümörün bulunduğu noktanın haricinde kalan yumuşak doku, pamuk kullanılarak kaplanır.
- Tümörün bulunduğu bölgeye tekrar küçük bir kesi açılır. Bu sayede beyin dokusuna ulaşılır.
- Dokuya ulaşıldıktan sonra cerrahi metotlar izlenerek tümör çıkarılır.
Beyin tümörü ameliyatı sırasında, son teknolojik ekipmanlardan faydalanılmaktadır. Tamamen steril ortamda gerçekleştiren ameliyatta, özellikle tümörün çıkarılması büyük önem taşımaktadır. Tümör, cerrah tarafından alındıktan sonra ise şu işlemler devam etmektedir;
- Tümör alındıktan sonra özenli ve dikkatli bir şekilde kanama kontrolü yapılır.
- Kanamanın tamamen kontrol altına alındığından emin olunur. Ardından hastayı kapama işlemine geçilmektedir.
- Kapama işleminde öncelikli olarak beyin zarı kapatılır. Ardından kafatasına ait olan tüm kemikler yerine yerleştirir.
- Son olarak ise dokular yerine konulur. Cilt üzeri de kapatıldıktan sonra dikiş atılır ve pansuman yapıldıktan sonra ameliyat sonlanır.
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Riskleri ve Komplikasyonları
Beyin tümörü ameliyatı riskleri bakımından oldukça ciddi ve önemli bir operasyondur. Her cerrahi müdahalede olduğu gibi beyin tümörü ameliyatında da bir takım risk ve komplikasyon oluşma ihtimali bulunmaktadır;
Beyin tümörü ameliyatı sonrası baş ağrısı: Ameliyattan sonra en çok ortaya çıkan komplikasyon baş ağrısıdır. Baş ağrısı sorunu, hemen hemen tüm beyin tümörü ameliyatı olan hastalarda görülmektedir. Bir hafta içinde baş ağrılarının yavaş yavaş azalması ve son bulması beklenmektedir.
Beyin tümörü ameliyatı sonrası ödem (beyin ödemi): Beyin tümörü ameliyatından sonra beyinde ödem oluşabilmektedir. Bu durum sık görülen komplikasyonlar arasında yer almaktadır. Ameliyattan sonra hastalar, ödem gelişimini önlemek ve gelişen ödemi kontrol altına alabilmek adına bir süre gözlem altında tutulmaktadır.
Bu komplikasyon, ameliyat sonrasında vücudun tepki vererek organların su tutması ile ortaya çıkmaktadır. Bunun yanı sıra ameliyat sonrasında beslenme alışkanlıkları nedeniyle de ödem oluşumu yaşanabilmektedir. Beyin ödeminin teşhis edilmesi tomografi yöntemiyle yapılmaktadır.
Beyin tümörü ameliyatlarının ardından oluşan ödemlerin genellikle kendiliğinden geçmesi beklenir, ancak geçmediği durumlar da mevcuttur. Bu tip durumlarda hekim tarafından ilaç tedavisine başlanmaktadır. Medikal tedaviye cevap vermeyen hastalarda ise ödemin giderilmesi için cerrahi yöntemlere başvurulmaktadır.
Beyin tümörü ameliyatı sonrası görme kaybı: Beyin tümörü ameliyatından sonra, alınan tümör göz sinirlerine yakın ise geçici görme kaybı sorunu yaşanabilmektedir. Bu durum uzman hekim tarafından kontrol edilmekte ve izlenmektedir. Ameliyat sonrasında oluşan görme kaybının yavaş yavaş geçmesi beklenmektedir.
Beyin tümörü ameliyatı sonrası konuşma kaybı: Ameliyattan önce tümör nedeniyle konuşma kaybı yaşayan kişilerde, ameliyattan sonra da konuşma yetilerinin geri gelmesi beklenmektedir. Ancak ameliyat esnasında beynin konuşma yetisini etkileyen bölgesine zarar gelmesi konuşma kaybına yol açabilmektedir. Böyle durumlarda hastaların konuşmalarına tekrar yardımcı olacak çalışmalar yapılmaktadır. Bu komplikasyon, beyin tümörü ameliyatlarından sonra nadiren ortaya çıkmaktadır.
Beyin tümörü ameliyatı sonrası düşünme kaybı: Bazı hastalarda, beyin tümörü ameliyatından sonra düşünme kaybı ortaya çıkabilmektedir. Bu durum, beynin ilgili bölgesinin tamamen iyileşmesi ile ortadan kalkmaktadır.
Beyin tümörü ameliyatı sonrası kuvvet kaybı: Eğer ameliyat, beynin hareket kabiliyetini kontrol eden bölgesinde ise hastaların ellerinde, kollarında ve bacaklarında kuvvet kaybı ortaya çıkabilmektedir. Bu komplikasyonun azaltılmasında hastanın beslenme düzenine dikkat etmesi ve egzersiz yapması gerekmektedir.
Beyin tümörü ameliyatından sonra tümörün tam temizlenememesi: Beyin tümörlerinin tam olarak temizlenememesi riski bulunmaktadır. Bazı kötü huylu ve beynin daha derinlerinde bulunan tümörler tamamen alınamayabilir. Bu durumda ameliyattan sonra kemoterapi ve radyoterapi tedavileri ile tümörün küçülerek yok olması amaçlanmaktadır. Bu tedaviye cevap vermeyen hastalarda ise Gamma Knife olarak adlandırılan bir tedavi metodu uygulanmaktadır.
Beyin tümörü ameliyatı sonrası anestezi komplikasyonları: Beyin tümörü ameliyatlarında hastalara genel anestezi uygulanmaktadır. Bu durum birtakım komplikasyonları da beraberinde getirmektedir. Anesteziden kaynaklanan olası komplikasyon riskleri; solunum sistemi problemleri, bulantı, kusma, kaşıntı, düşük ya da yüksek tansiyon, boğaz ağrısı, kas ağrısı, geçici bilinç bozuklukları ile ritim bozuklukları olarak sıralanmaktadır. Bu komplikasyonların oluşma riskini en aza indirmek amacıyla uzman hekim birtakım ilaçlardan faydalanabilmektedir. Ayrıca hastalar ameliyatın ardından uyanma odasına alınarak takip edilmektedir.
Yukarıdakilerin dışında ortaya çıkabilecek komplikasyonlar şu şekildedir;
- Enfeksiyon
- Yorgunluk
- Ateş
- Halsizlik
- Terleme
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Beyin tümörü ameliyatı sonrası yaşanacaklar hakkında uzman hekim hastalara bilgi vermektedir. Ciddi bir operasyon olan beyin tümörü ameliyatının sonrasında da pek çok şeye dikkat edilmesi gerekmektedir.
Hastalar ameliyatın ardından yoğun bakıma alınmaktadır. Bu sürede hastalar, komplikasyon riskine karşı yoğun gözlem altında tutulmaktadırlar. Beyin tümörü ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gereken başlıca maddeler şu şekildedir;
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Beslenme
- Beyin tümörü ameliyatı olan hastalar sıvı gıdalarla beslenmeye başlamaktadır. Sonrasında yavaş yavaş katı gıdalara geçiş sağlanmaktadır. Bu dönemde hastalara bisküvi, muhallebi gibi yiyecekler verilmektedir.
- Katı gıdaya geçiş süreci doktor gözetiminde başlamaktadır ve hastaların genellikle bir diyet programına uymaları beklenmektedir.
- Özellikle fazla kilolu hastalar, uzman hekim tarafından bir diyetisyene yönlendirilmektedir. Bu hastaların kalori hesaplamalarına göre beslenerek, ameliyatın ardından sağlıklı bir şekilde kilo vermeleri de istenmektedir.
- Beyin tümörü ameliyatı olan hastalara, belirli bir süre kırmızı etten uzak durmaları ve balık ve tavuk ile beslenmeleri önerilmektedir.
- Ameliyatın ardından bol sebze ve meyve tüketimi de önemlidir. Ayrıca özellikle ceviz gibi kuruyemişlerin tüketimi de bu süreçte önemlidir.
- Beyin tümörü ameliyatından sonra su tüketimi de oldukça önemlidir.
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Hareket
- Beyin tümörü ameliyatından sonra, hastalardan yavaş yavaş ayağa kalkmaları istenmektedir. Bu süreçte yoğun bakım hemşireleri hastalara yardım etmektedir. Böylelikle hastaların psikolojileri düzeltilirken, bir taraftan da denge kontrolleri sağlanmaktadır.
- Ameliyatın ardından hastaların, yavaş ve küçük adımlarla yürümesi gerekmektedir.
- Bu süreçte baş dönmesi gibi olumsuz etkiler yaşanabilmektedir. Bu yüzden hastaların ufak hareketler yapması ve uzman hekimin egzersiz tavsiyelerine uyması gerekmektedir.
- İyileşmenin ardından ise hastalar normal hayatlarına geri dönebilir. Ancak ilk etapta kendilerini çok yormamaları gerekmektedir.
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Duş
- Ameliyatın ardından ilk 3 gün duş alınması yasaktır. Bunun nedeni yara olan bölgeye su değmemesi gerekmesidir.
- Su ile temas eden bölgenin pansumanı mutlaka yenilenmelidir.
- Ameliyatın ardından 72 saat yani 3 gün sonra hastalar duş alabilmektedir. Ancak yara olan bölgeye özen gösterilmelidir.
- Yara bölgesi zedelenmemelidir. Bölgenin yumuşak hareketlerle yıkanması gerekmektedir.
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Araç Kullanımı
Beyin tümörü ameliyatı olan hastaların en az 2 ay süreyle araç kullanmaları yasaktır. Çünkü bu dönemde hastanın araç kullanımı gibi beyni zorlayıcı aktiviteler yapmaktan kaçınması gerekmektedir. Bunun yanı sıra ameliyat sonrasında alınan ağır ilaçlar ve tedaviler de hastanın trafiğe çıkmasını engellemektedir. Bu tür hastaların tam olarak iyileşmeden ve doktor onayı olmadan trafiğe çıkmaları risk oluşturmaktadır.
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Spor
Beyin tümörü ameliyatının hemen ardından spor yapılması önerilmemektedir, ancak hafif egzersizler ve hastayı yormayacak yürüyüşler yapılabilir. Ameliyat sonrasında, uzman hekimden konu hakkında bilgi alınmalıdır.
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Uyku Pozisyonu
Ameliyatın ardından hastaların genellikle sırt üstü yatmaları önerilmektedir. Ayrıca yatağın baş kısmının yukarıda olması tavsiye edilmektedir. Hastalar tam olarak iyileşene kadar yan pozisyonda da yatabilirler. Bunun yanı sıra baş kısmının altına iki tane yastık koyulabilir.
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Cinsel İlişki
Beyin tümörü ameliyatı sonrası hastaların cinsel aktivitede bulunmaları önerilmemektedir. Bu süre en az bir ay olmalıdır. İyileşme dönemindeki hastalara ise kendilerini yormamaları tavsiye edilmektedir.
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Seyahat
Beyin tümörü ameliyatından sonra hastaların seyahat edebilmeleri için 2 hafta ile 4 hafta arasında bir zaman geçmesi gerekmektedir. Bu süre daha da uzayabilmektedir. Ameliyatın ardından seyahat etmek isteyen hastaların doktorlarına bilgi vermeleri ve önerilerini dikkate almaları gerekmektedir. Ancak eğer hastanın seyahat etmesi zorunluluksa, bu durumda doktorun önereceği araç ile yolculuk yapılması gerekmektedir ve uzun süren seyahatlerden kaçınılmalıdır.
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Dikişler
Beyin tümörü ameliyatının ardından, 10 gün sonra dikişlerin alınması gerekmektedir. Bu zaman zarfında dikişlerin su almaması, enfeksiyondan korunması gerekmektedir. Ayrıca hastalar, aşırı sıcak ve aşırı soğuktan da korunmalıdır
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Psikoloji
Beyin tümörü ameliyatı olan kişilerin hayatları bir anda değişecektir. Yeni yaşam standartlarına ayak uydurabilmek için hastaların, hekimlerinin uyarılarını dikkate almaları gerekmektedir. Beyin tümörü ameliyatı zor bir süreci de beraberinde getirmektedir. Bu nedenle ameliyattan sonra hastaların psikolojileri bozulabilmekte ve iyileşme sürecini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Böylesi durumlarda mutlaka bir psikolog ya da psikiyatristten destek alınması gerekmektedir.
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası İlaçlar
Beyin tümörü ameliyatı sonrasında doktorun verdiği ilaçların eksiksiz ve düzenli bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Bu sayede ameliyatın komplikasyon riski azaltılmakta ve iyileşme süreci hızlanmaktadır.
Beyin Tümörü Ameliyatı Sonrası Buhar Banyosu
Beyin tümörü ameliyatının ardından buhar banyosu yapmak, ödemi artıracağı için ve bu ödem de beyin dokusuna zarar verebileceği için kesinlikle önerilmez. Buhar banyosu doktor izni ile ameliyatın ardından 6 hafta sonra yapılmaya başlanabilir. Aynı zamanda solaryum ve güneşlenme ise terleme ile enfeksiyon riskini artırdığı için önerilmemektedir.
Beyin Tümörü Ameliyatından Sonra Tedavi Süreci
Özellikle kötü huylu ve derinlerdeki tümörler ameliyat ile tamamen çıkarılamayabilir. Bu durumda ameliyat sonrasında birtakım tedavi yöntemlerine başvurulmaktadır. Bu yöntemler şu şekildedir;
Kemoterapi
Kemoterapi, kanser hastalıklarında kullanılan bir ilaç tedavisidir. Yöntem ile tümörün büyümesinin ve yayılmasının engellenmesi amaçlanmaktadır. Ameliyattan sonra kalan tümörler, kemoterapi yardımıyla yok edilmeye çalışılmaktadır. Günümüzde tedavi, yeni nesil kemoterapi ilaçları ve klasik kemoterapi ilaçlarının birleştirilmesi ile kür şeklinde uygulanmaktadır. Bu metotla kemoterapinin ortaya çıkardığı olumsuz yan etkilerde azalma olduğu ve ilacın etkisinin artış gösterdiği belirtilmektedir.
Radyoterapi (Beyin tümörü ameliyatı sonrası ışın tedavisi)
Radyoterapinin bir diğer adı ise ışın tedavisidir. Bu tedavi metodunda kanserli hücre hedef alınmaktadır. Tümöre verilen radyasyon ışınları ile tamamen yok edilmesi amaçlanmaktadır. Hastalara seanslar halinde uygulanan radyoterapi sırasında sağlam olan dokulara herhangi bir zarar gelmemektedir. Tümör tedavilerinin ortalama olarak %60’lık bir kısmında radyoterapi yani ışın tedavisinden yararlanılmaktadır.
Gamma Knife
Radyoterapi ve kemoterapiye cevap vermeyen hastalara gamma knife metodu uygulanmaktadır. Gamma knife yöntemiyle de tümörün tamamen yok edilmesi amaçlanmaktadır. Bu operasyonda bıçak yerine gama ışınları kullanılmaktadır. Işınlar ile tümör hücreleri hedef alınır ve yok edilmesi sağlanır. Gamma knife cerrahi bir metot olarak kabul edilmektedir.
Bebeklerde Beyin Tümörü Ameliyatı
Bebeklik ve yetişkinlik dönemlerinde meydana gelen beyin tümörleri arasında farklılıklar bulunmaktadır. Bebeklik ve çocuklukta karşılaşılan tümörlerin %20 oranındaki bir kısmının beyin tümörü olduğu bilinmektedir. Bunun yanı bazı tümörler, bebek henüz anne rahmindeyken ortaya çıkmaktadır. Bu tümörlere daha sonrasında kaybolması beklenen hücrelerin varlığını sürdürmesi neden olmaktadır.
Ayrıca bebeklerde ortaya çıkan beyin tümörlerinin %50’sinin kötü huylu olduğu bilinmektedir. Bu tümörlerin omuriliğe sıçrama ihtimali de yetişkinlere oranla daha yüksektir. Kötü huylu tümörlerin tamamı, beyin tümörü ameliyatı ile çıkarılsa da sonrasında ışın ve kemoterapi tedavileri görülmesi gerekmektedir. Bebeklerde beyin tümörü, yetişkinler kadar belirti göstermemektedir. Bu nedenle tanı konulduktan sonra, hiç zaman kaybedilmeden ameliyat edilmesi gerekmektedir.
Beyin Tümörü Ameliyatı ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Beyin tümörü ameliyatı kaç saat sürer?
Beyin tümörü ameliyatının süresi pek çok farklı etkene bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Tümörün büyüklüğü ve bulunduğu yer bunlardan en önemlileridir. Ortalama olarak beyin tümörü ameliyatları 30 dakika ile 3 saat arasında sürmektedir. Bu sürenin uzayabileceği unutulmamalıdır.
Beyin tümörü ameliyatı sonrası iyileşme dönemi nasıldır?
Beyin tümörü ameliyatının ardından, hastaların bir süre dinlenmeleri gerekmektedir. Hastaların ameliyattan sonra iyileşmeleri zaman almaktadır. Beyin tümörü ameliyatı sonrası iyileşme süresi ise hastadan hastaya değişiklik göstermektedir. Bu dönemde doktorun tavsiyelerine uyulması ve ameliyat sonrasında devam eden tedavilerin aksatılmaması önerilmektedir. Bu sayede beyin tümörü ameliyatı sonrası iyileşme dönemi de kısalacaktır.
Beyin tümörü ameliyatı sonrası felç riski var mıdır?
Tıpta yaşanan gelişmeler sayesinde beyin tümörü ameliyatı sonrası felç olma riski azalmıştır. Hastaların operasyondan sonra felç olma riski, ameliyattan ziyade tümörün bulunduğu bölge ile alakalıdır. Beyin tümörü ameliyatı sonrası felç meydana geldiyse hastalara fizik tedavi ve sinir sisteminde meydana gelen hasarın giderilmesini amaçlayan nörorehabilitasyon tedavisi uygulanmaktadır.
Beyin tümörü ameliyatı sonrası yaşam süresi ne kadar?
Her hastanın ve hastalığın durumu kendi içerisinde özel olduğu için beyin tümörü ameliyatından sonra yaşam süresi hakkında bilgi vermek doğru değildir. Ameliyatın ardından yaşam süresini etkileyen en önemli unsur, tümörün kendini tekrarlayıp tekrarlamamasıdır. Ameliyatla beyin tümöründen kurtulan ve yıllarca sağlıklı yaşamlarına devam eden hastalar bulunmaktadır. Bunun yanı sıra hastalığın tekrarlaması, kişilerin yaşamlarını tehlikeye atmaktadır.
Beyin tümörü ameliyatı ölüm riski var mıdır?
Beyin tümörünün en etkili tedavi yöntemi cerrahi müdahaledir. Bu durumun yanı sıra beyin tümörü ameliyatlarında ölüm riski bulunmaktadır. Ancak tıpta yaşanan teknolojik gelişmeler ve bilimsel çalışmalardaki artış, beyin tümörü ameliyatlarında ölüm riskinin %30’lardan %2’lere kadar düşmesini sağlamıştır.
Beyin tümörü ameliyatı fiyatları ne kadar?
Beyin tümörü ameliyatı fiyatları, ameliyatın yapıldığı hastaneye göre değişiklik göstermektedir. Devlet hastanelerinde ameliyat olan hastaların sağlık güvencesi bulunuyorsa, ameliyatları devlet tarafından karşılanmaktadır. Özel hastanelerde ise fiyatlar, kurumların fiyat politikalarına ve devletle olan anlaşmalarına göre değişiklik göstermektedir.
Beyin tümörü ameliyatını devlet karşılıyor mu?
Beyin tümörü hastalığı ciddi bir hastalıktır. Ameliyatın yanı sıra uzun bir tedavi sürecini de beraberinde getirmektedir. Bu nedenle devlet hastanelerinde yapılan ameliyat ve tedavi devlet tarafından karşılanmaktadır. Tabii bu durumda kişinin sağlık güvencesinin olup olmadığının da etkisi bulunmaktadır. Özel hastanelerde ise sağlık güvencesi olan hastaların, tercih edilen hastanenin devlet ile anlaşması bulunmakta ise masraflarının bir kısmı karşılanmaktadır.
Beyin tümörü ameliyatından sonra işe ne zaman dönülür?
Beyin tümörü ameliyatından sonra hastaların mutlaka bir süre dinlenmeleri gerekmektedir. Dinlenme süresi ameliyata bağlı faktörlere göre değişiklik göstermektedir. Hastalar en az 2 ila 4 hafta kadar dinlenmelidir. İşe dönüş süresi tüm faktörler göz önüne alındığında 1,5 ila 3 aya kadar uzayabilmektedir.
Beyin tümörü ameliyatında iz kalır mı?
Beyin tümörü ameliyatı saçın bir kısmının kesilmesi ve kafatasının açılması ile yapılır. Bu nedenle açılan bölgede dikiş izi kalmaktadır. Ancak bu iz saçlar uzadıktan sonra görünmemektedir.
Hamileler beyin tümörü ameliyatı olabilir mi?
Hamilelik döneminde genel olarak cerrahi işlem uygulanması tercih edilmemektedir. Hamile kadınlarda ortaya çıkan tümör eğer iyi huylu ise ameliyat doğum sonrasına ertelenebilir. Ancak tümör kötü huylu ise ve acilen ameliyat gerekiyorsa hasta ameliyat edilebilir. Hamileliğinin başlarında olan kadınların gebelikleri hekim kararına göre sonlandırılabilir. Çünkü hamilelik döneminde artan hormonlar tümör oluşumunu hızlandırıcı etkiye sahiptir.
Beyin tümörü ameliyatı zor mudur?
Beyin tümörü ameliyatı, diğer cerrahi operasyonlarla kıyaslandığında zor bir ameliyattır. Ameliyatın en önemli organlardan biri olan beyinde gerçekleşmesi riskleri artırmaktadır. En ufak bir hata yapılmadan ve beyne zarar verilmeden ameliyatın tamamlanması gerekmektedir.