Diz Kapağı Ağrısı

Diz Kapağı Ağrısı Nedir? 

Diz, alt bacak ile üst bacağın bağlanmasını ve bacakların hareketini sağlayan en ağır yüklerin bindiği vücut eklemidir. 

Diz Kapağı ise üst kaslardaki kuvvetin alt bacak bölgesine iletilmesine ve dizin bükülmesini sağlayan küçük ve yassı bir kemiktir. 

Diz Kapağı ağrısı; diz kapağının kemik kısmında yer alan ya da altındaki kas ve bağlarda meydana gelen hasarlanmalar sonucu ortaya çıkan ve kişilerin hareket kabiliyetini kısıtlayarak hayat kalitesini düşüren ağrılardır.

Diz Kapağı Ağrısı Belirtileri Nelerdir? 

Diz kapağı ağrısı ortaya çıktığı zaman kişilerde ciddi hareket kısıtlamasına sebep olarak kişilerin hayat kalitesini oldukça düşürür. Diz kapağı ağrısının neden ortaya çıktığına bağlı olarak belirtiler değişir.

• Şişlik: Düşme, çarpma gibi travmalara bağlı ortaya çıkan diz kapağı ağrısı durumlarında diz kapağı ağrısı ve şişlik birlikte ortaya çıkabilir.
• Kızarıklık: İltihaplanmaya bağlı olarak ortaya çıkan ağrılarda diz bölgesinde kızarıklık ortaya çıkabilir.
• Yanma hissi: İltihaplanmalara bağlı ortaya çıkan diz kapağı ağrılarına kızarıklık ve yanma hissi eşlik edebilir.
• Dengesizlik: Diz vücudun dengede kalmasını sağlayan bir eklemdir. Diz kapağında ortaya çıkan ağrı sonucu kişiler denge sağlamakta güçlük çekerler.
• Dizi rahat hareket ettirememe: Diz Kapağı ağrısı sonucu hastalar dizlerini istedikleri kadar bükemez ve tamamen düzleştiremezler.
• Yürüme mesafesinde kısalma: Diz ve diz kapağı bölgesi yürüme esnasında en aktif işlev yapan eklem olup bu bölgede yürürken diz kapağı ağrısı artar ve yürüme mesafelerinde kısalmaya sebep olur.

Diz Kapağı Ağrısı Nedenleri Nelerdir?

Vücudun tüm ağırlığını gün içinde taşıyan eklem olan diz eklemi büyük baskılara maruz kalır. 

Diz ekleminin aşırı kullanılması, travmalara maruz kalması, yaşlanma ve başka hastalıklara bağlı olarak diz kapağı ağrıları ortaya çıkar.

• Diz Kapağı kayması: Kadınlarda ve oturarak çalışanlarda sık görülen diz kapağı kayması diz kapağı ağrısına sebep olan en yaygın nedenler arasındadır. Çoğunlukla bağdaş kurarak oturanlarda diz kapağının dışa kayması ile diz kapağındaki kıkırdak yıpranır ve ağrıya sebep olur. Bacak bacak üstüne atarak oturmayı alışkanlık haline getirmiş kişilerde de diz kapağı kayması görülür. Bu hastalarda çömelip kalkma, merdiven inip çıkma, koşma esnasında ve uzun süreli oturma sonrası ağrı ortaya çıkar. Diz kapağında kayma meydana gelen hastalarda dizin hareketi esnasında gıcırdama sesi, dizde kilitlenme sonucu hareket edememe ve kişinin kendi ağırlığını taşıyamaması gibi şikayetler de mevcuttur.
• Diz Kapağı kireçlenmesi: Diz kapağındaki kıkırdakların zaman içinde aşınması sonucu diz eklemi ve diz kapağında deformasyon meydana gelir. Diz kapağında ağrı ve hassasiyet şikâyeti ile başvuran hastalarda çömelip kalkma ve merdiven çıkarken diz kapağı ağrısında artma mevcuttur. Diz kapağında kireçlenme evreler halinde ilerler. Başlangıçta kıkırdakta yumuşama görülürken ilerleyen evrelerde kıkırdak doku aşınma sonucu tamamen yok olabilir.
• Diz Kapağı tendiniti: Diz ekleminin dayanıklılığına yardımcı olan tendonların iltihaplanması sonucu diz kapağında ağrı ortaya çıkabilir. Diz bölgesinde fazla yıpranmaya sebep olan koşma ve zıplama yoğunluklu basketbol, voleybol gibi sporlar yapanlarda, diz bölgesine darbe alanlarda diz kapağı tendiniti gelişebilir. Bu hastalarda diz ekleminin zorlandığı merdiven inip çıkma, çömelip kalkma hareketleri esnasında meydana gelen ağrılar yanında gece diz ağrısı şikâyeti yaygındır.
• Kondromalazi patella: Diz Kapağı kıkırdağında meydana gelen hasarlanmalar sonucu hastalarda diz önü ağrısı ortaya çıkar. Bu ağrı tipik olarak dizin 90 derece bükülü olduğu zamanlarda ortaya çıktığı için sinema belirtisi olarak da adlandırılır.
• Menisküs yırtığı: Futbol gibi spordan sonra diz kapağı ağrısı genelde menisküs ya da çapraz bağ yırtılması sonucu ortaya çıkar. Travma sonrası ortaya çıkan diz kapağı ağrısı ani ve şiddetli olurken, eklem yıpranması sonucu ortaya çıkan yırtıklarda ağrı daha sinsi ve görece daha az hissedilir. Hastanın hangi bacağını daha baskın olarak kullandığına göre sağ diz kapağı ağrısı ya da sol diz kapağı ağrısı şikâyeti ile kendini gösterir.

Diz Kapağı Ağrısı Teşhisi

Diz Kapağı ağrısının altında yatan nedenin tespiti önemlidir. Bu açıdan detaylı bir hasta öyküsü alınarak diz kapağında meydana gelen ağrının bir travma sonrası olup olmadığı, hastanın diz kapağını zorlayan bir sporla uğraşıp uğraşmadığı, ağrının ne zaman ortaya çıktığı, ağrıyı arttırıp azaltan nedenler sorgulanır. 

Detaylı bir fizik muayene yapılarak diz kapağına eşlik eden şişlikler, morluklar gibi ek bulgular varsa bunların tespiti sağlanır.

Ek görüntüleme ve tanı yöntemleri kullanılarak diz kapağı ağrısının nedeni tespit edilebilir.  

• Direkt röntgen grafi: Travma, düşme sonrası ortaya çıkan ağrılarda kırık ve çatlak ihtimaline karşı X ışınları kullanılarak yapılabilen bir görüntüleme yöntemidir.
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRG): Diz kapağının görüntülemesini sağlayan manyetik rezonans görüntüleme ile menisküs yırtığı, kondromalazi patella teşhisi konulabilir.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Diz kapağının 3 boyutlu görüntülemesini sağlayan bir yöntem olup kırık, çatlak, diz kapağı kireçlenmesi, diz kapağı kayması görüntülenebilir.
• Diz artrosentezi: Diz eklemine ince iğne yardımı ile girilerek sıvı alınması ile yapılan bir işlem olup menisküs yırtığı ve iltihaplanmaya bağlı diz kapağı ağrılarının tespitinde yardımcı olur.

Diz Kapağı Ağrısı Tedavisi

Diz Kapağı ağrısının tedavisinde ağrı kesici kremler ve ağrı kesici ilaçlar uygulanabilir. Darbe ve travma sonucu ortaya çıkan ağrılara şişlik ve morarma eşlik ediyorsa soğuk buz uygulaması hem ağrının azaltılmasını hem de morluk ve şişliğin kontrol altına alınmasını sağlar. 

Diz Kapağı tendinitine bağlı ağrıların kontrolünde non steroid anti inflamatuar ilaçlar adı verilen steroid olmayan iltihap önleyici ilaçlar kullanılır. Ayrıca hastalara istirahat önerilir. 

Diz eklemini zorlayacak hareketlerden sakınılması önemlidir. Diz Kapağı ağrısı egzersizleri yapılarak diz ekleminin güçlenmesi sağlanır.

Diz kapağı kaymasına bağlı diz kapağı ağrılarının tedavisinde diz kapağının kayma seviyesi önemlidir. 

Az miktarda olan kaymalarda fizik tedavi, egzersizler ve diz korsesi yeterli olabilirken ileri derece kaymalarda cerrahi müdahale gerekir.

Diz Kapağı kireçlenmesine bağlı diz kapağı ağrısında hasta kilolu ise kilo vermesi tavsiye edilir. Uyluk kaslarını güçlendirici egzersizler yapılması kireçlenmenin ilerlemesine engel olur. Non steroid anti inflamatuar ilaçların kullanımı da faydalıdır. 

Diz eklemi içine hyalurinik asit, kök hücre enjeksiyonu da yapılabilir. Tüm bu tedavilere rağmen ilerleyen diz kapağı kireçlenmesinde cerrahi müdahale gerekebilir. 

Diz Kapağı Ağrısı İlaçları 

Diz Kapağı ağrısında ağrı kontrolü için ağrı kesici ilaçlar hem ağızdan alınarak hem de krem olarak diz bölgesine uygulanabilir. 

Bu ilaçlar arasında:

• İbuprofen
• metin salisilat
• diklofenak sodyum
• Flurbiprofen
• tiyokolşikozid

Sayılabilir.

Diz kapağı tendiniti ve diz kapağı kireçlenmesine bağlı diz kapağı ağrısının tedavisinde steroid olmayan iltihap önleyici ağrı kesici ilaçlar olan non steroid anti inflamatuar ilaçlar kullanılır. 

Bu ilaçlar:

• Naproksen
• Diflinusal
• Azopropazon

Şeklinde sıralanır.

Diz Kapağı Ağrısı Tedavi Edilmezse 

Diz eklemi vücudun bütün ağırlığını yüklenen bir eklemdir. Diz ekleminde ve diz kapağında meydana gelen herhangi bir hasarlanma kişilerde ciddi hareket kısıtlamalarına sebep olur.

Tedavi edilmemiş diz kapağı ağrısı olan kişilerde bir süre sonra oturma kalkma, merdiven inip çıkma ve yürüme esnasında bile ciddi ağrılar olacağı için kişiler hareket etmekten çekinir hale gelir. 

Bu sebeple diz kapağı ağrısı şikâyeti olan kişilerin altında yatan nedenin tespit edilip tedavi edilmesi gerekir.

Diz Kapağı Ağrısına Ne İyi Gelir?

• Diz Kapağı ağrısına soğuk buz uygulaması yapılması hem ağrıların azalmasını hem de eşlik eden şişlik ve morlukların kontrol altına alınmasını sağlar.
• Diz kapağını güçlendirici egzersizler uygulanması ağrının azalmasına yardımcı olacaktır. 
• Diz korsesi kullanılması özellikle diz kapağı kaymasına bağlı ortaya çıkan ağrıların kontrol altına alınmasında faydalıdır.

Hamilelikte Diz Kapağı Ağrısı 

Hamilelik sürecinde salgılanan hormonlar sonucu vücutta birçok değişiklik meydana gelir ve bu değişiklikler arasında kasların zayıflayıp bağların gevşemesi de mevcuttur. Ayrıca hamilelik süresinde alınan kilolar dizlere binen yükün artmasına sebep olmaktadır.

Hamilelik döneminde diz ağrısı yaygın bir şikayet olup genelde kiloya ve hormonal değişikliklere bağlı ortaya çıkar. Şiddetli ağrıların olması ve hastaların çok şikayetçi olması durumunda doktora muayene olunması ve altta yatan nedenin araştırılması gerekebilir. 

Hamilelik sürecinde ortaya çıkan diz kapağı ağrısında diz bölgesine soğuk uygulama yapılması, ağrının ortaya çıktığı dönemler istirahat edilmesi uygun bir yaklaşım olacaktır. 

Ayrıca anne adaylarının kendilerini zorlamayacak şekilde egzersiz yapması da diz kapağı ağrılarının kontrol altına alınmasına yardımcı olur. 

Çoğu hastada doğum sonrası diz kapağı ağrısı şikâyeti geçer. Bazı durumlarda şikayetler devam edebilir. 

Bu durumda detaylı teşhisler yapılarak altta yatan nedenin tespit edilerek nedene yönelik tedavi planlanmalıdır.

Bebeklerde ve Çocuklarda Diz Kapağı Ağrısı 

Bebeklik ve çocukluk dönemi kemiklerin büyüdüğü ve şekil aldığı dönemler olup bu süreçte eklemlerde ağrılar ortaya çıkabilir. 

Bu dönemlerde ortaya çıkan ağrıların çoğu büyüme ağrısı adı verilen ve zararsız olan ağrılar olabileceği gibi altta yatan hastalıkların da belirtisi olabilir. 

Bebeklik ve çocukluk döneminde düşme ve travmalar sıklıkla meydana gelir ve diz kapağı ağrısına sebep olabilirler. 

Ayrıca romatizmal hastalıklar, enfeksiyonlar da bu dönemde diz kapağı ağrısına sebep olabilir.

Gerekli testler ve görüntüleme yöntemleri kullanılarak diz kapağı ağrısının altında yatan nedenin tespiti yapılarak nedene yönelik tedavi planlanır. 

Ağrı kesici ilaçlar ve anti inflamatuar ilaçlar tedavide kullanılabilir. Fizik tedavi uygulanması düzenli egzersizler ile bacak bölgesinin güçlendirilmesi sağlanabilir.

Diz Kapağı Ağrısı için Hangi Doktora Gidilir?

Diz kapağı ağrısı hastaların hayatlarında ciddi kısıtlamalara neden olan bir sorun olup kişilerde oturup kalkma, yürüme ve merdiven inip çıkma sırasında ağrılarda artış meydana gelir. 

Bu hastaların Ortopedi ve Travmatoloji bölümünde ortopedi ve travmatoloji uzmanına muayene olması gerekir.