Et Beni

Et Beni Nedir?

Et beni; tıp literatüründe fibroepitelyal polip, akrokordon, skin tag ya da molluscum pendulum olarak adlandırılır. 

Vücudun neredeyse her yerinde oluşum gösterebilmektedirler. Genellikle sürtünmenin fazla olduğu bölgeler ve/veya cilt katlanma bölgelerinde görülmektedir. Başlıca göz kapağı, boyun, koltuk altı, genital bölgede; nadir olarak da göğüs, sırt ve kafada et beni görülebilmektedir. Et benleri cildin en üst tabakasını oluşturan tıp dilinde epidermisle çevrelenmiş, gevşek kollajen lif (deri, kıkırdak, kemik, tendon ve ligament gibi bağ ve destek dokusunun esas yapısını oluşturan protein) ve damar dokusu içeren oluşumlardır. 

Gerçek bir ben yapısında bulunmayan et benleri sık görülmekle birlikte, genellikle zararsız oluşumlardır. Deri renginde olabilecekleri gibi koyu renkli olanları da mevcuttur.

• Siyah et benlerinin oluşumu normal benlerdeki gibi melanin pigmentinin (vücutta deri, kıl ve göze renk veren iç kaynaklı bir pigmenttir) o bölgede artışına bağlı olarak oluşurlar.
• Beyaz et benleri ise melanin pigmentinin o bölgede az bulunmasından kaynaklanır.
• Kırmızı et benlerinin asıl oluşum nedeninin deride bulunan küçük damarların genişlemesi sonucu oluştuğu düşünülmektedir.

Et benlerinin boyutları kişiden kişiye değişiklik göstermesine rağmen çoğunlukla 1 milimetre- 5 santimetreyi geçmediği gibi bazen aşırı büyüme göstererek dev boyutlara ulaşabilirler.

Kişiye sadece estetik açıdan rahatsızlık verdikleri gibi herhangi bir kaşınma, zedelenme durumu olmadıkça kişide ağrı uyandırmazlar. Et benlerinin kanser gelişme riski %0,37 iken büyüklük arttıkça bu oranın arttığı bildirilmiştir. 

Et Beni Nasıl Ayırt Edilir?

Et benleri genellikle halk arasında siğille karıştırılır. Et beni ve siğil arasındaki en önemli fark; et benlerinin bulaşıcı olmayışıdır. Dış görünüş olarak et benlerinin yüzeyi daha pürüzsüzken, siğillerin yüzeyi pürüzlü ve kabarcık şeklindedir. 

Bir diğer karıştırılan konu ise et beni ile normal ben arasındadır. Et benleri deriyle olan ilişkisini sapla sağlarlar ve köklerinin bulunmayışıyla benlerden ayrılırlar. Normal benden genellikle daha küçüktürler ve dokunulduğunda normal bene göre daha yumuşaktırlar.

Genital bölgede bulunan et benleri Human Papilloma Virüs (HPV) ile sıkça karışmaktadır. Peniste et beni, vajinada et beni, makatta et beni için mutlaka HPV virüsü ayrımı gerekmektedir. HPV virüsü, cinsel yolla bulaşan bir hastalıktır. Görünüş olarak et benine benzese de birbirlerinden oldukça farklıdırlar. HPV virüsü enfeksiyonu hem erkekte hem kadında görülebilen, genital bölgede karnabahar görünümünde bazen tek bazen ise birden fazla sayıda oluşabilir. Çapları çoğu zaman toplu iğne başı kadar kısmen sert kitlelerdir. Bulaşıcılığı et beninin aksine yüksektir.

Et Beni Nedenleri Nelerdir?

Et beninin oluşumda birçok faktörün rol aldığı düşünülse de kesin olarak altta yatan nedenleri (etyolojisi) ve büyümesine neden olan faktörler tam olarak aydınlatılamamıştır. Oluşumundaki faktörler arasında genetik ön plana çıksa da farklı nedenleri de mevcuttur. Bu nedenler arasında;

• Gebelik: Hormonal değişimlerin et benine yol açtığı düşünülmekte.
• Aşırı terleme: Oluşan terdeki tuz ciltte kaşınma hissi uyandıracaktır. Bu kaşınma durumu cildin hassasiyetini arttıracaktır. Bu hassasiyet durumu yeni et beni oluşumuna katkı sağlayacaktır.
• Ani kilo değişimleri: Kilo değişimleri sonucu derinin elastikiyetinin (esnekliği) bozulması et beni çıkışını kolaylaştıracaktır.
• Güneşe fazla maruz kalmak: Güneşin UV ışıkları derinin yapısına zarar verip, et beninin çıkmasına yatkınlık sağlayacaktır.
• Aşırı kiloluk hali (obezite): Cilt kıvrımlarının birbirleriyle sürtünmesinin artması nedeniyle et beni oluşumu artacaktır.
• İnsülin direnci varlığı ya da Tip II Diyabet hastalığı: Şeker hastalığı başlı başına bağışıklık düşüren bir durumdur. Ayrıca şeker hastalarında kanda yükselen glikoz miktarı ciltte kurumaya neden olur. Bu durum da ciltte kaşıntıya ve hassasiyete yol açar.
• Bağışık sisteminin zayıflaması: Bağışıklık sisteminin zayıflaması vücutta birçok hastalığa yol açmaktadır. Bu durumun et beni çıkışının nedenleri arasında sayılabilmektedir.
• Menopoz: Hormonal değişimler cildi etkilemektedir. Bu etkinin et beninin çıkmasına neden olduğu düşünülmektedir.
• Kravat ve boğazlı kazak kullanımı: Bu tarz sıkı giysiler veya aksesuarlar kullanmak cildinizin tahriş olmasına neden olacağından, bu durum et beni oluşumda yatkınlık sağlayacaktır.

Et Beni Teşhisi

Et beni teşhisinde görüntüleme yöntemleri ve diğer tahlillere gerek yoktur. Hastadan alınan anamnez (hastanın ayrıntılı hikayesi) ve Cildiye bölümünün olmazsa olmazı İnspeksiyon (gözle izleme) ile genelde tanı kolayca konur. 

Hastanın et beni oluşumuna yatkın olduğu düşünülüyorsa altta yatan neden anamnez sırasında aranır (örneğin hamilelik, aşırı terleme durumu, obezite insülin direnci gibi).

Hasta muayene sırasında vücudunun hangi bölgelerinde et beni bulunduğunu doktora göstermelidir. Hastanın eğer istiyorsa tedavi işlemleri bulunan bölgeye ve sıklığına göre değişeceğinden lokalizasyon (yerleşim yerleri) önem taşımaktadır.

Et Beni Tedavisi

Et beni, tedaviye kolay ve hızlı yanıt veren bir hastalık çeşididir. Bu durum et benine sahip hastaları tedavi sürecinde oldukça rahatlatan bir durumdur. Tıbbi açıdan çoğu zaman tedaviye gereksinim duyulmasa da hastalara estetik açıdan rahatsızlık verdiklerinden tedavi planı yapılır. Bunun yanında nekroze olan benler (dokunun ölmesi durumu) veyahut ani şekil değişimlerine uğrayıp şüphe uyandıran benler bir an önce tedavi edilmelidir.

Et benlerinin alınması hasta açısından hiçbir sorun teşkil etmez. İşlemler sırasında hastanın herhangi bir risk durumu yoktur. Et beni aldırma işlemi hastanın kansere yatkınlığını kesinlikle arttırmaz. Aksine kanser şüphesi taşıyan benlerin erken alınması hayat kurtarabilir.

Tedavi seçenekleri birden fazladır. Bu durumda kararı doktor ile hasta birlikte vermelidir. Bunlar cerrahi olan ve cerrahi olmayan yöntemler olarak ikiye ayrılmaktadır;

Cerrahi Olmayan Yöntemler

Kriyoterapi: Cerrahiye gerek olmamasıyla hastalar tarafından çokça tercih edilen bir yöntemdir. -190 derecede nitrojen oksit gazı veya sıvı azotla uygulanan bir tedavi yöntemidir. Kolay uygulanabilen, ekonomik, hastanede yatış gerektirmeyen, her yaştaki hastalara uygulanabilen ve sonucu hızlı alınan bir yöntemdir. 

Uygulanacak bölge şayet anestezi gerektiren bir bölgeyse lokal anestezi uygulanmalıdır. İşlem süresi uygulanan bölgenin yerine, derinliğine ve büyüklüğüne göre değişse de bu süre 5-15 saniye içinde tamamlanmaktadır.

Elektrocerrahi: Koterizasyon yöntemi olarak da bilinir. Elektrokoter adını verdiğimiz cihazla uygulanan bir yöntemdir. Bu cihaz yüksek frekanslı elektrik enerjisi kullanarak et benlerinin yakılmasını sağlar. Oldukça başarılı ve etkili bir işlemdir. Bu işlem öncesinde hastanın ağrı duymaması adına lokal anestezi uygulanır. İşlem yaklaşık 10-15 dakikada sona erer. İşlem sonunda hasta herhangi bir ağrı hissetmez.

Yakılma işlemi yapılan bölgeler birkaç gün sonra kabuk bağlar ve 3-5 gün içerisinde kabuk ardında iz bırakmadan düşer.

Ligasyon: Kelime anlamı 'bağlama' olan bu yöntemle et benleri cerrahi iple boğulur. Bu işlemle et beninin dolaşımı kesilerek dokunun ölüp, et beninin düşmesi hedeflenir. Bu işlem birkaç gün sürebilir. Et beninin boyutuna ve yerine bağlı olarak acı verici olabilir. Bu yöntem teknolojinin gelişmesiyle artık çok da tercih edilmemektedir. İpin gevşemesi gibi durumlarda tekrarlanma ihtiyacı duyulabilir. Diğer yöntemlerden farklı olarak iz bırakma ihtimali mevcuttur. 

Bunlar dışında herhangi bir bilimsel açıklamayla kanıtlanmamış doğal yöntemler de vardır. Doğal yöntemler arasında elma sirkesi, sarımsak, limon suyu, çay ağacı yağı, kekik otu yağı gibi çeşitleri mevcuttur. Bunlar her ne kadar doğal da olsa et beninin yüzeyini tahriş edip durumu daha da kötüleştirebilir, daha acı verici bir duruma sokabilir. 

Unutulmamalıdır ki benlerin kanlanmaları oldukça güçlüdür. Et benlerine uzman doktor gözetiminde yapılmayan her türlü işlem bir tehlike arz eder. Bu yüzden et benlerinin koparılması, kesilmesi, iple ya da saçla boğmaya çalışılması, kimyasallarla düşürülmeye çalışılması kesinlikle önerilmez. Bu şekilde et beninin düşürülmeye çalışılması kanama, yanık ve enfeksiyon riskinizi arttıracaktır.

Cerrahi Yöntemler

Cerrahi olmayan yöntemlerin uygulanma durumu olmadığında, benin lokalizasyonu diğer yöntemlere izin vermediğinde veya hastanın kendi iradesiyle istediği durumlarda başvurulur. Lokal anestezi (bölgesel yapılan uyuşturma işlemi) altında yapılır. Ortalama yarım saat kadar sürebilmektedir. İşlem sonrasında hastanede yatışa gereksinim duyulmaz. 

Et Beni Tedavi Edilmezse

Et beni tedavi şartı gerektiren hastalıklardan değildir. Tedavi olup olmamak kişiye bağlıdır. Et beniyle oynanmadıkça, kanlanması bozulmadıkça size ağrı ya da yanma hissi dahi uyandırmayacaktır. Fakat et benlerinde ani büyüme, şekil değişikliği, renk değişimi, sınırlarında düzensizleşme gibi durumlar cilt kanserini düşündüreceğinden; bu durumun tedavi edilmemesi ciddi sağlık sorunları doğurabilir. Bu durumla karşılaştığınız anda uzman bir hekime mutlaka görünmelisiniz.

Et Benine Ne İyi Gelir?

Yeni et beni oluşumunu önlemek adına açık tenli ve hassas cilde sahip bireylerin daha dikkatli olmaları gerekmektedir. Ciltlerini her zaman güneş kremiyle korumaları tavsiye edilmektedir. Yaz mevsiminde ve radyasyonun yoğun olduğu saatlerde (12:00- 16:00 arası) dışarı çıkmamaya özen göstererek yeni et beni oluşumlarını engellemek mümkündür.

Cildinize temas eden kıyafetlerinizin pamuk veya keten gibi doğal kumaşlar olmasına dikkat edip, sentetik kumaşlardan uzak durun. Dengeli beslenmek ve düzenli spor yapmak cilt sağlığınız için oldukça önem taşımaktadır. Gün içerisinde meyve, çiğ sebze tüketmek cildinizin beslenmesine katkı sağlayacaktır. Fırsat buldukça soğuk suyla duş almak, duşu sonlandırırken soğuk su kullanmak kan dolaşımınızı arttıracağından daha sağlıklı bir cilde sahip olabilirsiniz. 

Et beninde uyulması gereken temel öneri: Dokunmamaya çalışmaktır. Tutup çekiştirmek, kıvırmaya çalışmak kesinlikle yanlıştır. Boyunda oluşan et benleri genelde kolyeye takılacağından kolye kullanmamaya çalışılmalı, kişi kravat takıyorsa kravatı çok sıkı değil gevşek bağlanmalıdır.

Et beni bulunan bölgeler tıraş edilirken daha dikkatli olunmalıdır. Jiletin et benini kesme ihtimalinden kaçınılmalıdır. Ağda, ağda bantları gibi kişisel bakım ürünleri kullanılırken et beninin üzerine denk getirilmemeli, çekilip kopmasına engel olunmalıdır.

Halk arasında sıkça uygulanan et benini iple bağlamak ise bilinçsiz yapıldığında kişiye oldukça zarar verebilir. Kullanılan ip yara yerinde enfeksiyona neden olabilir. Bu tarz bilinçsiz hareketler kanser gelişme riskinde artışa neden olacaktır. 

Et Beni İlaçları

Et beninin bilinen yegâne çözümü aldırmaktır. Kullanılan ilaç ya da merhem et beninin düşmesine neden olmaz. Aksine bilinçsiz kullanılan, doktor gözetiminde verilmeyen ilaç ve merhemler size zarar verebilmektedir.

Et Beni Ameliyatı

Cerrahi olmayan yöntemlerin uygulanma durumu olmadığında, benin lokalizasyonu diğer yöntemlere izin vermediğinde veya hastanın kendi iradesiyle istediği durumlarda başvurulur. Ameliyat öncesi hasta kullandığı ilaçları ve altta yatan hastalığı olup olmadığı konusunda doktorunu bilgilendirmelidir. Hasta herhangi bir nedenden ötürü kan sulandırıcı kullanıyorsa ameliyat sırasında kanama riskini düşürmek için 3 hafta önden ilacını doktor kontrolünde kesmelidir.

Ben aldırma ameliyatı lokal anestezi (bölgesel yapılan uyuşturma işlemi) altında gerçekleşir. Bu sayede hasta herhangi bir acı hissetmeden işlem tamamlanır. Anestezi benin çevresine ve altına ince iğne yardımıyla yapılır. Anestezi etkisi altında olan bölge işleme hazırlanır. Ben ve çevresi iyi bir şekilde sterilize edilir (mikroplardan arındırılır). Sonrasında ben ve altındaki yağ dokusu tamamen alınır, bene dair hiçbir kalıntı bırakılmaz. Alınan bene ait yapılar kontrol amaçlı Patoloji bölümünde inceleme yapılmak üzere gönderilir. Bu işlemler sonunda yara dikiş atılarak ardından pansuman yapılarak kapatılır. 

Operasyon yaklaşık yarım saat kadar sürebilmektedir. İyi şekilde yapılan operasyon sonrası fazla iz kalması çok beklenilen bir durum değildir. İşlem bitiminde hastanede yatışa gerek duyulmaz. Lokal anestezi etkisi geçtiğinde hafif ağrı hissi duyulabilir. Bu durumu önlemek adına hastaya ağrı kesici verilebilir. Kişi ameliyat sonrası belirli aralıklarla pansuman yaptırmalıdır. Güneş ışınlarından uzak durulması önerilir. Dikişler 5-15 gün arasında yaranın iyileşme durumuna göre alınır.

Et beni ameliyatı oldukça güvenli bir operasyondur ama nadiren de olsa bazı komplikasyonlara yol açabilir. Bunlar;

• Kanlanması bol olan benler kanamaya yol açabilir
• Yetersiz sterilizasyon sonucu enfeksiyon gelişebilir.

Hamilelikte Et Beni

Hamilelik sürecinde vücut birçok değişime uğrar. Bu değişimlerden birçoğu da ciltte meydana gelmektedir. Hamilelik esnasında vücutta yeni et benleri görülebilir. Sebebi tam olarak bilinmese de ani kilo alımına ve derinin genişliyor olmasına yorulur. Oluşan bu yeni benler genelde zararsızdırlar ve çoğu hamilelik sonlanınca yok olurlar. Doğum sonrası hala mevcut olan benler hasta isterse alınabilir.

Benlerde gelişen ani büyüme, renk değişimi, şekil değişikliği görülürse hemen uzman bir doktora gidilmelidir.

Et Beni için Hangi Doktora Gidilir?

Et benine sahip olan hastalar genellikle estetik açıdan rahatsızlıklarından ötürü Cildiye bölümüne başvururlar. Cildiye uzmanı genellikle anamnez (hastanın öyküsü) ve fizik muayene sonucu tanıya ulaşır. Eğer doktor gerekli görürse hastanın mevcut bir hastalığı var ise bu hastalığın et beni oluşumuna neden olup olmadığı araştırılır.

Et benlerinde ciddi bir çoğalma söz konusuysa, et beninin renginde ani değişimler mevcutsa en kısa zamanda uzman doktora muayene olunmalıdır. 

Yapısal değişimlerin varlığı kanser şüphelerini arttıracağından dikkatli inceleme ve kontrol şarttır. Bu tarz ilerleyen durum ve zamanlarda müdahale şart olabilir.