Gebelikte Migren

Gebelikte Migren Nedir?

Gebelikte migren ağrıları değişkenlik göstererek artma ya da azalma eğiliminde bulunabilmektedir. Gebelik öncesinde tanılanmış olan migren rahatsızlığı, gebelikle birlikte çok şiddetlenebilmekte ve atakların sıklığı artabilmektedir. Diğer yandan aynı şekilde atak sıklığında azalma olup normale kıyasla daha hafif seyredebilmektedir.

Migren, beyinde genişleyen damarlardan kaynaklı olarak gelişen, künt bir biçimde başlayan ve baştan itibaren ilerleyerek şakaklarda, ense kökünde ve alında da kendini gösterebilen ağrılara verilen isimdir. Migrende görülen baş ağrıları, stresten ve gerilimden kaynaklanan baş ağrılarından farklılık göstermektedir.

Anne adayının hamilelik öncesinde migren rahatsızlığı olmayıp ilk kez hamilelikle beraber migren atağı yaşaması da bir ihtimaldir. Bazı uzmanlar migren ile hormonlar arasında yakın bir ilişki bulunduğunu düşünmekte ve bazı araştırmalar migren ağrılarının kadınlarda erkeklerden daha sık görüldüğünü göstermektedir.

Gebelikte Migren Belirtileri Nelerdir?

Migrenin çoğunlukla 20 - 30 yaşlar aralığında başladığı görülmektedir. Hamilelik, migreni tetikleyebildiği gibi bazen de atakları azaltabilmektedir.

Migren atakları dört aşamadan oluşmaktadır. Tüm migren ataklarında her aşama yaşanmayabilir.

• Prodrom: Baş ağrılarından 1 - 2 gün öncesinde, hastalar gelmekte olan migren atağını kendilerinde gözlemleyebilecekleri ufak değişiklikleri fark edebilmektedirler. Bu değişikliklerden bazıları şunlardır:
• Su ihtiyacında ve idrara çıkmada artış, 
• Karamsar ve huzursuz ruh hali,
• Boyunda tutulma,
• Yeme isteğinde artış,
• Kabızlık,
• Esneme.
• Aura: Hastaların çoğunluğu ataklarında aura yaşamamaktadır. Aura gözlenen hastalar ise ağrıdan önce ya da sonra birtakım nörolojik bozukluklar yaşayabilmektedirler. Bu bozukluklara konuşma bozuklukları veya görme bozuklukları, uyuşma, karıncalanma vb. örnek verilebilmektedir.
• Atak: Migren atakları kişiden kişiye değişerek 4 - 72 saat aralığında sürebilmektedir. Ataklar nadiren olabildiği gibi, ayda ya da haftada birkaç kez de olabilmektedir. Hastalar atak esnasında; kalp atışı ya da nabız atımı gibi bir zonklama, mide bulantısı, kusma, ışık ve sese, hatta bazen dokunmaya karşı hassasiyet, bulanık görüş, baş dönmesi, baygınlık gibi durumlar yaşayabilmektedirler.
• Postdrome (Ataktan sonra): Ataktan sonra kişi bitkin ya da tükenmiş ve biraz da rahat hissedebilmektedir. Takip eden 24 saatte; baş dönmesi, güçsüzlük, huzursuzluk, ışık ve ses karşısında hassasiyet yaşamaya devam edebilmektedirler.

Gebelikte Migren Nedenleri Nelerdir?

Migrenin oluşum nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik ya da çevresel faktörlerin migren oluşumunda rolü olduğu bilinmektedir.

Migren atağı esnasında ağrının ortaya çıkmasına sebep olan birtakım kimyasallar beyin zarlarında salgılanır ve bu durum migren ağrılarının oluşmasına sebep olur.

Bununla birlikte gebelikte migren ataklarını tetikleyen ve anne adayında migren görülme riskini artıran pek çok faktör bulunmaktadır:

• Hormonlar: Östrojen seviyesinde meydana gelen dalgalanmalar pek çok kadının migrenini tetikleyebilmektedir. Hamilelik ya da menopoz migrenin ortaya çıkmasına sebep olabilmekte ya da zaten olan migren ataklarının genel sürecini değişikliğe sokabilmektedir.
• Stres, 
• Uyku düzensizliği,
• Fazla kafein tüketimi,
• Ortam basıncında meydana gelen değişiklikler,
• Yüksek ses, parlak ışık, ağır koku vb. maruz kalmak,
• Ailede migrenli bir aile üyesi bulunması anne adayında migren görülmesi ihtimalini artırmaktadır. 
• Migren kadınlarda, erkeklere kıyasla daha fazla görülmektedir. 

Gebelikte Migren Teşhisi

Gebelikte migren teşhisi için ilk olarak anne adayının hasta hikayesi alınmaktadır. Ardından fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri ile kesin tanı konmaktadır.

• Fizik Muayene: Hekim öncelikle hastanın tıbbi geçmişini öğrenmek için kendisine birtakım sorular soracaktır. Migren klinik olarak tanımlanabilen bir rahatsızlıktır. Dolayısıyla hekim hasta ile görüşmesi esnasında ileri bir tetkik gerekmeksizin migren tanısı konabilmektedir.
• Testler ve Görüntüleme Yöntemleri: Migren tanımlamasına ve belirtilerine uygun olmayan, başka özellikler gösteren ağrılar olduğunda nöroloji uzmanı diğer muhtemel sebepleri eleyebilmek adına laboratuvar testlerinden ve anne ve bebek için güvenli olan görüntüleme yöntemlerinden yararlanabilmektedir.

Hamilelikte Migren Tedavisi

Hamilelik döneminde migren tedavisi sınırlı da olsa mümkündür. Ancak hamilelikten önce migren rahatsızlığı olduğunu bilen anne adaylarının hamilelik planlamasından önce önlem alması önerilmektedir.

• İlaç Tedavisi: Hamilelikte migren ilacı kullanımı mümkün değildir. Ancak doktorun reçetelendirmesiyle birlikte bebeğe en zararı olan ağrı kesici ilaçlar kontrollü bir şekilde kullanılabilmektedir.
• Nöral Terapi ve Akupunktur: Hamilelikte uygulanabilecek en zararsız ve uygun tedavi yöntemi nöral terapi olmaktadır. Nöral terapi, cilde yapılan procainli küçük iğnelerdir. Procain, kısa süreli bir lokal anesteziktir. Bu yöntem ile genel bir rahatlama amaçlanır. İğnelerde bulunan az miktardaki ilacın bebeğe bir zararı olmamaktadır. Nöral terapi çok yaygın bir tedavi yöntemi olmadığından nöral terapi yerine akupunktur da tercih edilebilmektedir.
• Migren Bantları: Hamilelikte migren bandı kullanımı da migren ağrılarından kurtulmak için tercih edilen yöntemlerden biridir. Migren ve baş ağrılarını giderme amaçlı kullanılan soğutucu jelli migren bantları, herhangi bir yan etkisi bulunmadığından hamileler ve emziren anneler tarafından da tercih edilmektedir. Yine de her ihtimale karşı kullanmadan önce doktora danışmak faydalı olacaktır.

Hamilelikte Migrene Ne İyi Gelir?

Hamilelik dönemi ilaç kullanımı için çok uygun bir dönem olmadığından hamilelikte migrene bitkisel çözümler daha çok tercih edilmektedir.

Migrene iyi geldiği bilinen çeşitli bitkiler mevcuttur. Bunlardan bazıları şu şekildedir:

• Aslan pençesi, 
• Papatya çayı,
• Lavanta yağı ve çayı,
• Ilık limonlu su,
• Biberiye,
• Melisa çayı,
• Zencefil,
• Nane,
• Yeşil çay,
• Ihlamur,
• Üzüm suyu,
• Okaliptüs yağı.

Bahsi geçen tüm bitkilerin, özellikle de bitki çaylarının dikkatli ve ölçülü tüketilmesi önemlidir. İlaçlarda olduğu gibi özellikle hamilelik döneminde bitkisel çözüm yöntemlerini uygulamadan önce doktora danışmak gerekmektedir.

Gebelikte Migren için Hangi Doktora Gidilir?

Gebelikte migren ağrılarının teşhis ve tedavisi için Nöroloji Bölümüne başvurulmaktadır. Migren, baş ağrısının ağrı kesiciler ile geçiştirilmeye çalışılması sebebiyle genelde atlanan bir rahatsızlık olmaktadır. Ancak gebelikte ilaç kullanımının kontrollü olması gerektiğinden aniden gelişen ve şiddetli seyreden, diğer belirtilerin de eşlik ettiği, baş ve boyun çevresinde kendini gösteren ve aynı zamanda tekrarlayan ağrılar söz konusu olduğunda bir uzmana danışmak faydalı olacaktır.