Gebelikte Toksoplazma
Tek hücreli mikroorganizma olan gondii adı verilen toksoplazma genellikle hayvanlarda üremektedir. Antibiyotik, vitamin takviyesi, ilaç tedavisi gibi tedaviler vardır.
Gebelikte Toksoplazma Nedir?
Tek hücreli mikroorganizma olan gondii adı verilen toksoplazma genellikle hayvanlarda üremektedir. Hayvanlarda üremesine rağmen insanlarda da enfekte olan bu hastalık hayvan dışkısıyla veya hayvan dışkısının bulaştığı eşyalar yoluyla, az pişmiş etlerin yenmesi ile bulaşabilmektedir.
Hamilelik sürecinde ise değişen hormonların etkisi ile bağışıklık sistemi de düşmektedir. Bu yüzden özellikle hamile kadınların bu enfeksiyona karşı daha çok dikkat etmesi gerekir. Ülkemizde hamilelikte toksoplazma geçirenler çok fazla sayıda olmasa da sorunsuz bir hamilelik geçirmek için anne adaylarının kendilerini dış etkenlerden daha fazla korumaları gerekir.
Hamilelikte Toksoplazma Belirtileri Nelerdir?
Gebelikte toksoplazma genellikle çok fazla belirti vermeden başlamaktadır. Gebelik döneminde toksoplazma geçiren anne adaylarında nadir de olsa lenf bezlerinde şişlik, halsizlik veya gribe benzer belirtiler görülebilmektedir. Bazı anne adaylarında hiçbir belirti vermezken bağışıklığı çok düşük annelerde ise belirtiler daha şiddetli bir şekilde görülmektedir.
Gebelikte toksoplazma belirtileri ise şu şekilde sıralanmaktadır:
- Vücut ağrısı
- Baş ağrısı
- Ateş
- Yorgunluk
- Lenf düğümlerinde şişkinlik
- Vücut kontrolünü kaybetme
- Tüberküloz benzeri akciğer rahatsızlıkları
- Kas ağrıları
- Bilinç bulanıklığı
- Konfüzyon
- Sık nöbetler
- Bulanık görme
Hamilelikte Toksoplazmanın Nedenleri Nelerdir?
Hamilelik döneminde görülen toksoplazmanın en bilinen nedeni kedi dışkısıyla temas etmek ve parazit bulaşmış yiyeceklerdir. Hamilelik sırasında anneye bulaşan toksoplazma bebeğe de kolay bir şekilde bulaşabilmektedir.
Çok az belirtiye sahip olan toksoplazma, hamilelik döneminde anneden bebeğe geçtiği zaman bebek için ölümcül bir hastalık olabilir. Bu süreçte anne adayı kendisine daha iyi bakması gerekir.
Hamilelikte toksoplazmaya neden olan diğer unsurlar ise şunlardır:
- Enfekte olan hayvan eti tüketmek
- Kedi dışkısı
- HIV
- Az pişmiş veya çiğ et tüketmek
- Kontamine suların içilmesi
Hamilelikte Toksoplazma Teşhisi
Hamilelikte toksoplazma geçirdiğini düşünen anne adaylarının mutlaka uzman bir doktora başvurması gerekir. Bu süreçte uzman doktorun teşhisi anne adayında görülen belirtilerden yola çıkarak koyması oldukça zordur.
Toksoplazma genellikle grip ile aynı semptomları göstermektedir. Bu yüzden de kesin ve doğru bir teşhis konulması için pek çok tetkik ve yönteme başvurabilmektedir.
Uzman doktorun başvurduğu tetkik ve yöntemleri ise şu şekilde sıralanmaktadır:
- Antikor Testleri: Antikorlar vücutta oluşan parazit ve enfeksiyon gibi antijenlerle savaşmak amacıyla üretilen proteinlerdir. Üretilen bu antikorlar enfeksiyon oluştuğunda savaşmak için vücutta kalmaktadır. IgG ve IgM antikor testleri yapıldıktan sonra bu iki testlerin yorumlanması ile birlikte teşhis konulmaktadır.
- Amniyosentez: Bebeğin enfekte olup olmadığını öğrenmek amacıyla amniyosentez yöntemine başvurulur. Fetüsü çevreleyen amniyon sıvısı kesesinden ince bir iğne yardımıyla sıvı alınır. Alınan sıvı sonrasında ise testler yapılarak toksoplazma olup olmadığı anlaşılır.
Hamilelikte Toksoplazma Tedavisi
Toksoplazma enfeksiyonu genellikle bağışıklığı yüksek kişilerde herhangi bir tedavi yapılmaksızın kendiliğinden iyileşmektedir. Ancak hamilelik sürecinde anne adayında teşhis edilen toksoplazma belirtileri şiddetli ise bebeğe bulaşmasını engellemek amacıyla enfeksiyona bağlı olarak antibiyotik ilaçlar kullanılmaktadır.
Gebelikte toksoplazma tedavisi için uygulanan tedavi yöntemleri şu şekildedir:
- Antibiyotik İlaçlar: Gebelik döneminde ortaya çıkan bu enfeksiyon türünü tedavi etmek amacıyla anne adayı için antibiyotik ilaçlar önerilmektedir. Anne adayı için önerilen antibiyotikler sayesinde bebeğe bulaşma olasılığı da %60 oranında engellenmektedir. Tercih edilen antibiyotik ilaçlar bebeğe zarar vermemektedir.
- Vitamin İlaçları: Enfeksiyondan dolayı bağışıklık sistemi düşen anne adayları için vitamin ilaçları önerilmektedir. Uzman doktor toksoplazmaya bağlı olarak anne adayında görülen halsizlik veya yorgunluk gibi belirtilerin azalması için folik asit reçete edebilir. Böylece bağışıklık sisteminde ortaya çıkan sorun, bebeğe bulaşmadan çözülebilir.
Hamilelikte Toksoplazma Tedavi Edilmezse
Hamilelikte toksoplazma, anne adayı kadar bebek için de tehlike oluşturmaktadır. Bu yüzden belirtilerin şiddeti az olduğu için tedaviye başlamamak oldukça yanlış bir durumdur. Bebeğin toksoplazma enfeksiyonuna maruz kalması nedeniyle doğumdan sonra ciddi sorunlar görülebilir.
Bu süreçte toksoplazma enfeksiyonu olan anne adayları belirtileri hafif olsa bile mutlaka uzman bir doktora başvurarak uygun bir tedavi yöntemine başlamalıdır.
Hamilelikte Toksoplazmaya Ne İyi Gelir?
Hamilelikte toksoplazma yaşamamak için anne adaylarının mutlaka iyi pişmiş et yemelidir. Kedi ile yaşayan anne adayları, korunmak amacıyla kesinlikle dışkı ile temas etmemelidir. Eğer etmesi gerekiyorsa da mutlaka bir eldiven giymelidir. Yediği meyve ve sebzelerin iyi yıkanmasına da özen göstermelidir. Bunun yanı sıra çiğ et ile temas eden anne adayları ellerini iyi bir şekilde yıkamalıdır.
Hamilelikte Toksoplazmaya Ne İyi Gelmez?
Çok iyi pişmemiş et tüketmek toksoplazma enfeksiyonunun oluşmasına ortam hazırlamaktadır. Bu yüzden etler çok iyi bir şekilde pişirilmelidir. Ayrıca toprak veya bahçe işleri ile çok sık uğraşmak da bu sorunu beraberinde getirebilir. Eğer bahçe işleri ile uğraşılıyorsa mutlaka eller iyi bir şekilde yıkanmalıdır. Salam gibi çiğ besinleri tüketmek de enfeksiyonun oluşmasına neden olabilmektedir.
Hamilelikte Toksoplazma için Hangi Doktora Gidilir?
Parazit bir enfeksiyon hastalığı olan toksoplazma anne adayları için çoğu zaman herhangi bir belirti göstermeden ortaya çıkmaktadır. Ancak gebelikte görülen bu durum bebeğin hayatını riske atacağından dolayı anne adayının kontrollerini aksatmaması gerekir.
Toksoplazma enfeksiyonla alakalı bir hastalık olduğundan dolayı enfeksiyon hastalıkları bölümü bakmaktadır. Ancak hamilelik sürecinde anne adayları kadın doğum hastalıkları ve uzmanı bölümüne de başvurabilir.
Gebelikte Toksoplazma ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Hamilelikte toksoplazma testi ne zaman yapılır?
Gebelikte toksoplazma testi ilk üç ay içerisinde IgM ve IgG antikor testleri ile yapılmaktadır. Enfeksiyonu tespit etmek amacıyla yapılan bu testlerin ardından uzman doktor, anne adayı için uygun tedavi yöntemini uygular.
Toksoplazma anneden bebeğe geçer mi?
Ülkemizde anne adaylarında görülme olasılığı oldukça düşük olan toksoplazma enfeksiyonu, bebeğe plasenta yoluyla bulaşabilmektedir. Gebelikte ortaya çıkan enfeksiyonun bebeğe geçme olasılığı %40’tır. Ortaya çıkan belirtiler annede görüldükten yaklaşık 4 ile 16 hafta sonra bebeğe bulaşmaktadır.
Toksoplazma bebeğe geçerse ne olur?
Bir çeşit enfeksiyon hastalığı olan toksoplazma, hamilelik sürecinde bebeğe de bulaşabilmektedir. Bebeğe bulaşma sonucunda ise beyin ve göz gibi organlarda hasarın ortaya çıkmasına neden olabilmektedir. Bunun yanı sıra bebekte ortaya çıkan enfeksiyon düşük de oluşturabilmektedir.
Toksoplazma kendiliğinden geçer mi?
Çok nadir ortaya çıkan bu durum hafif geçirildiği zaman birkaç hafta veya birkaç ay içerisinde kendiliğinde geçtiği bilinmektedir. Ancak hamilelik döneminde anne adayında oluşan bu enfeksiyon şiddetine bağlı olarak kendiliğinden geçmeyebilir. Kendiliğinden geçmediği gibi bebeğe de bulaşabilmektedir.