Mikropenis

Mikropenis Nedir?

Mikropenis terimi erkeklerde penis boyunun normalden küçük oluşunu ifade eden bir terimdir. Yaygın ve doğru tanımı bu olmakla beraber penis boyunun ırka göre farklılık gösterebilir olduğu göz önüne alınarak niceliksel bir tanımlamasını yapmak da şarttır.

Buna göre mikropenis kişinin penis boyunun içinde bulunduğu toplumun ortalama penis boyunun standart sapmasından en az 2.5 az olmasıdır. 

Ortalama beyaz ırk erkeklerinin penis boyu takriben 12.5 cm’dir. Beyaz ırk için ortalama 7 santimetreden daha küçük penis boyları mikropenis olarak değerlendirilir.

Bu rakamlar erekte olmuş penis boylarıdır. Yenidoğan ve çocuklarda mikropenis tanısı koymak için elimizde erekte olmuş bir penis boyu olamayacağı için bu noktada farklı yöntemler ile tanıya gidilir.

Mikropenis gömülü penis ile sık karıştırılan bir durumdur ve buna yanlış tanıya gitmemek adına dikkat edilmelidir.

Mikropenis erkeklerin yaklaşık %0.6 kadarında görülür. 

Mikropenis Belirtileri Nelerdir?

Mikropenis genellikle erken yaşlarda tanısı konan bir patolojidir. Hastayı hekime götüren en sık neden ebeveynlerinin gözlem üzerine duydukları şüphedir. 

Kişiler çocuklarının penis boyunun ufak olduğundan yakınır ve özellikle akranları çocuklarla yaptıkları kıyaslama ile duydukları şüphe artar. Bu noktada hekim başvurusu gerçekleşir.

Mikropenisin erken dönemde bir belirtisi görülmez. Erken yaşta çocuklarda normalin bilinmemesi nedeniyle bir sorun olarak ele alınmaz.

Hatta istisnai bir durum olmakla beraber bir şekilde ergenlik ve yetişkinlik çağına gelindiği halde tanı konmamış olan mikropenis vakalarında dahi penisin kısalığı mevcuttur. 

Ancak herhangi bir organik şikayet söz konusu değildir. Sanılanın aksine mikropenisli kişilerin birçoğu normal cinsel aktivitede bulunabilirler. 

Dolayısıyla mikropeniste belirti nicel olarak penis boyunun toplum normaline göre kısa oluşudur. Yenidoğanda ortalama 1.9 cm veya daha kısa penisler mikropenis kategorisine girerler.

Mikropenise özgü belirtiler sık görülmemekte ise de kısa penis boyunun dolaylı olarak sebep olduğu üriner (boşaltım) sistem problemleri ve sık rastlanan penis bölgesi enfeksiyonları mikropenise bağlı ortaya çıkan belirtiler arasında yer alabilir.

Mikropenis Nedenleri Nelerdir?

Mikropenis gelişiminde neden olarak 2 aşamada oluşabilecek sorunlar öncelikle düşünülmektedir. 

Bunlar penisin anne karnındaki hayatta gelişimi sırasında bir bozukluk olması ya da doğumdan sonra hormonların etkisiyle büyümesi ve nihai şeklini ve boyutunu alması gereken penisin bu aşamada ya hormonal yetersizlik ya da hormon varlığına rağmen ilgili hormonların reseptörlerindeki bir duyarsızlık nedeniyle bunu gerçekleştirememesidir.

Tesisler ve penis bir arada gelişen ve paralel hormonların etkisinde olgun şekillerini alan yapılardır. Testisi etkileyen patolojilerin penis gelişimini de etkileyebilmesi muhtemeldir. 

Bu durum da her zaman akılda tutulmalıdır. Bunlar arasında bazı sendromlar da yer alır. Örneğin testis gelişiminin sekteye uğradığı Klinefelter sendromu bunlardan birisidir.

Hormonal durumları biraz daha açacak olursak bu noktada testosteron ve güçlü formu olan dihidrotestosteron oluşumunda rol alan 5-alfa redüktaz enzim eksikliği, 17,20 liyaz eksikliği öne çıkan sorunlardır. 

Bu enzimler penis gelişiminde rolü olan erkeklik hormonlarıdır, eksiklikleri ya da fonksiyon bozuklukları mikropenis nedeni olabilir. 

Bu hormonların yetersiz salınımına neden olan birkaç patolojik durum örnekleyecek olursak testis yapısında bulunan ve erkeğe özgü yapıları geliştiren madde ve hormonların yapımında rol alan Leydig hücrelerinin yetersiz gelişimi (hipoplazi) ya da bu hormonların ilgili organda etki edeceği yere taşınırken meydana gelen aksaklıklar mikropenise neden olabilirler.

Bir kişide hormonların üretimi ya da yapısında herhangi bir sorun olmadığı halde yine de mikropenis görülebilir. 

Bu durumda akla ilk gelmesi gereken durum hormonların etki etmesi gereken reseptörlerindeki sorunlardır. Buna reseptör duyarsızlığı denir ve ilgili hormonların işlevsiz kaldığı için sonuç yine mikropenis olacaktır.

Mikropenis Teşhisi

Mikropenis teşhisinde hekimin fizik muayenesi önemlidir. Ereksiyon halinde yetişkinde 7 - 6 cm penis boyu mikropenis düşündürür. 

Yenidoğan bebeklerde ise ortalama 3-3.5 cm olan gerdirilmiş penis boyunun 1.9 cm ya da daha kısa ölçülmesi mikropenis lehine değerlendirilebilir ve ek tetkikler yapılır. 

14 yaşın üstündeki kişilerde mikropenis ile ilgili dikkat edilmesi gereken bir konu da penis boy kısalığına gerçekten mikropenisin mi neden olduğu yoksa ergenlik dönemine geçişte yaşanan bir aksaklık ve anormallik mi bulunduğunun tespitidir. Bu yaş grubu dikkatle inceleme yapılması gereken bir gruptur. 

Fizik muayene ve öyküden sonra sıra kan tetkiklerine gelir. Mikropenis geniş bir sorunlar yelpazesinde gelişecek bir sonuç olduğu için yapılacak tetkikler geniş çaplı hormonal taramayı kapsar. Yenidoğanlarda mikropenis ile beraberlik gösterecek durumların teşhisi için görüntüleme yöntemleri de kullanılabilir. 

Tetkikler: Kromozom analizleri, serum testesteron seviyesi bakılması. Hakeza serumda LH, FSH, ACTH, TSH, GH, kan şekeri, kortizol seviyeleri ölçülmelidir.

Görüntüleme tetkikleri olarak karın ve genital bölgeyi gösteren MR ve bilgisayarlı tomografiler ile hipofiz bezindeki muhtemel bir lezyonun saptanmasına yönelik beyin MR görüntülemesi sayılabilir. 

Mikropenis Tedavisi

Mikropenis tedavisinin planlaması yapılırken geniş bir yelpazedeki sorunların bir sonucu olarak ortaya çıkabilecek olan mikropenisin köken aldığı patolojik durumun ortaya konması önem arz eder. 

Her bir nedenin tedavisi birbirinden farklı olabilir, çünkü mikropenis izole olarak kendi başına ortaya çıkmış bir durum genellikle değildir. 

Hormonların eksikliği en önde gelen sebep olarak düşünülür ve bu bağlamda hormon yerine koyma tedavisi denenebilir. Testosteron takviyesi yapılır. 

Bu, deriye uygulama ya da enjeksiyon yolu ile olabilir. Bu tedavi erken yaştan itibaren uygulanır ve penis gelişimi her yıl kontrol edilir. 

Erken dönemde uygulanan tedavinin başarı şansı yüksektir. Erken başlamak önemlidir çünkü gelişimini nihayete erdirildikten sonra penis üzerine herhangi bir etkisi olmayacaktır.

Sorun daha yukarıda hipofiz bezinden salgılanan hormonların herhangi birindeki bir sorun ise yapılacak kan testleri ile eksik hormon belirlendikten sonra o hormonun takviyesi yapılmalıdır. 

Eğer hormon düzeyinde anormallik rastlanmaz ve mikropenis tanısı sebebi bilinmeyen bir nedenle ortaya çıkmış olarak değerlendirilir ise bu durumda çocuk ergenlik çağına eriştiğinde penisin normal boyutlarına ulaşabilmesi mümkündür.

Ancak yine de çoğu zaman bu durum riske atılmaz ve testosteron tedavisi yapılır. 

Penis boyunun ameliyat yöntemi ile büyütülmesi önerilen bir durum olmamakla beraber eğer tüm tedaviler denenmiş ancak bir sorun kaynağı tesbit edilememiş ve mikropenise çözüm bulunamamış ise uygulanabilir.

Mikropenis Tedavi Edilmezse

Mikropenis tedavisi tanı konur konmaz başlanması gereken bir tedavidir. Bu noktada adeta zamanla yarış sözkonusudur. 

Çünkü gereken müdahalenin hormonların etkili olduğu ve penisin henüz nihai gelişimini tamamlamamış olduğu pre-puberte (ergenlik öncesi) dönemde yapılması gerekmektedir. 

Mikropenis tedavi edilmezse hastanın belirgin organik bir sorun yaşaması beklenmez. Ancak ciddi sosyal ve psikolojik/psikiyatrik sorunlar baş gösterebilir.

Bu da kişinin hayattan kendisini daha da izole etmesine, bu da bir kısır döngüye girmesine yol açacaktır. 

Mikropenis tedavisi derhal yapılması gereken bir durumdur. 

Mikropenise Ne İyi Gelir?

Mikropenis durumunda faydalı olacağı gösterilen medikasyon dışı (tedavi) bir yöntem bulunmamakla beraber penisin boyunun uzamasına yardımcı olacağı düşünülerek yapılan bazı penis egzersizleri bulunmaktadır. 

Penis tahrişine yol açmayacak şekilde bunlar denenebilir. Bu tür yöntemlerin tedavi ile eş zamanlı uygulanması gerektiği, tedaviye alternatif olmadığı bilinmelidir. 

Mikropenis İlaçları

Mikropenis tedavisinde tespit edilebilecek sorunlar sıklıkla hormonal olacağı için ilaçlar da hormon takviyesi ilaçlarıdır.

Testosteron, büyüme hormonu, FSH (Follikül stimülan hormon), LH (Lüteinleştirici hormon) verilebilir.

Hormon tedavisi mikropeniste tedavinin ana çatısını oluşturmakta ise de ciddi yan etkileri olabilecek bir tedavidir ve mutlaka hekim kontrolünde yapılmalıdır.

Mikropenis Ameliyatı

Mikropeniste ameliyat herhangi bir sebebin bulunamadığı ya da bulunduğu halde geç kalınmış olması nedeni ile penis boyuna etki edilemeyen durumlarda başvurulan bir cerrahi tedavi yöntemidir.

Mikropenis ameliyatında penoplasti denilen penisin cerrahi olarak yeniden şekillendirilmesi ve çevre komşu dokulara yapılan müdahaleler ile de zenginleştirilerek penis boyunun uzatılması işlemi yapılır.

Erişkinlerde küçük çocuklara göre daha sık uygulanır çünkü çocuklarda tüm hormonal tedaviler denenmeli ve erişkin yaşta halen sonuç alınamaması halinde düşünülmelidir. 

Bu nedenle penoplastinin bir erişkin çağ mikropenisine müdahale yöntemi olduğunu söyleyebiliriz.

Çocuklarda ve Bebeklerde Mikropenis

Mikropenis çoğunlukla bebek ve çocuklarda tanısını alan bir rahatsızlıktır. Bu yaştaki kişilerin normali bilmesi zor olduğu için genelde ebeveynlerin şüphesi üzerine inceleme yapılır.

Yenidoğanlarda 1.9 cm ve altı penis boyu mikropenis lehine iken ilerleyen yaşlarda her yaş için farklı bir penis normali bulunur ve değerlendirme de buna göre yapılır.

Bebek ve çocuklarda hormonal anormallikler ve gelişim bozuklukları ilk etapta düşünülür ve incelenir. Tedaviye erken dönemde başlanmalıdır. 

Erişkin döneme dek takip edilirler ve bu dönemde hala normal boyutlarına ulaşmamış penis boyu varlığında ameliyat ile düzeltme uygulanabilir.

Bebek ve çocuklarda saptanan mikropenisin derhal tedavi edilmeye başlanması önemlidir. Erken tedavide başarı şansı çok daha yüksek olacaktır.

Mİkropenis için Hangi Doktora Gidilmeli?

Mikropenis düşündüren penis boyunun kısalığı, kısalığa bağlı üriner sistem (boşaltım) sorunları ve enfeksiyon oluşumunda sıklık gibi durumlarda başvurulması gereken bölüm Çocuk Cerrahisi bölümü olmalıdır. 

Mikropenis Çocuk cerrahı hekimlerin konusudur ve gerekmesi halinde Pediatrik Endokrinoloji gibi başka bilim dalları ile de istişarede bulunduktan sonra hastanın tanısını koyup tedavisini planlayacaklardır. 

Bu noktada vurgulanması gereken bir başka önemli nokta da ebeveynlerin şüphe duyarak hekime getirdikleri çocukların birçoğunda ebeveynleri görece olarak küçük penis olarak düşünmelerine rağmen mikropenis bulunmamasıdır.

Hastanın yaşı başvuru anında 18 yaşından büyük ise Üroloji bölümüne de başvurulabilir. Ancak mikropenis olgularının yetişkin çağa dek fark edilmemiş olması oldukça nadir bir durumdur. 

Hekim muayenesini yapacak, gerekli testleri yapacak ve bir sonuca ulaşacaktır.