Yumurta Alerjisi

Yumurta Alerjisi Nedir?

Alerjiler, bir kişinin bağışıklık sistemi tarafından yanlışlıkla yiyeceklerdeki protein gibi zararsız bir maddeye saldırdığında ortaya çıkar. Yani alerji vücudun zararsız maddelere verdiği aşırı ve gereksiz tepkilerdir. Aslında vücut kendini korumayı amaçlar ancak ortaya çıkan sonuçlar hiç de bu amacı destekleyecek gibi değildir.

Alerjiye sebep olan herhangi bir maddeye alerjen denir. Kişiler alerjenlerle ilk karşılaştığında genellikle herhangi bir sorun olmayabilir. Ancak bu karşılaşmada kişinin bağışıklık sistemi bu alerjen maddeyi tanır ve hafızasına kaydeder. Antikor adı verilen alerjen ile savaşacak maddeleri bir dahaki karşılaşmada kullanmak için vücutta hazır olarak bekletir.

Kişiler ne zaman alerjen ile tekrar karşılaşırsa bu antikorlar bu alerjen maddedeki alerjiye sebep olacak protein veya diğer bileşenler ile savaşır. Bununla birlikte önceden tanıdığı ve zararlı sandığı bu maddeye histamin gibi bazı maddeler de salınır ve alerji reaksiyonları adı verilen durumlar şiddetlenir.

Aslında vücuda hiçbir zararı olmayan bu proteinlerle savaş vücudun etkilenmesine ve bazı belirtiler görülmesine sebep olabilir.

1997 ve 2007 yılları arasında yapılan istatistiksel çalışmalar ve araştırmalar sonucunda 2009 yılında yayınlanmış bir dergi yazısında gıdalara bağlı olarak gelişen alerji olaylarının bu 10 sene içerisinde yaklaşık olarak yüzde 19 arttığı ortaya çıkmıştır. Şu an yapılan araştırmalarda sadece Amerika’da yaşayan çocuklarda bile %4 seviyelerinde gıda alerjisi olduğu tahmin ediliyor. En yaygın gıda alerjileri içerisinde süt alerjileri, yer fıstığı ve yumurta alerjisi vardır.

Araştırmalar yetersiz de olsa dünyada yaklaşık olarak %2 seviyelerinde yumurta alerjisi olduğu düşünülmektedir.

Yumurtanın beyazına oranla yumurtanın sarısına alerjisi olanların daha fazla olduğu gösterilmiştir. Ancak genellikle yumurta alerjisi olan kişilerde hem yumurtanın sarısına hem de beyazına alerji gelişmiştir.

Yumurta Alerjisi için Risk Faktörleri

Bazı faktörler yumurta alerjisi geliştirme riskini artırabilir.

Bu faktörler:

Atopik dermatit: Bu hastalık halk arasında egzama olarak da bilinir. Genellikle ciltte pullu, kızarmış ve yoğun kaşınma ihtiyacı duyulan kronik bir cilt rahatsızlığıdır. Bu tür cilt reaksiyonu olan çocukların, egzaması olmayan çocuklara göre gıda alerjisi geliştirme olasılığı daha yüksektir. Yapılan araştırmalar sonucunda atopik dermatit sahibi kişilerde yumurta alerjisi görülme ihtimali de normal kişilere göre fazladır.

Aile öyküsü: Kişinin anne ve babasının birinde veya her ikisinde astım, gıda alerjisi veya saman nezlesi gibi alerjileri veya egzama gibi başka bir deri rahatsızlığı varsa, gıda alerjisi riski de yüksektir. Ailesinde yumurta alerjisi görülen çocukların kendisinde de yumurta alerjisi görülme ihtimali normal kişilere göre yüksektir.

Yaş: Yumurta alerjisi çocuklarda en yaygın olanıdır. Yaşla birlikte, sindirim sistemi olgunlaşır ve alerjik gıda reaksiyonlarının ortaya çıkması daha az olasıdır. Yani yetişkinlerde yumurta alerjisinin bir anda ortaya çıkma ihtimali bir çocuğa veya bebeğe göre oldukça düşük ihtimaldir.

Yumurta Alerjisi Belirtileri Nelerdir?

Bir yumurta intoleransı (tüketilen gıdaya karşı sindirim sisteminin reaksiyonu) belirtileri öncelikle gastrointestinal sistemini (sindirim sistemi) etkiler.

Dolayısıyla, yumurtalara duyarlılığınız varsa, aşağıdakilerden bir veya daha fazlasıyla karşılaşabilirsiniz.

Bu belirtiler:

• Cilt iltihabı veya ürtiker adı verilen deride kızarık ve kaşıntılı alanlar. Bu genellikle yumurta alerjisinin en yaygın belirtileri arasındadır.
• Burun tıkanıklığı, burun akıntısı ve hapşırma (alerjik rinit belirtileri).
• Midede kasılmalar ve meydana gelen rahatsızlık hissi.
• Öksürük, hırıltılı solunum, göğüste sıkışma veya nefes darlığı gibi astım belirtileri meydana gelebilir.
• Karın ağrısı veya karında şişkinlik
• Karında ani kasılmalar şeklinde kendini gösteren kramplar
• İshal ve diğer bağırsak değişiklikleri
• Mide bulantısı ya da kusma
• Baş ağrılarını veya genel bir huzursuzluk görülebilir.

Bir gıda alerjisinin belirtileri dakikalar içerisinde ortaya çıkabileceği gibi , birkaç saat veya bir gün sonra da ortaya çıkabilir.

Yumurta Alerjisi Nedenleri Nelerdir?

Yumurta alerjisinde sebep genellikle yumurtaların veya yumurta içeren yiyeceklerin yenmesidir. Bu alerjide bağışıklık sistemi yumurtalarda bulunan proteinlere aşırı reaksiyon gösterir.

Bu alerjik reaksiyonun şiddeti kişiden kişiye göre değişebilir. Bazı insanlarda çok hafif belirtiler görülürken bazılarında çok şiddetli alerjik reaksiyonlar görülebilmektedir. Yumurtanın direk yenmesi dışında bir kek içerisinde az miktarda bulunan pişmiş yumurta bile kişileri etkileyip ciddi problemlere yol açabilmektedir.

Tavuk yumurtasına alerjisi olan insanlar kaz, ördek veya hindi yumurtasına da tepki gösterebilir.

Anafilaksi ani başlayan ve ölüme yol açabilen ciddi sistemik bir hipersensitivite (aşırı hassaslık) reaksiyonu olarak tanımlanmaktadır. Bu anafilaksi durumu doğru bir şekilde tedavi edilmezse hastaları ölüme götürecek kadar etkilidir. Hızlı tanı ve tedavi bu açıdan önem kazanır.

Grip aşıları ve bazı diğer aşılar döllenmiş tavuk yumurtasına canlı bir virüs enjekte edilerek oluşturulur. Virüsler toplanır, öldürülür ve saflaştırılır, ancak az miktarda yumurta akı proteini kalır.  Eski aşıların yeni aşılara göre yumurta içeriği çok daha fazlaydı ancak yeni aşılarda yumurta eser miktardadır.

KKK aşısının (kızamık, kabakulak ve kızamıkçık) kızamık ve kabakulak içeriği civciv embriyo hücre kültürü üzerinde kültürlenir ve eser miktarda yumurta proteini içerir. Yumurta proteini miktarı grip aşılarından daha düşüktür ve alerjik reaksiyon riski çok daha düşüktür. Ancak yine de KKK aşısına karşı kişilerde yumurta alerjisi gelişebilmektedir.

Egzersiz yapmak: Gıdaya ve egzersize bağlı anafilaksi adı verilen bir durum vardır. Egzersiz alerjik reaksiyonun daha şiddetli olmasına sebep olabilir. Bu rahatsızlığı olan bazı insanlar için, tek başına egzersiz alerji gelişimi için yeterli değildir. Hafif alerjik oldukları bir yiyeceğin tüketimi de tek başına alerji gelişimi için yeterli değildir. Ancak söz konusu yiyecek yüksek yoğunluklu egzersizden birkaç saat önce tüketildiğinde, sonuç anafilaksi olabilir. Bunun oluşmasındaki temel mekanizma mast hücreleri (bağışıklık yanıtı oluşturan hücreler) adı verilen hücrelerin uyarılmasıdır.

Yumurta Alerjisi Teşhisi

Yumurtalar en yaygın gıda alerjenlerinden biridir. Ancak kişinin yediği şeylerden hangisine alerjisi olduğu belli olmayabilir. Bunu teşhis edebilmek için doktor tarafından hastaya bazı sorular sorulur ancak kesin teşhis için bazı testler yapılır.

Eliminasyon Testi: Oldukça basit uygulanabilecek bir yöntemdir. Herkes tarafından uygulanabilir. Bir alerjinin olup olmadığını belirlemek için bir gıda eleme yöntemi de kullanılabilir. Yumurtalar diyetten çıkarıldığında belirtiler ve şikayetler kaybolur. Hatta yumurtalar tekrar yenildiğinde tekrar ortaya çıkarsa yumurta alerjisi muhtemeldir.

Deri Prick Testi: Bu testte temel amaç kişinin hangi maddeye karşı alerjisinin olduğunu saptamaktır. Doktor genellikle hastaya bir hafta gibi bir süre verir. Sıklıkla alerjik reaksiyon görülen kişiler bu bir hafta boyunca her yediğini bir yere not alırlar. Daha sonra alerjik reaksiyon geliştiğinde bu notlar ile birlikte doktorun  yanına gelirler.

Doktor bu listedeki yiyeceklerden hangisine kişinin alerjisi olduğunu anlamak için deri prick testini yapar.

Bu test genellikle ön kolun kılsız olan iç kısmına yapılmaktadır. Testin yapılacağı alan alkollü bir bez ile temizlenir. Daha sonra bir kalemle kaç madde test edilecekse o sayıda aralarında 1 santimetre olacak şekilde iki sıra halinde işaret bırakılır.

Daha sonra her bir işaret bırakılan alana sayı verilir. Her sayı bir besini temsil eder. Daha sonra her sayının olduğu deri üzerine 1 damla besin bırakılır. Bu besinlerin cilt altına temas etmesi için steril bir iğne ile cilt çok az miktarda delinir.

Deri Prick testi kan testi ile yumurta alerjisini teşhis edebilir. Testin ilk bölümü tamamlanmış olur.

Sonrasında beklemeye geçilir. 15 veya 20 dakika sonrasında kişinin eğer yumurtaya alerjisi varsa yumurta enjekte edilen yerde şişlik ve kızarıklık meydana gelir. O nokta oldukça şişer, büyür ve bir yumru haline gelebilir. Genellikle kaşınır da. Bu test ile yumurta alerjisi kolayca teşhis edilebilir.

Laboratuvar Testleri: Kan testinde, yumurta proteinine antikorların varlığını test etmek için bir kan örneği laboratuvara gönderilir.

Bu testte IgE adı verilen antikorlar araştırılır. Bu antikorlar yumurtaya özel olarak oluşabilir.

Yumurta Alerjisi Tedavisi

Bir yumurta alerjisini yönetmenin en iyi yolu yumurta yemekten kaçınmaktır.

Direk yumurta yemekten kaçınmak kolay olsa da yumurtalar hemen hemen bir çok gıdanın içerisinde az miktarda da olsa vardır. Bazı çorbalar, kekler, pastalar, börekler, ketçap, mayonez, dondurma ve köfte gibi etli yemekler de bile gizli bir bileşen olarak yumurtalar bulunmaktadır.

Sonuç olarak, yumurta alerjisi olan insanlar etiket okuma ve başkaları tarafından hazırlanan yiyeceklerin içeriklerini sorma konusunda dikkatli olmalıdırlar.

ABD de gıdaların üzerinde bir etiketle gösterilmesi zorunlu olan olası alerjen 8 maddeden birisi yumurtadır. Bu etiketi içeren paketli gıdaları tüketici almayarak yumurta alerjisinden korunur.

Ülkemizde de paketli gıdaların üzerindeki içindekiler kısmında yumurta içeren besinleri almayarak kişiler kendini koruyabilmektedir.

Yumurta akı veya yumurta sarısına alerjisi olan herkes yumurtadan tamamen kaçınmalıdır; beyazını yumurta sarısından tamamen ayırmak mümkün değildir.

Yumurta alerjisi olan insanlar bazen uzun süre yüksek sıcaklıkta ısıtılmış fırınlanmış ürünleri ve yumurta içeren diğer yiyecekleri yediği zaman alerji meydana gelmeyebilir. Yine de yumurta alerjisi olan bir kişinin yumurta içeren herhangi bir ürünü ne zaman güvenli bir şekilde tolere edip edemeyeceğini tahmin etmesinin bir yolu yoktur. Yumurtaya alerjiniz varsa veya çocuğunuzun varsa hangi gıdaların yenmeyeceğini iyi bilmeniz gerekir.

Antihistaminikler: Çok etkili olmasa da bu ilaçlar yumurta alerjisine bağlı olarak gelişen reaksiyonları hafifletmeye yardımcıdır. Doktorlar tarafından hastaya reçete edilebilir.

Adrenalin: Bir enjektör içerisinde epinefrin (adrenalin) reçete edebilir. Anafilaksi belirtileri geliştirmeniz durumunda bu ilaç kullanılabilir. Nefes darlığı, boğazda şişlik ve baş dönmesi gibi potansiyel olarak ölümcül bir reaksiyona sebebiyet verebilecek durumlara anafilaksi belirtileri denir. Ani gelişen alerji reaksiyonlarda kişi bu belirtileri görüyorsa eğer doktor tarafından eğitildiği üzere bu hazır enjektörleri kullanabilir.

Belirtiler tekrarlayabileceğinden adrenalin rahatlama sağlasa bile kişi mutlaka bir doktora gitmelidir.

Sarı humma hastalığı aşısı ayrıca yumurta proteini içerir. Dünya Sağlık Örgütü ciddi bir yumurta alerjisi olan kişilerin bu aşıyı yapmaması gerektiği belirtiyor. Sarı humma hastalığı en çok Afrika ve Güney Amerika'nın bazı bölgelerinde bulunur; aşı, hastalığın bulunduğu ülkelere seyahat için gerekli olabilir. Eğer yumurta alerjisi olan kişilerin bu bölgelere gitmesi gerekiyorsa bu aşıyı olmamaları yönünde belgeler almaları gerekir.

Yumurta Alerjisi Tedavi Edilmezse

Yumurta alerjisi tedavi edilmediği zamanlarda aşağıdaki durumlar ve şikayetler ortaya çıkabilir.

Bunlar:

• Yumurta alerjisi tedavi edilmediğinde etkilenen kişiyi ölüme götürecek kadar tehlikeli olan anafilaktik bir şok durumu olabilir. Bunun tedavi edilmediği durumlarda ölümlerin görülmesi dünyada hiçte azımsanacak sayılarda değildir. Bu sebeple daha öncesinde şiddetli alerjik reaksiyonlar geçiren kişiler evlerinden önceden hazırlanmış özel adrenalin iğneleri bulundururlar. Anafilaktik şoka girdiği zaman kişi bunun bacağına veya koluna eğitimini aldığı üzere uygular.
• Yumurta alerjisine bağlı olarak atopik dermatit (egzama) gibi alerjik cilt reaksiyonları kişide kaşıntı atakları meydana getirebilir. Atopik dermatit aslında egzama adı verilen durumdur. Bazı yumurta alerjisine sahip kişilerde ciltte egzama tarzında kızarık ve şiş bölgeler oluşabilir. Aslında bunlara ürtiker de denir. Burnun sürekli kaşınması kişinin hem hayat kalitesini düşürür hem de kozmetik görüntü açısından rahatsız edicidir.
• Yumurta alerjisi görülen kişilerde yumurta ile vücut yumurta ile karşılaştığı zaman bazı alerji reaksiyonları meydana getirebilir. Bunlar histamin aracılığıyla oluşan reaksiyonlardır. Bu reaksiyonlar solunum yollarında meydana gelebilir ve kişi nefes darlığı çekebilir. Nefes darlığı tedavi edilmediği takdirde ciddi istenmeyen etkiler oluşabilir.

Yumurta Alerjisine Ne İyi Gelir?

Aşağıdaki önlemler yumurta alerjisi görülen kişilerde iyi olabilir.

Bunlar:

• Yumurta alerjisi olan kişiler gizli yumurta içeren ürünler almamak için ambalajlı ürünlerin üzerini dikkatlice okumalıdır. Bazı insanların vücutları sadece eser miktarda yumurta içerse bile bir yiyecekten etkilenir ve alerjik reaksiyonlar başlatabilir. Bu sebeple bir ambalajlı gıda alırken içindekiler kısmını dikkatlice okuyun ve yumurta olmadığından emin olun.
• Dışarıda yemek yerken dikkatli olmak gereklidir. Sunucunuz ve hatta aşçı, bir yiyeceğin yumurta proteinleri içerip içermediğinden tam olarak emin olmayabilir. Bunu lokantada aşçıya veya garsona sormak iyi olabilir.
• Alerji bileziği kullanılabilir. Bu, sizin veya çocuğunuzun ciddi bir reaksiyonu varsa ve bakıcılara veya başkalarına neler olduğunu söyleyemiyorsanız iyi olabilir. Ülkemizde bazı hastanelerde bu uygulama uygulanmaktadır.
• Çocuğunuzun bebek bakıcılarına, öğretmenlerine ve akrabaları ile yumurta alerjisi hakkında konuşun ve böylece çocuğunuza yanlışlıkla yumurta içeren ürünler verilmesini önleyin. Acil bir durumda ne yapacaklarını bilmeleri de önemlidir. Bu konuda da bilgi vermek gereklidir.

Yumurta Alerjisine Ne İyi Gelmez?

Aşağıdaki yiyecekler ve durumlar yumurta alerjisi olan kişiler için kötü sonuçlar doğurabilir.

Bunlar:

• Bir anne eğer çocuğunu emziriyorsa ve çocukta yumurta alerjisi varsa anne de yumurta ve yumurta içeriği bir besin yediğinde çocuk etkilenebilir. Anne sütünden geçebilecek proteinler çocukta alerjik reaksiyon yapabilir. Annenin yumurta ve yumurta içeren besinler tüketmesi çocukları için kötü olur.
• Birkaç terim, yumurta ürünlerinin işlenmiş gıdaların üretiminde kullanıldığını gösterir, Örneğin: Albümin, Globulin, Lesitin, Livetin, Lizozim, Vitellin

Yukarıdakiler ile birlikte Ovalbumin veya ovoglobulin gibi "ova" veya "ovo" ile başlayan kelimeler içeren ambalajlı ürünler alınmamalıdır. Bunlar yumurta alerjisine sebep olacak maddelerdir. Bu sebeple bir ambalajda bunlar yazıyorsa almamalısınız.

Gizli yumurta içeren gıdaları tüketmek kişinin alerji reaksiyonlarını tetikleyebilir. Bunun sonucunda da kişinin şikayetleri ortaya çıkar ve hatta anafilaktik şoka kadar gidebilen durumlar görülebilir.

Yumurta içeren gıdalar aşağıdaki gibi olabilir.

• Ekmekli yiyecekler
• Börek
• Poğaçalar
• Badem ezmesi
• İşlenmiş et ve köfte
• Pudingler ve muhallebi içeren tatlılar
• Mayonezler ve bazı pizza sosları
• Salata sosları
• Birçok makarna çeşidi
• Tuzlu krakerler
  

Yumurta Alerjisi İlaçları

Yumurta alerjisini tamamen geçirebilecek bir ilaç yoktur. Ancak yumurta alerjisine bağlı olarak oluşan vücuttaki aşırı reaksiyonları engellemeye yarayacak bazı ilaçlar vardır.

Bu ilaçlar:

Antihistaminikler: Histamin, mast adı verilen bağışıklık yanıtı oluşmasını sağlayan hücrelerden salınan bir birleşiktir. Bu birleşik alerji belirtilerinin ortaya çıkmasında  görevlidir. Bu ilaçlar yumurta alerjisinin kaşıntı gibi hafif belirtilerini daha da  hafifletmeye yardımcı olabilirler.

Bu ilaçlar:

• Setirizin
• Feksofenadin
• Levosetirizin
• Loratadin

Adrenalin: Adrenalin, epinefrin olarak da bilinir. Bu aslında anafilaksili hastaların tamamında hastaneye gelmeden ve hastanede kullanılan ilk ilaçtır. Adrenalin vermesinin gecikmesi bile bir takım problemlere sebep olabilmektedir. Ölüm vakaları bile adrenalin kullanmamak ile artar. Adrenalinin temel olarak 3 etkisi vardır. İlk etkisi damarları sıkarak ödem oluşmasını azaltır. İkinci etkisi kalp ile ilişkilidir. Kalp hızını artırır. Son etkisiyse hava yollarını açmasıdır. Kişi bu sayede nefes darlığı çekmez.

Hamilelikte Yumurta Alerjisi

Bir kadın hamile kaldığı zaman bebeğin vücut tarafından yabancı bir madde olarak algılanmaması için vücudun aldığı bazı önlemler vardır. Bu önemler sayesinde normalde alerjik olan bazı maddeler kişide alerjik etki yapmayabilir. Bununla birlikte daha önce alerjisi olmayan bir maddeye alerji olma gibi durumlarda görülmektedir.

Bu sebeple gebenin yapacağı en iyi şey bu potansiyel alerji maddelerinden uzak durmaktır.

Yumurta da yaygın alerjiye sebep olduğu bilinen bir madde olduğu için kişinin önceden alerjisi varsa mutlak suretle yumurtadan gebelik sırasında uzak durmak önemlidir.

Gebelerde eğer yumurtaya veya herhangi bir maddeye alerjik reaksiyon gerçekleşmişse kişinin burnu akabilir, nefesi daralabilir veya cildinde kızarıklıklar oluşabilir. Bu durumun bebeğe direk bir zararı olmayabilir. Ancak  gebe doktorla görüşmek zorundadır.

Çocuklarda Yumurta Alerjisi

Yumurta alerjisi genellikle bebekken ortaya çıksa da çocukken de ortaya çıkabilir. Bu durumun en sık belirtisi ciltte meydana gelen ürtiker adı verilen şişkin kızarıklıklardır. Bu ürtiker adı  verilen kızarıklıklar sıklıkla kaşınır.

Sıklıkla kolları kaşınan ve kızaran çocuklarda bu durum araştırılmalıdır. Ciddi anafilaksiye yol açabilir. Çocuğu anafilaktik şoka dahi sokabilir. Bu sebeple yumurta alerjisi olduğu bilinen bir çocuğun kesin olarak yumurta ve yumurta içeren besinler yememesi gereklidir. Bu konuda yakın çevre bilgilendirilmelidir.

Bebeklerde Yumurta Alerjisi

En sık görülen yumurta alerjisi bebeklikte başlar. Bu sebeple annenin ve babanın dikkatli olması gerekir.

Bebekler ve küçük çocuklar gıda duyarlılığı belirtilerini ifade etmekte daha fazla zorluk yaşadığından, çocuğunuzun bezine baktığınızda dışkılamada değişiklikler olduğunu fark ederseniz ve yumurta yedikten sonra mide rahatsızlığı yaşadığını anlıyorsanız bu durumun yumurta alerjisi sebebiyle olması muhtemeldir.

Bu durum olduğu zaman kesin bir tedavi bulunmadığı için bebeğin yumurta alımını kısıtlamak en doğru yoldur. Ancak bebeğin yumurtada alacağı sağlık proteinleri ve besinleri başka bir alerjiye sebep olmayacak gıda ile alması gereklidir.

Yumurtaya alerjisi olan bebeklerin bunu söyleyecek durumu olmadığı için bakıcılara, öğretmenlere ve akrabalara bu bilginin verilmesi son derece önemlidir.

Yumurta Alerjisi için Hangi Doktora Gidilir?

Aşağıdaki anafilaksi reaksiyonlarının belirtileri olan durumlar varsa bir İç Hastalıkları uzmanı ile kişinin görüşmesi gereklidir. Eğer aşağıdaki belirtiler bir çocukta veya bebekte görülüyorsa bir Çocuk Hastalıkları uzmanı ile görüşmek gerekir.

Bu belirtiler:

• Bir kişide belirli bir yemek öğününden sonra meydana gelen deri kaşıntıları, kızarıklıklar ve şişlikler. Bu deri dışında dudakta veya gözde meydana gelebilir. Dudak veya gözler şişip kızarabilir.
• Dakikalar içerisinde başlayan burun akıntısı, burnun içinin kaşınması ve burun tıkanıklığına ek olarak nefes alamama hissi.
• Nadiren de olsa anafilaksi reaksiyonları dudakta ve el parmaklarında morarmalara sebebiyet verebilir.
• Alerjinin yaygın belirtilerinden olan bulantı, kusma ve karın ağrısı şikayetlerinin görülmesi.
• Alerji reaksiyonları geçiren kişiler yukarıdaki belirtilere ek olarak huzursuzluk, baş ağrısı, bulanık görme ve ölüm korkusu hissedebilir. Bu belirtiler varsa mutlaka bir doktora gözükmek gerekir.