Bebeklerde Soğuk Terleme
Özellikle 1. aydan sonraki bebeklerde ateşin düşmeye başladığı durumlarda soğuk terleme görülebilir. Tedavide medikal tedavi, vitamin takviyesi ve ilaç değişimi gibi uygulamalar vardır.
Bebeklerde Soğuk Terleme Nedir?
Terleme vücudun normal bir reaksiyonudur ve vücudun ısı dengesini koruması için gereklidir. Soğuk terleme ise farklı nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir. Vücut otomatik olarak ter salgılayarak, dengeyi korumaya çalışır. Bebeklerde soğuk terleme, aktivite kaynaklı olabileceği gibi birçok hastalığın işareti de olabilir.
Prematüre ve yenidoğan bebeklerde terleme ya da soğuk terleme durumu görülmez. 1 ayını dolduran bebeklerin vücut fonksiyonları gelişir ve terleme reaksiyonu göstermeye başlar. Genel olarak bebeklerin baş kısımlarında soğuk terlemeye rastlanır. Bebeklerde soğuk terleme ve öksürük çoğu zaman birlikte görülür. Bu duruma hırıltı ve nefes darlığının eşlik ettiği durumlar astım gibi bronşit hastalıklara sebebiyet verebilir.
Bebeklerde ateşten sonra soğuk terleme durumuna oldukça sık rastlanır. Ateş yükselirken çoğu zaman bebekte titreme görülür. Bu duruma titreme eşlik etmiyorsa, ateşin düşmeye başladığı anlamına gelir. Ateş düşmeye başladıkça, bebeklerde soğuk terleme meydana gelir. Bebeklerde görülen soğuk terlemede önemli olan bebeğin terlediği noktadır. Vitamin eksikliğinden kaynaklı soğuk terlemeler enseden, kalp ve enfeksiyon problemlerinde ise alından terleme yaşanır.
Bebeklerde Soğuk Terleme Belirtileri Nelerdir?
Bebeklerde soğuk terleme semptomları birçok hastalığa işaret edebilir fakat tipik olarak görülen belirtiler ortaktır.
Bebeklerde soğuk terleme belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
- Huzursuzluk
- İsilik
- Pişik
- Uyku düzeni bozukluğu
- Nefes darlığı
- Tüylerin diken diken olması
- Titreme
- Soluk cilt
Bebeklerde Soğuk Terleme Nedenleri Nelerdir?
Bebeklerde soğuk terlemenin nedenleri birbirinden farklıdır. Soğuk terleme, bazı hastalıklara ve vücut fonksiyonlarındaki değişimlere işaret eder. Bebekler yetişkinlere oranla daha çok terlediği için altındaki nedenin fark edilmesi zaman alabilir. Genellikle emme fonksiyonu sırasında harcadığı efordan ötürü, bebeğin vücut ısısında değişimler yaşanır ve soğuk terleme meydana gelir.
Bebeklerde soğuk terleme nedenleri aşağıdaki gibidir;
- Burun tıkanıklığı: Bebeklerde burun tıkanıklığı, soğuk terlemeye neden olabilmektedir. Bunun sebepleri değişkendir. Bebekte grip, nezle oluşumu ya da ortamın fazla nemli olması durumunda burun tıkanıklığı yaşanabilir ve bunun sonucunda da soğuk terleme yaşanır.
- Emmede zorluk: Emme fonksiyonunda zorlanan bebeğin özellikle baş kısmında terleme görülür. Soğuk terleme görülmesinin nedeni ise fazla efor sarf edilmesi üzerine vücut ısı dengesinin bozulmasıdır.
- Kalın kıyafetler: Kalın kıyafetler, bebeklerde soğuk terleme veya aşırı terleme şikayetlerine neden olabilir.
- Çok sıcak veya soğuk ortam: Bebeğin bulunduğu ortamın sıcaklığı, normal vücut ısısında dengesizlikler yaşatabilir. Bu durumda da bebeğin özellikle baş, boyun ve ense kısmında soğuk terleme görülür.
- Geniz eti büyüklüğü: Geniz eti büyüklüğü bebeklerde soğuk terleme nedenleri arasındadır. Geniz etinin büyük olması, nefes almayı zorlaştıracağından bebek fazla efor sarf eder. Aynı zamanda hırıltıya neden olduğu için bebeklerde huzursuzlukla birlikte görülür.
- D vitavitaminiikliği: Bebeklerde D vitamini oldukça önemlidir. Eksikliği soğuk terleme gibi şikayetlere neden olabilir ve ciddi rahatsızlıklar yaşanmadan uzman hekim tarafından kontrol edilmelidir.
- Soğuk algınlığı: Soğuk algınlığı soğuk terlemenin nedenleri arasındadır. Öksürük ve nefes darlığı ile birlikte görülebilir. Burun tıkanıklığı da söz konusuysa, bebeklerde aşırı terleme yaşanır.
- Enfeksiyon: Bebeklerde aşırı terlemeye enfeksiyon da sebep olabilmektedir. Bakteriler aracılığıyla meydana gelen enfeksiyon hastalıklarında çoğu zaman ateş görülür. Ateşin düşmesi ile birlikte bebeklerde soğuk terleme meydana gelir.
- Raşitizm: Raşitizm hastalığında, ense ve boyun dahil olmak üzere kafa çevresinde soğuk terleme görülür. Bu nedenle baş çevresinde olduğundan fazla miktarda terleme yaşayan bebeklerin kontrolü önemlidir.
- Kalp yetmezliği: Kalp yetmezliği nefes darlığına yol açar. Nefes darlığı ise soğuk terlemeye neden olur. Bebeklerde olduğu kadar yetişkinlerde de sebep aynıdır ve kontrolü sağlanmalıdır.
- Hipoglisemi: Kan şekerinin düşmesidir. Bebeklerde ilk 1 ay içerisinde görülebilir ve soğuk terlemeye neden olur.
- Alerji: Bazı alerji durumları bebeklerde soğuk terlemeyi ortaya çıkarmaktadır. Alerjene bağlı olarak burun tıkanıklığı yaşanır. Burun tıkanıklığı da nefes darlığı ve efor harcamaya sebebiyet verdiği için bebekte soğuk terleme görülür.
Bebeklerde Soğuk Terleme Teşhisi
Bebeklerde soğuk terlemenin tanı ve tedavi sürecinde netleşme için bazı yöntemler uygulanır. Bunlardan ilki bebeğin tıbbi öyküsünün alınmasıdır. Ardından uzman hekim tarafından fiziki muayene yapılır ve gerekli görüldüğü durumlarda tam kan sayımı, idrar tahlili, akciğer filmi ve EKG istenir.
- Tıbbi öykü: Bebeklerde soğuk terlemenin başlangıcı ve ne kadar sıklıkta gerçekleştiği ile ilgili bilginin toplanmasıdır. Ne kadar zamandır terlemenin olduğu, bebeğin hangi noktalarında meydana geldiği, yaşanan bir hastalık veya ilaç kullanımının olup olmadığı tıbbi öykü sayesinde öğrenilir.
- Fiziki muayene: Uzman hekim tarafından yapılan muayenede ateş ölçümü, ciğerlerin dinlenmesi ve fiziki görünümü ele alınarak tanı sürecine katkı sağlanır.
- Kan testi: Damar yoluyla kan alınması suretiyle bazı değerlerin kontrol edilmesi için istenen testtir. Çoğunlukla tam kan sayımı talep edilir ve böylelikle vücutta enfeksiyon ya da bakterinin olup olmadığı, vitamin eksikliği gibi durumlar incelenebilir.
- İdrar testi: Kan testiyle birlikte idrar tahlili istenebilir. Bazı durumlarda idrarda enfeksiyon görülebilir ve soğuk terlemeye neden olan durum belirlenebilir. Ayrıca böbrek kaynaklı bir durum varsa idrar tahliliyle belirlenir.
- Akciğer filmi: Akciğer filmi, soğuk terlemeye neden olduğu düşünülen bazı hastalıkların tanısı için uygulanır. Fiziki muayenenin yeterli olmadığı durumlarda ya da daha detaylı inceleme talep edilen durumlarda akciğer boşluğu bu yöntemle incelenir.
- EKG: Diğer adıyla elektrokardiyografi, soğuk terleme sebebinin kalp hastalıklarından kaynaklı olduğu düşünülürse uygulanır. Bebeğin kalp kası ve kalp sinirlerindeki faaliyetler, kalıtsal hastalıklar ve yapısal bozukluklar incelenir.
Bebeklerde Soğuk Terleme Tedavisi
Bebeklerde soğuk terlemeye neden olan durumların tespitinden sonra tedavi süreci başlatılır. Farklı nedenler soğuk terlemeyi ortaya çıkardığı için tedavi yöntemleri de farklılık gösterir. Uygulanan tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir;
- Medikal tedavi: Soğuk terlemeye neden olan durum enfeksiyon ve bakteri kaynaklıysa, genellikle ilaç tedavisi uygun görülür ve antibiyotik kullanımı söz konusu olabilir. Uzman hekim tarafından verilen ilaçlar dışında kesinlikle isteğe bağlı ilaç tedavisi uygulanmamalıdır.
Ayrıca kalp ve damar hastalıkları soğuk terlemeye neden olabilmektedir. Tedavisinde ise yine ilaç kullanımı söz konusudur.
- Vitamin takviyesi: Vitamin eksikliğinden kaynaklı soğuk terleme durumu varsa, bebeklerde özellikle D vitamini ve C vitamini takviyesi ile terleme tedavi edilir.
- İlaç değişimi: Bazı hastalıklar için reçetelenen ilaçların bebekler üzerinde yan etkileri olabilir. Soğuk terlemenin sebebi kullanılan ilaçtan kaynaklıysa, uzman hekim tarafından ilaç değişimi yapılır.
Bebeklerde Soğuk Terleme Tedavi Edilmezse
Bebeklerde soğuk terlemenin kaynağı tespit edilip tedavi edilmezse birçok problem ortaya çıkabilir. Bunların başında kalp hastalıkları gelir. Bebeklerde kalp yetmezliğinin ve enfeksiyon belirtilerinden biri olan soğuk terleme, dikkate alınmazsa enfeksiyon ilerleyebilir. Kalp ve damar hastalıkları ise ciddi boyutlara ulaşabilir.
Soğuk terleme tedavisi için önlem alınmazsa artan isilik ve pişik bebekte huzursuzluğa neden olur. Sinirlilik, uykudan uyanma ve sık ağlama nöbetleri bebeğin ve ebeveynlerin hayat kalitesini düşürür. Bu nedenle terleme ile birlikte görülen semptomlar tespit edilerek, bebeğin doktor kontrolünde tedavi edilmesi önemlidir.
Bebeklerde Soğuk Terlemeye Ne İyi Gelir?
Bebeklerde soğuk terlemeye emme fonksiyonu da neden olmaktadır. Yanlış emzirme, bebeğin fazla efor harcamasını artırarak fiziki olarak vücudun terleme gibi farklı şekillerde tepki vermesine neden olur. Ayrıca kalın giysiler soğuk terlemeye neden olan diğer bir durumdur. Bebeğin pamuklu ve ortam sıcaklığına uygun olarak giydirilmesi, soğuk terleme problemini büyük ölçüde engeller.
Burun tıkanıklığından dolayı soğuk terleme yaşayan bebeklerin bulunduğu oda sık sık havalandırılmalıdır. Böylece bebek daha rahat nefes almaya başlar ve odadaki hava tazelenir. Sık sık bebeğe banyo yaptırılması ise soğuk terleme sonucu oluşabilecek isilik benzeri sorunların hafiflemesine yardımcı olur.
Bebeklerde Soğuk Terlemeye Ne İyi Gelmez?
Bebeklerde soğuk terleme durumunda daha kalın kıyafetler giydirilmesi doğru değildir. Ateş kaynaklı terleme durumu varsa, ateşin düşmeye başladığı ve bakteri ya da mikropların ter yoluyla atıldığı anlamına gelir. Katı gıdaya geçen bebeklerde soğuk terleme yaşanıyorsa, baharatlı yiyecekler ve çikolata bir süre kısıtlanmalıdır.
Soğuk terleme devam ettiği müddetçe uyku tulumu kullanımı önerilmemektedir. Uyku tulumu hem terlemenin neden olabileceği isilik problemini artırır hem de enfeksiyon kaynaklı ateş yükselmesine iyi gelmez.
Bebeklerde Soğuk Terleme için Hangi Doktora Gidilir?
Bebeklerde soğuk terleme yaşanırsa, çocuk sağlığı ve hastalıkları bölümüne ve çocuk hastalıkları uzmanına başvurulmalıdır.
Terleme ile birlikte görülen diğer semptomlar dikkate alınarak doktora gidilmelidir. Her zamankinden fazla miktarda alında terleme, yüksek ateş, öksürük ve hırıltı gibi belirtiler olduğu takdirde vakit kaybetmeden uzman hekim tarafından bebek muayene edilmelidir.