Göz Yorgunluğu

Göz Yorgunluğu Nedir?

Gözlerimizi gün içerisinde çok yormamız göz yorgunluğunun ve bunun tipik rahatsız edici belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabilir.

Bir noktaya odaklanmak gözler için stresli bir durumdur. Örneğin sokağa, bir ekrana veya bir kağıda yakından bakıldığında gözler çok az kırpılmakta ve göz küresinin hareketleri kısıtlı olmaktadır. Sonuç olarak gözyaşı bezleri yeniden gözyaşı üretmeden önce gözyaşı sıvısının buharlaşmakta ve gözler kurumaktadır.

Ayrıca gözler yanmakta ve/veya ağrımaktadır. Kuruluğu kompanse etmek için gözler sulanmaya meyillidirler.

Göz Yorgunluğu Belirtileri Nelerdir?

Özellikle ofiste sık bilgisayar kullanımı ile ilişkili işlerde göz yorgunluğu en sık karşılaşılan sorunlardan birisidir.

Göz yorgunluğunda ortaya çıkabilen şikayetler aşağıda sıralanmıştır:

• Gözde yanma hissi
• Ağrı ve / veya baskı hissi
• Yabancı cisim hissi
• Odaklanma sorunları
• Kuru veya sulu gözler
• Bulanık veya çift görme
• Gözlerde kızarıklık
• Göz kapaklarının ağırlaşması
• Işığa duyarlılık
• Boyun ve baş ağrısı

Göz Yorgunluğu Nedenleri Nelerdir?

Genel olarak vücut yorgun olduğunda kendini dinlendirmek ve korumak için birçok aktiviteyi azaltmakta veya durdurmaktadır. Örneğin gözler yorulduğunda gözyaşı bezleri daha az sıvı üretmektedir.

Bunun sonucunda kornea üzerindeki koruyucu görevi yapmakta olan gözyaşı filmi incelmekte ve yırtılmaktadır. Bu gözlerin kurumasına sebep olmakta ve gözlerde kaşıntı ortaya çıkmaktadır.

Ancak bazen vücudun geri kalanı uyanık olmasına rağmen sadece gözler yorgunluk hissedilebilir. Gözler çok hassastırlar.

Sürekli konsantre bakışlar göz kırpma oranının düşmesine ve gözlerin kurumasına neden olmaktadır.

Bu örneğin özellikle şu gibi durumlarda ortaya çıkmaktadır:

• Bilgisayar başında çalışmak
• Araba kullanmak
• Televizyon izlemek
• Akıllı telefonların gün içerisinde uzun saatler kullanımı
• Kitap okumak
• Yazı yazma
• Bilgisayar oyunları

Nadir durumlarda yorgun gözler altta bir hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkmaktadır.

Olası patolojik (altta yatan bir hastalığın var olması) nedenleri şunlardır:

• Alkolizm
• Konjonktivit (gözlerin iltihabı)
• Kanser
• Musküler distrofiler (kasların ilerleyici güçsüzlüğü)

Hafif derecede dolaşım bozuklukları göz yorgunluğuna sebep olabilmektedir. Yeterli uyku alamama veya alkol ve nikotin kullanımı kan dolaşımını bozan faktörler arasında sayılabilir.

Ek olarak uzun süreli yetersiz beslenme gözlerin çabuk yorulmasına neden olabilir.

Çoğu durumda belirtilerin ortaya çıkmasındaki neden vitamin, melanin ve demir eksikliğidir.

Göz Yorgunluğu Tedavisi

Gözlerin yorgunluğu hastaları genelde rahatsız edici bir durumdur. Bu nedenle hastalar belirtilerin geçmesi için hızlı ve etkili yöntemler istemektedirler. Göz yorgunluğun tıbbi tedavisi bulunmamaktadır.

Genelde hastaların yaşam tarzı ile ilişkili olduğundan, göz yorgunluğuna sebep olan etkenleri belirlemek ve bunlardan kaçınmak tedavide en etkili yöntem olacaktır. Peki göz yorgunluğundan şikayetçi kişiler neler yapabilirler?

Her şeyden önce burada göz yorgunluğunu önlemek önemlidir. Bulunduğunuz ve gün içerisinde uzun zaman geçirdiğiniz ortamların aydınlatmasını kontrol edin, çünkü güçlü kontrastlar gözler için stresli bir durumdur.

Buda göz yorgunluğuna sebep olmaktadır. Bu yüzden televizyon izlerken, bir monitörden örneğin bilgisayar, telefon veya tabletten bir şeyler okurken veya çalışırken odanın eşit şekilde aydınlandığından emin olun. Gözlerinizin dinlenmesi için düzenli molalar vermek de önemlidir.

Hekiminiz tarafından teşhis edilen bir besin eksikliği durumunda, genellikle ağızdan alınan vitamin ve mineral takviyeleri tavsiye edilmektedir.

İnfüzyon tedavisinin (eksik vitaminlerin ve minerallerin doğrudan kana verilmesi) ayrıca ciddi besin eksikliğini gidermede son derece etkili olduğu yapılan araştırmalar sonucunda kanıtlanmıştır.

Göz yorgunluğunun sebebi altta yatan başka bir hastalığın varlı ise, alta yatan hastalığın tedavisi gereklidir.

Ayrıca göz egzersizleri göz yorgunluğun belirtilerini azaltmada uzun vadeli olarak yardımcı olabilir. Göz yorgunluğu belirtilerinin varlığında veya bunların kötüleştiği durumlarda aşağıda verilmiş göz egzersizleri gözlerinizin rahatlamasını sağlayabilir.

Gözlerinizin kuruduğunu ve acımaya başladığını fark ettiğinizde gözlerinizi sık sık kırpmaya başlayın. Göz kırpma sırasında gözyaşı sıvısı oluşmaktadır.

Böylece oluşan gözyaşı gözlerinizi nemlendirecektir hem de koruyucu bir tabaka görevi sağlayacaktır.

Özellikle ekran başında çalışırken veya bir şeyler okurken uzun süre sabit bir mesafeden bir yüzeye bakılmaktadır. Aralıksız yakından ekrana bakmak gözler için çok yorucu bir durumdur.

Gözlerinizi dinlendirmek için sırasıyla yakından bir nesneye odaklanın sonrasında tekrar uzaktaki bir nesneye. Örneğin masanızdaki hesap makinesi gibi bir nesneyi çok yakın bir şekilde bir kaç saniye gözlerinizi odaklayın.

Ardından bakışınızı yine bir kaç saniye boyunca uzaktaki bir nesneye doğrultun. Bu egzersizi günde birkaç kez tekrarlanmanız önerilmektedir.

Arada bir derin nefes alma veya esneme bazen yorgun gözlerin biraz daha uyanık olmasına yardımcı olmaktadır. Derin nefes alma veya esneme sırasında vücuda bol miktarda oksijen girişi gerçekleşmektedir.

Ek olarak esneme sırasında genellikle gözleri nemlendiren ve onları canlı tutan ek gözyaşı sıvısı oluşmaktadır.

Göz Yorgunluğu Tedavi Edilmezse

Genel olarak göz yorgunluğu görsel sistemin aşırı yüklenmesinden kaynaklanmaktadır. Ancak aynı zamanda besin eksikliği, dolaşım problemleri veya stres nedeniyle de olabilir.

Göz yorgunluğunun altında yatan neden nadiren örneğin halk arasında kırmızı göz hastalığı olarak da bilinen konjonktivit gibi ciddi bir hastalıktır.

Konjonktivite genelde gözlerde yanma, ağrı veya gözlerin yaşarması gibi belirtiler eşlik etmektedir. Gözlerde bir iltihap söz konusu olduğundan gözlerde daha fazla soruna yol açmamak için tedavisi gerekmektedir.

Göz yorgunluğu ayrıca boyun, sırt ve omuz ağrısı ve genel yorgunluğa sebep olabilir. Göz yorgunluğunda tıbbi tedavi genellikle gerekli değildir.

Gözlerin yorgunluğu genellikle belirli bir göz problemini göstermemektedir. Ancak uzun süreli bir türlü geçmeyen göz yorgunluğunda belirtiler ciddiye alınmalıdır.

Göz yorgunluğuna bağlı kendini yorgun hissetme, psikolojik rahatsızlık ve bitkinlik gibi durumlar hastaların günlük yaşamlarını engellemektedir.

Göz Yorgunluğu İlaçları

Kuru ve tahriş olmuş gözler göz yorgunluğunun belirtileridir. Yatıştırıcı ve nemlendirici bileşenler içeren göz damlaları veya göz merhemleri gözlerde rahatlama sağlayabilir.

Aşağıda sıralanmış bileşenleri içeren ürünler genelde önerilmektedir:

• Hyaluronik asit
• Göz Otu
• Dexpanthenol
• A Vitamini

Kuru göz ürünlerinin seçiminde koruyucu madde içermediklerinden emin olmak önemlidir. Bunların varlığı ek olarak gözleri tahriş edebilir. Genel olarak göz damlaları gündüz kullanımı için daha uygundur. Göz merhemleri daha uzun süre göz üzerinde kalarak geceleri gözün yenilenmesini destekleyebilir.

Kuru ve tahriş olmuş gözler için başka bir çözüm ise bireysel tetikleyicileri mümkün olduğunca önlemektir. Ayrıca göz kuruluğunu önlemek için yeterli miktarda su içmekte önemlidir. Bu şekilde vücut gözyaşı sıvısı üretmek için gerekli sıvıyı almakta ve böylece kuru gözlere karşı koymaktadır.

Göz Yorgunluğuna Ne İyi Gelir?

• Günde birkaç kez birkaç dakika gözlerinizi kapatmaya çalışın. Örneğin iş yerinde bir telefon görüşmesi sırasında bunu yapabilirsiniz.
• Gözlerinizi arada bir oynatın. Zaman zaman göz bebeklerinizi farklı yönlere doğru çevirin ve uzağı bakın. Göz egzersizleri yapın.
• Çalıştığınız, bir şeyler okuduğunuz veya televizyon izlediğiniz odaların iyi aydınlatılmış olduğundan emin olun. Işık ve karanlık arasındaki güçlü zıtlıklar gözleri zorlamaktadır.
• Uzun bir günün ardından yapacağınız kompresler gözlerinize iyi gelebilir. Örneğin bir miktar pamuğu ılık suyla nemlendirin, biraz sıkın ve yaklaşık 10 dakika boyunca göz üzerine yerleştirin.
• Yeterince sıvı içtiğinizden emin olun. Yetişkinler her gün yaklaşık 1,5 -2 litre su içmelidir.
• Günde birkaç kez bilinçli olarak esneyin. Bu işlem göz kaslarını eğitmekte ve gözyaşı üretimini uyarmaktadır.
• Balık yağı kapsülleri düzenli olarak alındığından gözyaşı oluşumunu artırabilir.
• Ortamdaki nem oranına dikkat edin. Ortam çok sıcakken veya klima çalışırken gözbebekleri daha çabuk kurumaktadır. Odaların düzenli havalandırması önerilmektedir.
• Gözlerinizi düzenli olarak bir göz doktoruna veya göz doktoruna kontrol ettirin. Görme bozukluğu olan yani yakını veya uzağı göremeyen ve buna rağmen gözlük veya kontakt lens kullanmayanlar gözlerine çok fazla yük bindirmektedirler.

Göz Yorgunluğuna Ne İyi Gelmez?

Göz yorgunluğunun temelinde birçok farklı faktör rol oynamaktadır. En yaygın nedeni olarak gözlere aşırı yüklenmeden dolayı yorulmasıdır. Bu durum farklı faaliyetlerden kaynaklanabilir. Özellikle aşağıda verilmiş faaliyetler göz yorgunluğunu ortaya çıkarmakta veya şiddetinin artmasına neden olmaktadır.

• Ekranda uzun çalışma: Özellikle bilgisayarda uzun ve monoton çalışma gözleriniz için yorucu olmaktadır. Sabit bakış ve sabit bir mesafeden ekrana sürekli odaklanma nedeniyle gözler zorlanmaktadır. Bu sırada gözlerdeki kırpma sıklığının azalması nedeniyle gözyaşı filmi daha çabuk kurmakta ve gözün konjonktiva ve korneası tahrişe uğramaktadır.
• Fizyolojik ve psikolojik stres: Aşırı stres her zaman tüm vücudu olumsuz etkilemektedir. Ayrıca sinirlerde ve kaslarda zorlama yorgun gözlere neden olabilir. Vücuttaki bazı metabolik süreçler genellikle bu konuda rol oynamaktadır.
• Kötü ışık / aydınlatma: İşyerinde veya özel ortamda yetersiz aydınlatma gözlerin daha fazla çalışması gerektiği anlamına gelmektedir. Bu nedenle özellikle uzun süre zaman geçirdiğiniz ortamların her zaman iyi ve eşit şekilde aydınlatıldığından emin olun. Aydınlık ve karanlık arasındaki güçlü kontrastlar gözler için stresli bir durumdur.
• Uzun araba yolculukları: Uzun araba yolculukları mesafe ve trafiğe sürekli odaklanma nedeniyle göz yorgunluğuna daha hızlı neden olmaktadır. Buna ek olarak sürüş sırasında daha az göz kırpmaktayız ve klima sisteminden gelen kuru hava, gözyaşı filmindeki sıvının daha hızlı buharlaşması anlamına gelmektedir. Böylece gözler daha çabuk kurumakta ve tahriş olmaktadır.

Göz Yorgunluğu için Hangi Doktora Gidilir?

Yorgun gözler genellikle kişilerin görsel sistemlerine aşırı yüklenmesinden kaynaklanmaktadır. Sağlıksız beslenme nedeniyle meydana gelen besin eksikliği, stres veya dolaşım bozuklukları da göz yorgunluğu neden olabilmektedir.

Sadece nadir durumlarda uzun süreli göz yorgunluğu konjonktivit gibi ciddi bir hastalığın belirtisi olarak kendini göstermektedir.

Göz yorgunluğu gözlerde yanma hissi, gözyaşı veya ağrı gibi belirtilerle kendini belli etmektedir.

Sırt, boyun ve omuz ağrısı ve genel yorgunluk genellikle sürekli yorgun gözlerle bağlantılı olarak ortaya çıkmaktadır.

Göz yorgunluğunda genelde acil tıbbi tedavi gerekmemektedir. Göz yorgunluğuna sebep olan dış faktörlerden kaçınmanız yetecektir.

Örneğin elektronik cihazlara maruziyet süresini kısaltarak ve düzenli molalarla gözlerinizi dinlendirebilirsiniz. Besin eksikliği durumunda vitamin ve besin preparatlarının kullanımı uygundur.

Fakat vitaminlerin gereksiz ve aşırı kullanımından kaçınmak için aile hekiminize danışmanız önerilmektedir.

Eğer göz yorgunluğunuz uzun süredir devam etmekte ise ve bir türlü tüm önlemlere rağmen geçmemekte ise Aile Hekiminiz ve bir Göz Hastalıkları uzmanı tarafından muayene olmanız tavsiye edilmektedir.

Buna ek olarak gözlerinizi dinlendirmek için günlük yapabileceğiniz bazı göz egzersizleri işinize yarayabilir.