Kardiyoloji Nedir?

Kardiyoloji bölümü, dolaşım sisteminde meydana gelen hastalıklarla ilgilenen tıp branşıdır. Dolaşım sistemi (kardiyovasküler sistem), doku ve organları meydana getiren hücrelere vücuttaki kanın taşınmasını sağlar. 

Bu sayede kanın içinde bulunan ve oksijen ile beslenen hücreler faaliyetlerine devam ederek, canlılıklarını sürdürebilirler.

Kalp, toplardamarlar (venler) ve atardamarlar (arterler) dolaşım sistemimizi oluştururlar. Damarlar tüm vücudu bir ağ gibi sarar. Atardamarlar kalpten pompalanan temiz kanı doku ve organlara iletirken, toplardamarlar doku ve organlardaki kirli kanı temizlenmek üzere toplar. Kalp ise kirli kanı akciğerlere iletirken, temiz kanı atardamarlara iletir.

Dolaşım sistemi vücudumuzda hayati önem taşır. Burada oluşacak bir hastalık, hastanın genel sağlık durumunu doğrudan etkileyerek ölümcül riskler yaratabilir. Ayrıca tedavi edilmediklerinde diğer vücut sistemlerini de olumsuz etkileyebilirler. 

Örneğin; kalp kapakçık hastalığı ya da koroner arter hastalığı gibi hastalıklarda kalp görevini tam olarak yerine getiremez. Bu durumda kalbin içindeki basınç artarak akciğerlere sıvı toplanmasına sebep olur ve hastada akciğer ödemi tablosu gelişir.

Kardiyoloji bölümü sayesinde dolaşım sisteminde oluşan hastalıkların takip ve tedavisini yapmak mümkün hale gelmektedir. Böylece hastaların yaşam kalitesi artmış olur ve sağ kalım oranları artış gösterir. Kalp hastalığının farklı hastalıklara da yol açması halinde, göğüs hastalıkları ve nefroloji gibi ilgili bölümlerle işbirliği yapılmaktadır.

Kardiyolog Nedir? Kardiyoloji Doktorlarının Görev ve Sorumlulukları Nelerdir?

Kardiyoloji uzmanları, kalp ve damarlarda (dolaşım sisteminde) meydana gelen hastalıkların teşhis, takip ve tedavisinden sorumlu hekimlerdir.

Kardiyoloji doktorları, kardiyolog adı ile de bilinirler. Kardiyoloji doktoru olabilmek için ilk olarak tıp fakültesi bitirilmelidir. Sonrasında Tıpta Uzmanlık Sınavına (TUS) girilir ve yeterli puan alınabilirse 5 yıllık kardiyoloji eğitimi tamamlanır. Başarı gösteren adaylar, Kardiyoloji Uzmanı unvanı alınır. 

Uzmanların görev ve sorumlulukları şu şekilde sıralanabilir:

• Hastaları muayene etmek ve onların şikayetlerini dinlemek,
• Hastaların tıbbi öykülerini öğrenmek,
• Kan testi, idrar tahlili, EKG, tansiyon ölçümü, ekokardiyografi ve 24 saatlik holter incelemesi gibi tetkiklerin yapılmasını sağlamak,
• Gerekli görülürse efor testi ve anjiyografi yapmak,
• Tetkik sonuçlarını değerlendirerek tedaviyi planlamak ve gerekli görüldüğü durumlarda hastayı kalp damar cerrahisi bölümüne yönlendirmek,
• Hastayı teşhis, tedavi ve tedavi sonrası dönem hakkında bilgilendirmek,
• Hastanın kalp hastalığına ek olarak farklı bir hastalığı varsa, diğer bölümler ile işbirliği yaparak uyumlu bir tedavi planlamaktır.

Kardiyoloji uzmanları devlet hastanelerinde ve özel hastanelerde çalışabilirler. Eğer isterlerse kariyerlerini üniversitelerde akademisyen olarak sürdürebilirler. Kardiyoloji doktorları çoğunlukla göğüs hastalıkları bölümü ve üroloji bölümü ile işbirliği yapar. 

Bu durumun sebebi ise hastalarda çoğunlukla böbrek ya da akciğer hastalıklarının da görülmesidir.

Kardiyoloji Neye Bakar? Kardiyoloji Hangi Hastalıklara Bakar?

Kardiyoloji bölümü, kalp ve damarları ilgilendiren tüm sağlık sorunlarıyla ilgilenmektedir. Halk arasında kalp hastalıkları bölümü olarak da bilinir. 

Kardiyoloji hastalıkları arasında en sık görülenler ise şunlardır:

• Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon Hastalığı): Kalbin pompaladığı kan, damarlara dağılırken damar duvarlarında bir basınç oluşturur. Buna kan basıncı, yani tansiyon adı verilmektedir. Yetişkinlerde normal kabul edilen tansiyon değeri 120/80 mmHg’dir. Kan basıncının sürekli olarak bu değerden yüksek seyrettiği durumlarda, hipertansiyon hastalığı olduğu düşünülür. En sık görülen belirtiler arasında bulanık görme, nefes darlığı, yorgunluk, burun kanaması, sık sık idrara çıkma, baş ve kalp ağrısı vardır. Tansiyon, 180/110 mmHg değerinin üzerinde seyretmiyorsa belirti vermeyebilir. Buna rağmen her zaman yüksek seyreden tansiyon, vücuda büyük zararlar verir.
  
• Kalp Ritim Bozuklukları: Kalpteki ritim bozuklukları tıpta aritmi olarak bilinir. Aritmide kalp atışı düzensizleşir. Üç çeşit ritim bozukluğu vardır. Bunlar; kalbin beklenenden daha yavaş atması (bradikardi), kalbin beklenenden daha hızlı atması (taşikardi) ve kalbin düzensiz atmasıdır. Çoğunlukla zararlı olarak kabul edilmezler. Ancak kontrol altına alınmazsa hayati tehlike oluşturma riskleri bulunmaktadır. Aritmi sorunu yaşayan bir kişinin vücuduna yeterli miktarda kan pompalanamadığında bayılma, nefes almada güçlük ve baygınlık gibi semptomlar görülür. Çoğunlukla ilaç tedavisi ile tedavi edilebilen bir hastalıktır.
  
• Miyokart İnfarktüsü (Kalp Krizi): Kalpte bulunan atardamarların duvarlarında biriken yağlar (kolesterol) plak oluştururlar. Damar duvarını kaplayan bu plaklarda zamanla çatlamalar olur ve çatlakların içinde pıhtılar meydana gelir. Oluşan pıhtılar damar tıkanıklığına yol açar ve bunun sonucunda kalp krizi gerçekleşmiş olur. Kalbin atmasını sağlayan miyokard kasındaki hücrelere oksijen gitmediği için kalp görevini tam olarak yerine getiremez. Kalp krizi tedavi edilse de hastada kalp yetmezliği sorunu oluşabilir. Bu yüzden geç kalınmadan müdahale edilmelidir.
  
• Pulmoner Stenoz: Kalpte bulunan pulmoner kapakçıkta meydana gelen darlığa pulmoner stenoz adı verilmektedir. Kapakçığın daralması sonucunda kalbin kanı pompalayabilmesi için sağ karıncığın daha şiddetli kasılması gerekir. Bunun sonucunda sağ karıncık kası büyür ve sağ kalp yetmezliğine sebep olur. Çoğunlukla doğumsal bir hastalık olsa da yetişkinlerde de görülmektedir. Belirtileri arasında üfürüm, bayılma ve nefes almada güçlük vardır.
  

Kardiyoloji bölümü aynı zamanda kalp ağrısı (angina pektoris), aort darlığı, kolesterol yüksekliği ve kalp yetmezliği gibi sağlık sorunlarıyla da ilgilenir. Belirtiler hastalığa göre değişse de genellikle kalp hastalıklarında nefes darlığı, göğüs ağrısı, bayılma ve baş dönmesi gibi semptomlar ortaktır. 

Bu belirtilerden bir ya da birkaçına sahip olan kişiler, en kısa süre içerisinde kardiyoloji randevusu alarak bir kalp doktoruna muayene olmalılardır.

Kardiyoloji Bölümü Hangi Tedavileri Uygular?

Kardiyoloji bölümü, dolaşım sisteminde (kalp ve damarlarda) görülen ve cerrahi operasyon gerektirmeyen tüm sağlık sorunlarının tedavisinden sorumludur. Tedavi yöntemleri hastalığın türüne, ne kadar ilerlediğine, hastanın genel sağlık durumuna ve ortaya çıkan belirtilere bağlı olarak farklılık gösterir. 

En sık başvurulan tedavi yöntemleri ise şunlardır:

• İlaç Tedavisi: Dolaşım sisteminde görülen hastalıkların ilaç kullanımıyla tedavi edilmesi anlamına gelir. Kan sulandırıcı, tansiyon dengeleyici, kalp kasının güçlenmesini sağlayan ilaçlar, kolesterol dengeleyiciler ve kalp ritmini düzenleyici ilaçlar sıklıkla kullanılır. Bu ilaçların düzenli olarak kullanılması çok önemlidir. Düzensiz kullanılması halinde hastada hayati risk oluşur.
  
• Anjiyografi: Aslında anjiyografi bir tanı yöntemidir. Ancak işlem sırasında stent uygulaması da yapılabildiği için tedavi yöntemi olarak da kullanılır. Anjiyografi, koroner arterlerin (kalbi besleyen damarların) görüntülenmesi işlemidir. Lokal anestezi kullanılır, hasta kendindedir ve acı hissetmez. Kasık ya da bilekteki damardan bir kateter ile girilerek kalp damarlarının içi görüntülenir. %80’in altındaki tıkanıklıklar stent takılarak açılır. İşlem sonrasında hasta ortalama olarak 5 saat gözetim altında tutulur ve taburcu edilir. Daha sonrasında hasta beslenmesine dikkat etmeli, stresten uzak durmalı ve ilaçlarını düzenli olarak kullanmalıdır.
  

Kardiyoloji hastalıklarını ilaçlarla ya da anjiyografi gibi operasyonlarla tedavi etmek mümkün değilse, kalp doktorları hastayı kalp damar cerrahisi bölümüne yönlendirir. 

Kalp damar cerrahisi ve kardiyoloji arasındaki fark ise; kardiyoloji uzmanlarının cerrahi müdahale yapamaması, kalp ve damar cerrahisi bölümünün ise yalnızca ameliyatla tedavi yapmasıdır.