Kemozis

Kemozis Nedir?

Kemozis, gözün ve göz kapağının iç yüzeyini kaplayan bir zar yapısı olan konjonktivanın iltihabıdır. Bakteri ve virüslerle enfeksiyon, alerjiler ve gözün çeşitli sebeplerle tahriş olması kemozise sebep olabilmektedir. Kemozis, bulaşıcı bir hastalık değildir; kemozisi olan bir kişinin yanında bulunmak kemozise sebep olmamaktadır. El hijyenine dikkat edilmemesi ve ellerin göze değdirilmesi ile kişide bakteriyel ve viral kemozis görülebilmektedir. Kemozis, görülme sebebine göre ciddi rahatsızlıklara sebep olabileceği gibi sadece gözde yanma, kaşıntı ve kızarıklıklara da sebep olabilir. 

Kemozis durumunda konjonktiva dokusunun altında anjiyoödem oluşur. Anjiyoödem; damarlarla ilişkili genetik bozukluklardan veya damarların geçirgenliğini değiştiren ajanlardan kaynaklanan, dokular arası sıvı birikimi ve şişlik oluşumudur. Biriken anjiyoödemin miktarı gözdeki şişliğin büyüklüğünü ve ortaya çıkan rahatsızlıkların ciddiyetini belirler. 

Kemozis; kişide ataklar halinde belirti verebilir. Kemozisin ağır biçimlerinde ataklar sırasında konjonktiva, içine biriken ödem sebebiyle gözün tam kapanmasına engel olacak derecede şişebilir. Kemozis ataklarının ciddiyeti kemozisin sebebi ile ilişkilidir. Alerjik kemozis, genellikle kızarıklık ve göz yaşarması dışındaki belirtilere sebep olmamaktadır. 

Kemozis Belirtileri Nelerdir?

Kemozis, kişinin gözlerinde batma, kızarıklık, yanma gibi şikayetlere yol açar. Ağır durumlarda göz kapaklarında şişme ve buna bağlı olarak gözlerin tam kapatılamaması durumu ortaya çıkabilmektedir. Kemozis durumunda görülen belirtiler kemozisin sebebine ve şiddetine bağlı olarak değişebilmektedir. Kemozis sorunu yaşayan kişilerde farklı belirtiler görülebilir:

• Gözlerde sulanma
• Gözyaşı salgısında artma/ gözün yaşarması
• Kaşıntı
• Bulanık ve/ veya çift görme 
• Gözde ağrı
• Gözde şişlik, büyük şişliklerde gözlerin tam kapatılamaması
• Gözde sarı akıntı

Alerjenler bağlı gelişen kemoziste kişide alerjiye bağlı olarak farklı belirtiler de gelişebilmektedir. Ciddi alerjilerde, kişide kemozis dışında şu belirtiler görülebilmektedir:

• Solunum ve kalp hızında değişiklikler 
• Hırıltılı solunum
• Dudak ve dilin şişmesi
• Solunum yollarının ödeme bağlı şişmesi ve solunumda güçlük 

Kemozis Nedenleri Nelerdir?

Kemozisin temel sebebi dokunun tahriş olmasıdır. Alerjiler, tahrişe bağlı gelişen kemoziste tahrişin en önemli sebeplerindendir. Polenler, hayvan tüyleri ve toz gibi alerjen maddeler kişinin gözünde iltihaplanmaya ve kemozise sebep olabilir: 

• Tahriş. Alerjenler gözü tahriş ederek kemozise sebep olabillirler. Kontakt lens kullanımı kemozisi tetikleyebilir.
• Gözün bakteriyel ve viral enfeksiyonları. Enfeksiyonlar sıklıkla kötü el hijyenine bağlı gelişmektedir. 
• Göz operasyonları ve travmaları. Göz operasyonlarına bağlı gelişen kemozis genellikle birkaç gün içerisinde iyileşmektedir.
• Herediter (kalıtımsal) anjiyoödem. Bu durumda kişinin kanındaki bir enzimin azlığı veya yokluğu sonucu damar duvarlarının geçirgenliği artmaktadır. Damarlardan dokular arasına yüksek miktarda sıvı geçişi vücudun genelinde ödemlere sebep olur. Konjonktivada ödem birikimi ile kemozis gelişir. 
• Hipertiroidi. Tiroid hormon seviyeleri yüksek kişilerde göz kaslarının yapısında bozulmalar görülebilir ve bu bozulmalar gözlerin dışa doğru çıkmasına sebep olur. Bu durum gözlerde kuruluğa ve tahrişe yol açarak kemozisi tetikleyebilmektedir.

Kemozis Teşhisi 

Kemozis, gözlerin muayene edilmesi ve şikayetler hakkında daha derin bilgi edinilmesi ile teşhis edilebilmektedir. Kişinin şikayetlerindeki şu özellikler sorunun kemozis olduğunu gösterebilir:

• Kontakt lens kullanımı
• Rahatsızlığı yaşayan kişinin bilinen alerjileri
• Gözde sulanma ve kızarıklık şikayetlerinin mevsim geçişlerinde ortaya çıkması
• Rahatsızlıkların göz operasyonlarını takiben ortaya çıkması 
• Rahatsızlıkların eve bitki alınmasını takiben ortaya çıkması 
• Rahatsızlıkların hayvan sahiplenilmesini takiben ortaya çıkması 
• Kişide göz kaslarının zayıflamasına sebep olmuş hipertiroidi (kanda tiroid hormonlarının artması) varlığı

Kemozis Tedavisi

Kemozisin tedavisinde kilit nokta, konjonktivadaki iltihaplanmanın çözülmesidir. Şişliğin inmesi, kişinin rahatsızlıklarının önemli bir bölümünün düzelmesini sağlar. Gözlere soğuk uygulanması ile gözlerdeki iltihaplanma azaltılabilmekte, batma ve yanma hissi iyileştirilebilmektedir. Kontakt lenslerin kullanılmaması, kemozisin iyileşmesini sağlayabilir. Kemozisin sebebine bağlı olarak bu uygulamalar yeterli olmayabilmektedir, kemozisin sebebi tedavinin planlanmasında önemli yere sahiptir. 

Alerji: Sigara dumanı, hayvan tüyü, toz ve polen kişinin gözünde tahrişe sebep olabilmektedir. Kişinin bu maddelere alerjisi olması halinde tahriş ve kemozis daha da ağırlaşmaktadır. Kişinin alerjenlere maruziyetinin azaltılması (sigara kullanımının bırakılması, sigara içilen ortamlarda bulunulmaması, evde çiçek yetiştirilmemesi ve benzeri) kemozisin iyileşmesini sağlayabilmektedir. Alerjenlere maruziyetin azaltılması mümkün olmadığında ya da kemozisin düzelmesi için yeterli gelmediğinde vücudun alerjene yanıtını ortadan kaldıran antihistaminik ilaçlar kullanılabilmektedir.

Bakteriyel Enfeksiyon: Göz damlaları ile gözün nemlendirilmesi ek tahrişlerin önüne geçebilmekte ve gözdeki batma ve yanma hislerinin geçmesini sağlayabilmektedir. Antibiyotik etkili göz merhemleri ve göz damlaları bakterilerin etkisiz hale getirilmesiyle  konjonktivadaki iltihabın tedavi edilmesini sağlayabilir. Antibiyotik etkili ilaçlar, doktor bırakılmasına karar verene ve/veya paketin içeriği bitene kadar kullanılmalıdır. Antibiyotik etkili ilaçların yarıda kesilmesi, enfeksiyonların tekrarlamasına sebep olabilir.

Viral Enfeksiyon: Viral enfeksiyonların antibiyotik ile tedavisi mümkün değildir çünkü antibiyotikler virüslere etki etmemektedir. Soğuk uygulama ve göz damlaları ile gözün yıkanması viral enfeksiyonların yarattığı iltihaplanma ve şişliği azaltabilir. Gözdeki viral enfeksiyonların çoğu vücudun savunma ve bağışıklık sistemi ile tedavisiz iyileşebilmektedir.

Kemozis Tedavi Edilmezse

Alerjenlere bağlı gelişen kemozis, alerjenlere maruz kalınmaması ile tıbbi yardım gerektirmeden iyileşebilmektedir. Ancak kemozis, kişinin gözünü kapatmasını engelleyecek ödemlerin toplanmasına ve görme bozukluklarına sebep olabilir. Gözlerde kızarıklık, kaşıntı, yanma şikayetlerinin varlığında tıbbi yardım alınmalıdır. Gözde meydana gelebilecek enfeksiyonlar kalıcı görme hasarlarına sebep olabildiğinden tedaviye erişimde geç kalınmaması önem arz etmektedir.

Kemozise Ne İyi Gelir? 

Kemozis, sıklıkla alerjenlere bağlı gelişmektedir, bilinen alerjileri olan kişilerin alerjen maddelerden uzak durmaları kemozis sorunu yaşamalarının önüne geçebilir. El hijyenine dikkat edilmesi, kirli ellerle gözlere dokunulmaması bakteriyel ve viral kemozislerin gelişmemesini sağlayabilir. Kontakt lenslerin sık tercih edilmemesi, gözde rahatsızlık hissi oluşması halinde lensin çıkarılması ve bir dönem için gözlük kullanılması kemozis gelişimini önleyebilir veya gelişen kemozisin ilerlemesinin önüne geçip gözün iyileşmesini sağlayabilir. 

Göz operasyonları sonrasında gelişen kemozisin engellenmesini sağladığı bilinen herhangi bir yöntem yoktur, göz operasyonları sonrasında kemozis gelişmesi riski bulunmaktadır.

Kemozise Ne İyi Gelmez?

Bilinen alerjisi olan kişilerin alerjenlere maruz kalması kemozis gelişimini tetikleyebilmektedir. Gözlere kirli ellerle dokunulması ve benzeri yollarla gözün bakteriyel ve viral enfeksiyonlarının gelişmesi, kemozisin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Kontakt lens kullanımı gözleri tahriş ederek kemozis gelişimine sebep olabilir. Alerjenlere maruziyet ve göz operasyonları kemozisin ortaya çıkmasına ve/veya kötüleşmesine sebep olabilmektedir. Tiroid hormonlarının kandaki fazlalığı göz kaslarının zayıflamasına ve gözün dışarıya çıkık olmasına sebep olabilir; bu durumda gözde kuruluk, batma, yanma ve kemozis gelişimi ihtimali artmaktadır. Kan tiroid hormon değerleri yüksek kişilerin tedavilerini aksatmaları kemozis gelişimine ve durumun kötüleşmesine sebep olabilir.

Kemozis İlaçları

Kemozis sorunu yaşayan kişilerin göz damlası kullanması tahrişin önlenmesini sağlayabilir.  Alerjiye bağlı gelişen kemozis durumunda antihistaminik kullanılması ile alerjenlerin gözü tahriş etmesi engellenebilmektedir. Bakteriyel göz enfeksiyonlarında antibiyotik merhem ve damlaların kullanımı, gözün enfeksiyona sebep olan bakteriden arınmasını sağlayabilir. Bakteritel kemoziste ilaçların tam olarak kullanılmaması halinde rahatsızlığın tekrarlama riski yüksektir. İlaçların etkisiz kalma ihtimalinin ve ilaç kullanımında oluşabilecek yan etkilerin en aza indirilmesi için antibiyotikler başta olmak üzere tüm ilaçlar hekim tavsiyesine uygun şekilde kullanılmalıdır.

Kemozis için Hangi Doktora Gidilir?

Kemozis, göz hastalıkları uzmanlıklarının ilgi alanına girmektedir. Bilinen alerjilerin varlığında hafif belirtiler veren kemozis, kişinin alerjenden uzak kalmasıyla kendiliğinden iyileşebilmektedir. Aile sağlığı merkezlerinin sunduğu hizmetler, hafif kemozisi tedavi etmek için yeterli olabilmektedir. Gözlerinde ağrı, yanma, sulanma şikayetleri olan kişilerin aile hekimlerine durumu danışmaları, almaları gereken tıbbi yardımın belirlenmesini sağlayabilir.

Alerjik belirtilerin, gözün kapatılmaması ve görme bozuklukları gibi ciddi durumların ortaya çıkması halinde kişilerin acil kliniklerine başvurması gerekebilir. Ciddi alerji belirtilerinin görülmesi halinde tıbbi yardım almakta geç kalınmaması hayati önem taşımaktadır.