Umblikal Kord Prolapsusu

Umblikal Kord Prolapsusu Nedir?

Bir doğumda birbirinden farklı komplikasyonlar gelişebilmektedir. Bu komplikasyonların birçoğu tehlikeli değildir ve hemen kontrol altına alınabilmektedir. Fakat Umblikal Kord Prolapsusu, yani göbek kordonu sarkması, bir anne adayının doğum esnasında yaşayabileceği en tehlikeli ve en acil müdahale gerektiren bir komplikasyondur.

Bebeklerde bulunan göbek kordonunun, doğum sırasında vajinanın içine doğru sarkmasına umblikal kord prolapsusu adı verilmektedir. Umblikal Kord Prolapsusu, anne adayının rutin kontrolleri esnasında tespit edilmesi son derece güç olan bir problemdir.

Annenin amniyon zarının patlayıp suyunun gelmesi esnasında, bebek henüz doğum kanalına girmeden, göbek kordonu rahim ağzından geçip vajinaya doğru kayar. Göbek kordonunun ardından bebek de doğum kanalına girdiğinde kordon sıkışması meydana gelmektedir. 100 doğumdan yalnızca birinde görülen kordon sarkması, bebeğin hayatını tehlikeye sokmaktadır. Bu sebeple de acil müdahale gerektirmektedir. Müdahalenin geciktirilmesi, bebeklerde çok ciddi hastalıklara yol açabilirken aynı zamanda bebeğin ölümüne varan sonuçları da beraberinde getirebilmektedir.

Umblikal Kord Prolapsusu, gizli ve aşikâr olmak üzere iki farklı çeşide sahiptir. Aşikâr Umblikal Kord Prolapsusu, göbek kordonunun serviksten veya vajenden dışarı doğru çıkmasıdır. En yaygın görüleni ise bu aşikâr olan tipidir. Gizli Umblikal Kord Prolapsusu ise prezente olan kısmın yan tarafında konumlanmıştır.

Umblikal Kord Prolapsusu Nedenleri

Göbek kordonu sarkması, genellikle doğum esnasında bebeğin geliş pozisyonundan kaynaklanmaktadır. Bebeğin doğum kanalına ters pozisyonda girmesi, Umblikal Kord Prolapsusu yaşanmasına zemin hazırlamaktadır.

Doğumun tahmin edilen ve planlanan zamandan daha erken başlaması da göbek kordonu sarkmasına neden olabilmektedir. Ayrıca bebeğin normalden daha küçük doğması, amniyon sıvısının kabul edilenden daha fazla miktarda olması, göbek kordonunun daha uzun olması ve çoğul gebelik durumu da göbek kordonu sarkmasına sebep olan risk faktörleri arasında yer almaktadır.

Yukarıda sayılanların dışında, göbek kordonu sarkmasının bir diğer risk faktörleri ise aşağıdaki gibidir:

• Erken membran rüptürü
• Fetal anomali durumları
• 5 ve daha fazla sayıda doğum yapılmış olması 
• İntrauter basınç kataterinin yerleşmesi 

Umblikal Kord Prolapsusu Hangi Tehlikeleri Oluşturur?

Umblikal Kord Prolapsusu, çok nadir görülen fakat hayati riskleri de beraberinde getiren bir durumdur. Özellikle bebeğin hayatını tehlikeye attığı için acil müdahale gerektirmektedir. Umblikal Kord Prolapsusu müdahale edilmediğinde aşağıdaki komplikasyonları da beraberinde getirmektedir.

• Göbek bağı, bebeğin beslenmesi ve oksijen ihtiyacını giderebilmesi açısından hayati bir önem taşımaktadır. Göbek bağının sıkışması durumunda, bebeğin oksijensiz kalması kaçınılmazdır. Uzun süre sıkışık kalan göbek bağı sonucunda, bebeğin kan akışında bir düşüş gerçekleşirken oksijen yetmezliğine de sebep olabilmektedir. 
• Bebeğin oksijensiz kalması ve aksine karbonhidrat oranının artması ile birlikte respiratuar asidoza sorununa sebep olabilmektedir. 
• Oksijen almada sıkıntı yaşayan bebeklerde, beynin zedelenmesi riski ortaya çıkabilirken aynı zamanda bebeğin tansiyonunun da bir dengesizlik meydana gelebilmektedir.
• Sıkışmanın uzun sürmesi veya müdahalenin yapılamaması durumunda ise bebeğin ölümü gerçekleşebilmektedir. 

Umblikal Kord Prolapsusu kapsamında meydana gelen riskler, bebeğin göbek kordonu ile ne kadar süre sıkıştığına göre değişkenlik gösterebilmektedir. Burada önemli olan bebeğin bir an önce oksijen almaya başlamasını sağlamaktadır. Eğer bebek oksijen alamazsa, yukarıda sözü geçen komplikasyonlar meydana gelebilmekte ve hatta bebeğin ölümüne yol açabilmektedir.

Umblikal Kord Prolapsusu Teşhisi

Kordon sarkması, annenin rutin kontrollerinde ya da diğer farklı tetkikler ile tespit edilmesi çok zor olan bir durumdur. Doğum başladığı esnada ortaya çıkan Umblikal Kord Prolapsusu, çok nadir de olsa bazı durumlarda ultrasonografi ile tespit edilebilmektedir. Doğumdan önce göbek kordonu sarkmasını tespit edebilmek için fetal doppler ya da ultrason yeterli olabilmektedir. Göbek kordonunun ön tarafta bulunması ya da NST sırasında bebeğin kalp atışında bir farklılıklar, göbek kordonu sarkmasından şüphe edilmesini sağlayabilmektedir.

Umblikal Kord Prolapsusu Tedavisi

Anne adayında, eğer muayene esnasında kordon sarkması tanısı koyulmuşsa derhal müdahale edilmelidir. Eğer bebeğin duruşu, normal doğum için uygun ise zaman kaybetmeden bebeğin doğdurulması gerekmektedir. Aksi bir durumda ise, bebeğin kalbi atıyorsa da acilen sezeryan doğuma alınmalıdır.

Gaz kompres yöntemi ile ya da el ile göbek kordonu geri ittirilir. Bu gibi operasyonlar sonrasında genellikle bebeklere yoğun bakım gerekebilmektedir. Bu sebeple de doğum masasının ayak kısmının yüksek tutulması, doktorun daha rahat hareket edebilmesini sağlarken zaman kaybının da önüne geçebilmektedir.

Doğum esnasında uygulanan bir diğer tedavi yöntemi ise, rahim içerisine verilen tuz solüsyonu (amniyoinfüzyon) uygulanmasıdır. Oda sıcaklığında olan bu solüsyon, kordon içerisinde basıncın azaltılmasını sağlamaktadır.

Umblikal Kord Prolapsusu Nasıl Önlenir?

Kadınlar için bir doğumda yaşanabilecek en riskli olaylardan biri de Umblikal Kord Prolapsusu’dur. Göbek kordonu sarkması olarak da bilinen bu olayın önlenebilmesi için kesin yöntemler söz konusu değildir. Fakat bu gibi bir problem ile karşılaşılmaması için birtakım tedbirlere uyulmasında fayda bulunmaktadır.

Bu tedbirler ise şu şekildedir;

• Servikal kontroller, membranların yırtılmasına neden olabilmektedir. Bu sebeple de anne adaylarının servikal kontrollerden kaçınmasında fayda vardır. Ancak hekimin başka bir nedenle bunu yapması gerekirse karar hekime bırakılmalıdır.
• Özellikle doğum tarihinin yaklaşması ile birlikte anne adaylarının ağır eşya taşımaktan kaçınması gerekmektedir. 
• Düzenli olarak doktor kontrollerine gidilmeli ve doğum ile ilgili gerekli tüm konuların kapsamlı bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. 

Göbek kordonu sarkması, önlenmesi çok zor olan ve tedavisi de son derece riskli olan bir durumdur. Çok nadir görünmesine karşın anne adayları doğum esnasında bu durum ile karşı karşıya kalabilmektedir. Böyle bir durumda, doktorun acilen müdahalede bulunması ve hem anne hem de bebeğin hayati tehlikesini ortadan kaldırmaya çalışması gerekmektedir.