Estradiol Yüksekliği

Estradiol Yüksekliği Nedir?

Hem kadınlarda hem de erkeklerde estradiol hormonu önemli bir hormondur. Estradiol vücutta bulunan östrojen türlerinden kadınlık üzerine en güçlü olan tiptir. Diğer tiplerden biri olan estrone asıl olarak menapozdan sonra, estriol ise gebelik sırasında üretilir. Yüksek estradiol seviyeleri çeşitli semptomlara neden olabilmekte ve bazı tıbbi durumların gelişme riskini artırabilmektedir.
Estradiol ana kadın cinsiyet hormonudur, ancak herkeste bulunur. Dişiler daha yüksek estradiol hormonu seviyelerine sahipken, erkeklerde ana erkek cinsiyet hormonu olan testosteron daha fazla bulunur. Kadınlarda bulunan estradiol, adet döngüsünde ve üreme sisteminde rol oynar. Erkeklerde ise bazı cinsel işlev durumları için önem arz etmektedir. 

Estradiol Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?

Vücutta aşırı miktarda veya normalden daha fazla estradiol hormonuna sahip olmak, erkekleri ve kadınları farklı şekilde etkileyebilir ve çeşitli semptomlara neden olabilir.

Kadınlarda Estradiol Yüksekliği Belirtileri

Yüksek düzeyde estradiol, özellikle kadınlarda kalça ve bel çevresinde kilo alımına neden olabilir. Ayrıca estradiol adet döngüsünde ana rollerden birine sahip olduğu için bu dönem ile ilgili problemler görülmesi çok muhtemeldir. Bu belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

a-) Adet düzensizliği

b-) Adet döneminin herhangi bir kısmında hafif kanamalar olan lekelenme

c-) Adet kanamasının aşırı olması

d-) Adet öncesi gerginlik sendromu veya premenstrüel sendrom adı verilen durumun belirtilerinin şiddetli olması  

Vücutlarında yüksek estradiol bulunan kadınlar adet dönemindeki bozukluklar dışında aşağıdaki semptomlara da sahip olabilir: 

a-) Şişkinlik

b-) El ve ayaklarda soğukluk 

c-) Uykuya dalmada ve uykuyu sürdürmede zorluk

d-) Yorgunluk

e-) Saç dökülmesi 

f-) Baş ağrısı

g-) Cinsel isteksizlik 

h-) Ani ruh hali değişiklikleri, depresyon veya anksiyete

ı-) Hafıza sorunları

i-) Göğüslerde şişme ve hassaslaşma 

k-) Memede genelde iyi huylu kitleler 

l-) Rahim içinde veya etrafında oluşan iyi huylu miyomlar 

Erkeklerde Estradiol Yüksekliği Belirtileri 

Erkek vücudunda da kadınlara göre az olsa da estradiol bulunmaktadır. Bu yüzden bu hormonun fazlalığı veya normal değerlerde olmaması bazı belirtilere yol açar. Estradiol yüksekliğinin erkekler üzerindeki etkileri şu şekilde sıralanabilir: 

a-) Halk içinde iktidarsızlık olarak da bilinen, penisin ilişki için yeterince sertleşememesi durumu olan erektil disfonksiyon

b-) Memelerin büyümesi yani jinekomasti

c-) Kısırlık

Estradiol Yüksekliği Nedenleri Nelerdir?

Estradiol yüksekliği, günlük yaşam alışkanlıkları gibi basit durumlardan kaynaklanabileceği gibi altta yatan bazı hastalıkların da habercisi olabilmektedir. Bu sebepler şu şekilde sıralanabilir:

Tüketilen Gıdalar

Estradiol yüksekliğinin en büyük nedenlerinden biri de günümüzdeki yeme alışkanlıklarıdır. Ticari olarak yetiştirilen hayvanlara daha büyük olmaları, daha hızlı büyümeleri veya süt üretimini arttırmaları için büyüme hormonları enjekte edilebilmektedir. Bu hormonlar, insan vücudundaki doğal hormon dengesini bozan durumlardır. 

Ayrıca, geleneksel ürünler ve yiyecekler üzerinde bulunan pestisitler, herbisitler ve fungisitler gibi ilaçlar, doğal hormon aktivitesi ve metabolizmasını bozan, bilinen endokrin bozuculardır. Bu maddeler meyve ve sebzeler üzerinde sadece küçük miktarlarda bulunsalar da tüketildikçe kümülatif etki ile yani birikerek etki gösterebilmektedir. Ancak durum hakkında tam olarak uzun vadeli çalışmalar sınırlıdır. Bazı bölgelerde su içerisine de hormon dengesini bozan ilaçlar ve endüstriyel kimyasallar karışabilmektedir. 

Kişisel Bakım Ürünleri

Kozmetikler, losyonlar, şampuanlar, sabunlar, diş macunları ve kullanılan çok sayıda diğer vücut ürünleri genellikle parabenler, fenoksietanol, ftalatlar ve diğer kimyasal bileşikleri içerir. Bunların çoğunun östrojenik aktivitesi vardır. Bu ürünlerin kalitesiz olanlarının kullanılması ve günde çok farklı ürünün aşırı kullanılması estradiol yüksekliğine sebep olabilmektedir. 

Gut Disbiyozu

Bağırsak içerisinde bulunan mikroorganizmalar, beta-glukuronidaz olarak bilinen bir enzim kullanarak vücuttaki estradiol metabolizmasına katkı sağlarlar. İnce bağırsakta aşırı bakteri üremesi olarak da bilinen SIBO durumunda, estradiol metabolizması bozulabilmektedir. Bu durumda estradiol yüksekliği oluşabilir.

Plastik Ürünler

Su şişeleri, gıda ambalajı ve saklama kapları da dahil olmak üzere tüm formlardaki plastiklerde, ksenoöstrojenleri taklit eden hormonlar bulunmaktadır. Bu maddeler yenilen ve içilen gıdaların içine girdiğinde estradiol miktarlarında anormallikler yaratabilmektedir. Bu yüzden bu tür maddeleri alırken içindeki zararlı maddelerin azaltılmış olmasına dikkat edilmelidir. 

Ağır Metaller

Plastiklere benzer şekilde, kadmiyum, kurşun ve cıva gibi ağır metaller östrojen taklit edici özelliklere sahiptir. Yapılan bazı çalışmalarda çevremizdeki bu endokrin bozucu unsurların varlığının, erken ergenliğe sebep olabileceği düşünülmektedir.  

Obezite 

Özellikle bel çevresi ve kalçalarda depolanan aşırı yağ yani obezite durumu, estradiol hakimiyetinin önde gelen nedenlerinden biridir. Yağ dokusu hem estradiolü depolar hem de diğer hormonlardan estradiole dönüşüm sağlayabilir. Ayrıca vücutta bulunan yüksek östrojen de yağ dokusu oluşumuna katkı sağlar. Böylelikle bir kısır döngü oluşur ve obez kişilerde estradiol yüksekliği görülebilir. 

Hormon Replasman Tedavisi (HRT) ve Doğum Kontrolü İlaçları

Hormon replasman tedavisi ilaçları ve çoğu doğum kontrol haplarının bazıları (oral kontraseptif), uygun hormon dengesini korumak için gerekli progesteron hormonunu çok içermez ve fazla estradiol içerir. Hem hormon replasman tedavisi hem de doğum kontrolünde kullanılan hormonlar, estradiol yüksekliğine yol açar. Ayrıca bu yükseklik meme ve endometriyal kanser gibi kanserlerin oluşma riskini arttırmaktadır. 

Kronik (Uzun Süreli) Stres

Vücut aşırı miktarda ve uzun süre strese maruz kaldığında kortizol denilen hormonu üretmek için progesteronu aşırı kullanılır. Progesteronun azalması da estradiolün artmasına neden olarak anormal yüksekliklere sebep olabilmektedir. 

Yukarıda belirtilen nedenler haricinde yumurtalık tümörleri ve bazı karaciğer hastalıkları da hormonları etkileyerek estradiol yüksekliğine neden olabilmektedir. 

Estradiol Yüksekliği Teşhisi

Estradiol yüksekliği teşhisi için öncelikle hekimin böyle bir durumda şüphelenmesi gerekir. Bu da hastanın verdiği tıbbi öykü ile mümkündür. Daha sonra esas tanı estradiol seviyelerinin ölçülmesiyle konulabilir. Estradiol seviyeleri bireyler arasında kişinin yaşına ve cinsiyetine göre farklılık gösterir. Ayrıca bu seviyeler kadınlarda adet döngüsü boyunca bir dalgalanma gösterir. 

Hekim bir kan testi ile östrojen seviyelerini kontrol edebilmektedir. Kanda estradiol, estriol ve estron olmak üzere üç tür östrojen vardır. Estradiol, östrojenin esas formudur ve baskın olan östrojen türüdür. Estradiolün normal seviyeleri ölçüm yapılan laboratuvara göre değişiklik gösterebilse de ortalama olarak normal kabul edilen seviyeler şu şekilde sıralanabilir: 

Kadınlardaki Normal Değerler

a-) Çocuklar ve ergenler: 350 pg / ml'ye kadar normal kabul edilebilir. 

b-) Yetişkinler: 15-350 pg / ml

c-) Menopoz sonrası yetişkinler: 10 pg / ml'den az olmalıdır. 

Erkeklerdeki Normal Değerler

a-) Çocuklar ve ergenler: 40 pg / ml'ye kadar normal kabul edilir.

b-) Yetişkinler: 10-40 pg / ml

Estradiol Yüksekliği Tedavisi

Yüksek estradiol seviyelerini kontrol etmek için altta yatan nedene bağlı olarak ilaç tedavisi uygulanabilir, ameliyat önerilebilir ve diyet yönetimi yapılabilir. 

İlaç Tedavisi

Hormon tedavisi görürken yüksek estradiol seviyeleri oluşursa, hormon tedavi planı değiştirilebilir. Böylelikle hormon düzeyleri normale indirilebilir. Meme kanseri gibi estradiol ile ilişkili kanserler, estradiol seviyesini oldukça yükseltebilmektedir. Bu yüzden kanser hücrelerinin estradiolü yükseltmesine engel olabilecek ilaçlar reçete edilebilir. 

Alternatif olarak, aromataz inhibitörleri de verilebilir. Bu ilaçlar androjen denilen hormonların estradiole dönüşümünü engeller. Bu ilaçlar da işe yaramazsa yumurtalıklardan estradiol salınımını engelleyen ilaçlar kullanılabilir. Bunların hepsine hastanın durumuna göre hekim tarafından karar verilir. 

Diyet Değişiklikleri

Estradiol seviyesini düşürmek için hekim hastaya yeme alışkanlıklarında değişiklikler önerebilir. Bu değişiklik kişiye özel olarak planlansa da genelde az yağlı ve yüksek lifli bir diyet önerilir. Böylelikle kilo vermeye de teşvik edilmiş olunur. Kilo verdikçe de hormon seviyeleri normale inebilir. 

Estradiol Yüksekliği Ameliyatı

Estradiol ile ilişkili kanser türlerine sahip insanlarda yumurtalıkların alınması işlemi olan ooferektomi yapılabilir. Yumurtalıklar kadın vücudundaki estradiolün çoğunu ürettiğinden, onları çıkarmak hormon seviyelerini düşürür. Yumurtalıkların alınması işlemi ayrıca menapoz durumuna da sebep olacağı için, sürekli hekim kontrolünde olmak gerekebilir.

Meme veya yumurtalık kanseri gelişme riskinin çok yüksek olduğu durumlarda da ooferektomi önerilebilir. Aşağıdakilerden birinin veya daha fazlasının olması bu tür kanserler için yüksek risk altında olunduğunu gösterir:   

a-) Ailede yoğun bir şekilde meme kanseri veya yumurtalık kanseri öyküsünün varlığı

b-) BRCA1 veya BRCA2 genindeki spesifik bir mutasyon varlığı

c-) Kanser riskiyle ilişkili diğer genlerde spesifik bir mutasyon varlığı

Yapılan çalışmalara göre her iki yumurtalığın çıkarılması, çok yüksek riskli hastalarda meme kanseri riskini yaklaşık yüzde 50 oranında azaltmaktadır. Ayrıca bazı durumlarda yumurtalıkları inaktif hale getirmek için radyasyon terapisi kullanabilir.

Estradiol Yüksekliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Estradiol seviyelerinin yüksek olması ve tedavi ile normale getirilememesi aşağıdaki hastalıkların riskini arttırır: 

a-) Tiroid hastalıkları

b-) Kalp hastalıkları

c-) İnme

d-) Meme kanseri

e-) Yumurtalık kanseri

Bazı araştırmalar, östrojen seviyeleri yüksek olan erkeklerin depresyon yaşayabileceğini göstermektedir. 

Estradiol Yüksekliği için Hangi Doktora Gidilir?

Estradiol yüksekliği için gidilmesi gereken bölüm kadın hastalıkları ve doğumdur. Estradiol yüksekliği çoğu zaman kadınlarda kendini adet düzensizliği ile gösterdiği için hastalar hekime başvurmaktadır. Bu süreçte yapılan araştırmalar sonucunda estradiol yüksekliği tespit edilir ve neden araştırılır. Daha sonra bulunan nedene yönelik tedavi uygulanır.