Hamilelikte Ağız Acılığı

Hamilelikte Ağız Acılığı Nedir?

Hamilelikte ağız acılığı, 1. trimester döneminde yaygın olarak meydana gelen hamilelik belirtilerinden biridir. Hamilelikle birlikte anne adayının vücudundaki hormon seviyeleri artarken, bu hormonlar hamilelik boyunca mide bulantısı, kusma, aşerme, kramp ve ruh halinde dalgalanmalar gibi hamilelik semptomlarına neden olur. Görülen bu belirtilere ek olarak, özellikle de artan östrojen hormonu ile birlikte anne adayında tat ve koku değişimleri görülür.

Bu ağız acılığı hormonal değişimlerden kaynaklansa da hamilelikte alınan vitaminler veya bazı rahatsızlıkların olması da ağızda acı veya ekşi bir tadın hissedilmesine neden olabilir. Bu durum genellikle hamileliğin birinci trimester döneminde oluşurken çoğunlukla 4. aydan itibaren sona erer. Ancak ağız acılığı, bazı anne adaylarında doğuma kadar sürerken, bazılarında ise doğumdan sonra bile devam edebilir.

Hamilelikte Ağız Acılığının Belirtileri Nelerdir?

Hamilelik sürecinde ağızda acılık hissi veya ekşime olması, tıpta disguzi olarak adlandırılır. Disguzi, bir tür tat alma bozukluğudur ve devamlı olan anormal tat alma duygusunu oluşturur. Genellikle bu rahatsızlık tuzlu, kötü, metalik, bayat, acı ve bozuk tat alma hissi olarak tarif edilir.

Hamilelikte ağızda acı veya metalik bir tat oluşması sık görülürken, ciddi sorunlara neden olmaz. Bununla birlikte, her ne kadar ağız acılığının kesin nedeni bilinmese de hamilelik hormonlarının değişiminden kaynaklandığı düşünülmektedir.

Hamilelikte ağızda acı tat olması durumunda meydana gelen belirtilerden bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Mide ekşimesi,
• İştahsızlık,
• Kilo kaybı,
• Ağızda acı veya metalik bir tat oluşumu,
• Ruh halinde değişimler.

Hamilelikte Ağız Acılığı Nedenleri Nelerdir?

Hamilelik sürecinde anne adayının yaşadığı hormonal değişiklikler, dilin dışında ve ağız içinde, bulunan tat tomurcuklarının değişmesine neden olabilir. Gebelikte ağızda acı tat oluşması, çoğunlukla değişen hamilelik hormonlarından kaynaklansa da annede farklı rahatsızlıkların bir belirtisi de olabilir.

Hamilelik döneminde anne adaylarında tat bozukluğuna neden olan faktörler şu şekilde sıralanabilir:

• Hamilelik hormonları,
• Reflü,
• Sigara kullanımı,
• Çay veya kahve gibi kafeinli içecekler,
• Vücudun susuz kalması,
• Vitamin ve takviyeler kullanılması,
• Doğum öncesi alınan ilaçlar,
• Antibiyotik kullanımı,
• Diş çürükleri veya diş eti iltihabı,
• Diyabet,
• Soğuk algınlığı veya sinüs enfeksiyonu,
• Kanser ve tedavileri,
• Böbrek veya karaciğer rahatsızlıkları,
• Beyin sinirlerinin hasar görmesi,
• Stres ve kaygı,
• Ağız içinde pamukçuk oluşması,
• Dil doku değişimleri,
• Vücutta vitamin veya mineral gibi bazı maddelerin eksikliği.

Hamilelikte Ağız Acılığının Teşhisi

Anne adayında görülen ağızda acılık şikâyetinin tanısı, uzman tarafından yapılan tam bir muayeneden sonra konulabilir. Tanı konulurken, acı hisseyle beraberinde görülen diğer belirtiler de göz önünde bulundurularak, anne adayının sağlık durumu gözden geçirilir.

Uzman mevcut şikâyetleri dinleyerek altta yatan nedenin tespit edilmesi için, kulak, burun ve boğazın fizik muayenesi yanında ağız ve diş muayenesi yapılabilir. Ayrıca bu muayeneler haricinde tat bozukluğu testi de uygulanabilir.

• Hastalık Öyküsü: Anne adayının geçirdiği hastalıklar, kullandığı ilaçlar ve belirtilerin şiddeti hakkında bilgiler toplanmaktadır.
• Tat testi: Bu testte tat alma yoğunluğunda oluşan değişikler ve tat alma yeteneği araştırılır. Test esnasında anne adayına farklı besinler verilerek lezzetlerin karşılaştırılması yapılır.

Hamilelikte Ağız Acılığının Tedavisi Nasıl Yapılır?

Anne adaylarında görülen ağız acılığı genellikle geçici bir hamilelik belirtisi olduğundan dolayı, herhangi bir tıbbi tedaviye gerek yoktur. Bu nedenle bu şikâyetin azaltılması veya tamamen geçmesi için anne adayının, yaşam tarzında ve beslenme alışkanlıklarında bazı değişikler yapması yeterli olur. Ancak farklı bir sağlık sorunu söz konusuysa, bu rahatsızlığa yönelik tedavisi yapılmalıdır.

• Beslenme düzeni ve yaşam tarzı değişikleri: En başta günlük olarak su alımını arttırmalı ve yağlı, baharatlı veya kızartma tarzı yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Bunun yanı sıra, kafeinli içecekler tüketmemeli ve kesinlikle sigara kullanılmamalıdır. Yaşam tarzı değişikliğinde ise hafif egzersizler yapmalı ve muhakkak ağız hijyenine dikkat edilmelidir.

Hamilelikte Ağız Acılığı Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Hem anne hem de bebeğin sağlığı açısından önemli olan beslenmenin devam ettirilmesi için çok önemli olan tat duyusu, bozuk veya zehirli besinlerin tüketilmesini engellemek için hayati önem taşır.  Fakat hamilelerin çoğunda gözlenen ağızda acılık hissi anne adayını endişelendirir. Ağızda oluşan kötü tat hissi anne adayının damak lezzetini bozması sonucu besin alımını etkileyebilir ve bu durum oldukça rahatsızlık verebilir.

Gebelik sürecinde yaşanan bu problem, genellikle ciddi sorunlara işaret etmese de acı tat hissi, anne adaylarında besin alımının azalmasına, yanlış ve sağlıksız beslenmeye yol açar. Dolayısıyla bu da iştahsızlık ve kilo kaybına neden olabilir.

Hamilelikte Ağız Acılığına Ne İyi Gelir?

Ağız acılığı, hamilelik, ağız kuruluğu veya kötü ağız hijyeni gibi birçok faktörden meydana gelen kötü bir histir. Bu nedenle hamilelikte ağız acılığı anne adayının reflü gibi rahatsızlığından kaynaklanıyorsa, alt yemek borusu sfinkter kas tonunu azaltmaya sebep olan bazı yiyecek ve içecek tüketiminden kaçınması gerekir. Bunun yanında besinleri küçük porsiyonlar halinde ve tam çiğneyerek tüketmelidir.

Hamilelikte acı hissinin azaltılması için, vücudun üst kısmı biraz yukarıda olacak şekilde yatılması, gastrik gibi sorunlar olduğunda mide asidinin yemek borusuna gelmesini azaltabilir. Bazı durumlarda anne adayının, ağzında oluşan acı hissinden tamamen kurtulması zor olsa da bazı önlemler alarak bu hissi azaltabilir.

Hamilelikte ağız acılığının azaltılması için alınması gereken önlemler şu şekilde sıralanabilir:

• Günde en az iki kez dişler fırçalanmalıdır,
• Nane özlü diş macunu tercih edilmelidir,
• Portakal suyu veya limonata gibi doğal narenciye meyve suları tüketilmelidir,
• Günde 2-2,5 litre su tüketilmelidir,
• Nane bitkisi, naneli sakız veya şeker tüketilebilir,
• Yağlı, baharatlı, kızarmış ve ekşi yiyecekler tüketilmemelidir,
• Karbonatlı su ile ağız çalkalanabilir,
• Salata soslarına sirke eklenebilir,
• Yemeklerden hemen sonra yatılmamalıdır,
• Yürüyüş gibi hafif egzersizler yapılmalıdır,
• Sıkı kıyafetler giyilmemelidir,
• Sigara kullanılmamalıdır.

Hamilelikte Ağız Acılığına Ne İyi Gelmez?

Hamilelikte ağız acılığı geçicidir ancak çok fazla kahve tüketimi tat alma duyusunu olumsuz etkileyebilir. Bu süreçte sigara kullanan anne adaylarında tat bozukluğu daha fazla meydana geldiğinden sigara kullanılmamalıdır.

Bununla birlikte çok az su tüketilmesinden dolayı ağız kuruluğu görülürken, bu durum beraberinde tat alma duyusunun da bozulmasına neden olabilir. Dolayısıyla anne adayları günde en az 2 litre su tüketerek bu problemin önüne geçebilirler.

Hamilelikte Ağız Acılığı için Hangi Doktora Gidilir?

Hamilelikte meydana gelen fiziksel değişimler, doğal olarak her organı farklı bir şekilde etkiler ve dil de bu etkilenen organlar arasında yer alır. Gebelikte ağız acılığının yanı sıra, tuzlu veya metal tadı olarak da hissedilen tat bozuklukları, tat reseptörleri bozulduğundan dolayı meydana gelir. Tat ve koku duygusunu ileten nöron hücrelerindeki yanlış iletimden dolayı, ağızda farklı tatlar hissedilmesine yol açar.

Ağız acılığı, anne adayları için genellikle sorun teşkil etmediğinden dolayı, herhangi bir tedaviye gerek yoktur. Ancak, ağız acısı belirtisiyle birlikte farklı semptomlar varsa, ağız acılığı devam ediyorsa ve hamilelikte alınan bir ilaç veya vitaminlerden sonra meydana geldiyse Kadın Hastalıkları ve Doğum bölümü uzmanı tarafından kişi, KBB Hastalıkları uzmanına veya diş hekimine yönlendirilebilir.