Kulakta Basınç Hissi
Kulakta basınç hissi oluşmasında arka kulak ile kulak zarı arasındaki hava basınç dengesizliği sebep olur. Tedavisi, ilaç ya da östaki borusunun açılması işlemi cerrahi operasyonlar ile yapılmaktadır.
Kulakta Basınç Hissi Nedir?
Kulak, işitme ve denge işlemlerini gören beş duyu organımızdan birisidir. Kulak işitme görevinde; çevredeki ses dalgalarını bir araya getirerek, beynin işleyebileceği ve anlayabileceği şekilde sinirsel uyarılara dönüştürerek duyabilmemiz için olanak sağlar. Üç farklı anatomik şekilde incelenir.
- Dış Kulak (Auris Externa)
- Orta Kulak (Auris Media)
- İç Kulak (Auris İnterna)
Kulak ile yutak arasında bağlantı görevi gören östaki borusu ise kulak içindeki ani ses ve basınçlarını kontrol etmekle yükümlüdür. Kulakta basınç hissi oluşmasında arka kulak ile kulak zarı arasındaki hava basınç dengesizliği sebep olur. Örneğin, uçak seyahatinde ya da dalış yaptığınız zamanlar basınç hissini oldukça fazla hissedersiniz.
Kulakta dolgunluk hissi tamamen orta kulak ile alakalı bir sorundur. Bu sorun gelip geçici olduğu zaman normal karşılanırken, sürekli hale geldiği zaman ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.
Kulakta Basınç Hissi Belirtileri Nelerdir?
Nefes aldığımız zaman organların hayati değerleri için havanın geçirilip süzülmesi gerekir. Bu hava süzülmesi işleminde geniz kısmından kulak tarafına hava gelmediği durumda orta kulağın sıfır olan basıncı negatif yönde ilerlemektedir. Bu durum sonucunda kulak zarı içeri doğru çekilirken kişi bunu basınç hissi olarak algılar.
- Bu sorunun en belirgin özelliği kişide rahatsızlık hissi uyandırır ve net olarak duyamadığını ifade eder.
- Kulakta basınç hissi ve çınlama (tinnitus) ortaya çıkar.
- İlk aşamalarda görünmese bile ilerleyen süreç içerisinde baş, boğaz ve yüz ağrısı hissedilir.
- Sürekli olarak kulağınızın kirli olduğunu düşünebilirsiniz. Tıp dilinde kulakta doluluk hissi olarak ifade edilir.
- Bu sorun ile karşılaşan kişiler basınç hissi yaşadığı kulağın memesini sık sık aşağı doğru çekmek isterler.
Kulakta basınç hissi ve sersemlik ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Bu sebeple belirtiler ile karşılaştığınız zaman kısa süre içerisinde hastaneye gitmelisiniz.
Kulakta Basınç Hissi Nedenleri Nelerdir?
Kulak zarının her iki tarafında yer alan basınç birbirine eşit olmadığı zaman kulakta basınç hissi ve uğultu meydana gelir. Kulakta yer alan basınç şikayetinden kurtulabilmek için basınçların birbirine eşitlenmesi gerekmektedir. Örneğin, sağ kulak zarında basınçlar eşit iken, sol kulak zarında basınçların eşit olmaması halinde sol kulakta basınç hissi meydana gelir.
- Kulakların kirli olması halk arasında hoş karşılanmasa bile tıp dilinde bunun zaman zaman faydaları görünmektedir. Örneğin, kulak çevresinde yer alan kirler; kulağınızın iç kısmına dış pisliklerin ulaşmasını engeller. Kulakların kirli olması aynı zamanda basınç hissine neden olabilir. Bu sebeple temizliğinin uzman kişiler tarafından yapılması gerekir.
- Soğuk havada yüzüne semsert çarpan rüzgar, dalış sırasındaki basınç dengesizliği ve kulakta oluşan tıkanık basınç hissinin nedenlerinden biridir.
- Burun tıkanması kulakta basınç hissine neden olabilir.
- Kulaktaki basınç hissinin temel sebebi ise aniden değişen hava basıncıdır. Örneğin, kulaklarımız hava kontrolünü sağlarken uçağa bindiğiniz zaman basınç hissi oluşur. Bu durum yüzlerce uzman hekim tarafından dikkatli olunması gereken bir durum olarak belirtilmektedir.
- Kulakta basınç hissi ve çınlama nedenlerinden diğerleri ise alerjik durumlar, doğumsal sorunlar ve hatta bademcik şişmesi bile olabilmektedir.
Kulakta Basınç Hissi Teşhisi
Bu sorun ile karşılaştığınız zaman hastanelerin KBB (Kulak Burun Boğaz) bölümüne müracaat etmelisiniz. Bu müracaat sonrasında poliklinik içerisinde yer alan muayene koltuklarında hastalığın teşhisi için öncelikle belirtiler ve şikayetler dinlendikten sonra tam bir fizik muayene yapılır.
Fizik muayene işlemi sonrasında gerek duyulması halinde endoskopi yardımı ile geniz çevresi incelenir. Hasta muayene koltuğunda oturur pozisyonda iken kıvrılabilen endoskoplar yardımı ile geniz ve gırtlak çevresi incelenir. Bu işlem için hastanın ağrı duymaması adına anestezik emdirilmiş ilaç kullanılabilir.
Kulakta Basınç Hissi Tedavisi
Dalgıçlar ve hostesler sahip oldukları mesleklerden dolayı sık sık basınç farkları ile karşılaşmaktadır. Bu basınç farkları zaman içerisinde kulakta basınç hissine, işitme kaybına ya da östaki borusunda açılıp kapanma sorunlarına neden olmaktadır.
Kulakta basınç hissinin hangi evrede olduğuna karar verilerek ilaç tedavisi ya da östaki borusunun açılması işlemi cerrahi operasyonlar ile yapılmaktadır. Kulak içerisinde kirlilik basınç farkına neden olacağı için tedavi aşamasında kulak kirinin temizlenmesi de tedaviye olumlu sonuç verebilir.
İlaç Tedavisi
- Kulakta dolgunluk hissi ve baş ağrısı şikayetleri ile başvurduğunuz zaman genellikle ilk olarak üst solunum yolu fonksiyonlarının tahrip olması akıllara gelmektedir. Bu sebeple gerekli muayene işlemleri yapıldıktan sonra burun spreyleri ve dekonjestanlar verilmektedir.
- Basınç farkı alerjik durumlar sonucunda ortaya çıkması halinde antihistaminikler kullanılmaktadır.
- Östaki borusu ve geniz çevresinde enfeksiyon tespit edilmesi halinde uygun antibiyotik tedavisi başlatılır.
İlaç tedavisi sonuç vermemesi halinde ya da ilaç tedavisi ile tedavi mümkün görünmediği halde cerrahi operasyon yapılmaktadır.
Kulak Kirinin Temizlenmesi
Halk arasında kulak kiri, tıp dilinde ise buşon adı verilen salgı zararlı değildir. Kulak zarına ulaşabilecek bakteri, toz ve kirlerin gelmemesi adına salgılanırken; kuruduktan sonra işlevini kaybederek kulap kepçesi kısmına kendisini bırakır. Halk arasında kulak kiri olarak belirtilen kısmın kulak çubuğu ya da kulak temizleme mumu ile yapılması son derece tehlikelidir. Uzman hekimler aracılığıyla temizlenmesi gerekir.
Üç farklı şekilde kulak içerisinde buşon temizlenmektedir. Bu yöntemler; lavaj, aspirasyon ve küret işlemidir.
- Lavaj: Kulağın iç kısmının yıkanması işlemi olarak bilinir. Uzman hekim, kulak içerisine belirlenen özel solüsyonu düzenli aralıklarla damlatır. Bu sayede kulak içerisinde yer alan kirler yani buşonların yumuşaması sağlanır. Sürekli olarak kulak içine püskürtme işlemi yapılırken solüsyon berrak bir görünümü aldığı zaman işlem sona erdirilir.
- Aspirasyon: Uzman bir hekim kulağın temizlenmesine karar verdikten sonra hastanın yaklaşık bir hafta ya da 10 gün boyunca buşon yumuşatıcısı kullanmasını talep eder. Kulak içerisinde yer alan buşon yumuşadıktan sonra aspiratör yardımı ile kulağın içinden pislik vakumlama yöntemi ile çekilir.
- Küret: Özellikle büyüklerimizin kullandığı çengelli oyaların biraz daha uzun ve geniş halini düşünebilirsiniz. Özel solüsyon yardımı ile yumuşatılan buşon küret aleti ile temizlenir.
Kulakta Basınç Hissi Tedavi Edilmezse
Kulakta basınç ya da dolgunluk hissi genellikle östaki borusunda meydana gelen sorunlara işaret eder. Bu sorun halk arasında basit gibi görünse bile kısa bir zaman içerisinde ciddi sorunlara neden olabilir.
Her yutkunduğunuz esnada kısa süreli açılıp kapanan bu boru, orta ve dış kulak arasındaki basıncı dengelemektedir. Östaki borusu istendiği şekilde açılıp kapanmaması üzerine basınç dengelenmesi konusunda sorun yaşanmaktadır. Bu durum ilk olarak kulakta basınç hissini meydana getirirken ilerleyen süreçte;
- orta kulak enfeksiyonu,
- kulak ağrısı
- kulakta basınç hissi baş ağrısı
- kulak zarı çökmesi
- kulakta dolgunluk hissi
- işitme sorunları
- kulak çınlamasına neden olmaktadır.
Kulakta Basınç Hissine Ne İyi Gelir?
Özellikle yaz aylarında dalış yapan tatilcilerden dolayı fazlasıyla kulakta basınç hissi şikayeti gelir. Bu şikayetiniz kısa süreli ise birkaç yöntem ile geçirebilmeniz mümkün görünüyor. Şikayetinizin birkaç gün devam etmesi halinde kesinlikle uzman bir hekime görünmenizde fayda var.
- Valselva Manevrası : Burun deliklerinizi iki parmağınız yardımıyla sıkıca kapatmalısınız. Ağzınız kapalı halde iken karın kaslarınızı sıkmalı ve bu esnada burnunuzdan üflüyormuş gibi nefes verin. Bu hareket sayesinde östaki borusunun açılmasını sağlayabilir, kulaktaki basınç hissinden kurtulabilirsiniz. Basınç hissi oluşması halinde günde birkaç kez uygulayabilirsiniz.
- Güçlü bir şekilde yutkunmak, naneli bir sakız çiğnemek ya da esneme sizin kulaktaki basıncınızı dengeleyebilir. Örneğin, sabah uyandığınız zaman kulaklarınızda bir uğultu oluşması halinde esneyerek bu durumu kaybettiğinizi hatırlayın.
- Basınç olan kulağınız üzerinde tek ayak halinde sıçrama ve zıplamalar yapabilirsiniz.
- Bol su tüketmek solunum yollarında oluşan mukusu inceltir ve bağışıklık sisteminizi ciddi bir oranda güçlendirir. Bu sayede kulakta basınç hissi ortadan kalkabilir.
- Buhar tedavisi yardımı ile kulaktaki basınç hissini ortadan kaldırabilirsiniz. Bunun için bir tencere üzerine sıcak su boşaltarak üzerine eğilebilirsiniz.
Kulakta Basınç Hissine Ne İyi Gelmez?
Kulak ağrısı, basınç ya da dolgunluk hissinin sebeplerinden biri kulağınızın kirli olması olabilir. Kulak kirlerinin temizlenmesi esnasında çubuk yardımı ile kirlerden kurtulmayı hayal ediyorken daha ileri götürebilirsiniz. Bu durumda kulak kirlerinin iç kısımda kuruması sonucunda daha kalıcı hasarlara yol açabilirsiniz.
Kulak temizliği için herhangi bir cismi kulağınıza sokmanıza gerek yoktur. Kulak içerisine bilinçsiz bir şekilde sokulan farklı cisimler buşonların ileri kaçması ya da farklı kulak hastalıklarına neden olabilir. Banyo veya duş esnasında köpük ve suyun bir kısmının kulağa gitmesi temizlik açısından yeterli olacaktır.
Kulakta Basınç Hissi İlaçları
Kulakta basınç hissi için hangi sebepten dolayı ortaya çıktığı teşhis edildikten sonra ona uygun tedavi yöntemi başlatılmaktadır. Örneğin, enfeksiyon kaynaklı bir sorun mevcut ise antibiyotik kullanılırken, alerjiden dolayı bir basınç farkı meydana geldiyse antihistaminik başlatılır.
Bu durum uzman hekim tarafından değerlendirilir ve ona uygun bir seçim yapılır.
Kulakta basınç hissi oluşmasının bir diğer sebebi ise kulak kirleri olabilir. Bunun için temizleme işleminden önce genellikle buşon yumuşatıcı ilaçlar kullanılmaktadır.
Kulak Kiri (Buşon) Yumuşatıcı İlaçları
Günümüz şartlarında hemen hemen bütün eczanelerde bulabileceğiniz buşon yumuşatıcı ilaçların etken maddesinde gliserin, sodyum bikarbonat, hidrojen peroksit ve saf su bulunmaktadır.
İlaç kullanması gereken kişi lateral (yan yatış) pozisyonunda kulağının içerisine 3 ya da 5 damla yumuşatıcı damlatılır. Hasta 3-5 dakika boyunca o pozisyonda kaldıktan sonra peçete yardımı ile kulak dışarısına akan sıvı temizlenir. Her iki kulak içinde uygulanması gerekiyorsa sırasıyla yapılır.
Kesinlikle uzmanların kontrolü haricinde buşon yumuşatıcı kullanılmaması gerekir. Aksi halde kullanılması durumunda kalıcı sorunlara yol açabilir.
Kulaktaki Basınç Hissi Ameliyatları
Kulakta meydana gelen basınç hissinin neden olduğu araştırılıp, teşhis edildikten sonra cerrahi operasyon ile tedavi edilme olasılığı vardır. Örneğin, östaki borusunda meydana gelen açılıp kapanma sorunlarında cerrahi operasyon tercih edilmektedir.
Östaki borusunda meydana gelen disfonksiyon (bozukluk) tespit edildikten sonra belli başlı testler yapılmaktadır. Bu testler ile hastanın cerrahi operasyona ve tedavi sürecine uygun olup olmadığı kontrol edilmektedir. Bu işlemler sonrasında uzman hekim tarafından cerrahi operasyonun yapılmasına karar verilir.
Teknolojinin gelişmesine paralel olarak tıp alanında her gün yeni gelişme kaydedilmektedir. Balon dilatasyonu (genişletilmesi) cerrahi işlemi sonucunda östaki borusunun tedavisi olumlu sonuç vermektedir.
Östaki Balon Dilatasyonu Nedir?
Geniz tarafında yer alan Östaki kanalı içerisine burundan, endoskopi eşliğinde özel bir kateter ile girişi yapılmaktadır. Balon dilatasyonu işleminde kateter üzerinde yer alan balonun şişirilmesi asıl amaçtır. Kıkırdaklı yapı üzerinde şişirilen balon; genişleme sonrasında fonksiyonların düzenli bir şekilde çalışmasını sağlar.
Östaki Balon Dilatasyonu Nasıl Yapılır?
Östaki balon dilatasyonu işleminde genel anestezi yöntemi kullanılmaktadır. Balon yaklaşık 2 dakika boyunca 10 atmosfer basınç oluşturacak şekilde şişirme işlemi yapılmaktadır. Bu basınç sayesinde boru içerisinde oluşan tıkanıklığın giderilmesi hedeflenmektedir. Bu işlem yaklaşık 20-30 dakika sürmektedir.
Östaki balon dilatasyonu işlemi sonrasında günde 3-5 kez valsalva manevrasının uygulanması uzman hekimler tarafından tavsiye edilmektedir.
Kulakta Basınç Hissi için Hangi Doktora Gidilir?
Kulakta basınç hissi ve çınlama daha sonra meydana gelebilecek hastalıkların habercisi olabilmektedir. Basınç hissi fark edildiği zaman doktora gidilmemesi halinde sıvı birikimi, işitme kaybı gibi hastalıklara neden olabilir. Bunun için hissedildikten sonra en uygun zaman dilimi içerisinde gidilmesi gerekir.
Kulakta basınç hissi için kamu ya da özel hastanelerin Kulak Burun Boğaz (KBB) bölümüne müracaat etmelisiniz.