Psödotümör Serebri

Psödotümör Serebri Nedir?

Omuriliği ve beyni çevreleyen sıvıya beyin omurilik sıvısı kısaca BOS adı verilir. Beyin omurilik sıvısı, beyne ve omuriliğe besin maddeleri sağlar ve bu hassas yapıları darbelerden korumak için yastıkçık görevi yapar.

Normalde beyin omurilik sıvısı, beyin ve omurilik etrafında dolaştıktan sonra vücut tarafından geri emilir. Ancak çok fazla sıvı üretilirse veya yeterli miktarda geri emilemezse, beyin omurilik sıvısı beyin etrafında birikir ve kafatası hacmi sabit olduğu için kafa içi basıncın artmasına neden olur.  

Bu artan basınç, kötüleşen baş ağrısı ve görme problemleri dahil olmak üzere beyin tümörüne benzer semptomlara neden olabilir. 

Bu duruma beyin içinde yalancı tümör anlamına gelen psödotümör serebri adı verilir. Kafa içinde bir basınç artışı söz konusu olduğu için psödotümör serebriye ayrıca idiyopatik intrakraniyal hipertansiyon adı da verilir. 

Halk arasında da yalancı tümör, yalancı tümör sendromu gibi adlarla anılmaktadır. 

Psödotümör serebri daha çok 20-50 yaş arasındaki kadınlarda görülür. Kişide baş ağrısı, bulantı, bulanık görme gibi belirtilerle kendini gösterir. 

Tedavi edilmemiş psödotümör serebri, görme kaybı gibi kalıcı sorunlara neden olabilir.

Psödotümör Serebri Belirtileri Nelerdir?

Psödotümör serebrinin en yaygın belirtileri baş ağrısı ve bulanık görmedir.

Diğer belirtiler arasında şunlar sayılabilir:

• Çift görme
• Tamamen görme kaybı
• Baş dönmesi
• Bulantı ve kusma
• Boyun bölgesinde sertlik veya boyun tutulması
• Kulak çınlaması
• Unutkanlık
• Depresyon

Efor kafatasının içindeki basıncı artırabildiği için egzersiz veya fiziksel aktivite ile semptomlar daha da kötüleşebilir. 

Psödotümör serebri semptomları diğer birçok tıbbi problemin belirtilerine benzeyebilir. Genelde tanıyı bir nöroloji hekimi koyar.

Psödotümör serebri ile ilişkili baş ağrıları kişiden kişiye değişebilir. Genellikle, psödotümör serebri baş ağrıları başın arkasında görülür ve gece veya sabahın ilk anlarında daha kötü olma eğilimi gösteren donuk bir ağrı olarak başlar.

Migren veya gerilim tipi baş ağrıları gibi yaygın baş ağrıları, psödotümör serebri ile birlikte bulunabilir. Bu da tanı koymayı zorlaştırır.

Psödotümör serebri'deki görme problemleri, görme alanında kayıplarla başlar. Geçici görüş bulanıklığı ataklarıyla birlikte yavaşça gelişir. 

Basınç artmaya devam ederse, göz hareketlerini düzenleyen sinirler de etkilenir ve çift görme başlar. 

Eğer bu görme kayıpları ilerlemeden sabit bir biçimde kalırsa kişi bu durumu farkına varmayabilir. Böyle bu durumda müdahale gecikeceği için körlük riski artmıştır.

Psödotümör serebri, kulaklarda kişinin kalp atışına uyan ritmik bir çınlama sesine neden olabilir. Psodötümör serebrinin bellek ve kişinin bilişsel işlevlerini de etkileyebileceği düşünülmektedir.

Psödotümör Serebri Nedenleri Nelerdir?

Psödotümör serebri, beyin omurilik sıvısının aşırı üretilmesi veya tekrar geri emilememesi sonucunda meydana gelir. Kafatası içinde artan sıvı, basınç artışına neden olur ve baş ağrısı gibi semptomlara neden olur. 

Psedötümör serebrinin tam olarak nedeni yoktur ancak hastalığın oluşumu için var olan bazı risk faktörleri vardır.

Bu faktörler şu şekilde sıralanabilir:

• Kadın cinsiyet: Kadınlarda psödotümör serebri erkeklerden dokuz kat daha sık görülür. 
• Aşırı kilo: Vücut ağırlığı en önemli önlenebilir psödotümör serebri risk faktörüdür. Obez kişilerde hastalığın daha sık görüldüğü bilinmektedir. Ancak tabii ki de zayıf insanlarda da psödotümör görülebilir.
• Bazı ilaçlar: Lityum, tetrasiklinler, bazı steroidler ve A vitamini türevlerinin kullanılması insanları psödotümör serebriye yatkın hale getirebilir.
• Kan damarı bozuklukları: Beyindeki BOS sıvısını boşaltan kan damarlarının daralması ile doğan kişilerde psedotümör serebri görülme sıklığı artmıştır.
• Uyku apnesi: Uyku apnesi psödotümör serebri ile ilişkili giderek yaygınlaşan bir uyku bozukluğudur.

Psödotümör Serebri Teşhisi

Psödotümör serebri tanısını koyabilmek için öncelikle beyin tümörü gibi diğer sebepler dışlanmalıdır. Tıbbi öykü, fizik muayene başlangıç aşamasında diğer hastalıkların bazılarını dışlamak için yararlı olabilir. Ancak kesin tanı için başka testler gerekir. Yapılabilecek testler şunlardır:

Beyin Görüntülemeleri

Beyin tomografisi taraması psödotümör serebride normal görünebilir. 

Bazı durumlarda da beyindeki sıvının içinde dolandığı ventrikül denilen boşluklarda bazı anormallikler görülebilir.  

Emar taraması da psödotümör serebri tanısı için kullanılan diğer bir testtir. 

Emar da her şeye rağmen normal gözükebilir. Ancak artmış kafa içi basıncı gösteren bulgular görülebilir.

Kafa İçi Basıncın Test Edilmesi

Görüntüleme testleri herhangi bir tümörü veya diğer anormallikleri dışladığında, doktor tanıyı doğrulamak için beyin omurilik sıvısının basıncını değerlendirir. 

Bel bölgesinden bir iğne yardımıyla beyin omurilik sıvısı alınır. Bu sıvının basıncı, enfeksiyon varlığı gibi durumlar tespit edilir. 

Psödotümör serebri olan hastalarda genelde bu basıncın artmış olması beklenir. Ancak bu basıncın artmış olması göz problemleri gibi diğer problemler olmadığı sürece direkt psodötümör serebri tanısını koydurmaz. 

Bu sıvı alma işleminde bazı kişilerde baş ağrısı gibi semptomlarda hızlı ancak geçici bir rahatlama sağlayabilir.

Göz Muayenesi

Yüksek kafa içi basınç gözleri etkilediğinden, görme kaybı riskini belirlemek için dikkatli bir göz muayenesi ve görsel alanların test edilmesi çok önemlidir. 

Psödotümör serebri hastası olan bir kişinin göz muayenesinde, gözün arkasında optik sinirde şişme ve silinme görülür. Bu şişmeye papilödem adı verilir ve psödotümör serebri tanısında oldukça yararlıdır.

Psödotümör Serebri Tedavisi

Psödotümör serebri tedavisinde amaç, kafa içi basıncı azaltmak ve daha fazla görme kaybını önlemek için uygun tedavileri yapıp uygun önlemleri almaktır.

Genellikle bu amaç doğrultusunda tedavi kombinasyonları uygulanır.

Psödotümör serebri hastalarında son zamanlarda kilo alımı olmuşsa veya kişi aşırı kilolu ise, hastalığı tedavi etmenin en önemli yollarından biri kilo kaybının sağlanmasıdır.

Yaklaşık 5-10 kilo vermek, diğer ilaçlara veya ameliyatlara olan ihtiyacı azaltarak semptomların azalması yönünde önemli bir etkiye sahiptir. Gerektiğinde, bir beslenme uzmanı tarafında kilo verme diyeti oluşturulmalıdır.

Genellikle hekim psödotümör serebriyi yönetmeye yardımcı olan ilaçları reçete eder. Bu ilaçlar kafatasının içindeki basıncı düşürmeye yardımcı olurlar.

Bu da baş ağrılarını iyileştirebilir ve görme kaybını önlemeye yardımcı olabilir. Çok sık kullanılan bir ilaç asetazolamiddir. Potansiyel olarak faydalı olabilecek diğer ilaçlar topiramat ve furosemiddir.

Doktor, bu ilaçları hastaya verirken yararının yanı sıra alerjileri, olası yan etkilerini de düşür ve ona göre uygulamaya başlar.

İlaç ve diğer yöntemlerle semptomların iyileşmesi sağlanamazsa cerrahi seçenekler düşünülür.

Psödotümör Serebri Ameliyatları

Bazı psödotümör serebri vakalarında, daha agresif tedaviler gerektiren hızlı, ciddi görme kayıpları olabilir. Hastalar kafa içindeki yüksek basıncı hızla azaltmayı amaçlayan bir ameliyat için hastaneye yatırılabilir.

Beyin omurilik sıvısının akışını iyileştirmek ve basıncı azaltmak için kafatası veya omurga içine bir şant veya drenaj yerleştirilebilir.

Yerleştirilen şant genellikle lumboperitoneal bir şanttır. Yani bel bölgesi ile karın organlarını saran periton arasına yaklaşık 1-2 mm uzunluğunda bir hortum yerleştirilerek o bölge rahatlatılmaya çalışılır.

Ventriküler şant da diğer bir şant seçeneği olsa da uygulaması daha zor olduğu için fazla tercih edilmemektedir. Kısa sürede şant yöntemiyle basınç azaltıldığında oldukça semptomların iyileşmesi konusunda oldukça iyi sonuçlar alınsa da, uzun süreli olarak etkisi tam olarak anlaşılamamıştır.

Bazı durumlarda, optik sinirler etrafındaki basıncı hafifleterek görme kaybını önlemeye yardımcı olmak için optik sinir kılıfı fenestrasyonu adı verilen bir prosedür uygulanabilir.

Optik sinir kılıfı fenetrasyonu yönteminde, göz hekimleri göz ile beyin arasındaki iletişimi sağlayan optik sinire ulaşarak belli, uygun kesiler atarlar.

Yüksek basınçlı BOS sıvısının azalmasıyla özellikle görme keskinliğinde önemli derecede düzelme görülür.

Psödotümör Serebri Tedavi Edilmezse

Psödotümör serebri tedavi edilmezse kalıcı komplikasyonlara neden olabilir. Kalıcı görme kaybı bu komplikasyonların başında gelir. Bu nedenle herhangi bir göz problemini ilerlemeden önce tedavi etmek için genellikle düzenli göz muayeneleri ve kontrolleri önerilir.

Ayrıca tedavi edilmemiş hastalıkta sürekli var olan baş ağrısı gibi semptomlar kişinin yaşam kalitesini oldukça bozar ve depresyona neden olabilir.

Hastalık tedavi edildikten sonra bile psödotümör serebri semptomlarının tekrar ortaya çıkması da mümkündür.

Bu yüzden semptomları izlemeye yardımcı olmak ve altta yatan bir problemi taramak için hekime sürekli ve düzenli kontrole gitmek önemlidir.

Çocuklarda Psödotümör Serebri

Çocuklarda da psödotümör serebri, altta yatan beyin tümörü gibi bir sebep olmadan baş ağrısı ve görme bozuklukları ile karakterize bir durumdur.

En sık genç erişkinlerde görülürken, çocuklarda da görülebilir. Nedenleri obezite ve bazı ilaçlar olarak söylenebilse de hastalığın kesin nedeni bilinmemektedir.

Çocukta gözdeki optik sinir diskinin şişmesi hekim için psödotümör serebri açısından en önemli bulgudur.

Psödotümör serebri'nin yaygın semptomları arasında baş ağrısı, bulanık görme veya diğer görme sorunları, baş dönmesi, mide bulantısı ve kulak çınlaması bulunur.

Çocuklarda hastalığın şiddetine göre farklı tedavi seçenekleri uygulanabilir. İlk öncelikle çocuk yaşına göre fazla kiloluysa uygun diyetlerle kilo verdirilmeye çalışılır.

Daha sonra kafa içindeki basıncı azaltacak bazı ilaçlar uygulanabilir. En son ise cerrahi seçenekler düşünülebilir.

Psödotümör Serebri için Hangi Doktora Gidilmeli?

Psodötümör serebri için gidilmesi gereken bölüm Nörolojidir. Hekim hastalık hakkındaki bulguları değerlendirerek uygun tanıya varır.

Kişi kendinde baş ağrısı, bulantı, bulanık görme, çift görme gibi semptomlar hissediyorsa hekime başvurmalıdır.

Çünkü bu durumlar hekim tarafından değerlendirilip sebebi anlaşılmalıdır. Buna uygun da tedavi yapılır.

Ayrıca teşhis konulduktan sonra da düzenli olarak kontrollere gitmek ve tedaviye uymak oldukça önem taşır.