Sırt Kaşıntısı

İnsan vücudu, sağlığına karşı olumsuz durumlara karşı reaksiyonlar verir. Dışavurum olarak gösterilen bu reaksiyonlardan bir tanesi de sırt kaşıntısıdır. Sırt kaşıntısı, kansızlık, egzama, uyuz gibi farklı nedenlerden dolayı ortaya çıkan ve deri üstünün kaşıntı hissi uyandırması sonucu meydana gelen bir sağlık problemidir.

Kaşınma hissi kimi zaman hiçbir neden yokken ortaya çıkarken kimi zamansa çok fazla toz, toprak olan yerde bulunulmasından sonra ortaya çıkar. Hatta bazı zamanlarda başka bir kişinin kaşındığı görüldüğünde dahi insanlar kaşınmak isteyebilir. Ancak sırt bölgesinde meydana gelen kaşınma hissinin altında daha ciddi sebeplerin olabileceği bilinmelidir.

Kaşınma isteği erkek veya kadın fark etmeden her insanda aynı oranlarda görülür. Sağlıklı bir insanın günde ortalama 100 kere kaşındığı da bilimsel bir gerçektir. Bu nedenle her kaşıntı sonrasında doktora gitmekten ziyade biraz geçmesini beklemek ve aynı bölgede sürekli tekrar eden kaşıntıların mevcut olup olmadığını gözlemlemek daha iyi bir seçenektir.

Sırt Kaşıntısı Belirtileri

Kaşıntı, pek çok hastalığın belirtisi olabileceği gibi gelip geçici bir durumda olabilir. Sağlıklı bireylerin dahi kaşınma hissine kapıldığı ve günde defalarca vücutlarının belirli bölgelerini kaşıdıkları bilinir. Bu nedenle hangi kaşıntının sağlık ile ilgili problem teşkil ettiği, hangi kaşıntının vücudun sağlığını bozan etkenlerden meydana gelmediği iyi belirlenmeli, takip edilmelidir.

• Sırt Bölgesinde Kaşıntı Hissi: Sırt bölgesinde bulunan ve vücudu kaplayan derinin sürekli olarak kaşınma isteği oluşturması durumudur. Hatta öyle bir noktaya gelir ki kaşıma için özel olarak üretilen aparatlar dahi alınır. Ancak bu durum hastayı daha iyiye götürmediği gibi aksine kaşınan bölgedeki derinin soyulmasına ve yara oluşturmasına neden olur.
• Deride Kızarıklık: Sırtta bulunan derinin bazı bölgeleri gözle fark edilebilecek seviyede kızarmış olabilir. Bu durum aynadan bakıldığında görülebileceği gibi farklı bir kişi tarafından rahatlıkla fark edilebilir. Geçici mi yoksa kalıcı mı olduğu bir süre gözlemlendikten sonra doktora başvurmak gerekir.
• Döküntü Görülmesi: Kaşınma hissi öncesinde vücutta deri dökülmesi de görülebilir. Nedensiz yere gerçekleşen bu hadise sonrasında vücut gözlemlenmeli ve kaşınma hissi gelirse hemen en yakın sağlık merkezine gidilmelidir.

Sırtta meydana gelen kaşıntı sonrasında eğer kaşınan bölgede yara oluşumu, farklı bölgelere yayılma ve başka olağan dışı belirtiler meydana gelirse eğer bu ciddi bir durumun sinyalidir. Ancak çoğu durum kısa süreli bir kaşıntı olarak gözlemlenir ve en fazla 1 – 2 gün içerisinde kendiliğinden geçer. Sürekli aynı bölgenin kaşınması, birkaç günde bir aynı bölgenin tekrar tekrar devam eden kaşınma isteği gibi durumlarda sağlık merkezine gidilmelidir.

Sırt Kaşıntısı Nedenleri

Sırt kaşıntısı, bazen başka bir hastalığın vücut tarafından dışa vurumu olurken bazense aşağıdaki nedenler doğrultusunda görülebilir. 

Bu nedenler:

• Kuru Egzama: Egzama hastalığı bir cilt hastalığıdır. Özellikle bu hastalığın kuru şekilde cereyan ettiği vakalarda kaşıntı görülme ihtimali yüksektir. Vücudun bir bölgesinde sürekli olan ve günlerce geçmeyen sırt kaşınması sebeplerinden bir tanesi kuru egzamadır.
• Yaşa Bağlı Kaşıntılar: Vücut dinçliğini kaybedip yaşlanmaya başlayınca bir takım problemler ortaya çıkabilir. Özellikle yaşlı insanlarda görülen sırt kaşıntılarının büyük yaralara yol açma ihtimalinin daha fazla olmasından dolayı hemen müdahale edilmesi gerekir.
• Deri Dökülmesi: Güneş ışığına fazla maruz kalındığında deri dökülmeleri zaman içerisinde görülür. Dökülen derinin yerine yenisi çıkarken vücudun o bölgesinde kaşıntılar görülebilir. Bu durum genellikle geçici olarak gözlemlenen sırt kaşıntılarına neden olur. Birkaç gün beklenilirse eğer kendiliğinden geçtiği gözlemlenir.
• İç Hastalıklar: Vücudun içerisinde bulunan organlarda görülen düzensizlik, hatalık vb. durumlar dışarıya kaşıntı hissi olarak yansır. Dikkat edilmesi gereken nokta ise sırt kaşıntısı karaciğer organına bağlı nedenlerden dolayı meydana geliyor ve sanıldığından çok daha ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir. Bu durumda sırt kaşıması sürekli olarak günlerce devam ediyorsa bir sağlık merkezine gidilmelidir.
• Bitlenme: Kaşıntı sebeplerinden bir tanesi de deri üstünde yaşayan bitlerden kaynaklıdır. Genellikle saçımızda görülen bitlerin bazıları yolunu şaşırarak sırta ve diğer bölgelere uğrayarak burada kaşıntıya sebebiyet verebilir.
• Böcek Sokması: Giyeceklerin içerisine kimi zaman böcek, sinek vb. canlılar girebilir. Bunlar vücutta kısa süreli kaşıntıya sebep olur. Canlının vücuttan silkelenmesi ve dışarı atılması sağlanmalıdır.
• Uyuz: Kedi, köpek gibi canlılardan insanlara bulaşan uyuz, vücudun hemen her bölgesinde kaşıntıya sebep olur. Bilinen ilaçları olsa da bunun doğru teşhis edilmesi gerekir. Uyuz tanısı konulmadan uyuz ilacı alınması yanlıştır.
• İlaçların Yan Etkisi: Belirli bir hastalığa karşı iyi gelen ilaçlar vücutta bazı yan etkilere neden olur. Bu yan etkilerden bir tanesi de kaşıntıdır. Sırt kaşıntısı ilaçlara bağlı olarak meydana gelen kaşıntılardan birisidir.
• Tiroid Anormallikleri: Tiroid bezinde görülebilecek anormal çalışma düzeni de kaşıntılara neden olabilir. Özellikle hipertiroidizm hastalığı sonucunda kaşıntı sıklıkla görülen bir durumdur.
• İç Hastalıklar: Karaciğer, böbrek, dolaşım sistemi, boşaltım sistemi ve diğer kan hastalıklarından dolayı kaşıntı görüldüğü bilinir. Bu nedenle kaşıntının sürekliliği gözlenerek hastane, sağlık ocağı vb. en yakın sağlık kuruluşuna müracaat edilmelidir.
• Stres: Vücut sadece belirli bir hastalık sonucunda kaşınma hissi uyandırmaz. Strese bağlı nedenlerden dolayı da insanlar kaşınmak isteyebilir. Sürekli stres altında çalışılıyor veya yaşanıyorsa eğer vücudun dışa gösterdiği tepkilerden bir tanesi de kaşınmak olabilir.

Sırt Kaşıntısı Teşhisi

Sırt kaşıntısı sebebiyle dermatoloji bölümüne gidildiği zaman öncelikli olarak kaşıntının normal bir şey mi yoksa bir hastalığa bağlı olarak ortaya çıkan durum mu olup olmadığı teşhis edilmeye çalışılır. 

Buna bağlı olarak kaşıntının teşhisi şu şekillerde gerçekleştirilir:

• Kaşıntı Hissi: Sırt bölgesinde kaşıntı varsa eğer doktor tarafından o bölgenin muayenesi yapılır. Deride bulunan kızarıklar, yaralar ve kanamalar bu teşhisin konulması için yeterli olacaktır.
• Kan Tahlili: Kaşıntının sebebi eğer ciltte görülen herhangi bir şey değilse alerjik olup olmadığı anlaşılmak istenir. Bu nedenle teşhis tam olarak konulmadan önce kan tahlili ile alerjik reaksiyonlar ölçülür. Bu tür durumlarda deri genellikle kırmızı renge bürünür ve deride kabarıklaşmalar görülür.
• İdrar Tahlili: Yukarıdaki tahlillerden bir sonuç alınmazsa eğer o zaman idrar tahlili yapılır. Vücut içerisinde bakteriyel bir enfeksiyon olup olmadığının anlaşılabilir en kolay yolu bu tahlili gerçekleştirmektir. O nedenle idrarda bulunan bakteriler ile gerçek bir ipucu yakalanır.
• Göğüs Röntgeni: X ışınları kullanılarak lenf düğümlerinin genişleyip genişlemediği gözlemlenir. Bu şekilde kaşıntının altında yatan sebebe de ulaşılmaya çalışılır.

Bu tahlillerin akabinde hastanın ne tür bir rahatsızlık geçirdiği tam olarak belirlenir. Teşhis konulduktan sonra ise artık tedavi aşamasına geçilir.

Sırt Kaşıntısı Tedavisi

Kaşıntı teşhisi yapıldıktan ve bunun sebebi tam olarak anlaşıldıktan sonra hastalığa yönelik bir takım tedaviler uygulanmaya başlanır. Bunlar kimi zaman birkaç gün istirahat olabilirken kimi zamansa ilaç, krem, doğal yöntemler vs. gibi çözümler ile hasta sağlığına kavuşturulur.

• Krem Tedavisi: Kaşıntı için ilk tedavi yöntemi kesinlikle kremlerdir. Vücut kuru ise nemlendirici kremler tercih edilir ve bu kaşınmaya karşı alınacak ilk tedbirlerden bir tanesidir. Düzenli aralıklar ile kullanılacak kremler neticesinde kaşıntı kendiliğinden yok olacaktır.
• Ağrı Kesiciler: Kaşıntı sonrası vücutta ağrı oluşabilir. Bu durum hem daha fazla kaşıntı hissi verirken aynı zamanda hastalığın daha da ilerlemesine neden olur. Bu nedenle majezik vb. ağrı kesicilerde doktor kontrolünde sırt kaşıntısı tedavisinde kullanılır.
• Soğuk Masaj Tedavisi: Kaşınan bölgeye olağan sıcaklığın dışında daha soğuk bir bez, su vb. maddeler ile masaj yapılırsa kaşıntının hafiflediğini görülür. Sırt kaşıntısı gibi önemli bir hadisede kesinlikle buz, açık deriye direkt olarak temas etmemelidir.
• Duş Tedavisi: Ilık su altında yapılan duş sonrasında kaşınan bölgenin rahatladığı hissedilir. Bu sürekli olarak tekrarlanırsa hem hasta hem de sırt bölgesi oldukça rahatlayacaktır. Bu yöntem hastalığın çabuk atlatılması için en etkili yollardan bir tanesidir.

Sırt Kaşıntısı Tedavi Edilmezse

Kaşıntı, genel olarak düşünüldüğünde kendiliğinden geçen bir vakadır. Ancak kimi zaman vücut tarafından daha önemli şeylerin bir belirtisi olarak dışavurum şeklinde kendisini belli eder. Bu nedenle “kendiliğinden geçer nasılsa” demek yerine bu hastalık takip edilmeli ve geçmez ise en yakın sağlık merkezine gidilmelidir.

• Kaşıntı çok uzun süre devam ettiği takdirde öncelikli olarak uyku düzeni bozulması yapar. Sağlıklı bir hayat düzenli uyumak ile mümkün olduğundan uyku düzeni bozulan hastanın hayatı bir anda tepetaklak olabilir.
• Zaman içerisinde iyileştirilemeyen bir kaşıntı insanlarda strese neden olur. Bu nedenle strese bağlı hastalıklarda baş gösterebilir.
• Kaşıntı iyileştirilmezse eğer derinin açılması sonrasında bir takım vücut yaralanması, kanamaları baş gösterir. Bu durum bakteriyel enfeksiyon ile ilgili tüm hastalıklara davetiye çıkartırken aynı zamanda iltihap, ateş, öksürük vb. hastalıkların görülmesini sağlar.

Sırt Kaşıntısına Ne İyi Gelir?

Sürekli tekrar eden ve geçmeyen sırt kaşıntısı için ilk yapılması gereken şey bir cildiye doktoruna gitmektir. Bunun haricinde henüz yeni sayılan bir kaşınma hissi halen geçmiyor ise evde veya gündelik yaşantıda şunlar yapılabilir:

• Kaşımamak: Hangi ilaç hangi merhem alınırsa alınsın öncelikli yapılması gereken o bölgeyi kaşımamaktır. Bu oldukça zor bir durum olsa da kaşınılan bölgenin iyileşme ihtimali söz konusu dahi değildir. Bu nedenle öncelikli olarak yapılması gereken şey o bölgeyi kaşımamaktır.
• Ilık veya Soğuk Banyo: Ilık veya soğuk su altında 20 dakika kadar banyo yapmak kaşıntı için en etkili tedavi yollarından bir tanesidir. Kaşıntı devam ettiği sürece ılık veya soğuk su ile duş almak günde 3 vakit (sabah, öğle, akşam) olarak yapılabilir.
• İpek veya Pamuklu Giyecekler: Yün ve yapay kumaş ile imal edilen kıyafetler kaşıntıyı arttıran başlıca etkenlerdir. Bu nedenle bu maddeler ile yapılan tüm kıyafetlerden uzak durulmalıdır. Bunun yerine pamuklu ve ipek giysiler hastalık süresince tercih edilmelidir.
• Stresten Uzak Durma: Strese bağlı kaşıntılar ile baş etmek için psikolojik olarak hastanın kendisini rahat hissetmesi gerekir. Bunun için yaşanılan alandan yenilen yiyeceğe ve konuşulan kişilere kadar her bir detayın iyice düşünülmesi gerekir.

 Sırt Kaşıntısına Ne İyi Gelmez?

Sırt kaşıntısına iyi gelecek pek çok şey varken doğru bilinip aslında kaşınma hissini daha da arttıran bazı şeylerde vardır. 

Bunlar:

• Kaşıntı hissi veren bölgeyi kaşımak anlık olarak bir rahatlık verse de kaşıntı şiddetinin daha da artması haricinde bir işe yaramaz. O nedenle bölgeyi kaşımak kesinlikle iyi gelmez.
• Baharatlı yiyecekler, alkol ve kahve de sırt kaşıntısına iyi gelmez. Bu yiyecekler vücut içerisinde gösterdikleri reaksiyon sonrasında kaşıntının daha da şiddetlenmesine neden olur.
• Yün ve yapay olarak üretilen kumaştan yapılan giyeceklerde kaşıntıya iyi gelmeyen unsurlar arasındadır.
• Yoğun kimyasal içeren çamaşır deterjanları ile giyilen kıyafetler kullanılmamalıdır.
• Dar kıyafetler giyilmesi son derece tehlikelidir. Deri ile temas eden kıyafetler o bölgenin daha da tahriş olmasına ve sonrasında da cilt hastalıklarına kadar pek çok şeye sebebiyet verebilir.

Sırt Kaşıntısı İlaçları

Sırt kaşınması tedavisi için bir takım ilaç ve kremler bulunur. Bunları kimi zaman doktorlar reçete ederken kimi zamansa reçetesiz olarak eczanelerden almak mümkündür.

• Antihistamik: Alerjik nedenlerden dolayı gerçekleşen kaşıntılarda antihistamik ilaçlar doktor tarafından reçete yazılması sonucunda eczanelerden temin edilir. Bu ilaçların kullanımı sonrası uyku yapabildiğinden dolayı genellikle geceleri alınması tavsiye edilir.
• Kremler: Cilt kuruluğu var ise nemlendirici olarak etki eden kremler verilir. Bu kremler herhangi bir doktora gitmeden direkt olarak eczanelerden temin edilebilir. Ayrıca doktor gerek gördüğü takdirde korkikosteroid gibi kremlerde hastaya verilebilir. Bu krem ise genellikle kırmızı ciltler için kullanılır.
• Oral İlaçlar: Fluoksetin, sertralin bazlı ilaçlar kaşıntı için kullanılabilir. Ancak herhangi bir ilaç almak için muhakkak doktor izni gereklidir. Bu ilaçlar kaşıntının yumuşaması ve etkisini azaltması için tercih edilir.
• Işık Tedavisi: Fototerapi ismi verilen yöntemle ciltte kaşıntı hissi veren bölgeye yoğun ışık verilir. Bu özel ışığa maruz kalan deride kısa süre içerisinde kaşıntı hissi azalmaya başlar.

Hamilelikte Sırt Kaşıntısı

Hamilelikte sırt kaşıntısı en sık karşılaşılan durumlardan bir tanesidir. Vücutta artan kan miktarı ve hızlanan kan akışı nedeniyle hamilelik döneminde sırt kaşınması meydana gelir. Yaklaşık olarak her 5 hamile arasından bir tanesinde kaşıntı durumunun meydana geldiği gözlemlenir.

Hamile döneminde kaşıntının şiddeti önemlidir. Hafif olarak gerçekleşen ve vücudun farklı yerlerinde görülen kaşıntı aslında gelip geçici kaşıntılar arasındadır. Ancak kaşıntının şiddeti yüksekse bu durum karaciğer yetmezliğine kadar pek çok şeye bağlı kaynaklanıyor olabilir. Böyle durumlarda ilk yapılması gereken hemen doktora müracaat etmektir.

Hamilelikte kaşıntıya neden olabilecek diğer durumlar ise; hormonlarda meydana gelen değişkenlikler, progesteron ve östrojen hormon miktarlarının hızlı bir şekilde artması, stres, beslenme alışkanlığındaki değişiklikler ve kullanılan ilaçların yan etkisi olarak göze çarpar.

Çocuklarda Sırt Kaşıntısı

Çocuklarda sırt kaşıntısı hemen hemen her çocuğun başına gelebilir. Bu büyük olasılıkla geçici olarak meydana gelen kaşıntılar olabilirken bazı alerjik reaksiyonlar sonrasında da meydana gelmiş olabilir. Bununla ilgili net bir şey söylemek için kaşıntı yapan bölgenin sürekli mi yoksa daha uzun süreler boyunca mı tekrarladığı takip edilir.

Çocuklarda sırt kaşıntısı nedenleri arasında; ilaçların yan etkisi, bakteriyel enfeksiyonlar, şeker hastalıkları, alerjik durumlar (egzama), lösemi vb. kan hastalıkları olabilir. Bu nedenle telaşa kapılmadan önce kaşıntı iyice analiz edilmeli, geçmeyen kaşıntılar için ise doktora başvurulmalıdır.

Bebeklerde Sırt Kaşıntısı

Bebeklerin derisi henüz yeni yeni yaşadığı ortama adapte olmaya çalışırken kaşıntı yapabilir. Bebeklerin ince, yumuşak ve hassas olan derileri en ufak bir temasta tahrişe neden olabilir. Bu durumlarda yapılması gereken şey bebek doktoruna çocuğun gösterilmelidir.

Bebeklerin kullandığı boya, oyuncak, yedikleri besinler, uyuz, bitlenme vb. nedenlerden dolayı da sırt kaşıntısı görülebilmektedir. Ancak bebekler konuşamadıkları ve sorunlarını söyleyemedikleri için onların vücutları iyi bir şekilde gözlemlenmeli ve en ufak bir değişik dahi takip edilmelidir.

Sırt Kaşıntısı için Hangi Doktor ve Bölüme, Ne Zaman Gidilmeli?

Sırt kaşınması, altında onlarca sebep olabilecek bir sağlık bozulmasıdır. Bu doğrultuda kimi zaman kendiliğinden geçen bir kaşıntı olabilirken kimi zamansa uzman bir doktor tarafından muayene edilmesi gerekir. Hasta en yakın hastaneye gittiği zaman orada dermatoloji/cildiye bölümüne başvuru yapılması gerekir. Sırt muayenesini cildiye doktoru olarak görev yapan uzman bir hekim yapar.

Kaşıntı hissi insanlarda günlük olarak onlarca defa karşılaşılabilen bir durumdur. Ciddi bir durum yoksa ve durup dururken başlayan kaşıntılar için en az 24 saat geçmesi beklenmelidir. Geçen bu süreçte hem kaşıntı şiddetinin artıp artmadığı hem de hangi bölgelerde kaşınma hissi yaşanıp yaşanmadığı gözlemlenmelidir. Artışa bağlı olarak kaşıntı hissi tek bir noktada odaklanıyorsa eğer o zaman doktora gidilmesi gerekir.