Ventriküler Fibrilasyon
Ventriküler fibrilasyonda kalp, kasılmak yerine titreşim haline geçer. İçindeki kanı vücuda pompalayamaz ve acil olarak tedavi yapılması gerekir.
Ventriküler Fibrilasyon Nedir?
Ventriküler fibrilasyon kalpte meydana gelen acil müdahale gerektiren bir hastalıktır. Ventriküler fibrilasyon meydana geldiğinde kişiye acil müdahale uygulanmazsa bu durum hastanın ölümüne neden olabilir.
İnsan kalbi dört odacıktan oluşur. Sağda ve solda ikişer adet bulunan atriyumlar ve ventriküller kalbin odacıklarını oluşturur. Atriyumlar vücuttan ve akciğerden gelen kanı toplar ve ventriküllere aktarır. Ventriküller ise atriyumlardan aldığı kanı vücuda ve akciğerlere gönderir. Ventriküller kalbin asıl fonksiyonunu sağlayan odacık kısmıdır. Sağ ventrikülde kirli kan bulunur. Sağ ventrikül kirli kanı akciğere pompalar. Akciğerde temizlenen kan önce sol atriyuma oradan da sol ventriküle gelir. Sol ventrikül temizlenen kanı vücuda pompalar. Kalbin düzenli şekilde çalışmaması sonucunda hayati derecede önemli olan bu döngü sağlanamaz. Kalpte ventriküler fibrilasyon meydana geldiğinde kalp kasılmak yerine titreşim haline geçer. İçindeki kanı vücuda pompalayamaz. Böylece vücuda oksijenli kan ulaşamaz ve kişi için ölümcül olabilecek durumlar meydana gelir.
Kalbi etkileyen çoğu hastalık kalpte ventriküler fibrilasyon oluşumuna neden olabilir. Kalp krizi, kardiyomiyopati, kardiyak tamponad, akciğer embolisi ve bazı ilaçlar kişide ventriküler fibrilasyon oluşmasına neden olabilir. Ventriküler fibrilasyon oluşmasına neden olan mekanizma tam olarak aydınlatılamamıştır lakin hastalığa sebep olan neden hakkında bazı düşünceler vardır. Kalp pompalama görevini yerine getirebilmek için kasılması gerekir. Kalbin kasılması ise belli bir düzen ve ritim içinde olmalıdır. Kalp kendi içinde bulunan odaklardan uyarı çıkararak odacıkların kasılmasını sağlar. Bu odaklardaki uyarı çıkarma sistemi bozulursa ya da ventrikülde çok sayıda odak uyarı çıkarmaya başlarsa kalpte fibrilasyon meydana gelir ve kalp pompalama görevini yerine getiremez.
Ventriküler fibrilasyon acil şekilde müdahale gerektiren bir hastalıktır. Aksi takdirde hasta için ölümcül olabilir. Hastada ventriküler fibrilasyon meydana geldiği anda hastaya kardiyo pulmoner resüsitasyon (CPR) uygulanmalıdır. Kalp masajı ile birlikte hastaya hava verilmelidir. Kardiyo pulmoner resüsitasyon düzenli ve belli sayıda olacak şekilde uygulanmalıdır. Sonrasında hastaya çeşitli şartlar sonrası defibrilasyon (göğüs duvarına elektrik vererek kalp kası hücrelerini uyarma işlemi) uygulanmalıdır.
Ventriküler Fibrilasyon Belirtileri
Ventriküler fibrilasyon kalpte bulunan ventrikül odacığında meydana gelen düzensiz uyarı atımları sonucunda pompalayamama durumudur. Kalp fibrilasyon nedeniyle titreşim haline geçip kasılamaz. Bunun sonucunda vücuda kan pompalanamaz. Bu durum hayati derecede önemli bir durum olup hastanın ölmesine neden olabilir.
Ventriküler fibrilasyon nedeniyle kalp düzenli bir şekilde kasılamaz ve kasılmak yerine titreşim haline geçer. Bu durum kanın vücuda gidememesine neden olur. Ventriküler fibrilasyonun hasta üzerindeki belirtileri özellikle fibrilasyona neden olan hastalığın oluşturduğu belirtilerdir. Koroner kalp hastalıkları, kalp kapak hastalıkları, kardiyomiyopatiler, kardiyak tamponad ve bu hastalıklar gibi çeşitli hastalıklar ventriküler fibrilasyona neden olabilir. Bu hastalıkların oluşturduğu belirtiler hastada fibrilasyon öncesi belirti gösterebilir. Ventriküler fibrilasyon meydana geldiği zaman hastada nabız oluşmaz ve kalp durması ile birlikte bilinç kaybı oluşur. Bu durumdaki hastalara acil müdahale yapılması gerekir.
Ventriküler fibrilasyonun hastada oluşturduğu belirtilerin dışında hastada bazı bulgular ortaya çıkabilir. Bu bulgular EKG testi üzerinde görülebilir. EKG üzerindeki değişimler doktorun, hastanın fibrilasyona girdiğine karar vermesini sağlar.
Ventriküler fibrilasyon EKG bulguları şunlardır;
- Kalp vurusu 150 – 500 arasında olup oldukça düzensizdir.
- Kalpte normal olarak bulunan P, QRS, T dalgaları tanımlanamaz.
- Kalp uyarıları değişken düzeydedir ve karışıktır.
- Dalga yükseklikleri süre geçtikçe azalır.
Ventriküler Fibrilasyon Nedenleri
Ventriküler fibrilasyon kalbin titreşim haline geçip kasılamaması durumudur. Böylece vücuda kan pompalayamaz. Bu durum düzeltilmezse kişi hayatını kaybeder.
Ventriküler fibrilasyonun oluşmasına neden olan çok sayıda hastalık vardır. Bu hastalıklar genellikle kalp hastalıklarıdır. Koroner arter hastalıkları, kardiyomiyopatiler, kapak hastalıkları, kardiyak tamponad, akciğer embolisi, brugada sendromu, torsades de pointes ventriküler fibrilasyona neden olan kalp hastalıklarındandır.
Kalp hastalıkları dışında bazı çevresel faktörler de kalbin ventriküler fibrilasyona girmesine neden olabilir. Kişinin travmaya uğraması, elektrik çarpması, boğulması kişide ventriküler fibrilasyon meydana gelmesine neden olabilir.
Bazı ilaçlar da kişinin ventriküler fibrilasyona girmesine neden olabilir. Özellikle Wolf ParkParkinsonte sendromu bulunan hastalarda atriyal fibrilasyon oluşur ve hastaya verapamil ve benzeri ilaçlar verilirse hasta ventriküler fibrilasyona girer.
Bu tür durumlar hastanın ventriküler fibrilasyona girmesine neden olabilir. Hasta ventriküler fibrilasyona girerse mutlaka hastaya acil müdahale edilmesi gerekir.
Ventriküler Fibrilasyon Teşhisi
Ventriküler fibrilasyon teşhisi hastanın fizik muayenesi ve EKG testi ile konulur. Ventriküler fibrilasyon acil bir durum olduğu için tanı aşamasında süre kaybetmeksizin tedaviye başlanılmalıdır.
- Fizik Muayene: Hastanın bilinç durumu, nabzı kontrol edilmelidir. Bu bilgiler hastanın tanısı yolunda hekimi yönlendirir. Ayrıca tedavi aşamasında da yönlendirici etkisi bulunmaktadır.
- EKG: EKG testi ventriküler fibrilasyonun kesin tanısının konulmasını sağlayan testtir. EKG kalbin kasılmasını sağlayan kalp uyarılarını algılayıp kaydeden cihazdır. Çeşitli kalp rahatsızlıklarında hastada EKG bulguları meydana gelir. Ventriküler fibrilasyon meydana gelen kişide kalp vurusu oldukça yüksek sayıda olup çok düzensizdir. Kalpteki uyarılar sonucunda EKG testinde görülen P, QRS, T dalgaları ventriküler fibrilasyonda görülmez. EKG testinde bulunan dalgalar değişken yüksekliktedir ve süre ilerledikçe yükseklik azalır. Bu durum hastanın ne kadar süre fibrilasyonda kaldığının anlaşılmasına katkı sunup hasta sağlığı için fikir sahibi olunmasını da sağlar.
Ventriküler Fibrilasyon Tedavisi
Ventriküler fibrilasyon kalbin titreşim haline geçip kasılamama ve pompalayamama durumudur. Böylece vücuda kan gönderilemez ve kişi için ölümcül süreç başlar. Bu durumun bir an önce önüne geçilmeli hastanın kalbi normal durumuna döndürülmelidir.
Ventriküler fibrilasyon tedavisi acil bir tedavidir ve tedaviyi defibrilasyon ile kardiyopulmoner resüsitasyon kapsar. Uygulanacak tedavi hastanın hastanede monitörize (yatırılmış ve kalp atımları, ritimleri yatak üstünde bulunan monitörden izlenebilen) edilmiş olması veya monitörize edilmemiş olmasına göre farklılık arz edebilir.
Hasta hastanede ve kalp ritimleri monitörize ediliyorsa hastada ritim varlığına bakılmalıdır. Hastada ritim varsa hastaya defibrilatör ile defibrilasyon uygulanmalıdır. Defibrilasyon kalp kası hücrelerine çok kısa süre içinde yüksek miktarda elektrik enerjisi vererek onların uyarılmasını sağlamaya yarar. Elektrik enerjisi tüm kalp kası hücrelerinde sessizlik (asistol) oluşturur. Kalbin gerçek atımını sağlayan odak hücreler ise kendiliğinden uyarı oluşturarak kalbin normal şekilde atmasını sağlarlar ve bu sayede yeni ve normal bir kalp ritmi oluşur.
Hastaya defibrilatör cihazı şarj edilinceye ve hastanın ritmi kontrol edilinceye kadar kardiyopulmoner resüsitasyon (CPR) uygulanmalıdır. 30 göğüs basısı ve 2 nefes düzeninde bu yapılmalıdır. Ritim varsa hastada hastaya defibrilasyon uygulanmalı ve tekrar CPR yapılmalı. Hasta fibrilasyondan dönünceye kadar bu tedavi uygulanmaya çalışılmalıdır. Hastada ritim yoksa kardiyopulmoner resüsitasyon uygulanmaya devam edilmelidir.
Eğer hasta monitörize durumda değilse hastaya 2 dakika boyunca CPR uygulanmalı ve sonrasında ritim analizi yapılmalı. Ritim tespit edilirse defibrilasyon uygulanabilir.
Ventriküler fibrilasyon tedavisi kısa süre için yapılmalıdır. Aksi halde hasta kurtarılamaz. Hasta bir an önce fibrile durumdan kurtarılmalıdır.
Ventriküler Fibrilasyon Tedavi Edilmezse
Ventriküler fibrilasyon kalpte meydana gelen bir rahatsızlıktır. Kalpte bulunan ventrikül odacığında çok sayıda uyarı oluşması sonucunda kalp düzenli uyarı ve kasılma yapamaz. Bu durum sonucunda kalp titreşim haline geçer. Kan vücuda pompalanamaz. Kan uzun süre vücuda pompalanamazsa vücudun oksijen ihtiyacı karşılanamaz ve kişinin ölümü gerçekleşir.
Ventriküler fibrilasyon hayati bir acil durum olması nedeniyle hastaya hızlıca müdahale edilmelidir. Hastaya CPR olarak adlandırılan kardiyo pulmoner resüsitasyon ile defibrilasyon uygulanmalıdır. Defibrilasyon ile kalpte oluşan çok sayıdaki uyarı odakları baskılanır ve gerçek uyarı odağı uyarım vermeye başlar. Bu sayede hastanın kalbi normal şekilde çalışabilir.
Hastaya erken dönemde tedavi uygulanmalıdır. Aksi takdirde hasta hayatını kaybedebilir.
Ventriküler Fibrilasyona Ne İyi Gelir?
- Ventriküler fibrilasyon kalpte meydana gelen ölümcül bir rahatsızlıktır. Hastaya acil müdahale edilmediği takdirde hasta hayatını kaybedebilir. Ventriküler fibrilasyona giren bir hastaya acilen ilk yardım uygulanmalı, kardiyo pulmoner resüsitasyon yapılmalı ve ritim bulununca defibrilasyon uygulanmalıdır.
- Ventriküler fibrilasyon bir kalp rahatsızlığı olması nedeniyle ventriküler fibrilasyona neden olan sebepler genellikle kalp hastalıklarıdır. Ventriküler fibrilasyon kısa sürede müdahale gerektirmesi nedeniyle hastanın ventriküler fibrilasyona girmemesini sağlamak önemlidir. Bu nedenle hastaların altta yatan hastalıklarına yönelik etkin tedaviler uygulanmalı ve hastanın düzenli kontrolleri sağlanmalıdır. Koroner kalp hastalıkları, kapak hastalıkları, kardiyomiyopatiler ve bazı çevresel sorunlar hastanın ventriküler fibrilasyona girmesine neden olabilir.
Ventriküler Fibrilasyona Ne İyi Gelmez?
- Ventriküler fibrilasyon kalpte meydana gelen bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık acil müdahale gerektiren bir durumdur. Erken dönemde hastaya müdahale edilmediği takdirde hasta hayatını kaybedebilir. Bu nedenle hastanın ventriküler fibrilasyona girmesinin önlenmesi önemlidir. Ventriküler fibrilasyona sebep olan hastalıklar genellikle kalp hastalıklarıdır. Özellikle koroner arter hastalıkları sonucu hasta kalp krizi geçirebilir. Kalp krizinin süresi ve müdahale zamanına göre hastada fibrilasyon oluşabilir. Bu nedenle koroner arter hastalığı bulunan hastaların sağlık durumlarına dikkat etmeleri gerekir. Hastaların stres gibi faktörlerden uzak durmaları ve sağlık durumlarını kontrol etmeleri gerekir.
- Bazı ilaçlar hastalarda ventriküler taşikardi oluşmasına neden olabilir. Özellikle Wolf Parkinson White sendromu yaşayan hastalarda kullanılacak yanlış bir ilaç hastanın ölümüne neden olabilir. Bu nedenle kişilerin bilmediği ve kullanımına izin verilmediği ilaçları kullanmaması gerekir. Aksi takdirde hastalar hayatlarını kaybedebilirler.
Ventriküler Fibrilasyon için Hangi Doktora Gidilir?
Ventriküler fibrilasyon kalpte meydana gelen bir rahatsızlık olup acil müdahale edilmesi gereken bir durumdur. Kişide altta yatan bir neden (kalp hastalıkları yada çevresel travma) varsa ve kişide bilinç kaybı, nabız yokluğu durumu varsa hasta fibrilasyona girmiş olabilir. Bu durumda kişiye acil müdahale edilmesi gerekir. Hastayı bir an önce acil müdahalenin yapılacağı yere götürmek gerekir. Hastanelerin Acil bölümü hastaya ventriküler fibrilasyon için müdahale edebilirler.
Ventriküler fibrilasyon kalpte meydana geldiği için hastalara acil müdahale sonrası Kardiyoloji bölümünde de tedavi uygulanabilir. Ventriküler fibrilasyona neden olan hastalıkların çoğu kalp kaynaklı hastalıklardır. Ventriküler fibrilasyonun düzeltilmesi sonrası altta yatan hastalığın tanısı, tedavisi ve kontrolü kardiyoloji uzmanı tarafından sağlanabilir.
Ventrikuler fibrilasyon acil bir kalp sorunu olup erken dönemde müdahale edilmediği takdirde kişi hayatını kaybedebilir. Bu nedenle en erken dönemde hastaneye başvurulmalıdır.