WBC Yüksekliği

WBC Yüksekliği Nedir?

WBC kısaltması İngilizce olarak  "White Blood Cell’’ yani Beyaz Kan Hücresi teriminin kısaltılmış harfleridir. Bu beyaz kan hücresi terimi tıp dilinde, Lökosit olarak adlandırılır ve hastanelerde, laboratuvar testlerinde bu şekilde bahsedilir. Lökosit halk arasında beyaz bir hücre olduğu için akyuvar olarak bilinir. Bazen de beyaz küre adıyla karşımıza çıkabilir.

Beyaz kan hücreleri insan vücudunu bakterilerden, virüslerden ve vücuda zararlı maddelerden korudukları için çok önemlidir. İnsan vücuduna mikrop, virüs, bakteri, mantar gibi zararlı maddeler girdiğinde, bu hücreler vücudu korumak amacıyla zararlı maddelerle savaşmaya başlar.

Vücuda giren zararlı maddeler ile bu beyaz kan hücreleri savaşabilmek için sayılarını arttırmaya başlarlar. Böyle durumlarda beyaz kan hücrelerinin sayısı kanda olması gerekenden fazla olabilir. WBC yüksekliği kanser durumunda da görülebilir. Çünkü bu durumda vücut kendini korumak için beyaz küre sayısını artırabilir ya da kemik iliğinde düzensiz üretim yapılabilir.

WBC değeri kanda bir milimetreküp kanda 4 bin ile 10 bin arasında bir değerde olması istenen miktardır. Ancak bu değerlerin aralıkları testin yapıldığı laboratuvara göre değişiklik gösterebilir. 10.000’den yüksek durumlarda da hastada WBC yüksekliği vardır diyebiliriz. Tıp dilinde bu yüksekliğe Lökositoz denilmektedir.

Bazı durumlarda idrarda WBC yüksekliği olabilir. İdrarda az miktarda beyaz kan hücresi yani lökosit bulunması normal bir durum olarak kabul görür İdrarda WBC normal değeri 0-5 olarak kabul edilir.

WBC Yüksekliği Belirtileri

Eğer vücudumuzda WBC değeri yükselmişse yani lökosit sayısı artmışsa vücudumuz bize bazı sinyaller verebilir. Bu sinyaller, vücudun normalin dışında algıladığı bir duruma beyaz kan hücresi sayısını arttırarak tepki vermesidir. Bu artıştaki amaçta bu durumu ortadan kaldırıp, normal durumuna dönmektir. Böyle bir süreç gerçekleşirken bizim de hissedebileceğimiz bazı belirtiler meydana gelebilmektedir. Bu belirtilerin varlığı, şiddeti, süresi kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bazen de böyle bir durum vücudumuzda gerçekleşiyor olsa bile belirti olmayabilir ya da biz  belirtileri hissetmeyebiliriz. Ancak bir kuruma başvurduğumuzda ve kan  ya da idrar tahlili yapıldığı zaman bu durumu fark edebiliriz.

Lökosit yani beyaz kan hücresi artışı durumunda meydana çıkabilen bazı belirtiler;

• Yorgunluk,
• Ateş,
• Üşüme,
• Titreme,
• Gece terlemeleri
• İştahsızlık,
• Eklem ağrıları,
• Ağrı,
• Kızarıklıklar,
• İshal,
• Kabızlık,
• Öksürük,
• Deride döküntüler,
• İdrarda kötü koku,
• İdrar yaparken ağrı hissi,
• İdrar yaparken yanma hissi,
• Sık sık idrar yapma ihtiyacı,
• Yan ağrısı
• Leğen kemiği bölgesinde ağrı,
• Cinsel ilişkide ağrı olması,
• Halsizlik,
• Bulantı,
• Kusma,
• Bilinç bulanıklıkları.

WBC Yüksekliği Nedenleri

WBC yükseldiği zaman tıp dilinde lökositoz olarak ifade edilmektedir. Beyaz küre yüksekliği  herkeste ortaya çıkabilecek bir durumdur. Cinsiyet ya da yaş fark etmeksizin herkes yaşamı boyunca karşılaşabilmektedir. Bu yüksekliği belirlemek için kan değerine bakılmalıdır. Kanda WBC yüksekliği birçok nedeni içerebilir. Ayrıca idrarda beyaz küre görülebilen durumlar mevcuttur.

Bunlar;

• Enfeksiyon: Vücudumuza giren mantarlar, bakteriler, virüsler beyaz kan hücrelerinin sayısını arttırabilir. Enfeksiyondan kaynaklı bir yükseklik meydana geliyorsa eğer vücutta bir akciğer enfeksiyonu, idrar yolu enfeksiyonu, boğaz enfeksiyonu gibi bir hastalık varlığı olmalıdır.
• Enfeksiyon olmandan inflamasyon (iltihap) olması: Kanserler, enfeksiyon olmayan deri hastalıkları, iltihaplı bağırsak hastalığı olması, enfeksiyon dışı deri hastalığı duruma neden olabilir.
• Lösemi: Akut ve kronik olarak adlandırılan, ilerleme hızlarına göre yavaş ve hızlı ilerleyen lösemilerde meydana gelebilir.
• Myeloproliferatif Hastalıklar: Bu hastalıklar da tıp dilinde, kemik iliğinin aşırı kan hücresi üretmesi olarak adlandırılmaktadır.
• Dalağın Alınmış Olması: Bu ameliyatta Splenektomi olarak adlandırılmaktadır. Bu hücreler dalakta yıkılıp atıldıkları için, dalağı olmayan bireylerde yıkılma, atılma ve kanda düzeyinin azalması zor olacağı için kanda yüksekliği görülebilir.
• Kalp Krizi: Vücudu stres durumuna sokacağı için kalp krizinde de beyaz kan hücreleri artabilir.
• Stres: Stresli durumlarda vücut bunu kendine tehdit olarak algılar ve savunmaya geçmesi gerektiğini düşünür. Bu nedenle WBC düzeyi yükselebilir.
• Sigara: Çok fazla sigara içmenin de WBC düzeyi üzerine etkisi vardır.
• Ameliyat: Ameliyatlardan sonra vücutta enfeksiyon gelişebilir ya da vücut kendini bu duruma hazırlamak için beyaz küre sayısını artırabilir.
• Alerji: Alerji durumlarında vücut  hemen her şeyi yabancı madde olarak algılar ve alerjik tepki verir. Bu durumda yine beyaz kan hücrelerin yükselir, Vücut bu algıladığı yabancı maddelere karşı kendini savunmak ve korumak ister.
• Hemoliz: Bu durum da  kanın parçalanma bozukluklarıdır. Bu durumda yine kanda beyaz kan hücresi sayısı ve kanda beyaz küre yüksekliği meydana gelir.
• İdrar Yolu Enfeksiyonu (İltihabı) Eğer idrar yollarında, idrar kesesince enfeksiyon yani mikrop varsa, iltihap meydana gelmişse, lökositler bu alanlara göç eder ve mikropları ortadan kaldırmaya çalışır bu nedenle idrarda beyaz kan hücresi görülebilir.
• Böbrek Taşı: Böbrekte taş oluştuğunda böbrek bunu dışarıya atmaya çalışır. Bu taşlar idrarın ileriye doğru gitmesine izin vermez ve mikropların artmasına ve bu bölgede birikmesini kolaylaştırır.
• İdrar Tutmak: İdrarı mesanede uzun süre tutmak da orada bakterilerin artmasına neden olacaktır.
• Hormon Bozuklukları: Vücut hormon bozukluklarında da beyaz kan hücrelerini arttırıp bu duruma tepki verebilir.
• İlaçlar: Bazı ilaçlar beyaz kan hücrelerin sayısını arttırabilir. Bunun nedeni de direkt kemik iliğini etkilemeleri, vücutta alerjik bir durum oluşturmaları gibi farklı durumlar olabilir. Bu nedenle hekime kullandığınız ilaçları belirtmeniz faydalı olacaktır.

WBC Yüksekliği Teşhisi

WBC yüksekliği teşhis edilmesinde, hekimin öncelikle hastayı değerlendirmesi ve yapacağı testler önemlidir. Sizin şikayetlerinize göre size uygun değerlendirme ve testleri hekiminiz belirleyecektir.

• Fizik Muayene: Hastalardan hastalık ve belirtilerine yönelik bir öykü alınarak muayeneye başlanır. Meydana gelen, fark edilen belirtiler ya da şikayetlerinizi dinleyip hekim değerlendirme yapacaktır. Şikayetler, sıklığı meydana gelen sorunlar, kullanılan bir ilaç var mı, bireyin başka bir hastalığı var mı, devam eden bir tedavisi  var mı, alerjisi var mı gibi sorularla muayene yapılır.
• Kan Tahlili: Kan tahlili WBC yüksekliği anlaşılmasında ve teşhis konulması için önemli bir testtir. Çünkü WBC beyaz kan hücresi bir kan elemanı olduğu için, değeri alınan kanda çıkmaktadır. Hekiminiz fizik muayeneyi yaptıktan sonra gerekli gördüğü durumda kan tahlili isteyecektir ve bu kan alınıp laboratuvar ortamında test yapıldıktan sonra  WBC değeriniz kan sonuçlarında ortaya çıkacaktır. Hemogram WBC yüksekliği sonucu hekim tarafından kontrol edilecektir . Hekim bu değere göre bir tedavi planlaması yapacaktır. Bu nedenle farklı tedavi yöntemleri için ısrarcı davranılmaması ve tedavi sonrası süreçte hekimin önerilerine uygun hareket edilmesi oldukça önemlidir.
• İdrar Tahlili: Bazı durumlarda idrarda görülebilen lökositleri değerlendirmek için yapılır. Hekim istemi ile, steril yani temiz bir kaba bir miktar idrar yapıldıktan sonra laboratuvar ortamında idrarda test yapıldıktan sonra sonuç değerlendirilir. Normalde 0-5 arası idrarda lökosit olabilir. Fazlası da idrarda WBC yüksekliği olarak adlandırılacaktır. Hekiminiz bu durumda size uygun tedaviyi planlayacaktır.

WBC Yüksekliği Tedavisi

WBC yüksekliğine birçok durum neden olmuş olabilir. Enfeksiyonlar başta olmak üzere, alerjiler, kanser, kemik iliği rahatsızlıkları gibi birçok şey sebep olmuş olabilir. Bu yüzden WBC yüksekliğinin ilk olarak hekim tarafından nedeni araştırılır ve nedene yönelik tedavi yapılır. Doğru tedavi için hekimin önerdiği şekilde tedaviye uyulması gereklidir.

• İlaç Tedavisi: Eğer WBC yüksekliği bir enfeksiyon nedeniyle meydana gelmişse, hekiminiz hastalığa uygun bir ‘’Antibiyotik’’ tedavisine başlayacaktır. WBC yüksekliği alerjik bir durum nedeniyle meydana gelmişse de ‘’Antihistaminik’’ adı verilen ilaçlar tedavisinde kullanılabilir. Ancak bu ilaçların doktor yazmadan kullanılması sakıncalı olabilir. Çünkü her bir enfeksiyon ve alerji türünde seçilmesi gereken ilaca hekiminiz karar vermelidir.
• Kemoterapi – Radyoterapi: Eğer WBC yüksekliğinin nedeni bir kan hastalığı-kanserinden kaynaklanıyorsa bu tedavi hekiminiz tarafından uygulanabilir.
• Kök Hücre Nakli: Bu işlemde de kemik iliğinde sağlıklı kök hücrelerin oluşması amaçlanır. Bazı kemik iliği hastalıkları, kanserlerinde bu yönteme başvurulmaktadır.
• Stres ve Kaygının azaltılması: Beyaz kan hücreleri yoğun stresli durumlarda da artabildiği için stresli durumlardan uzak durulması ve kaygının azaltılması da yardımcı olabilmektedir. Bu yöntem için psikolog ya da danışmanlarla görüşülebilir.
• IV Sıvı Tedavisi: Damar içine sıvı verilmesi ile yapılan bir işlemdir. Bu tedavi yönteme kandaki lökosit sayısı ve ilaçları hızlı düşürülmek istendiğinde başvurulabilmektedir. Kan kalınlığı bu yöntemle azaltılır, ardından normal bir şekilde akması sağlanmış olur.

WBC Yüksekliği Tedavi Edilmezse

WBC yüksekliği kendi başına bir hastalık değildir. Bazı hastalıkların beyaz kan kürelerini arttırmasıyla ortaya çıkan önemli bir belirtidir. Genelde hastalar WBC yüksekliğine neden olan hastalıkların vücutlarında meydana getirdiği belirtiler nedeniyle sağlık kuruluşuna gider.

WBC yüksekliği başlıca enfeksiyon, lösemi, alerjik durumlar, stres, hormon bozuklukları, ilaçlar, idrar yolu enfeksiyonları, böbrek taşları gibi nedenlerle ortaya çıkmaktadır. Bu nedenlerin ve hastalıkların hepsi de önemli ve tedavi edilmeden kendiliğinden geçmeyecek hastalıklardır.

Özellikle lösemi kesinlikle tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır. Aksi takdirde ilerleyebilmektedir. Enfeksiyon durumunda da uygun tedaviye ne kadar çabuk başlanırsa o kadar hızlı iyileşme olacaktır. Aksi takdirde enfeksiyon ilerleyebilir ya da yayılabilir. Bu nedenle WBC yüksekliğiniz varsa ya da bu durumdan şüpheleniyorsanız bir sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekebilir.

WBC Yüksekliğine Ne iyi Gelir?

WBC yüksekliği direkt olarak bir hastalık olmadığı için hastalık gibi tek yönlü bir tedavisi, çözümü ya da iyi gelecek bir yöntemi yoktur. Ancak beyaz küre yüksekliğine neden olan durumları önlenebilmesi, tedavi edilmesi ile beyaz küre yüksekliği önlenebilir.

İlaç tedavisi, kemoterapi-radyoterapi, stres ve kaygı azaltılması, kök hücre nakli, iv sıvı tedavisi gibi yöntemleri olmasına rağmen bazı yöntemler de mevcuttur.

Bunlar;

• Sarımsak: Sarımsak doğal antibiyotik olarak bilinen bir yiyecektir. Bu özelliği ile bağışıklık sistemini güçlendirir ve mikroplara karşı vücudumuzu korur. Böylelikle enfeksiyonlara karşı koruyucu bir besindir.
• E Vitamini: E vitamini antioksidan özelliği ile bilinmektedir. Bu özellik hücrelerdeki moleküller açısından önemlidir. E vitamininin bulunduğu gıdaların tüketilmesi de faydalı olacaktır.
• Su İçmek: Suyun vücudumuza sayısız yararı vardır. Ayrıca böbrek, mesane gibi idrar yollarında enfeksiyon oluşmaması için ve bu yapıların sağlığı için de günlük 2-3 litre su içmek önemlidir.

WBC Yüksekliğine Ne İyi Gelmez?

WBC yani beyaz kan hücresi yüksekliğine neden olabilecek birçok durum vardır. Bunlar; enfeksiyonlar, stres, alerji, böbrek hastalıkları, idrar yolu enfeksiyonları, kanserler, hemoliz, dalağın olmaması, enfeksiyonsuz iltihaplar, böbrek taşı, hormon bozuklukları, ilaçlar olarak sayılabilir. Bu durumların ortaya çıkmasına neden olan şeylerin önüne geçilmesi WBC yüksekliğini de önleyecektir.

Bunlar:

• Beslenme:  Yetersiz ve dengesiz beslenme, fastfood tüketimi, yeterli mineral ve vitamin almamak bağışıklık sistemini zayıflatacağı için vücut enfeksiyonlara yatkın bir hale gelebilir. Bu nedenle dengeli ve yeterli beslenmek önemlidir.
• Az sıvı Tüketmek: Az sıvı tüketmek özellikle böbrek ve idrar yolları, mesane için enfeksiyonların oluşmasına neden olabilir.

WBC Yüksekliği İlaçları

Eğer WBC yüksekliği bir enfeksiyon nedeniyle meydana gelmişse, hastalığa uygun bir ‘’Antibiyotik’’ kullanılması gerekebilir. Enfeksiyonun türüne göre antibiyotik grubu ve etkeni değişmektedir. Hastalığa göre hekim tarafından belirlenmesi gerekir.

WBC yüksekliği alerjik bir durum nedeniyle meydana gelmişse de ‘’Antihistaminik’’ adı verilen ilaçlar tedavisinde kullanılabilir. Bu ilaçlar vücutta alerjiye yol açan etken ile vücut karşı karşıya gelince, vücut maddeyi alerjik bir şey olarak algıladığı zaman ürettiği histamini baskılayarak yaparlar. Ancak bu ilaçların doktor yazmadan kullanılması sakıncalı olabilir. Çünkü alerji türünde seçilmesi gereken ilaca hekiminiz karar vermelidir.

Hamilelikte WBC Yüksekliği

Hamilelik döneminde vücutta bazı değişiklikler meydana gelmektedir. Hamilelikte WBC değeri bir hastalık ve bir nedene bağlı olmaksızın 13- 15 bin kadar olabilir. Bu yüksekliğin nedeni hamilelikte değişen hormonlar, stres gibi nedenler olabilir. Ayrıca altında başka bir hastalık olma ihtimali de vardır.

Enfeksiyon, lösemi, alerji durumları, böbrekte taş, böbrek hastalıkları, idrar yollarında enfeksiyon, boğaz enfeksiyonu, kullanılan ilaçların yan etkisi, Enfeksiyon olmadan inflamasyon (iltihap) olması, kemik iliğinin aşırı kan hücresi üretmesi olarak adlandırılan myeloproliferatif hastalıklar, sigara içmek gibi durumlar da bu yüksekliğin sebebi olabilir.

Doğumda ve sonrasında da bu değerde artış olabilir. Yaklaşık 1-2 hafta gibi bir sürede bu değer normalde döner.

Eğer halsizlik, ateş, bulantı, kusma, ishal, kabızlık, hızlı nefes alıp verme, yan ağrısı, üşüme, titreme, idrar yaparken yanma, iştahsızlık, idrarda kötü koku, bilinç bulanıklığı gibi belirtiler varsa bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekebilir.

Çocuklarda WBC Yüksekliği

Çocuklarda WBC değeri yetişkinlerden farklıdır. Bu değerler 4-5 yaş: 5,50-15,50 ve 6-15 yaş: 4,50-13,50 değerleri normal kabul edilmektedir. Çocuklarda WBC değerinin yüksek olmasının birçok nedeni olabilir. Çocuklar yaşları gereği enfeksiyon kapmaya daha müsaittir. Her yere dokunabilirler, ellerini ağızlarına götürebilirler ya da sık hasta olabilirler. Bu nedenle WBC yüksekliği görülebilir. Ayrıca idrar yollarının iltihaplanması durumunda da beyaz kan hücrelerinde artış olmaktadır.

Kullandıkları bazı ilaçlar da bu artışı etkileyebilir. Alerjik durumlar da çocukların beyaz küre değerinin yükselmesine neden olan başka bir etmendir. Özellikle bahar aylarında polene karşı olan alerjiler sokaklarda koşup oynadıkça çocukları etkileyecektir. Ya da alerjisi olan gıdaları yiyebilirler böylelikle de WBC değerleri yüksek çıkabilir.

Stres beyaz küre artışındaki bir diğer faktördür. Okul, sınav, ders bu stresi arttırabilir böylelikle de beyaz kan hücreleri sayısında artışlar görülebilir. Lösemi gibi hastalıklarda da WBC değeri artabilir. Enfeksiyon olmadan inflamasyon (iltihap) olması, kemik iliğinin aşırı kan hücresi üretmesi olarak adlandırılan myeloproliferatif hastalıklar da WBC değerini arttıran nedenlerdir.

Eğer çocukta halsizlik, ateş, bulantı, kusma, ishal, kabızlık, hızlı nefes alıp verme, yan ağrısı, üşüme, titreme, idrar yaparken yanma, iştahsızlık, idrarda kötü koku, sık sık idrara çıkma, bilinç bulanıklığı gibi belirtiler varsa bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekebilir.

Bebeklerde WBC Yüksekliği

Bebeklerde WBC değeri yetişkinlerden ve çocuklardan farklıdır Bu değerler; Prematüre: 9,00-30,00 / 0-1 ay: 9,40-34,00 / 2-12 ay: 5,00-19,50   ve 1-3 yaş: 6,00-17,50 değerleri normal kabul edilmektedir. Bebeklerde WBC değerinin yüksek olmasının birçok nedeni olabilir. Bebekler yaşları gereği enfeksiyon kapmaya daha müsaittir. Her yere dokunabilirler, ellerini ağızlarına götürebilirler, buldukları her şeyi ağızlarına sokabilirler ya da sık hasta olabilirler. Bu nedenle WBC yüksekliği görülebilir. Ayrıca idrar yollarının iltihaplanması durumunda da beyaz kan hücrelerinde artış olabilir.

Kullanılan ilaçlar da bu değerin yükselmesine sebep olabilir. Alerjik durumlar da bebeklerin beyaz küre değerinin yükselmesine neden olan başka bir etmendir. Alerjilerinin olduğu şeylerle temas etmeleri ya da alerjilerinin olduğu gıdaları tüketmek bu değeri artırabilir.

Lösemi gibi hastalıklarda da WBC değeri artabilir.

Enfeksiyon olmadan inflamasyon (iltihap) olması, kemik iliğinin aşırı kan hücresi üretmesi olarak adlandırılan myeloproliferatif hastalıklar da WBC değerini arttıran nedenlerdir.

Eğer bebekte halsizlik, ateş, bulantı, kusma, ishal, kabızlık, hızlı nefes alıp verme, sürekli ağlama, üşüme, titreme, idrar yaparken ağlama, iştahsızlık, idrarda kötü koku gibi belirtiler varsa bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekebilir.

WBC Yüksekliği için Hangi Doktora Gidilir?

Eğer yukarıdaki gibi belirtileriniz varsa, ya da WBC yüksekliğine neden olacak bir durumunuz varsa bir hekime başvurmanız gerekmektedir. WBC yani beyaz kan hücresi bir kan elemanı olduğu için, Kan Bilimi yani Hematoloji bölümünün uzmanlık alanıdır. Bu nedenle WBC yüksekliği ile ilgili durumlarda Hematoloji bölümüne başvurulmalıdır. Hematoloji Bölümü de Dahiliye (İç Hastalıkları) dalıdır. Böyle bir şikayetiniz olduğu durumunda Dahiliye (iç Hastalıkları) bölümüne de başvurulabilir.

WBC yani beyaz kan hücresi WBC beyaz kan hücresini gösteren bir değer olduğu için, kan alınıp laboratuvar ortamında incelendiğinde değerine bakılabilmektedir. Ayrıca idrarda da görülebildiği için yine idrardaki yüksekliğinde de bakılabilir. Kan testi için kan tahlili istemi ya da idrarda WBC yüksekliği için de idrar testi istemi de hekiminiz tarafından gerekli durumlarda yapılır.