Baldır Ağrısı

Baldır Ağrısı Nedir?

Baldır topuk ve ayak arasında kalan vücut bölümüdür. Baldıra görünümünü veren kalın kas tabakası vardır. Baldırda bulunan kaslar ayak ve bacağın hareketleri için önemlidir. Baldır bölgesindeki gastroknemius ve gastrosoleus kasları birleşerek aşil tendonunu oluşturur ve aşil tendonu topuğa bağlanır. Baldır kasları yürüyüş sırasında ayak bileği hareketlerinde görev alır. Baldır ağrılarının birçoğu yürüyüş sırasında veya sonrasında oluşur.

Ağrı potansiyel veya gerçek bir doku hasarı sonucu oluşan, hoş olmayan, rahatsız edici bir deneyimdir. Baldır ağrısı topuk ve ayak arasında kalan baldır bölgesinde hissedilir. Ağrı sızlayıcı şekilde ya da kramplarla beraber görülebilir. 

Baldır ağrısı yorucu fiziksel aktiviteden, kondisyonsuz kişilerin yaptığı sporlardan sonra oluşabilir. Bu tip ağrılar dinlenince, bölgeye buz uygulayınca geçebilmektedir. Baldır ağrısı bacaktaki yaralanmalardan, sakatlanmalardan kaynaklanabilir. Oluşan yaralanmaya göre kişinin bir doktora başvurmasında fayda vardır. Bazı bacak ağrıları da travma sonucu oluşmaz. Damarlardaki problemler nedeniyle baldır ağrısı görülebilir. Varis baldırda ağrıya yol açabilir. Daha ciddi bir durum olan derin ven trombozunda da baldır ağrısı görülür. Bacak bölgesindeki derin toplardamarlarda pıhtı oluşumuna derin ven trombozu denir. Oluşan bu pıhtı akciğer gibi hayati bir organa gidebilir ve hayatı tehdit edebilir. Bacaktaki pıhtının akciğere gidip buradaki damarı tıkaması pulmoner emboli olarak adlandırılır. Uzun süre yolculuk yapanlar, yatağa bağımlı hastalar pulmoner emboli açısından riskli gruptadır. Yolculuk sonrasında baldır ağrısı olan hastalar bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. 

Baldır Ağrısı Belirtileri Nelerdir? 

Baldır ağrısı kişilerde çeşitli şekillerde görülebilir ve bazı belirtiler baldır ağrısına eşlik edilebilir. Ağrı kişisel bir deneyimdir ve hem kaynaklandığı sağlık sorununa hem de kişisel farklılıklara göre değişik şekillerde deneyimlenir. 

Birçok kişi hayatının bir kısmında sağ veya sol bacak, üst baldır ağrısı, alt baldır ağrısı, baldır önü ağrısı, baldır arkası ağrısı vb. birçok ağrı hisseder. Kişilerde görülen baldır ağrıları yeni başlangıçlı veya bir süredir devam ediyor olabilir. Ağrı birden ortaya çıkabilir veya zamanla artış gösterebilir; aralıklı veya devamlı olarak hissedilebilir. 

Geceleri veya belli aktiviteler sırasında, bacak hareketleri sırasında, yürürken baldır ağrısı görülebilir. Baldır ağrıları sızlayıcı şekilde, yanıcı şekilde hissedilebilir. Sağ baldır ağrısı ve sol baldır ağrısı olarak tek başına veya her iki bacakta birden görülebilir. 

Ayrıca baldır ağrısı her zaman tek başına görülmez. Örneğin ayak ve baldır ağrısı beraber görülebilir. Ağrılı bölgede şişlik, hassasiyet, kızarıklık, kramp, uyuşma, hissizlik gibi durumlar da oluşabilir.  

Baldır Ağrısı Nedenleri Nelerdir?

Baldır ağrısı yorucu spor veya fiziksel aktivite sonrası görülebilir. Baldır ağrısı bacak ve çevresindeki kas - iskelet sistemi yaralanmalarından, spor sırasındaki sakatlanmalardan , alınan travmalardan ve damarlardaki problemlerden ötürü oluşabilir. 

Baldır ağrısı oluşumuna yol açan durumlardan bazıları şunlardır:

• Spor sırasındaki yaralanmalar
• Damar tıkanıklığı
• Venöz yetmezlik( toplardamar yetmezliği)
• Derin ven trombozu
• Varis
• Tendinit( tendon iltihabı)
• Tendon yaralanmaları
• Sağlıksız ayakkabılar giymek, yüksek topuklu ayakkabı kullanımı
• Enfeksiyon
• Travma alma
• Sinir sıkışması
• Baker kisti
• Periferik arter hastalığı( atardamar hastalığı)
• Kas krampları
• Kas gerginliği
• Kas ağrıları
• Spor yapılan zeminin kötü olması
• Kondisyonsuz olup spora başlamak
• Kondisyonsuz kişilerin aşırı/ağır spor yapması
• Bel fıtığı                                                                                                                                 

Baldır Ağrısı Teşhisi 

Baldır ağrısı çeşitli hastalıklardan, yaralanmalardan veya fiziksel aktiviteler sırasında zorlamalardan dolayı oluşabilir. Baldır ağrısının teşhisi için hastanın bilgileri alınır, ağrıyla ilgili detaylı bilgi edinilir daha sonra fiziksel muayene ve gerekliyse görüntüleme yöntemlerine başvurulur. 

Öncelikle hastanın adı- soyadı, yaşı, yaşadığı yer, mesleği gibi bilgiler öğrenilir. Hastalık hikayesi alınır. Hastanın şikayetleri öğrenilir. Ağrının yeri, başlangıcı, karakteri, şiddeti, neler sırasında arttığı, azalttığı sorgulanır . Hasta sahip olunan kronik hastalıklar, alerjiler, düzenli kullandığı ilaçlar gibi bilgilerle tıbbi soy geçmişi hakkında doktora bilgi vermelidir. 

Daha sonra fiziksel muayeneye geçilir. Fiziksel muayenede gözlem ile bölge incelenir. Elle muayene ile hassas, ağrılı bölgeler, şişlikler tespit edilir. Kas kuvveti ölçülür. Eklem hareket açıklıkları değerlendirilir. Damarların değerlendirilmesi, nörolojik değerlendirme, ortopedik değerlendirme testleri gerekliyse yapılır. Baldır ağrısıyla başvuran hastanın hastalık teşhisi için bacağın yanı sıra bel gibi vücut kısımları da muayene edilebilir. 

Gerekli görülürse kas iskelet sistemi ve damarların değerlendirilmesi için görüntüleme yöntemlerine başvurulur. 

Kullanılan bazı görüntüleme yöntemleri şunlardır:

Direkt Grafi / Röntgen ile Görüntüleme: Direkt grafi (röntgen filmi ) x ışınlarının kullanılmasıyla görüntü elde eden bir yöntemdir. Kemik yapıdaki bozuklukların görüntülenmesini sağlar.

Ultrason: Ultrason damarların incelenmesini sağlar ve baldır ağrısının damarsal bir problemden kaynaklanıp kaynaklanmadığının belirlenmesine yardımcı olur.  

Manyetik Rezonans (MR) Görüntüleme: Yumuşak dokuların görüntülenmesinde etkili olan bu yöntem baldır ağrısına neden olabilecek kas, bağ yaralanmalarının görüntülenmesini sağlar.

Baldır Ağrısı Tedavisi

Baldır ağrısının tedavisi ağrıya neden olan duruma bağlı olarak değişir. Fiziksel aktivite sonrası baldır ağrıları birçok kişinin yaşayabileceği bir durumdur. Uzun mesafeler yürüme, aşırı spor yapma, kondisyonsuz kişilerin fazla yüklenmeleri, ısınma ve soğuma egzersizlerini ihmal etmek baldır ağrısına neden olabilir. Herkesin deneyimleyebileceği bu ağrılar için evde uygulanan yöntemler oldukça faydalı olabilmektedir. Baldır ağrısı yaşayan kişiler gün içerisinde uzun süre aynı pozisyonda oturmamalıdır. Dinlenirken de ayağı yukarıda pozisyonlayarak oturmalıdır. Soğuk uygulamak özellikle yeni başlayan baldır ağrıları için rahatlatıcıdır. Soğuk uygulama için soğuk paketler, buz paketleri kullanılabilir. Bacağa yapılan masaj ve germe egzersizleri de baldır ağrısının azaltılmasında faydalıdır.

İlaç tedavisi: Soğuk uygulama gibi yöntemlerin yanında kişiler ağrının azaltılması için ağrı kesiciye ve kas gevşeticiye de ihtiyaç duyabilir. Baldır ağrısı için doktor tarafından önerilen ağrı kesicilerin kullanılması gerekir. Bacak damarlarında tıkanıklık sonucu baldır ağrısı yaşayan kişilerin hastalıkları teşhis edildikten sonra doktorun reçete ettiği pıhtılaşma önleyici, kan sulandırıcı ilaçları kullanması gerekebilir.   

Fizik tedavi 

Evde uygulanan yöntemlerle geçmeyen ve doktor tarafından nedeni teşhis edilen bazı baldır ağrıları için fizik tedaviye başlamak gerekebilir. Örneğin sporcular geçirdiği sakatlanmalar sonrası oluşan baldır ağrıları için fizik tedaviye ihtiyaç duyabilir. Fizik tedavi sadece ağrıyı azaltmakla kalmaz, aynı zamanda kas gerginliklerinin giderilmesini, kuvvet ve dengenin kazanılmasını sağlar. 

Baldır ağrısı için kullanılan bazı fizik tedavi yöntemleri şunlardır:

• Egzersizler fizik tedavi programı içerisinde önemli bir yere sahiptir. Egzersizler baldır ağrısının oluşum nedenine ve kişinin ihtiyaçlarına göre belirlenir. Germe egzersizleri, fiziksel kapasiteyi arttırmaya yönelik egzersizler, kas kuvvetlendirme egzersizleri, esnekliği arttırmaya ve kas gerginliği gidermeye yönelik egzersizler, dengenin arttırılmasına yönelik egzersizler, su içi egzersizler ve spora özgü egzersizler gibi pek çok egzersiz fizik tedavi programının içerisinde yer alabilir.
• Fizik tedavi programında manuel terapiye yer verilebilir. Masaj baldır ağrılarının giderilmesinde etkili olabilir. Masaj ağrı kesici ve ödem azaltıcı kremlerle veya yağlar ile bacağa uygulanır. Ağrının yanında ödemin görüldüğü durumlarda ödem giderilmesine de önem verilir. Kişinin ihtiyacına göre bantlama yapılabilir.  
• Baldır ağrısı için ağrı kesici etkileri olan elektroterapi yöntemleri fizik tedavi programında yer alabilir. TENS (Transkutanöz Elektriksel Sinir Stimülasyonu) ağrının azaltılmasında sıkça tercih edilen uygulamalar içinde yer alır. Hastalara ağrı hissetiği bölgeler sorulur ve ağrılı yerlere elektrotlar yapıştırılarak deri üzerinden TENS cihazı ile elektrik stimülasyonu yapılır.

Baldır Ağrısı Tedavi Edilmezse 

Baldır ağrısı tedavi edilmesi gerek bir sağlık problemidir. Ayak hareketlerimize büyük ölçüde yardım eden kaslar baldır bölgesini oluşturur, yürümede bu kasların önemi büyüktür. Baldır ağrısı tedavi edilmezse hastalar yürümede zorlanır, yürüyüş mesafesi kısalabilir. Baldır ağrısı bölgedeki yaralanmalardan kaynaklanabilir. Bacak bölgesindeki kas, tendon yaralanmalarında baldır ağrısının yanında şişlik, hassasiyet gibi şikayetlerle hareket kısıtlılıkları açığa çıkabilir. Hareket kısıtlılığı ayakta durma, yürüme gibi fonksiyonları etkiler ve günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlılık açığa çıkabilir. 

Baldır ağrısı çeşitli hastalıklar sonucunda görülebilir ve bazen ağrı bu hastalıkların önemli bir bulgusu olacağı için erken teşhis ve tedavisi önemlidir. Dikkate alınması ve tedavi edilmesi gereken önemli sağlık sorunlarından biri derin ven trombozudur. Bacak bölgesindeki derin toplardamarlarda pıhtı oluşumuna derin ven trombozu denir. Oluşan bu pıhtı damara yapışıp damarda hasarlanmaya yol açabilir veya akciğer gibi hayati bir organa gidebilir. Bacaktaki pıhtının akciğere gidip buradaki damarı tıkaması pulmoner emboli olarak adlandırılır. Uzun süre yolculuk yapanlar, yatağa bağımlı hastalar, kanser hastaları pulmoner emboli açısından daha riskli olan grupta yer alır. Baldır ağrısı kanser hastalarında, kalp yetmezliği olan hastalarda, hormon tedavisi alan kişilerde, yatağa bağımlı kişilerde görüldüğünde özellikle dikkate alınmalıdır. 

Baldır Ağrısına Ne İyi Gelir?

Sporcuların spor öncesi ve sonrasında yaptığı ısınma ve soğuma egzersizleri baldır ağrısını önleyebilir. Kas kısalığı ve gerginlikleri için de egzersizler oldukça faydalıdır. Bacağa uygulanan masaj ile ağrıda rahatlama elde edilebilir. 20 dakikayı geçmeyecek şekilde buz uygulamak oldukça rahatlatıcıdır. Damar problemleri sonucu baldır ağrısı gelişen hastaların hastalık takibini iyi yapması ve ilaçlarını düzenli kullanmaları önemlidir. 

Baldır ağrısına iyi gelen bazı davranışlar kısaca şöyle sıralanabilir:

• Bacağa yapılan masaj
• Soğuk uygulamak
• İstirahat etmek
• Ağrı kesici, kas gevşetici kremler
• Ayağı yukarda tutarak oturmak
• Zeminin spora uygun olması
• Sağlıklı ayakkabılar giymek
• Spor öncesi ve sonrasında ısınma ve soğuma egzersizleri
• Germe egzersizleri
• Varis vb. damar problemlerinin takibini ihmal etmemek 

Baldır ağrısına Ne İyi Gelmez? 

Baldır ağrısı fiziksel aktiviteye bağlı olarak oluşabilir. Kondisyonsuz kişilerin ani olarak fazla spor yapmaları, spor yapılan zeminin ve spor ekipmanlarının spora uygun olmaması, gün içinde bacak bacak üstüne atarak oturma, yüksek topuklu ayakkabı giymek gibi davranışlar baldır ağrısına iyi gelmez. Ayrıca damar problemleri sonucu oluşan baldır ağrılarında doktorun reçete ettiği ilaçları düzenli kullanmak gereklidir. Kan yağlarının yüksekliği damar tıkanıklığına zemin hazırlayabilir.

Baldır ağrısına iyi gelmeyen bazı durumlar kısaca şöyle sıralanabilir:

• Isınmadan egzersiz yapmak
• Kondisyonsuz kişilerde ani yüklenme
• Bacak bacak üstüne atarak oturmak
• Spora uygun olmayan zeminde spor yapmak
• Kas zayıflığı
• Topuklu ayakkabı giymek
• Yüksek kan basıncı
• Şeker hastalığı
• Kan yağlarının yüksekliği
• Sigara kullanımı
• Kas kısalıkları 

Baldır Ağrısı İlaçları 

Baldır ağrısı çeken hastalara baldır ağrısının azaltılması için ve/ veya baldır ağrısına neden olan hastalığın tedavisine yönelik ilaç reçete edilir.   

Baldır ağrısının giderilmesi için doktor tarafından reçete edilen ağrı kesiciler ve steroid olmayan anti- inflamatuar( NSAID'ler) ilaçlar kullanılabilir. 

Kas gevşetici ilaçlar da baldır ağrısının giderilmesine yardımcıdır. Kas gevşeticilerin krem, jel, merhem yapısında olanları ağrılı baldıra masaj yaparak sürülür. Kas gevşeticilerin kapsül, tablet formları da vardır. 

Damar tıkanıklığı nedeniyle baldır ağrısı çeken hastalara pıhtılaşma önleyici ilaçlar reçete edilir. Bu hastaların düzenli olarak kan sulandırıcı kullanmaları gerekebilir. 

Baldır ağrısında kullanılacak ilaçları için doktora danışılmalıdır. İlaçlar bilinçsizce kullanılmamalıdır. Bilinçsiz kullanılan ilaçlar sağlığınızı bozabilir. 

Hamilelikte Baldır Ağrısı 

Hamilelikte baldır ağrısı görülebilir. Hamileliğin ilk aylarından ziyade özellikle bebeğin büyüyerek damarlara uyguladığı basıncı arttırdığı ilerleyen dönemlerde kanın kalbe dönüşü zorlaşır. Buna bağlı olarak gebelerde ayak ve bacaklarda şişlik, baldır ağrısı görülebilir. Gebede varis gelişebilir. Gebedeki kalsiyum gibi bazı minerallerin ve vitaminlerin eksiklerinde de baldır ağrısı oluşabilir. Gebelikte baldır ağrısının yanı sıra kramplar da görülebilir. Uzun süre ayakta durma, uzun süre hareketsiz kalma/oturma, fazla kilo hamilelerde baldır ağrısına yol açabilir. Ayağı yukarıda pozisyonlayarak dinlenmek, hareketsiz kalmamak, yürüyüş ve egzersiz yapmak, bol su içmek, kilo alımına dikkat etmek baldır ağrılarını önlemek için oldukça önemlidir. Baldır ağrısına masaj, ayağı yukarda pozisyonlamak, arka bacak kaslarını germe egzersizleri iyi gelir. Varis gelişen gebeler doktor tavsiyesiyle varis çorabı kullanabilir.

Çocuklarda Baldır Ağrısı 

Çocukluklarda baldır ağrısı görülebilir. Çocukluk döneminde görülen baldır ağrıların nedenlerinden biri büyüme ağrısıdır. Büyüme ağrıları tekrarlı ağrılar olarak görülür. Büyüme ağrılarının sık görüldüğü yerlerden biri baldırlardır. Büyüme ağrıları çoğunlukla sağ bacak, baldır ağrısı ve sol bacak baldır ağrısı şeklinde çift taraflı olarak görülür ve daha çok geceleri ağrı hissedilir. Ağrı hafif veya daha şiddetli olabilir. Spor yapan, hareketli çocuklarda fiziksel hareketlilik arttıktan sonra ağrıları oluşabilir. Baldırda oluşan büyüme ağrıları için masaj oldukça rahatlatıcıdır. Bunun yanı sıra ağrı şikayetinin giderilmesi için ağrı kesici alınabilir.

Çocuklarda baldır ağrısıyla beraber bölgede ısı artışı, kızarıklık, şişlik gibi bulgular gözleniyorsa ihmal etmemek ve bir doktora başvurmak gereklidir.

Baldır ağrısı için Hangi Doktora Gidilir?

Kas gerginliği, spor yaralanmaları, tendon yaralanmaları sonucu oluşan baldır ağrısı şikayetiniz için ortopedi ve travmatoloji veya fizik tedavi bölümlerinde tedavi sürecinize başlayabilirsiniz. 

Bir yaralanma olmaksızın ortaya çıkan, yürürken kişinin yürümesini engelleyecek biçimde oluşan baldır ağrıları damarsal problemlerin bir belirtisi olabilir. Özellikle kalp- damar hastalıkları açısından riskli grupta yer alan hastalar yürüyüş sırasında açığa çıkan ani ağrıları önemsemelidir. Bu kişiler kalp- damar cerrahisi bölümüne başvurmalıdır.   

Baldır ağrısı gün içinde yapılan fiziksel aktiviteye bağlı olarak da oluşabilir ve evde uygulanan basit yöntemler ile düzelme gösterir. Evde uygulanan yöntemlere rağmen düzelme göstermeyen, ayağın üzerine basma ve yürümeyi engelleyen ağrılar, ısı artışı ve kızarıklığın veya şişliğin eşlik ettiği ağrılar için doktora başvurulmalıdır. Ayrıca uzun yolculuk sonrası açığa çıkan baldır ağrısı en kısa sürede doktora başvurmayı gerektirir.