Bebeklerde Faranjit

Bebeklerde Faranjit Nedir?

Faranjit, bademcikler ile ağız ve burun boşluğu arasındaki farenks adı verilen bölgenin iltihaplanmasıdır. Yutma zorluğuna neden olan faranjit hastalığı kış mevsiminde daha fazla görülür. Faranjitin en sık görülme yaşı 3-12 yaş aralığıdır. Ancak nadir de olsa 3 yaş altı bebeklerde faranjit görülmektedir. Hastalığın şiddetine göre kronik ve akut olmak üzere iki farklı türü bulunur. Akut faranjit kısa süre devam eder ancak şiddetli şekilde boğaz bölgesinde iltihaplanmaya sebep olur. Kronik faranjitte ise hastalığın geçmesi uzun sürer ama semptomları akut faranjite göre daha hafiftir.

Bebeklerde Faranjit Belirtileri

Virüs enfeksiyonuna bağlı olarak ortaya çıkan bebeklerde faranjit hastalığının kuluçka süresi yaklaşık 5 gündür. Bu süre içerisinde hastalık bulaşıcıdır. Ancak kuluçka süresi bitip hastalık belirtileri ortaya çıkınca bulaşıcı olma özelliğini kaybeder. Bebeklerde çoğu zaman beta faranjiti görülür. Bakteriyel ve viral faranjit belirtileri arasında farklar görülür.

Viral Faranjit Belirtileri:

• Boğaz ağrısı
• Boğazda kızarıklık ve şişlik olması
• Damakta beyaz ve gri benek oluşması
• Burun tıkanıklığı ve burun akıntısı 
• Boğazda kuruma, yanma ve tahriş
• Yutma zorluğu 
• Öksürük 

Bakteriyel Faranjit Belirtileri:

• Aniden ateş yükselmesi
• Kusma
• Bulantı 
• İştahsızlık 
• Hapşırma 
• İshal 
• Titreme, üşüme 
• Halsizlik 
• Uyku bozukluğu
• Huzursuzluk 

Bebeklerde Faranjit Nedenleri

Boğaz bölgesinin tahriş olması ya da mikrop kapması sonucu iltihaplanmaya bağlı faranjit ortaya çıkar. Virüs ve bakteriler nedeniyle görülen faranjit bebeklerde beta mikrobu olarak bilinir. Tedavisi gecikmiş vakalarda böbrek hastalıklarına neden olabilir.

Bebeklerde faranjit görülmesinin nedenleri;

• Soğuk algınlığı
• Öpücük hastalığı (enfeksiyöz mononükleoz)
• Adenovirüs (grip virüsü)
• A grubu beta hemolitik streptokoklar (beta mikrobu)
• Sinüzit
• Suçiçeği 
• Kızamık
• Boğmaca (öksürük nöbetine neden olan ciddi bulaşıcı hastalık)
• Krup hastalığı (ses tellerinin iltihaplanması)
• Alerjik faktörler 

Bebeklerde Faranjit Teşhisi

Bebeklerde faranjit tanısı konulmasında sadece belirtilere bakmak yeterli olmaz. Her ne kadar viral ve bakteriyel faranjit belirtileri arasında farklar olsa da bebeklerde teşhis koymak çok daha zordur. Bu nedenle boğaz kültürü ve boğaz testi yapılır.

Viral ya da bakteriyel farenjit teşhisinin doğru şekilde yapılması tedavi için doğru yöntemlerin uygulanması amacıyla önemlidir. Doğru tanı konulabilmesi için doktor tam kan sayımı ve c-reaktif protein durumunun incelenmesini ister. Bakteriyel faranjit durumunda kanda beyaz küre ile c-reaktif protein fazla miktarda bulunur.

Hangi tür antibiyotiğin kullanılması gerektiğine karar vermek ve hastalığa yol açan mikrobun üreme durumu hakkında bilgi edinmek amacıyla boğaz kültürü yapılır. Boğaz kültürü pamuklu çubuk yardımı ile boğazdan örnek bir salgının alınıp incelenmesi ile yapılır. Tedaviye başlanılmasına rağmen herhangi bir iyileşme görülmemesi durumunda boğaz sürüntüsü, kültür antibiyogramı, strep-swap testi ile akciğer röntgeni birlikte yapılır.

Bebeklerde Faranjit Nasıl Tedavi Edilir?

Bebeklerde faranjit tedavisi hastalığın şiddetine göre farklı yöntemlerle yapılır. Çoğu zaman viral kaynaklı faranjit olan bebekler sadece ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaç verilerek tedavi edilirken bakteriyel kaynaklı faranjit olan bebeklere antibiyotik tedavisi uygulanır.

Antibiyotik tedavisi ile eklem romatizması ve böbrek iltihaplanması gibi sorunların önüne geçilir. Hastalığın türü ve şiddetine göre hangi ilaçların kullanılacağına karar verilir. Faranjit tedavisinde doğru ilaçların kullanımı iyileşmeyi hızlandırır. Doktorun verdiği ilaçlarla bebeklerin hem daha rahat nefes almaları sağlanır hem de faranjitin böbrekte kalıcı hasar bırakması önlenir.

Bebeklerde görülen faranjit öncelikle doğal yöntemlerle ilaç kullanılmadan geçirilmeye çalışılır. Eğer semptomlar uzun süre devam ediyorsa antibiyotik kullanımına geçilerek hastalığın geçmesi sağlanır. Ağır şikayetleri olan bebeklere sefalosporin, makrolidler ve penisilin içeren ilaçlar verilir. Ancak faranjitin viral mi bakteriyel kaynaklı mı olduğu tespit edildikten sonra hangi ilacın kullanılacağına karar verilir.

Ateşi olan bebeklere ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaçlar verilerek daha rahat uyuyabilmeleri sağlanır. Ayrıca bebeğin durumuna göre doktor önerisi ile damla, anestezik boğaz spreyi, boğaz pastilleri, burun spreyi ya da gargara gibi yardımcı ilaçlar uygun görüldüğü takdirde kullanılabilir.

Bebeklerde Faranjit Tedavi Edilmezse Ne olur?

Bebeklerde faranjit hastalığında farenks ile bademcikte beta mikrobu görülür. Hastalığın bulaştığı ilk günlerde (kuluçka döneminde) öksürme, hapşırma ya da solunum yolu ile mikrop diğer kişilere bulaşabilir. Hastalığın hem yayılmasını hem de daha da şiddetini arttırmasını önlemek amacıyla hemen tedaviye başlanılması gereklidir.

Faranjit olan bebeğe doğru tedavi uygulanmazsa ya da tedavi için geç kalınırsa kalp ve böbreklerde ciddi hasarlara yol açabilir. Eklem ve romatizma hastalığının yanı sıra ciltte kırmızı renkte döküntü ve kabarıklıklar görülebilir. Bebeklerin vücut yapıları yetişkinlere göre çok daha hassas olduğu için vücutlarında kalıcı sorunlara yol açabilir.

Geç başlanılan bir tedavi oluşan problemleri kesin olarak çözmeye yeterli olmaz. Bu nedenle faranjit belirtisi görülür görülmez acilen tedaviye başlanılması önemlidir.

Bebeklerde Faranjite Ne İyi Gelir?

Hem viral hem de bakteriyel kaynaklı faranjitlerde ilaç tedavisinin yanı sıra doğru beslenme ve bakımın yapılması iyileşme sürecini hızlandırması açısından oldukça önemlidir. Bebekler yetişkinlere göre çok daha hassas bir yapıya sahip oldukları için bitkisel tedavi yöntemleri her zaman fayda sağlamayabilir. Genel olarak ıhlamur, nane çayı, fesleğen gibi bitkisel çay ve kürler iyi gelse de olası yan etkilerin yaşanmaması için kullanmadan önce mutlaka doktora danışılmalıdır.

Su Tüketimi: Bebeklerde yüksek ateş ve ishal gibi sorunların yaşanması vücutlarında dehidrasyona (su kaybı) neden olabilir. Bebeklerin günlük içebilecekleri su miktarına dikkat edilmesi hastalığın daha hafif atlatılmasında etkilidir. Ayrıca bebeklere sık sık su içirmek boğaz kuruluğu olan bebekleri rahatlatır ve halsiz kalmalarını önler.

Odanın Nem Dengesi: Faranjit olan bebeklerin bulundukları oda sık sık havalandırılmalıdır. Odanın çok sıcak ya da soğuk olmaması önemlidir. Odanın nem dengesini sağlamak bebeğin daha rahat nefes alabilmesine yardımcı olur. Ayrıca oda parfümü, toz, sigara dumanı gibi bebeklerin solunumunu engelleyen ortamlardan bebekler uzak tutulmalıdır.

Beslenme: Henüz süt ile beslenen yeni doğan bebeklere verilebilecek en iyi besin hiç kuşkusuz anne sütüdür. Ancak anne sütü yetersiz olan, mama ile beslenen bebeklere süt ve su verilirken boğazda tahriş olmasını önlemek amacıyla ılık olmasına dikkat edilmelidir. Katı besin tüketmeye başlayan bebeklere ise meyve suyu, çorba gibi besinler daha sık verilerek bebeğin vitaminleri yeterli şekilde alması sağlanır. Boğaz tahrişine neden olmamak için besinlerde herhangi bir baharatın kullanılmamasına dikkat edilmelidir. C vitamini takviyesi alınması bebeğin bağışıklığını güçlendirir.

Giyim: Hassas cilt yapısına sahip olan bebeklerde alerjen etki yapabilecek kumaşlardan yapılmış kıyafetler giydirilmemelidir. Kıyafetler sık sık yıkanmalıdır. Boğaz ağrısı ve öksürüğü tetikleyeceğinden bebeklerin üşümesi ve terlemesini önleyecek şekilde giydirilmesi gereklidir.

Bebeklerde Faranjite Ne İyi Gelmez?

Faranjit olan bebeklere yanlış besinlerin verilmesi boğaz kuruluğu, ağrı ve boğaz şişkinliğini tetikler. Aşırı soğuk ya da sıcak sıvı ve besin verilmesi boğazda tahrişe neden olup iltihabın artmasına yol açabilir. Toplumda doğru olarak bilinen yanlışlardan birisi de ateşi olan bebeklerin kalın kıyafetler giydirilerek terletilmeye çalışılmasıdır. Oysa bebeğin ateşini düşürmek için bebeğin üstü örtülmemeli, gerekli görülürse ılık suyla yıkanarak ateşin düşürülmesi sağlanmalıdır.

Boğazlarında hırıltısı olan bebeklerin daha rahat uyuyabilmeleri için odanın havalandırılması gereklidir. Ayrıca kullanılan bebek bakım ürünleri ya da bebeğin kıyafetlerini yıkarken kullanılan kimyasal içeren ürünlerin kullanılmaması önemlidir.

Bebeklerde Görülen Faranjit için Hangi Doktora Gidilir?

Faranjit hem yetişkinlerde hem de bebeklerde boğaz kuruluğu, boğaz şişkinliği, burun tıkanıklığı gibi problemlere neden olur. Çoğunlukla boğaz bölgesinde etkisini gösteren faranjit için hastanelerin kulak burun boğaz bölümüne gidilir. 0-3 yaş arası bebekler ile 4-17 yaş arası çocuklarda faranjit belirtisi görüldüğü takdirde çocuk hastalıkları bölümü doktoruna gidilebilir. Her iki bölüm uzmanının alanına giren faranjit hastalığının tedavisi yapılırken belirtiler göz önünde tutulur. Gerekli görülürse kulak burun boğaz bölümü uzmanı çocuk hastalıkları bölümüne hastayı sevk edebilir.