Histamin Alerjisi
Histamin alerjisi, histamin molekülünün aşırı miktarda vücuda alınması sonucunda ortaya çıkan bir alerjik reaksiyondur. Tedavi, ilaç tedavisi ve beslenme düzeni ile sağlanabilmektedir.
Histamin Alerjisi Nedir?
Histamin alerjisi, histamin molekülünün aşırı miktarda vücuda alınması sonucunda ortaya çıkan bir alerjik reaksiyondur. Bu alerjik reaksiyon bağışıklık sisteminin aşırı bir şekilde çalışmasına bağlı olarak meydana gelir. Histamin alerjisi hakkında detaylı bilgi sahibi olmadan önce histaminin ne olduğu ve ne işe yaradığı hakkında bilgi sahibi olmak gerekmektedir.
Histamin molekülü insan bedeninde birçok göreve sahip olan bir moleküldür. Nitrojen bileşiği yapısına sahip olan bu molekül özellikle immün sistem ve mide dokusunun en iyi şekilde çalışması için büyük bir öneme sahiptir. Bu molekül 22 aminoasitten biri olan histidinden köken alır ve nörotransmitter madde yapısına sahiptir. Bu da beyin dokusunun işleyişinde büyük bir rolünün olduğunu gösterir.
Histamin molekülü insan bedeninde pek çok görevden sorumlu olan bir moleküldür. İnsan vücudundaki başlıca görevleri şu şekilde sıralanabilir;
- Dışarıdan vücuda herhangi bir yabancı madde girişinde damarların geçirgenliğini arttırarak lökositlerin daha hızlı hareket etmesini sağlayarak enfeksiyon ajanları ile mücadele etme
- Mide asidinin salgılanmasını uyarma
- Sindirim sisteminin dengelenmesi
- Erkeklerde fazla olması durumunda erken boşalma
- Kadınların cinsel aktivite sırasında orgazm olması
- Serotonin salgılanması gibi durumlarda görev alır.
Histamin yukarıda da belirtildiği üzere her ne kadar vücut için önemli görevlere sahip olan bir molekül olsa da vücuda fazla alındığı durumlarda diğer alerjik rahatsızlıklarda olduğu gibi aşırı reaksiyon gösterilmesine neden olarak histamin alerjisine neden olabilir.
Histaminin dolaşımdaki miktarı arttığında immün sistemin devreye girmesi ile beraber kan damarları aşırı miktarda genişler, deride renk değişimi ve şiddetli kaşıntı ile karakterize belirtiler ortaya çıkarmaya başlar. Bunun yanı sıra hastalarda diğer alerjik reaksiyonlar ile birlikte bu histamin alerjisi ortaya çıktığında sürekli hapşırma, öksürük ve gözlerin sulanması gibi semptomlar da ortaya çıkabilir. Özellikle histamin açısından zengin olan besinlerin tüketilmesinden hemen sonra bu belirtilerin ortaya çıkması akla histamin alerjisinin varlığını getirmelidir.
Histamin Alerjisi Belirtileri Nelerdir?
İmmün sistemin aşırı miktarda çalışmasına bağlı olarak ortaya çıkan alerjik reaksiyonlar genellikle dışarıdan fark edebilen semptomlara neden olur. Histamin alerjisinde de diğer birçok alerjik reaksiyonda ortaya çıkan belirti ve bulgulara benzer semptomlar ortaya çıkar. Bu semptomlar her ne kadar ciddi sağlık sorunlarına yol açmasa da rahatsız edici oldukları için kişinin yaşam kalitesini oldukça olumsuz bir şekilde etkileyebilir.
Histamin alerjisinde ortaya çıkan belirti ve bulgular şu şekilde sıralanabilir;
- Deride renk değişimleri, kızarıklık
- Kaşıntı
- Kişinin zarar göreceğini düşünmesinden dolayı anksiyete (kaygı) ve panik yaşaması
- Deride döküntü
- Mide bulantısı
- Kusma
- Kalp çarpıntısı
- Tansiyon değerinde düşüş (hipotansiyon)
- Şiddetli karın ağrısı ve kramp
- Kişinin kendini ateş bastığını ifade etmesi
- Soğuk terleme
- Şiddetli baş ağrısı
- Aşırı yorgunluk
- Mide içeriğinin yemek borusuna gelmesi (reflü) ve buna bağlı yanmalar
- Kadınlarda adet düzensizliği, erkeklerde erken boşalma
- Anaflaksi
- Astım şiddetinin gibi belirtiler histamin alerjisinde yaşanan belirtiler arasındadır.
Histamin Alerjisi Nedenleri Nelerdir?
Histamin alerjisi, histamin molekülünün vücuda aşırı miktarda girmesi ve dolaşımda aşırı miktarda bulunması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu durum İmmunoglobulin E reaksiyonlarına bağlı olarak ortaya çıkabildiği gibi çeşitli enzimlerin miktarındaki değişikliklere ya da histamin açısından zengin besinlerin tüketilmesine bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir.
Histamin molekülünün vücutta artmasına neden olan faktörler şu şekilde sıralanabilir;
- İmmunoglobulin E reaksiyonları
- Bağırsak florasında yer alan mikroorganizmaların aşırı miktarda çoğalması
- Bağırsak dokusunun aşırı geçirgen olması
- Gastrointestinal sistem yolu kanamaları
- Histamin açısından zengin besinler ile beslenme
- Diamin oksidaz (histamin metabolizmasında görev alan bir enzim) enziminin eksikliği gibi nedenler histamin alerjisine neden olabilmektedir.
Histamin alerjisi günümüzde en çok histamin açısından zengin olan besinlerin aşırı miktarda tüketilmesi sonucunda ortaya çıkmaktadır. Histamin açısından zengin olan besinler ( maya alkollü içecekler, mayalı gıdalar, çerez, eskimiş peynir, deniz ürünleri, sebze, muz, ananas vs.) tüketildiğinde histamin alerjisi belirtilerinin ortaya çıkması hastaları ve doktorları düşündürmeli ve araştırma yapılmalıdır.
Histamin Alerjisi Teşhisi
Histamin alerjisi tedavisine başlanabilmesi ve gerekli önlemlerin alınabilmesi için öncelikle rahatsızlığın kesin teşhisinin konulması gerekmektedir. Bunun için immünoloji doktorları tarafından çeşitli teşhis yöntemlerine başvurmaktadır.
Histamin alerjisi teşhisinde kullanılan yöntemler şu şekilde sıralanabilir;
- Histamin alerjisinin teşhisinde ilk kullanılan tanı yöntemi eliminasyon yöntemidir. Bu tanı yönteminde histamin açısından zengin olan besinler kişinin öğününden çıkarılır. 1 ay süreyle alınması kesilen bu besinler tekrardan birer birer hastaya verilir ve olası histamin alerjisi belirtileri gözlemlenir.
- Histamin alerjisinin tanısında kullanılan diğer bir yöntem ise kan testidir. Hastadan alınan kanda histamin molekülü ve diamin oksidaz enzimi miktarları incelenir. Histamin molekülünün miktarının fazla olması diamin oksidaz enziminin miktarının az olması kişide histamin alerjisi (histamin intoleransı) olduğunu işaret eder.
- Histamin alerjisinin tanısında kullanılan diğer bir tedavi yöntemi ise diamin oksidaz enzimi denemeleridir. Bu tanı yönteminde hastalardaki histamin miktarını yükseltebilecek besinlerin alımı durdurulur ve histamin metabolizmasını düzenleyecek olan diamin oksidaz enzimi takviye edilir. Eğer hastaların belirtilerinde herhangi bir iyileşme görülürse histamin alerjisi teşhisi konulur.
Histamin Alerjisi Tedavisi
Diğer birçok alerjik hastalıkta olduğu gibi histamin alerjisinde de altta yatan nedene yönelik spesifik tedavi planlanmaktadır. Tedavide ilaç tedavisi ile histamin miktarı düşürülerek iyileşme sağlanabildiği gibi beslenmeye bağlı histamin alerjisinde de histamin açısından fakir bir şekilde beslenmek alerji ile başa çıkmayı kolaylaştırmaktadır. Fakat her ne kadar altta yatan nedenler tedavide büyük bir role sahip olsa da kalp çarpıntısı, anaflaksi vs. belirtilerin acil bir şekilde ortadan kaldırılması hastaların yaşam bulgularının stabil olması sağlanmalıdır.
- Histamin alerjisinin ilaçlı tedavisinde antihistaminik ilaçlar kullanılır. Daha çok tablet formuyla kullanılan bu ilaçlar histaminin olası etkilerini düşürerek histamin miktarının normal sınırlar içerisinde bulunmasını sağlar. Reçeteli ya da reçetesiz bir şekilde kullanılabilen bu ilaçlar ayrıca bu alerjik rahatsızlığın olası semptomlarını da hafiflettiği için uzman doktorlar tarafından yaygın bir şekilde önerilmektedir.
- Diamin Oksidaz enzimi yeterli miktarlarda vücutta bulunamadığında histamin alerjisi ortaya çıkabilmektedir. Bunun temel sebebi Diamin Oksidaz enziminin histamin molekülünün metabolizmasında görevli olmasıdır. Eğer dışarıdan Diamin Oksidaz enzimi takviye edilirse hastalarda meydana gelen histamin alerjisi de sona erecektir.
- Histamin alerjisinde kullanılan diğer bir tedavi yöntemi ise histamin diyeti uygulanmasıdır. İmmünoloji doktoru ve uzman bir diyetisyen işbirliğinde hazırlanan histamin diyeti sayesinde hastaların histamin açısından daha fakir besinler ile beslenmesi sağlanır ve alerjik reaksiyonların önüne geçilir. Histamin diyetinde genellikle alkol, muz, kuruyemiş, çikolata, kabuklu deniz canlıları ve ananas gibi besinlerin haricindeki gıdalar bulunur. Bu sayede kişinin histamin düzeyi kontrol altına alınır ve alerjik reaksiyonların önüne geçilir.
Histamin Alerjisi Tedavi Edilmezse
Histamin alerjisi çoğunlukla ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen ya da ölüme neden olabilen bir alerjik reaksiyon değildir. Fakat her ne kadar ciddi bir sağlık sorunu olmasa da ortaya çıkabileceği anaflaksi riski nedeniyle mutlaka tedavi edilmesi gereken bir alerji türüdür. Çünkü anaflaksi alerjiye bağlı ölümlerin başında gelen ciddi bir komplikasyondur. Ayrıca hastalarda ortaya çıkan diğer belirtiler yaşam kalitesini oldukça olumsuz bir şekilde etkilediği için mutlaka kontrol altına alınması gereken bir sağlık sorunudur.
Histamin Alerjisine Ne İyi Gelir?
Histamin alerjisine en iyi gelen şey histamin açısından fakir besinler ile beslenmektir. Acı biber, elma, pirinç, keçi sütü, yumurtanın sarısı, taze et, brokoli, sarımsak, marul ve soğan gibi histamin molekülü açısından fakir gıdalar ile beslenmek histamin alerjisine iyi gelen şeyler arasında yer almaktadır.
Histamin Alerjisine Ne İyi Gelmez?
Histamin açısından zengin besinler histamin alerjisine iyi gelmeyen şeylerdendir. Özellikle ananas, muz, çikolata, kabuklu deniz ürünleri, kuruyemişler, alkollü içecekler, mayalı gıdalar, çilek ve katkı maddeleri histamin alerjisi açısından büyük bir risk yaratmaktadır. Ayrıca kişide başka alerjik reaksiyonlar da meydana gelebiliyorsa ortaya çıkan belirtiler daha şiddetli olabilmektedir.
Histamin Alerjisi İlaçları
Histamin alerjisi ilaçlarında antihistaminik ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçların temel görevi histamin salgısını baskılayarak vücuttaki histamin miktarının normal sınırlar içerisine çekilmesidir. Ayrıca hastaladar ortaya çıkabilecek anaflaksi riskinde adrenalin, diğer belirtiler için de belirtilere yönelik semptomatik tedaviler uygulanabilir.
Histamin Alerjisi için Hangi Doktora Gidilir?
Histamin alerjisi, immün sistemin histamin miktarının aşırı miktarda arttığı durumlarda ortaya çıktığı için İmmünoloji ve Alerji Bölümü doktorları tarafından tanı konmaktadır.
Histamin alerjisi tablosunda ortaya çıkan belirtiler çoğu zaman zararsızdır ve histamin miktarı normal sınırlara çekildiğinde kendiliğinden geçer. Fakat anaflaksi gibi ciddi komplikasyonlar da histamin alerjisinde ortaya çıkabileceği için hastaların en kısa süre içerisinde İmmünoloji ve Alerji Bölümü doktorların görünmeleri gerekmektedir.