Karında Kitle

Karında Kitle Nedir?

Karında kitle; karın içi organlarında, kaslarında yada bağ dokusunda oluşan iyi huylu yada kötü huylu tümörleri tanımlamak için kullanılan bir tabirdir. Karın içi; mide, ince bağırsaklar, karaciğer, kalın bağırsaklar, mesane, rahim, rektum gibi pek çok organla birlikte kas dokusu, yağ dokusu ve bağ dokusu gibi pek çok yapıyı da içerisinde barındırır. Karındaki kitleler bu doku ve organların birinden veya birkaçından oluşabilir. Karın içi kitlelerin hangi organdan oluştuğu ileri dönem tedavi açısından önemlidir.

Karın içinde bir kitlenin varlığında bu kitlenin iyi huylu(benign) yada kötü huylu (malign) olup olmadığı araştırılarak ortaya konmalıdır. İyi huylu kitlelerde tedavi seçeneği farklı ilken kötü huylu kitlelerde tedavi seçeneği çok daha farklı ve agresiftir. Ancak iyi huylu olsa bile semptom yaratan karın kitlelerinde tedavi uygulanması şarttır.

Karında Kitle Belirtileri Nelerdir?

Karın içi kitleleri; küçük boyutta olduğunda hastada herhangi bir semptoma yol açmayıp tesadüfen tanı alırken, büyük boyutta olup diğer organlara bası uyguladığında pek çok semptoma yol açabilirler. Karın içi kitlesi olan hastalarda en sık görülen semptomlar şöyle sıralanabilir:

• Karın Ağrısı: Karın ağrısı; karında kitlesi olan hastalarda en sık görülen semptomların başında gelir. Karın içinde bulunan kitlenin burada bulunan organları ittirmesi sonucu oluşan bu ağrı hastanın yaşam kalitesini oldukça düşürür.
• Bulantı ve Kusma: Bulantı ve kusma; özellikle mide ve ince bağırsak kaynaklı karın içi kitlelerinde sık rastlanılan bir semptomdur. Bu organda kitlesi olan hastalarda yiyecek yenildiğinde, kitlenin bu yiyeceği tekrar yukarı doğru ittirmesi sonucu hastada kusma gerçekleşir.
• Halsizlik: Halsizlik; karında kitlesi olan hastalarda görülen bir diğer semptomdur. Özellikle kötü huylu karın içi kitlesi olan hastalarda kitlenin salgıladığı hormonal salgılar hastada halsizlik gelişmesine neden olur.
• İştahsızlık: İştahsızlık karın içi kitlesi olan hastalarda sık rastlanılan bir semptomdur. Var olan kitlenin yarattığı dolgunluk hissine bağlı hastada iştahsızlık görülebilirken; kitlenin salgıladığı hormonal salgılar da bu duruma neden olabilir.
• Karına Dokunulduğunda Ele Gelen Kitle: Karına dokunulduğunda ele gelen kitle; karın içinde büyük bir kitlesi olan hastalarda sık görülen bir semptomdur. Kitle yüzeyel doku ve kas yapılarından kaynaklanıyorsa daha net hissedilebilirken, derin doku ve organlardan kaynaklı kitleler daha zor hissedilir. Bu durum muayene esnasında hekim için de fikir oluşturur.
• Bel Ağrısı: Karın içi kitlesi olan hastalarda görülen bir diğer semptom bel ağrısıdır. Bu ağrı bazen öyle şiddetlenebilir ki hastada bel kaynaklı bir patoloji olduğu düşünülebilir.
• İshal: İshal özellikle kalın bağırsak kaynaklı karın kitlelerinde rastlanılan bir semptomdur. Bu durumda hastada var olan kitleden dolayı ishal semptomu oluşur.
• Kabızlık: Kabızlık karın içi kitlelerinde sık rastlanılan bir semptomdur. Özellikle kalın bağırsak kaynaklı karın kitlelerinde var olan kitle bağırsak yolunu tıkadığı için hastada kabızlık semptomu oluşur.
• Dışkıda kan görme: Dışkıda kan görme özellikle kalın bağırsak kaynaklı karın içi kitlelerinde sık görülen bir semptomdur.

Karında Kitle Nedenleri Nelerdir?

Karında kitle oluşumu; kitlenin geliştiği organa bağlı olarak pek çok nedene bağlanabilir. Karın içi kitlelerinde iyi huylu kitlelerin oluşum nedeni henüz tam olarak bilinmiyorken; kötü huylu kitlelerin gelişiminde pek çok risk faktörü etkili olabilir. Bu risk faktörleri şöyle sıralanabilir:

• Genetik Yapı: Genetik yapı pek çok kitlede olduğu gibi karın içi kitlelerde de önemli bir rol üstlenmektedir. Ailesinde ve 1.derece akrabalarında karın içi kitle(çoğunlukla kötü huylu bir kitle) olan kişiler olmayanlara göre daha büyük risk altındadır.
• Sigara Tüketimi: Sigara akciğer kanseri başta olmak üzere pek çok kanser ve hastalığın gelişmesinden sorumludur. Sigaranın hücre içi DNA yapısına zarar vermesi, kontrolsüz hücre çoğalmasına neden olarak karın içi kitlesi gelişmesine yol açar.
• Alkol Tüketimi: Alkol özellikle karaciğer ve safra yolları hastalıklarında sorumlu olan bir etkendir. Alkol tüketen kişilerde karaciğer ve Bağırsak kaynaklı kitlelerin görülme sıklığı daha fazladır.
• Beslenme Tarzı: Beslenme tarzı; özellikle mide ve bağırsak kitlelerinin gelişmesinde rol oynayan bir etkendir. Kişinin tütsülenmiş, aşırı yağlı, lifsiz gıdalarla beslenmesi karın içi kitle gelişimi için risk oluşturur.
• Geçirilmiş Cerrahi Operasyonlar: Geçirilmiş cerrahi operasyonlar; özellikle iyi huylu kitlelerin gelişmesinde rol oynamaktadır. Geçirilmiş cerrahi operasyonu olan kişilerde iyi huylu kitlelerin görülme sıklığı olmayanlara göre daha fazladır.
• Obezite: Obezite; pek çok hastalığın esas sorumlusu olarak sayılmaktadır. Obezite iyi huylu ve kötü huylu karın kitlelerinin gelişmesinde de önemli bir role sahiptir.
• Radyasyon Maruziyeti: Radyasyon hücre içi DNA yapısına zarar vererek hücrelerin kontrolsüz çoğalmasına ve bunun sonucunda da karın içi kitlelerin gelişmesine neden olur.

Karında Kitle Teşhisi

Karında kitlenin teşhisinde görüntüleme yöntemleri başta olmak üzere pek çok yöntem kullanılabilir. Bu yöntemler hastaya ve kitlenin durumuna göre değişkenlik gösterebilir. Karında kitlesi bulunan hastalarda kullanılan teşhis yöntemleri şunlardır:

• Anamnez: Anamnez hastanın hastalığı hakkında var olan şikayetlerini dile getirmesi durumudur. Karında kitlesi olan hastalar sıklıkla karın ağrısı, bulantı ve kusma, kabızlık, ishal, karında ele gelen kitleden yakınırlar. Hekim hastanın bu şikayetlerini dinler, şikayetlerin ne zamandır var olduğunu, arttırıp azaltan etkenleri sorgular. Ardından fizik muayeneye geçer.
• Fizik Muayene: Fizik muayenede hekim hastanın karın bölgesini ağrıya en uzak bölgeden başlayarak muayene eder. Bu muayenede hastanın ele gelen kitlesinin boyutları, kitlenin yarattığı ağrının şiddeti hakkında fikir edinir.
• Kan Tahlili: Kan tahlili rutinde başvuran her hastadan istenen bir tetkiktir. Kan tahlilinde kötü huylu hastalıklarda artan bazı hormonal değerler incelenerek hastanın kitlesinin iyi huylu yada kötü huylu olduğu hakkında fikir edinilir.
• Ultrasonografi (USG): Ultrasonografi ses dalgaları kullanılarak görüntünün oluşturulduğu bir görüntüleme yöntemidir. Bu yöntemin radyasyon içermemesi en önemli avantajı olmakla birlikte hastanın karın içi gazından etkilenmesi en önemli dezavantajıdır. Ultrasonografide hastanın kitlesinin boyutları, niteliği, hangi organdan geliştiği hakkında fikir edinilir.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Bilgisayarlı tomografi X ışını kullanılarak görüntünün oluşturulduğu bir görüntüleme yöntemidir. Bu yöntemin en önemli dezavantajı radyasyon içermesidir. Bu yöntemle hastada var olan kitle daha detaylı incelenebilir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Manyetik rezonans görüntüleme manyetik alan kullanarak görüntünün oluşturulduğu bir görüntüleme yöntemidir. Bu yöntemin radyasyon içermemesi en büyük avantajıdır. Bu yöntemle hastada var olan kitlenin sınırları, komşu organlarla ilişkisi net olarak değerlendirilebilir.

Karında Kitle Tedavisi

İyi huylu yada kötü huylu olsun olmasın hastada semptom gösteren ve bu semptomların karın içi kitleden kaynaklandığı belirlenen her hastada tedavi için Cerrahi girişime başvurulur. Cerrahi girişimle hekim var olan kitleyi çıkararak incelettirir, bu sayede hastadaki kitle tedavi edilmiş olur.

Karın içi kitlesi olan ve kitlenin kötü huylu çıktığı belirlenen bazı hastalarda cerrahi tedaviye ek olarak Kemoterapi ve Radyoterapi tedavileri de uygulanabilir. Bunlardan hangisinin uygulanacağı hastadaki kitlenin durumuna göre belirlenir.

Karında Kitle Tedavi Edilmezse Ne Gibi Komplikasyonlara Yol Açar?

Karın içi kitleleri özellikle semptom gösteriyorsa tanı konulduğunda tedavi edilmesi gereken hastalıklardandır. Tedavi uygulanmayan karın içi kitleleri hastada sürekli karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal, kabızlık, ele gelen kitle gibi şikayetlere neden olarak hastanın yaşam kalitesini oldukça düşürür.

Karın içi kitlelerine tedavi uygulanmadığında; bu kitleler ileus, volvulus, bağırsak nekrozu ve enfeksiyon gibi pek çok olaya sebebiyet verebilir.

Karın içi kitleleri kötü huylu ise ve bu kitlelere tedavi uygulanmazsa; var olan kitleler yayılım göstererek karın içi ve karın dışı diğer organlara yayılır. Bu durumda hastanın yaşam süresi kısalır.

Karında Kitlede Ameliyat

Karın içi kitlelerinde cerrahi girişim; özellikle semptom yaratan karın içi kitlelerinde ve kötü huylu olduğu bilinen yada şüphelenilen karın içi kitlelerinde uygulanacak prosedürdür. Ameliyat tekniği ve niteliği kitlenin köken aldığı doku ve organın lokalizasyonuna bağlı değişiklik göstermektedir. Karın içi kitle ameliyatları 2 türlü yapılır.

Laparoskopik karın içi kitlesi ameliyatında karına 4 yerden delik açılıp buradan cerrahi aletler ve kamera ile girilir. Burada kitlenin bulunduğu yere göre açılacak delik lokalizasyonları değişebilir. Kamera ile izlenen karın içi neticesinde kitlenin yeri belirlenir ve kitle buradan çıkarılır. Bu kitle patoloji laboratuvarına gönderilerek incelenir. Daha sonra hastanın karnına açılan delikler kapatılır.

Açık cerrahi ile yapılan karın içi kitlesi ameliyatında karın bölgesi cilt, cilt altı, kas yapıları ve fasya dokuları kesilerek kenara çekilir. Daha sonra hastanın kitlesinin bulunduğu yer belirlenir ve hastanın kitlesi çıkarılır. Kesilen anatomik yapılar yine uygun planda dikilerek ameliyat sonlandırılır. Eğer hastada var olan kitle yapısı büyükse bu durumda hastaya dren adı verilen hortum takılarak içeride toplanacak olan kanın dışarı akması sağlanır. Kitle çıkarıldıktan sonra patologlar tarafından incelenerek hastanın ameliyat sonrası tedavisi açısından değerlendirilmesi yapılır.

Ameliyat esnasında uygulanan teknikler kitlenin bulunduğu lokalizasyona ve kitlenin durumuna göre değişkenlik gösterir. Eğer hastada var olan kitle kalın bağırsaktaysa ve bu durumda hastanın bağırsaklarını kullanması tehlike yaratacaksa hastaya kolostomi adı verilen işlemle bağırsağın cilde ağızlaştırılması yöntemi uygulanır. Bu işlemle hasta dışkısını ağızlaştırılmış bağırsak kısmının ucunda bulunan torbaya yaparken, diğer ameliyat bölgesinin de iyileşmesi sağlanır. Eğer gerekli görülürse daha sonradan bu kolostomi işlemi kapatılabilir.

Hastalar ameliyat sonrası birkaç gün serviste yatar. Bu süre boyunca hastanın dreninden gelen sıvı takip edilir, bu sıvı bittikten sonra hastanın freni çekilir. Herhangi bir komplikasyon görülmediği durumda hasta taburcu edilir.

Karında Kitlede Hangi Doktora Gidilir?

Karın içi kitleler ile esas olarak ilgilenen, hastalığa tanı koyan ve gerekli tedaviyi uygulayan bölüm Genel Cerrahi bölümüdür. Karın içi kitlesine sahip hastalar var olan şikayetleri ile hekime başvurup gerekli muayeneden geçtikten sonra hekim hastadan gerekli gördüğü tetkikleri ister. Bu tetkikler ve görüntüleme yöntemleri ile hastaya tanı koyar.

Hastalar karında şişlik, ele gelen kitle, uzun süreli kabızlık yada ishal, halsizlik, iştahsızlık gibi semptomlardan yakındığında vakit kaybetmeden hekime başvurmalı ve tedavi altına alınmalıdır.