Çomak Parmak

Çomak Parmak Nedir?

Clubbing veya çomak parmak tanımı, el veya ayak parmaklarının son kısmında ve tırnaklarda olan şekil değişikliğini ifade etmektedir. 

Bundan yaklaşık 2000 yıl kadar önce, Hipokrat tarafından tanımlanan çomak parmak, o dönemlerde sadece akciğer ile ilgili problemlerde görüldüğü zannedilmektedir. 

Fakat daha sonrasında görülmüştür ki, akciğer dışında birçok hastalıkta da çomak parmak olabilmektedir. Çomak parmağı ilk tanımlayan kişi Hipokrat olduğu için, bazı kaynaklarda Hipokrat Parmağı olarak da belirtilmektedir.

Normal bir parmakta, parmak ile tırnak arasında bir açı bulunmaktadır. Bu açı yaklaşık olarak 160 derece olarak bilinmektedir. Çomak parmağı olan hastalarda ise 160 dereceden daha büyük bir açı oluşmaktadır ve hatta çoğu zaman bu açı 180 dereceyi bulabilmektedir. 

180 dereceye ulaşmış olan açı, parmak ve tırnak arasında herhangi bir çıkıntının olmadığının bir başka ifadesidir. Tırnak ile parmak arasındaki bu açı, bazı kaynaklarda Lovebold açısı olarak da ifade edilmektedir.

Çomak Parmak Belirtileri Nelerdir?

Çomak parmak birtakım kronik hastalıkların bir belirtisi olarak ortaya çıkabilmektedir. Bu duruma ek olarak, bazı durumlarda ise çomak parmağın net bir şekilde nedeni bulunamayabilir. 

Çomak parmağı olan hastalarda, parmak ve tırnak yapısı ile ilgili çeşitli belirtiler bulunmaktadır.

• Sağ ve sol parmağın bükülüp birbirlerine dokundurulmasıyla normalde, bir aralık olması gerekmektedir. Schamroth pencere testi olarak bilinen bu testte, çomak parmağı olan hastalarda, her iki parmağın bükük bir şekilde birbirine dokundurulması ile herhangi bir aralık oluşmamaktadır. Bu aralığın oluşmaması durumunda testin pozitif olduğu ve hastaların çomak parmağı olduğu söylenebilmektedir.
• Çomak parmağı olan hastaların büyük bir kısmında tırnak yataklarında yumuşama görülebilmektedir.
• Parmağın son kısmının büyümesi veya şişkin bir hal alması çomak parmak hastalarında sıkça görülmektedir.
• Çomak parmağı olan hastalarda tırnaktaki bombelik artmaktadır. Bombeliği artmış olan tırnak, kaşık sırtı benzeri bir görünüme neden olmaktadır.
• Parmakların son kısmında kızarıklık veya morarma gibi belirtiler de görülebilmektedir.

Çomak Parmak Nedenleri Nelerdir?

Çomak parmak, başlı başına bir hastalık olarak değerlendirilmemektedir. Çomak parmak, çeşitli hastalıkların bir habercisi veya belirtisi olarak görülmektedir. 

Bu hastalıkların başında ise akciğeri ilgilendiren hastalıklar gelmektedir. Akciğer hastalıklarına ek olarak, bazı kalp hastalıkları ve bağırsak hastalıkları örnek olarak gösterilebilmektedir.

Akciğer Hastalıklarına Bağlı Gelişen Çomak Parmak

• Akciğer kanserlerinde çomak parmak görülme olasılığı oldukça artmaktadır. Akciğer kanserlerinde ise “küçük hücreli dışı akciğer kanserinde” bu olasılık en fazladır.
• Uzun süredir var olan KOAH hastalığında da çomak parmak görülebilmekteyken, astım hastalarında çomak parmak genellikle beklenmemektedir.
• İlerlemiş veya tedavisiz kalmış verem hastalarında da çomak parmak görülme ihtimali artmaktadır.
• Akciğerlerin hava keseleri olarak bilinen alveol adı verilen yapılarının genişlemesi sonucunda oluşan amfizem hastalığında çomak parmak görülebilmektedir.
  

Kalp Hastalıklarına Bağlı Oluşan Çomak Parmak

• İnsan kanında oksijen düşüklüğü yaratabilecek herhangi bir kalp hastalığı çomak parmağa neden olabilmektedir.
• Atardamar ile toplardamar arasında sonradan oluşan yolaklarda çomak parmağa neden olabilmektedir.
• Koldaki damarsal yapılarda olan bazı problemler sonucunda tek taraflı çomak parmak görülebilmektedir.
• Kalp boşluklarının veya kalbin yapısını oluşturan kapakçıkların bakteriyel veya başka organizmalar tarafından enfekte olduğu “Enfektif Endokardit” hastalığında çomak parmak görülebilmektedir.
• Doğuştan var olan bazı kalp hastalıklarında da çomak parmak görülebilmektedir.
  

Sindirim Sistemini Etkileyen Hastalıklara Bağlı Oluşan Çomak Parmak

• Emilim bozukluğu durumlarında çomak parmak görülebilmektedir.
• Çölyak hastalarında çomak parmak görülme olasılığı artmaktadır.
• Bağırsağın kronik bir şekilde iltihaplandığı “Ülseratif Kolit ve Crohn” hastalıklarında çomak parmak görülebilmektedir.
  

Diğer Nedenler

• Tiroit bezinin aşırı derecede aktif olduğu Graves Hastalığında da çomak parmak görülebilmektedir.
• Non – Hodkin Lenfomalarda da çomak parmak görülebilmektedir.

Çomak Parmak Teşhisi

Çomak parmağının teşhis edilmesi basit bir fizik muayene aracılığıyla sağlanabilmektedir. Parmağın son kısmı ile tırnak yatağı arasındaki açının 160 dereceden fazla olması durumunda çomak parmak tanısı konulabilmektedir. 

Lovebold açısı olarak da bilinen parmağın son kısmı ile tırnak yatağındaki açının normal şartlarda 160 derece veya daha az bir seviyede olması beklenmektedir. 

160 dereceden fazla olan açının tespiti için, her iki parmağın bükülerek birbirine dokundurulması istenir. Normalde parmaklar arasında elmasa benzer bir şekilde bir boşluk olması gerekirken, çomak parmağı olan bireylerde böyle bir aralık görülmemektedir.

Çomak parmak tanısı aldıktan sonra Göğüs Grafisi, Kolonoskopi, BT gibi ek tanı yöntemlerine de başvurulabilmektedir. Bu yöntemlere başvurulmasının temel sebebi çomak parmağa neden olan hastalığın bulunmasıdır. Bu yöntemler çomak parmağı teşhis etmek için gerekli olan tetkikler değillerdir.

Çomak Parmak Tedavisi

Çomak parmağın tedavisinin temel sebebi altta yatan hastalıkların tespit edilmesi ve buna göre tedavinin planlanmasıdır. Böylece tedavide kullanılan ilaçların veya operasyonların çomak parmağı düzeltme gibi bir amaçla yapıldığını düşünmemek gerekmektedir. 

Etkili bir tedavi sonrasında çomak parmağın düzelme ihtimalinin olduğu da bilinmelidir.

Çomak parmağa çeşitli hastalıklar neden olabildiği için, tedavi planı da bu hastalıklara göre değişecektir. Akciğer hastalıklarına bağlı olarak çomak parmak sıkça görülebilmektedir. 

KOAH hastalarında görülebilen çomak parmağın tedavisinde çeşitli ilaçlar kullanılabilmektedir. Bu ilaçlar “Antikolinerjik İlaçlar, Uzun Etkili Beta Agonistler ve Teofilin” grubu ilaçlardır. 

Çomak parmak doğuştan olan bazı kalp hastalıklarına bağlı olarak da gelişebilmektedir. Bu hastalıkların etkin bir şekilde tedavi edilmesiyle çomak parmak düzelebilmektedir. Fakat burada önemli olan, altta yatan nedenin tedavi edilmesidir. Doğuştan olan kalp hastalıklarının tedavisi genellikle cerrahidir.

Çomak parmak bağırsağı ilgilendiren bazı hastalıklarda da görülebilmektedir. Bağırsağın kronik bir şekilde iltihaplanmasıyla karakterize Crohn ve Ülseratif Kolit hastalıklarında tedavi olarak “Sülfasalazin, Steroidler, TNF – alfa inhibitörleri” gibi ilaçlar kullanılabilmektedir. ,

Buna ek olarak iltihaplı olan bağırsak bölgesinin de ameliyat ile alınması gerekebilmektedir.

Çomak Parmak Tedavi Edilmezse

Çomak parmağın tedavi edilmemesi durumunda altta yatan neden bağlı olarak çeşitli sorunlar oluşabilmektedir. Akciğer kanserine bağlı gelişen bir çomak parmağın tedavi edilmemesi durumunda, ileri derecede nefes darlığı ve hatta ölüm gelişebilmektedir. 

Fakat burada önemli olan nokta, tedavinin asıl amacının çomak parmağını tedavi etmek olmamasıdır. Tedavideki asıl amaç altta yatan nedeninin tespit edilmesi ve ortadan kaldırılmasıdır.

Çomak Parmağa Ne İyi Gelir?

Çomak parmak, kronik birtakım hastalıkların bir sonucu olarak görülmektedir. Kronik rahatsızlıkların başında KOAH hastalığı gelmektedir. KOAH hastalığının bilinen en önemli nedeni sigara içimidir. 

KOAH ne yazık ki geri dönüşümsüz bir hastalıktır, bu yüzden sigara ve sigara benzeri tütün ürünlerinden kesinlikle uzak durulması gerekmektedir. 

Çomak parmak bazı durumlarda çölyak hastalarında da gözükebilmektedir. Çölyak hastalığı, glutene alerjisi olan bireylerin, bu ürünleri tüketmesi sonucu vücutlarında birtakım problemlere neden olan bir hastalıktır. 

Bu yüzden bu bireylerin buğday, arpa, çavdar ve yulaf gibi yiyeceklerden uzak durmaları gerekmektedir.

Çomak Parmak İlaçları 

Çomak parmak çeşitli kronik hastalıkların bir habercisi olarak görülebilmektedir. Çomak parmak tedavisi için de doğal olarak bu hastalıkların ortadan kaldırılması gerekmektedir. 

Dolayısıyla çomak parmağa özel bir tedavi bulunmamaktadır. Çomak parmak için kullanılan bütün ilaçlar altta yatan nedenin tedavisi için uygulanmaktadır.

• Tiotropyum Bromür: Orta veya ağır KOAH hastalarında ilk seçilecek tedavi yöntemlerinden birisi olan Tiotropyum Bromürün çeşitli yan etkileri bulunabilmektedir. Ağızdan “fısfıs” olarak kullanılan bu ilaca karşı alerjisi olan bireylerin, bu ilaçtan uzak durmaları gerekmektedir.  Prostatı büyümüş olan erkek hastalarda da dikkatli bir şekilde kullanılması önerilmektedir.
• Formoterol: Uzun etkili Beta Agonist olarak bilinen bu ilaç KOAH tedavisinde kullanılabilmektedir. Yetişkinlerde günlük önerilen dozu genellikle 2’dir. Tiotropyum gibi fısfıs yolu ile kullanılan bu ilaç, küçük çocuklarda kullanılmamalıdır. Formoterolün hafif bir boğaz ağrısı, boğazda yanma, titreme, çarpıntı gibi yan etkileri bulunabilmektedir.
• Teofilin: Teofilin etken maddeli ilaçlar KOAH tedavisinde kullanılabilmektedir. Tablet halinde kullanılan bu ilaçların da dikkatli olması gereken çeşitli yan etkileri bulunabilmektedir. Peptik ülseri olan veya gastriti olan hastalarda, porfiriya hastalığı olan çocuklarda ve efedrin alan çocuklarda kullanılmaması gerekmektedir.
• 5 – ASA: Mesalazin olarak da bilinen bu ilaç, Ülseratif Kolit ve Crohn Hastalığı olan bireylerde kullanılmaktadır. 3 doza bölünmüş bir vaziyette günlük 1 – 5 gram kullanılabilmektedir. Böbrek yetmezliği veya karaciğer yetmezliği durumlarında kullanımından kaçınılması gereken bu ilaç grubunun aşırı duyarlılık reaksiyonlarına neden olacağı bilinmelidir.
• TNF– Alfa İnhibitörleri: TNF -Alfa inhibitörleri, tedaviye yanıt vermeyen Ülseratif Kolit ve Crohn Hastalarında kullanılabilen ilaçlardır. Bu ilaçlara örnek olarak “İnfliksimab” gösterilebilmektedir. Crohn hastalarında 18 yaşından büyüklerde kullanılan bu ilaçlar, alerjik reaksiyon, nefes darlığı, sarılık gibi yan etkilere sahiptirler.

Çomak Parmak Ameliyatı

Çomak parmağa özgün bir ameliyat bulunmamaktadır. Çomak parmak çeşitli hastalıkların bir belirtisi olarak görülebildiği için, bu hastalıkların ortadan kaldırılması amacıyla birtakım ameliyatlar yapılabilmektedir. 

Fakat bu ameliyatların, çomak parmağı ortadan kaldırması gibi bir amacı bulunmamaktadır.

• Bağırsak Rezeksiyonu: Ülseratif Kolit ve Crohn Hastalığı bağırsağın kronik bir şekilde iltihaplanması ile karakterize hastalıklarındandır. Bu hastalıkların bir belirtisi olarak çomak parmak görülebilmektedir. Medikal tedaviye ek olarak bu hastalarda bağırsak rezeksiyonu yapılabilmektedir. Bağırsak rezeksiyonu, iltihaplı olan bağırsak dokusunun alınması işlemidir. Crohn hastalarında ağızdan anüse kadar bir tutulum olabileceği için, olabildiğince az bir şekilde bağırsak dokusunun alınması gerekmektedir. Bu hastalıklar kronik bir rahatsızlık olduğu için, tekrar etme ihtimalleri yüksektir. 

Hamilelikte Çomak Parmak

Çomak parmak çeşitli hastalıkların bir belirtisi olarak görülebilmektedir. Bu hastalıkların başında akciğeri ilgilendiren birtakım hastalıklar gelmektedir. 

Gebelik döneminde bu hastalıkların görülmesi, hem gebeler için hem de bebekler için sıkıntılar yaratabilmektedir. Bu durumun gelişmesinin önlenmesi adına gebelik döneminde ve gebelik döneminden önce kesinlikle sigara içilmemesi gerekmektedir. 

Çocuklarda Çomak Parmak 

Çocuklarda çomak parmak pek görülmemektedir. Fakat çocuklarda çomak parmak görüldüğünde çeşitli hastalıklar için alarma geçilmelidir. Bu hastalıkların başında çölyak hastalığı gelmektedir. 

Çölyak hastalığına sahip olan bireylerin glüten içeren yiyeceklere karşı alerjisi bulunmaktadır. Çocuklarda görülen çomak parmağın bir diğer sebebi ise, doğuştan görülebilecek kalp hastalıklarıdır. 

Bebeklerde Çomak Parmak

Bebeklerde çomak parmak oldukça nadir görülmektedir. Çomak parmak, kronik bir rahatsızlığının sonucu olarak görülmektedir. Bebeklerde görülen çomak parmak durumunda ilk olarak doğuştan kalp hastalıkları düşünülebilmektedir. 

Doğuştan kalp hastalıklarının tedavisi genellikle cerrahi olmakla beraber, bazı durumlarda sadece izlem yapılabilmektedir.

Çomak Parmak için Hangi Doktora Gidilir? 

Çomak parmağı olan bireylerin genel olarak muayene olmaları gerekebilmektedir. 

Fakat çomak parmağına ek olarak nefes darlığı, kanlı balgam, hırıltılı solunum gibi belirtiler de varsa Göğüs Hastalıkları Uzmanına başvurmanız gerekmektedir. 

Çomak parmağa ek olarak bağırsak alışkanlığında değişiklik, ishal, karın ağrısı, devam eden bulantı – kusma gibi belirtiler bulunuyorsa Dahiliye Uzmanına başvurmanız gerekmektedir.